Çocuklarda Kardeş Kıskançlığı: Belirtileri ve Önlemek İçin Öneriler
MAKALE #11672 © Yazan Psk.Ayşe Başak ERK | Yayın Kasım 2013 | 1,922 Okuyucu
Çocuğa kardeşinin olacağı haberinin verilmesi, çocuk için büyük bir değişimin habercisidir. Haberin hamileliğin 3. ayından sonra, anne ve babanın birlikte vermesi önemlidir. Aynı zamanda kardeş haberinin ebeveynleri tarafından verilmesi için uygun zamanın kollanması ve çocuğun duygu ve düşüncelerini ifade edebileceği bir ortamda olması ve bu fırsatın verilmesi önem taşımaktadır.
Kardeş kıskançlığı gözlenen normal bir durumdur, tek çocuklu ailelerde yeni bebeğin gelişi ile ilk çocuğa ilgi ister istemez bölünür. Çok çocuklu ailelerde ise yeni bir kardeşin gelişi ile bir süreliğine de olsa, ilginin her çocuktan daha da azalması onların kardeş kıskançlığına yol açabilir. Her iki durumda çocuğun kendini huzursuz, kaygılı zaman zamanda öfkeli hissetmesine neden olabilir. Normal gelişimde, bebek yeni eve geldiğinden 1-2 ay sonra yeni duruma alışma ile kardeş kıskançlığının azalır. Ancak,9-12 ay arasında kardeşin daha etkin ve daha sosyal olması nedeniyle ilgi çekmesi ile kıskançlık tekrar ortaya çıkabilir, artabilir.
Çocuğun kardeş kıskançlığını yaşadığını bazı ipuçlarından anlayabilirsiniz. Keyifsizlik, mutsuzluk, öfke patlamaları, ağlama krizleri, yemek ve uyku düzeninde değişimler, kötü rüyalar, okula gitmek istememe, akademik düşüş, psikolojik sebepli baş ağrısı-migren-mide bulantısı veya yaşından küçük davranışlarda bulunma(parmak emme, alt ıslatma vb.) gibi değişimler gözlenebilir.
Kardeş kıskançlığı gözlenen normal bir durumdur, tek çocuklu ailelerde yeni bebeğin gelişi ile ilk çocuğa ilgi ister istemez bölünür. Çok çocuklu ailelerde ise yeni bir kardeşin gelişi ile bir süreliğine de olsa, ilginin her çocuktan daha da azalması onların kardeş kıskançlığına yol açabilir. Her iki durumda çocuğun kendini huzursuz, kaygılı zaman zamanda öfkeli hissetmesine neden olabilir. Normal gelişimde, bebek yeni eve geldiğinden 1-2 ay sonra yeni duruma alışma ile kardeş kıskançlığının azalır. Ancak,9-12 ay arasında kardeşin daha etkin ve daha sosyal olması nedeniyle ilgi çekmesi ile kıskançlık tekrar ortaya çıkabilir, artabilir.
Çocuğun kardeş kıskançlığını yaşadığını bazı ipuçlarından anlayabilirsiniz. Keyifsizlik, mutsuzluk, öfke patlamaları, ağlama krizleri, yemek ve uyku düzeninde değişimler, kötü rüyalar, okula gitmek istememe, akademik düşüş, psikolojik sebepli baş ağrısı-migren-mide bulantısı veya yaşından küçük davranışlarda bulunma(parmak emme, alt ıslatma vb.) gibi değişimler gözlenebilir.
- Hazırlık süresince çocuğunuzu zorlamadan çocuğunuzu oda ve diğer hazırlıklara dahil edebilirsiniz, böylece çocuğunuz kendini de dışlanmamış hissedecektir. Ayrıca hamilelik süresince de çocuğunuz ile kaliteli vakit geçirmeye devam etmeye özen gösterin(birlikte kitap okuyun, oyun oynayın, faaliyetler yapın vb).Kaliteli zaman geçirirken TV gibi sohbetinizi englleyecek uyaranlardan kaçının. Ancak doğum sonrası kardeşini kıskanmaması için aşırı ilgi ve alaka göstermenizde doğru olmayacaktır. Önemli olan istikrarlı ve tutarlı bir şekilde ilişkinizi çocuğunuz ile sürdürmenizdir. Bu sebeple kardeşi olduktan sonrada çocuğunuz ile birebir vakit geçirmeyi unutmayın.
- Bebeğiniz dünyaya geldiğinde, çocuğunuz istemeden ona bebek ile ilgili sorumluluklar yüklemeyin. Ağabey/Abla olması için onu zorlamayın. Bu isteğin çocuğunuzdan gelmesini beklemeniz daha doğru olacaktır.
- Kardeşi olduktan sonra, ev içi kurallarının ve daha önceki rutinin devam ediyor olması çocuğunuzu rahatlatacaktır ve daha çok güvende hissettirecekti. Böylece kardeşi olsa da hayatında çok fazla değişiminin olmadığını fark edecektir.
- Hamilelik sırasında ve sonrasında da çocuğunuzun duygularının ve düşüncelerini sizinle paylaşması için iletişiminizi açık tutun ve onu yüreklendirin. İyi bir dinleyici olun, söylediklerini yargılamadan, onu anlamaya çalışarak dinleyin.
- Kardeş kavgalarında asla taraf olmayın. Kardeş ilişkisinde kabul edilmeyen davranışları netçe belirtin(vurmak vb.) ve bu durumlarsa tutarlı şekilde aynı yaptırımı uygulayın. Kabul edilemeyen durumlar dışında çocuklarınızın kavgalarına olabildiğince müdahale etmeyin. Kardeşler arası olumlu olan davranışları sıkça belirtin ve takdir edin.Kardeşler arası işbirliği için yaşları ilerledikçe fırsatlar yaratın(birlikte resim yapmak, meyve salatası yapmak vb.)
- Kardeşler arası karşılaştırmalarda bulunmayın. Unutmayın ki her iki çocuğunuzda farklı bireyler, başarılı oldukları sevdikleri şeyler birbirinden farklı olabilecektir. O sebeple her çocuğunuzu kendi içinde değerlendirin.
Beğenin 
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
