2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Normal miyim? Yoksa...
MAKALE #10100 © Yazan Psk.İlkten ÇETİN | Yayın Aralık 2012 | 5,798 Okuyucu
NORMAL MİYİM? YOKSA……

Bazı bireylerin her gün endişe ve stresle baş ederken karşılaştıkları güçlükleri görürüz. Stres karşısında çoğu birey öfkelenir veya içine kapanır. Bazıları çözümü çevrelerindekileri azarlamakla veya çevreye karşı düşmanca bir tutum takınmakta bulurlar. Bu tepkiler, sorunun arzulanan çözümleri olmasa bile, stres altındaki bireylerin strese gösterdikleri tepkilerdir. Yalnız stresin çözüm yolları bunlar değildir. Çevreye karşı düşmanca bir tutum takınmak, çevresindekileri azarlamak, bunlar normal davranış biçimleri değildirler. Bunlar daha çok psikolojik problem belirtileridir. Çoğu kişiler profesyonel yardım görmeksizin sorunlarını çözemezler. Çoğu psikologlar "normal" lik tanımını değiştirmişlerdir. Bireyi merkez alan bir tanım üzerinde durmuşlardır. "Normal Birey"i ise psikolojik olarak sağlıklı birey olarak tanımlarlar. Bu kendisine seçtiği yaşam tarzı doğrultusunda davranan bireydir. Bir bireyin davranışı kendisine ya da diğerlerine zararlı değilse o davranış normal kabul edilebilir. Peki "psikolojik olarak sağlıklı" ne demektir? Psikologların bazıları, bireyin sağlıklı olup olmadığını, şu özelliklere göre belirler; Sağlıklı bir birey, günlük hayata ayak uydurabilendir. Günlük hayatın gerektirdiği rutin işlerle başedebilir. Bunların içine, zamanında kalkmak, giyinmek, okula veya işe zamanında yetişmek vardır. Sağlıklı bir birey, çevresindekilerle iyi geçinebilen insandır. Gerçek hayatta mantıklı olarak davranabilir. Gerçeği anlayabilir ve onunla baş edebilir. Sağlıklı bireyler, aileleriyle, arkadaşları ile iyi iletişimde bulunabilenlerdir. Mesleklerinin gerektirdiğini yerine getirirler ve toplumun diğer ihtiyaçlarına da yanıt verebilirler. Sağlıklı birey kendi içinde huzurludur ve kasıtlı olarak diğerlerine ya da kendisine acı çektirmek amacı gütmez. Kendi kimliği içinde huzurludur. Sağlıklı bireyler karşılaştıkları hayal kırıklıklarıyla ya da sorunlarla baş edebilirler.

Çevrelerindekilerin duygularını, heyecanlarını paylaşabilirler ve yeni tecrübelere açıktırlar. Kolay arkadaş edinebilir ve geniş çevrede yararlı bir rol edinebilirler. Bu standartlar çerçevesinde çoğumuz normal yaşantılar sürmekten uzak düşüyoruz. Ayrıca unutmamak gerekir ki ne kadar normal bireyler olsak da zaman zaman anormal davranışlar gösterebiliriz. Bu geçici, dönemsel belirtiler, üzerinde durulacak davranışlar değildir. Zaman içerisinde biraz "çılgın" davranmak da normalliğin gerektirdiklerindendir.

Normal Dışı Davranış


Bireylerin normal dışı davranışlarını tanımlamak oldukça güçtür. Çevrenize şöyle bir dikkatli baktığınızda garip davranan farklı kişilere rastlayabilirsiniz. Gerçekte hiçbir davranış tek başına ele alındığında anormal değildir. Anormallik belli bir sosyal ortamın içinde anlam kazanır. Evinizde oturup hayal dünyasına kapılabilirsiniz, kendi kendinize şarkı, şiir okuyabilirsiniz, takla atabilirsiniz. Bir kimsenin yalnız kaldığı zaman, uygun davranması için belirli kurallar yoktur. Yalnız bu tür davranışları sınıf içinde, sinema salonunda, kalabalık yerlerde yapmaya kalkarsanız adınız "deli"ye "kaçığa" çıkabilir. Mesele bu davranışları yanlış yerde yapmanızdır. Aynı kurallar değişik kültürlerdeki farklı davranışlar içinde geçerlidir. Bir kültür için normal, beklenen ve onaylanan davranış, diğer bir kültür için uygunsuz ve kabul edilemeyen davranış olabilir. Örneğin, Japonya'da, intihar cesurca ve normal kabul edilen bir davranıştır. Çoğu batı ülkelerinde ise anormal bir davranış olarak kabul edilir. Bazı davranış biçimlerinin normal olup olmadığı konusunda anlaşmazlıklar vardır. Bilgileri karıştırma, halüsinasyon, çarpıtılmış ruhsal tepkiler, ayrıca kontrol edilemeyen şiddet, bireyin yakından gözleme alınmasını gerektirici, hatta hastaneye kaldırılmasını gerektiren belirtiler gibi görülebilir. Çoğu insan bu biçim davranışların ciddi şekilde anormal olduklarını söyleyebilir.

Normal Dışı Davranışlarla İlgili Yaklaşımlar

Bazı psikologların tanımına göre, başkalarını üzen ve yardım için çare aratan davranışlara normal dışı davranış denir. Böyle normal dışı davranış tanımlamasına sosyal etiketleme yaklaşımı adı verilir. Bu yaklaşım her türlü sorunu içerir. Eğer birey kendi mutsuzluğunun farkında ise, kendinin normal olmadığını biliyorsa, bu tip yaklaşıma da kendini etiketleme yaklaşımı adı verilir. Normal dışı davranışların tedavisinde kullanılan farklı yaklaşımlar vardır.

Psikodinamik Yaklaşım

Psikodinamik yaklaşıma göre normal davranışlar, çelişkinin ortaya çıkardığı kaygıyı bilinçaltında tutmak için yapılan savunma mekanizmalarıdır. Yalnız bu savunma mekanizmaları bireyin kaygısını azaltmaz, aynı zamanda bireyin gerçekle ilişkisini keser. Bu tutum daha ileriye giderse başka ruh hastalıkları da ortaya çıkar.

Davranışçı Yaklaşım


Davranışçı yaklaşım normal dışı davranışların aynen diğer davranışlar gibi öğrenilmiş davranışlar olduğunu savunur. Normal dışı davranışların klasik koşullama, sosyal öğrenme ve edimsel koşullama kavramlarıyla açıklanabileceğini vurgular.

Varoluşçu Yaklaşım

Bu yaklaşıma göre, bireyler psikolojik gelişim, büyüme ve sağlıklı denge yönünde davranmaya meyilli olarak doğarlar. Bu eğilime kendini gerçekleştirme veya yalnız gerçekleştirme eğilimi adı verilir. Carl Rogers’ın danışan merkezli terapi yaklaşımı insancıl okul tarafından kullanılır. Varoluşçu yaklaşıma göre birey arzu ve ihtiyaçlarını tutarlı bir biçimde, kendi psikolojik gelişim ihtiyaçlarına göre ifade eder. Bu ifadeler kendini bazen saldırganlık, bazen cinsellik, bazen de bağımsız olma biçiminde gösterir.

Etkileşimsel Yaklaşım

Bu yaklaşım, çeşitli yaklaşımları içerir. Her psikolojik okulun öne sürdüğü temel faktörlerin bu yaklaşımda etkisi olduğunu düşünür. Psikodinamik yaklaşım, çelişki kavramını vurgulayan davranışçı yaklaşımdan, öğrenme yaşantılarıyla insanın gelişme ve bütünleşme gücünü vurgulayan varoluşçu yaklaşımdan, kalıtım ve biyokimyasal yapıdan kendini gösteren biyolojik faktörlerden yararlanır. Bu yaklaşıma göre, davranış bozuklukları tek bir yaklaşımla ifade edilemez.

Normal ya da Değilim Kim Karar Verebilir?


Bir davranışın normal ya da anormal olduğuna karar verebilmek için o davranışı
değerlendirmek ve yargılamak gerekir. Günümüzde, toplumumuzda, bireylerin normal olup olmadığına; Toplum karar verebilir: Bazı durumlarda bireyin davranışı o kadar rahatsız edici olur ki dikkat çeker. Böylece toplum bireyin normal olup olmadığına karar verir. Kendi karar verir: Birey anormal davranmaz fakat yardıma ihtiyacı olduğunu hissedebilir. Örneğin ciddi endişe ve depresyon duyguları, bireyin normal davranışını engelleyebilir. Birey kendi mutsuzluğunun farkında ise, kendinin normal olmadığını biliyorsa, bu tip yaklaşıma da kendini etiketleme yaklaşımı adı verilir. Uzmanların karar vermesi: Psikiyatrist ya da klinik psikologları ruhi rahatsızlığın tanısını koyabilirler. Uzmanın başlıca görevi, bireyin şikayet ettiği rahatsızlığın adının konmasıdır. Ne tedavinin en uygun olduğuna da yine uzman karar verir. Psikolojik testlerle belirleme: Psikolojik test sonuçlarına göre de bireylere anormal tanısı konabilir. İyi geliştirilmiş testler tanıda değerli ölçme araçlarıdır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Normal miyim? Yoksa..." başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.İlkten ÇETİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.İlkten ÇETİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İlkten ÇETİN Fotoğraf
Psk.İlkten ÇETİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi259 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.İlkten ÇETİN'in Makaleleri
► Çikolatakolik miyim? Psk.Nilüfer YALINÇETİN
► Ben Deli Miyim!! Psk.Nur GEZEK
► Zekam Kaç, Zeki miyim? Psk.Dnş.Tuğçe ALTUNBAŞ
► Yeterince İyi Anne miyim? Psk.Gülsen SÜSLÜ
► Vajinismus Olabilir miyim? Psk.Füsun BUDAK
► Obsesif Miyim Neyim? Okb mi? Takıntı mı? Uzm.Psk.Dnş.Yalçın YILMAZ
► Çekingen Miyim, Sosyal Fobim mi Var? Psk.Berna GÖRGÜLÜ ÇELİK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Normal miyim? Yoksa...' başlığıyla benzeşen toplam 51 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendine Sevgili Misin? Şubat 2022
► Bilişsel Çarpıtmalar (Düşünce Hataları) ÇOK OKUNUYOR Temmuz 2012
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


02:32
Top