Stres ile Baş Eden Besinler
Stres çalışma hayatı, aile yaşantısı, sosyal çevre, sınav periyotları gibi günlük hayatımızda yer alan ve bireyin kapasitesini zorlayan taleplerdir aslında ve biz bazen bu talepleri karşılayıp bu dönemi kolay atlatırken bazen karşılayamadığımız zor zamanlardır. Bu stresli zamanlar vücuda besin alımını olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebildiği gibi vücut vitamin-mineral dengesinde de değişiklikler oluşturabilmektedir. Bazı bireyler stresi daha fazla besin tüketerek yenmeyi tercih ederlerken, bazı bireyler bu dönemde besin tüketimini reddedebilirler. Yapılan çalışmalar stres altındaki bedende kandaki vitamin mineral değerlerinin % 32 oranında azaldığını ve stres durumunda azalan vitamin-mineral dengesi ile stres karşısında vücut direncinin kırıldığını göstermektedir.
Stres ile baş eden vitaminler:
B1 vitamini: Dokuların B1 vitamin depolama kapasitesi sınırlı olduğu için günlük düzenli olarak tüketilmelidir. Yetersizliğinde sinir ve sindirim sistemi bozuklukları görülür. Alkol tüketimi, gebelik, emziklilik, hipertroidizm durumlarında B1 vitamini gereksinmesi artar. En iyi kaynakları; Tam tahıl ürünleri, bulgur, nohut, mercimek ve fasulyedir. Tam tahıl ürünlerinde kullanılan unun randıman derecesi B1 vitamini içeriğini etkilemektedir, randıman derecesi artıkça B1 vitamin içeriği azalmaktadır.
B12 vitamini: Sindirim sisteminde hastalıklarında B12 vitamini emilimi azalacağı için yetersizlik görülme riskini artar. Yaş ile birlikte sindirim sistemi deforme olduğu için yetersizlik görülme riski yüksektir. B12 vitamini yetersizliğinde unutkanlık, depresyon, yorgunluk gibi sinir sistemi bozuklukları görülmektedir. Besinlere uygulanan yüksek sıcaklık ve pişirme suyunun dökülmesi B12 vitamin kaybını artırır. En iyi kaynakları; Et ve et ürünleri, yumurta ve süt ürünleridir.
B6 vitamini: Merkezi sinir sisteminin çalışmasında önemli rol oynayan tepkimeleri yönetir. Bağışıklık sistemi için önemlidir. Diyette gebelikte, menopozda, yaşlılıkta protein alımının artığı durumlarda, doğum kontrol hapı kullanan bireylerde B6 vitamini gereksinmesi artar. Işık ve ısı uygulaması ile besinin B6 vitamin içeriği azalır. En iyi kaynakları; Et, balık, bulgur, tam tahıl ürünleri, kuru meyve, Pancar, bamya, ıspanak, börülce ve brüksel lahanasıdır.
Omega-3 yağ asidi: Vücutta sentezlenemeyen beyin hücreleri arası iletişim için elzem olan yağ asitidir. Omega-3 yağ asitlerinden olan DHA, beyin omurilik sıvısında yer alır ve kendini iyi hissetmeye yarayan sinirsel uyarı taşıyıcısı serotoninin öncü maddesidir. Yapılan çalışmalar omega-3 yetersizliği olan bireylerde depresyon eğilimi olduğunu göstermektedir. En iyi kaynakları: deniz ürünlerinden özellikle somon, tuna balığı, keten tohumu, cevizdir.
Selenyum: Güçlü antioksidan özelliğe sahip selenyum hücre hasarını önler. Bazı çalışmalar E vitamini yetersizliğinin selenyum ile giderilebilceğini göstermektedir. Troid hormon metabolizmasında etkilidir. En iyi kaynakları: mantar, fakat besini selenyum içeriği toprağın selenyum içeriğine bağlı olarak değişmektedir. Bu yüzden selenyumdan zengin besinler ile beslenilse bile besinin yetiştiği toprak selenyumdan yetersiz ise selenyum gereksinmesi karşılanamayabilir, kan selenyum düzeyi kontrol edilmelidir.
Magnezyum: Kas ve sinir sisteminde etkindir. Magnezyum yetersizliğinde huzursuzluk, aşırı hassasiyet görülür. Kronik alkol tüketen ve yetersiz protein alan bireylerde magnezyum yetersizliği görülür. Aynı zamanda aşırı protein alan bireylerde de idrar ile magnezyum atımı artmaktadır. En iyi kaynakları; Badem, fıstık, tam tahıl ürünleri, kuru baklagiller, ıspanaktır.
Stres ile baş eden vitaminler:
B1 vitamini: Dokuların B1 vitamin depolama kapasitesi sınırlı olduğu için günlük düzenli olarak tüketilmelidir. Yetersizliğinde sinir ve sindirim sistemi bozuklukları görülür. Alkol tüketimi, gebelik, emziklilik, hipertroidizm durumlarında B1 vitamini gereksinmesi artar. En iyi kaynakları; Tam tahıl ürünleri, bulgur, nohut, mercimek ve fasulyedir. Tam tahıl ürünlerinde kullanılan unun randıman derecesi B1 vitamini içeriğini etkilemektedir, randıman derecesi artıkça B1 vitamin içeriği azalmaktadır.
B12 vitamini: Sindirim sisteminde hastalıklarında B12 vitamini emilimi azalacağı için yetersizlik görülme riskini artar. Yaş ile birlikte sindirim sistemi deforme olduğu için yetersizlik görülme riski yüksektir. B12 vitamini yetersizliğinde unutkanlık, depresyon, yorgunluk gibi sinir sistemi bozuklukları görülmektedir. Besinlere uygulanan yüksek sıcaklık ve pişirme suyunun dökülmesi B12 vitamin kaybını artırır. En iyi kaynakları; Et ve et ürünleri, yumurta ve süt ürünleridir.
B6 vitamini: Merkezi sinir sisteminin çalışmasında önemli rol oynayan tepkimeleri yönetir. Bağışıklık sistemi için önemlidir. Diyette gebelikte, menopozda, yaşlılıkta protein alımının artığı durumlarda, doğum kontrol hapı kullanan bireylerde B6 vitamini gereksinmesi artar. Işık ve ısı uygulaması ile besinin B6 vitamin içeriği azalır. En iyi kaynakları; Et, balık, bulgur, tam tahıl ürünleri, kuru meyve, Pancar, bamya, ıspanak, börülce ve brüksel lahanasıdır.
Omega-3 yağ asidi: Vücutta sentezlenemeyen beyin hücreleri arası iletişim için elzem olan yağ asitidir. Omega-3 yağ asitlerinden olan DHA, beyin omurilik sıvısında yer alır ve kendini iyi hissetmeye yarayan sinirsel uyarı taşıyıcısı serotoninin öncü maddesidir. Yapılan çalışmalar omega-3 yetersizliği olan bireylerde depresyon eğilimi olduğunu göstermektedir. En iyi kaynakları: deniz ürünlerinden özellikle somon, tuna balığı, keten tohumu, cevizdir.
Selenyum: Güçlü antioksidan özelliğe sahip selenyum hücre hasarını önler. Bazı çalışmalar E vitamini yetersizliğinin selenyum ile giderilebilceğini göstermektedir. Troid hormon metabolizmasında etkilidir. En iyi kaynakları: mantar, fakat besini selenyum içeriği toprağın selenyum içeriğine bağlı olarak değişmektedir. Bu yüzden selenyumdan zengin besinler ile beslenilse bile besinin yetiştiği toprak selenyumdan yetersiz ise selenyum gereksinmesi karşılanamayabilir, kan selenyum düzeyi kontrol edilmelidir.
Magnezyum: Kas ve sinir sisteminde etkindir. Magnezyum yetersizliğinde huzursuzluk, aşırı hassasiyet görülür. Kronik alkol tüketen ve yetersiz protein alan bireylerde magnezyum yetersizliği görülür. Aynı zamanda aşırı protein alan bireylerde de idrar ile magnezyum atımı artmaktadır. En iyi kaynakları; Badem, fıstık, tam tahıl ürünleri, kuru baklagiller, ıspanaktır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Stres ile Baş Eden Besinler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Eda AĞILLI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Eda AĞILLI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
selenyum, omega-3, stres, streste beslenme, vitamin yetersizliği, magnezyum, stresliyken beslenme, strese karşı beslenme, beslenme ve stres
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
