2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Televizyonun Çocuk Üzerindeki Olumsuz Etkisi
MAKALE #12367 © Yazan Psk.Nurhan ÜNDER | Yayın Mart 2014 | 9,076 Okuyucu
TELEVİZYONUN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ OLUMSUZ ETKİLERİ

Televizyon, öğrenmeyi kolaylaştırır, görsel hareket çocuğun dikkatini çeker, bilginin daha kolay hatırlanmasını sağlar. Ancak, sürekli televizyon izlemek çocuğu edilgen kılıp yaratıcılığını engelleyebilir.Televizyonu çocuk eğitiminde etkili kılmak ancak yetişkinlerin doğru yönlendirme ve mantıklı sınırlamaları ile mümkündür.

Televizyonun çocuklar üzerindeki etkileri günümüzde pek çok ülkede tartışılmaktadır. Algılama biçimleri, algıladıklarını benimseme hızları ve hayata geçirme istekleri açısından bakıldığında televizyonun çocuklar üzerindeki etkilerini sadece şiddetle sınırlamak yanlıştır.

Bilindiği gibi ülkemiz matbaaya Avrupa'dan yaklaşık 500 yıl sonra kavuşmuştur. Bu da toplumun, yazılı kültürü yaşamadan görsel kültüre geçmesi anlamını taşımaktadır. Gazete ve kitap okuma alışkanlığının yeterince yaygın olmamasının temelinde de bu sorun yer almaktadır.

Dünyaya gözlerini yeni açan bir çocuk, ilk günden itibaren anne-babası dışında televizyonla da bir anlamda iletişime girmektedir. Bu açıdan değerlendirildiğinde televizyonun çocuk üzerindeki etkisi daha da önem kazanmaktadır.

Televizyonun çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerine belli başlıklar halinde göz atalım:

* Davranışlarına Etkisi
Yapılan araştırmalar, çocuklardaki “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu”nun her geçen gün arttığını göstermektedir. Nedenleri incelendiğinde televizyon ve bilgisayarın önemli bir etken olduğu görülmüştür. Oyalanıyor düşüncesi ile sesimizi çıkartmadığımız çocuklarımız, televizyon ve bilgisayar başında saatlerini geçirmekteler. Böylece, küçük yaştan itibaren hızlı hareket eden objelere odaklanmayı öğrenmekte, bu durum da hareketsiz nesnelere odaklanmalarını olumsuz etkilemektedir.

* Tüketim Toplumu Bireyi Olmalarına Etkisi
Reklamlar, kısa süreli ve hareketli oldukları için çocukları cezp etmekte ve dakikalarca gözlerini ayırmadan televizyon izlemelerine neden olmaktadır. Kullanılan sloganlarda mutlu hayatlar vaat edilmekte ve bu hayata ulaşmanın tek yolunun o ürüne sahip olmaktan geçtiği ifade edilmektedir. Çocukların toplumda önemli bir çoğunluk oldukları düşünülürse, hedef kitle kabul edilip tüketim arzusu ve marka istekleri ile doldurulmaları olasıdır.

* Cinsiyet Rol Tanımları ve Benlik Algısına Etkisi
Pek çok çizgi filmde cinsiyet rol tanımlamaları yer almaktadır. Bu tanımlamalarda çocuklar, kız ya da erkek olarak nasıl olmaları gerektiğine ilişkin oluşturulmuş ideal tipleri görmektedir. Aynaya baktıkları zaman o ideal tipe olan yakınlıkları ya da uzaklıkları ölçüsünde benlik algıları etkilenmektedir.

* Anne-Baba İle Kurulan İlişkiye Etkisi
Televizyonda ideal anne-baba rol tanımları da yer almaktadır. Çocuğunun sağlığını ve mutluluğunu düşünerek hangi ürünleri kullanması gerektiğine karar veren, onu mutlu etmek için en sevdiği oyuncağı alan anne ve babalar televizyonda sıklıkla gördüğümüz modellerdir.

Erich Fromm bir kitabında "İnsanlar ne kadar çok şeyi olursa o kadar çok mutlu olacağını sanır." diyor. Bu anlamda “satın alma” eyleminin çok kolay olduğunun lanse edildiği reklamları görüp de kendi anne-babası istediklerini almayan çocuk hayal kırıklığı yaşayabilir.

* Şiddet Eğilimlerine Etkisi
Araştırmalar, televizyonun tek başına şiddete yöneltmediğini, ancak özendirdiğini ve arttırdığını göstermektedir. Şiddet, haberlerden filmlere, dizilerden çizgi filmlere dek her an her yerde hayatın bir parçası olarak yer almaktadır. Bu da şiddetin normalize edilmesine neden olmaktadır. Hatta çizgi filmlerde “sempatik şiddet” var bile denebilir. Gerçek bir şiddet karşısında çocuk koruma kalkanı olarak gözlerini kapatır. Fakat çizgi filmlerdeki bazı sahnelerde çocukların, gördükleri onca şiddetten sonra ayağa kalkabilen karakterlere kahkahalarla güldüklerini görmekteyiz. Daha da kötüsü izlediklerini birbirleri üzerinde denemeye kalkmalarıdır.

* Okumaya, Düşünmeye ve Başarıya Etkisi
Bilindiği gibi yazılı kültür, insanlara düşünmeyi, yorumlamayı ve sorgulamayı sağlar. Oysa televizyonun yaygınlaşmasıyla birlikte insanlar sadece gösterilenleri almakla yetinir olmuşlardır. Bilgiyi özümsemeden, gör-geç tarzında alan çocuğun düşünme ve problem çözme becerileri olumsuz etkilenir. Ayrıca çocuğun aşırı televizyon izlemesi, onu okumaktan, sinema ve tiyatroya gitmekten, hatta çoğu kez oyun oynamaktan bile yoksun bırakmaktadır. Bu durum sosyal ilişkilerinin zayıflamasına neden olmaktadır.

* Kültürel Değerlere Etkisi
Televizyondaki programların bazıları, çizgi filmlerin ise neredeyse tamamı yabancı kaynaklıdır. Dolayısıyla çocuklar, kendi kültür değerleri ile değil, başka ülkelerde yaratılan kahramanlar ve farklı değerlerin işlendiği programlarla büyümektedirler. Bu da onların kendi kültürel değerlerine yabancılaşmalarına neden olmaktadır.

* Dildeki Yozlaşmaya Etkisi
Televizyonda genel olarak dil, hareketten sonra gelir.Televizyonun dili geliştirdiği inancı yaygın olsa da fazla televizyon izleyen çocukların kullandıkları dilin daha az geliştiği görüldü.Az televizyon izleyen çocuklar daha fazla sıfat , fiil ve karmaşık cümle kullanıyor.Bir ve üçüncü sınıftaki az televizyon izleyen çocukların izledikleri programlarla ilgili daha uzun öyküler anlattığı görüldü.İlk yıllarda televizyonun öğreticiliği çok etkili değil. Çocuklukta çok fazla televizyon izleyenlerin öğrenme süresi, kötü yönde etkileniyor., çocuklar yedi yaşından önce ne televizyonu , ne de kelimeleri, e de karmaşık öykü yapısını algılabilir.Televizyonun, en önemli ifade ve iletişim aracı olan dilimiz üzerinde de oldukça olumsuz etkileri vardır. Kullanılan sözcük sayısının azlığının yanı sıra Türkçe’nin yanlış, yabancı özentili ve kısır bir şekilde kullanılması da buna örnektir.

Televizyon ve çocuk davranışları konusunda yapılan çalışmalar televizyonun çocuğun bilincini etkilediği görülmüş. Bu etki çocukların giyim tarzında, oynadıkları oyunlar ve oyuncaklarda , canlandırdıkları karakterlerde , yedikleri şekerlemelerde kendini gösteriyor.Çocukları başka hiçbir şey televizyon kadar etkilemiyor.Televizyonun sosyal, duygusal,ve bilişsel gelişme sürecindeki etkileri oldukça fazla.
Bazı araştırmacılar, insanların televizyonda korkutucu ya da belirsizliklerle dolu programlar izleyerek kendi korkularından kurtulmaya çalıştığını ve kendilerini tatmin etme arayışında olduğunu söylüyor.Bazı uzmanlar buna karşı çıkıyor. Fazla televizyon izleyenlerin kişilerin daha endişeli olduklarını,dünyayı korkutucu bir yer olarak algıladıklarını söylüyorlar.

ÖNERİLER

• Aileler, ne güzel oyalanıyor düşüncesiyle çocukları televizyon karşısında yalnız bırakmamalı, mümkün olduğunca birlikte televizyon izlemelidir. Bu, hem çocukların izledikleri programlar hakkında bilgi sahibi olunmasını, hem de sonrasında izlenilen program ile ilgili konuşma ve paylaşma ortamı sağlar.
• Çocukların davranışlarını şekillendirirken yetişkin davranışlarını model aldığı düşünülürse, anne babanın da TV. seyretmeye ne kadar zaman ayırdığı önem kazanmaktadır.
• Televizyon izleme sürelerinin belli ölçülerde sınırlandırılması gerekir. Bu süreyi çocuğunuzla karşılıklı konuşarak günde 1 saati geçmeyecek şekilde düzenlemeye çalışın. Çocuğunuza televizyon seyretmek yerine yapabileceği çeşitli etkinlikler önerin.
• Çocuklara yönelik programlar hazırlanırken, program yapımcıları çocukların yaş dönemi özelliklerini dikkate almalı ve özellikle gelişimin en hızlı olduğu okul öncesi dönemde, onların dış uyarılardan çok fazla etkilendiklerini göz önünde bulundurmalıdır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Televizyonun Çocuk Üzerindeki Olumsuz Etkisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Nurhan ÜNDER'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Nurhan ÜNDER'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Nurhan ÜNDER Fotoğraf
Psk.Nurhan ÜNDER
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi11 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Nurhan ÜNDER'in Makaleleri
► Boşanmanın Çocuk Üzerindeki Etkisi Psk.Elif Y. ÇAVUŞOĞLU
► Boşanmanın Çocuklar Üzerindeki Etkisi Psk.Ebru ÖZKURT TOPÇU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Televizyonun Çocuk Üzerindeki Olumsuz Etkisi' başlığıyla benzeşen toplam 19 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Çocuk ve Oyun Mekanları Aralık 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:54
Top