2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım?
MAKALE #12550 © Yazan Çağla KAV | Yayın Nisan 2014 | 4,163 Okuyucu
Anne-Baba olarak bir çok kez kendinize aynı soruyu sorduğunuza eminiz. Çocuğuma doğru davranabiliyor muyum? Çocuğuma nasıl davranmalıyım? gibi sorularla aklınız meşgul olmuştur. Bu yazı çerçevesinde hem çocuklarınza karşı geliştirdiğiniz tutum ve davranışları hem de anne-baba olarak aslında çocuğunuza hangi tutum ve davranış örüntüsü içinde yaklaştığınızı görebileceksiniz.

Anne-Baba tutum ve davranış çeşitlerine yer vermeden önce çocuklarınıza karşı davranışlarınızı şekilllendiren faktörler neler onlara değinmek istiyoruz. Davranışlarınızı etkilen faktörlerin ilk sırasında yaşadığınız toplumun kültürel değerleri yer almaktadır. Türk aile kültüründe yer alan çocuktan uysallık, söz dinleme ve usluluk özelliklerinin beklenmesi sizinde çocuklarınızdan beklentilerinizi kültürel değerler içerinde şekillenmesini sağlamaktadır. İkinci etki ise anne-baba olarak çocuğunuzun nasıl yetiştirmek istediğinizin farkındalığını kazanmış olmanızdır. Çünkü yapılan araştırmalarda da saptanan bilgilere göre ebeveynlerin kendilerini çocuk yetiştirme konusunda yeterli görmeleri, doğru anne-baba tutumunu seçmelerinde etkili rol oynamaktadır.

Davranış ve tutumlarımızı şekillendiren ve etkileyen başlıca iki faktöre yer verdikten sonra sizlere bu tutumların neler olduğunu ve ne gibi özellikler içerdiğinden bahsedeceğiz. Bilimsel kaynaklarda tanımlanan beş adet anne-baba tutumu bulunmaktadır. Bunlar;
1. Şiddetli ve Rededici Anne-Baba Tutumu
2. Kayıtsız ve Pasif Anne-Baba Tutumu
3. Baskıcı, Otoriter, Katı Anne- Baba Tutumu
4. Dengesiz, Kararsız ve Tutarsız Anne-Baba Tutumu
5. Kabul edici ve Demokratik Anne-Baba Tutumu
Bir anne- baba olarak elbette çocuğunuza karşı gösterdiğiniz tutum ve davranışların hangisi olduğunu ve çocuğunuzu ne yönde etkilediğini merak ediyorsunuz. Tek tek her bir tutuma göz atalım.
1. Şiddetli ve Rededici Anne-Baba Tutumu
Şiddetli ve Rededici Anne-Baba Tutumu gösteren ebeveynlerin tipik özellikleri şunlardır;
 Çocuklarının eksik ve yanlış davranışlarına karşı daha ilgili ve dataycıdırlar.
 Çocuklarının iyi yönlerini görmektense kötü yönlerini görme eğilimdedirler.
 Evin günah keçisi genelde çocuk olarak seçilir.
 Çocuk begenilmez ve eleştiriye her zaman hazırdır.
Bu tutumları gösteren anne-babaların neden bu davranışları sergilediği aklımıza takılmaktadır. Bu davranışları göstermelerinin bir çok sebebi vardır. Bunlar;
 Anne-Baba olmaya kendilerini hiç bir yönden hazır hissetmemeleri
 Anne ya da baba çocuğa aşırı düşkünlük gösterip eşini ihmal ediyor olabilir. İhmal edilen eş çocuğu rakip olarak görmeye başlayabilir.
 Çalışan annelerde kariyerin kesintiye uğraması çocuğun anne tarafından kabul edilmesini zorlaştırabilir.
Ancak bunlar sadece birer sebeptir. Hiç bir sebep çocuğu ret etme konusunda kabul edilir olamaz.
Gösterdiğiniz tutum ve davranışların çocuğunuz üzerinde de yansımaları olacaktır. Şiddetli ve rededici tutumla yetişen çocuklarda;
 Yardım duygusundan uzaklık görülebilir.
 Sinirli ve agresif bir yapı oluşturabilirler.
 Duygusal kırılganlık yaşamaları olasıdır.
 Çeşitli psikolojik bozukluklar geliştirme oranları yüksektir.
 Kendilerine ait güven duygusu geliştirmekte zorlanabilirler.
2. Kayıtsız ve Pasif Anne-Baba Tutumu
Kayıtsız ve Pasif Anne-Baba Tutumu gösteren ebeveynlerin tipik özellikleri şunlardır;
 Çocukların varlığı ve yokluğu arasında pek bir fark hissetmezler.
 Bu grupta tutum sergileyen ebeveynler genelde hoşgörü ve boş vermeyi birbirine karıştırırlar.
 Bu tutumu benimseyen anne babaların sahip olduğu düşünce ilgi ve sevgi vermelerinin otoritelerini sarsacağı yönündedir.
Bu tutum ve davranışları göstermelerindeki nedenler ise şu şekilde sıralanabilir;
 Çalışma temposunun yoğunluğundan çocuğa sınırlı zaman ayrılması ve ayrılan bu zamanın etkin kullanılmaması
 Çocuk bakımını ebeveynler dışında birinin yapmasından kaynaklı ebeveyn çocuk arasındaki bağın oluşmama ihtimali
 Anne-babalığa hazır olunmaması
Kayıtsız ve pasif bir tutumla büyüyen çocuklarda ise görülmesi olası durumlar şu şekildedir;
 Anne- babanın ilgisini çekmek için çoğunlukla kötü davranışlar sergilerler.
 Yaşları ilerledikçe aileden uzaklaşırlar.
 Agresif,saldırgan ve suça yönelik davranışlar gösterebilirler.
 Anne-babanın ilgiye bakıma muhtaç olduğu zamanlarda onların yanında olmamayı tercih ederler.
3. Baskıcı, Otoriter ve Katı Anne-Baba Tutumu
Baskıcı, Otoriter ve Katı Anne-Baba Tutumu gösteren ebeveynlerin tipik özellikleri şunlardır;
 Kendi idealleri doğrultusunda küçük bir yetişkin yetiştirme çabasındadırlar.
 Anne-babanın gözleri sürekli çocuk üzerindedir. Sürekli çocuğun uygun olmayan davranışını bulup düzeltmek isterler.
 Çeşitli olumsuz özellikleri çocukları üzerinde nitelendirirler.
 Çocuklarını azarlar ve bu davranışlarını “Çocuğumu eğitiyorum, terbiye ediyorum.” düşüncesi üzerinden yaparlar.
 Çocuğa özgürlük vermezler.
Bu tutum ve davranışım çocuk üzerindeki etkisi ise;
 Çocuk eleştirilmekten kaynaklı çekingen bir yapıya sahip olabilir.
 Her attığı adımda yanlış yapma korkusundan kaynaklı güven duygusu gelişmez.
 Başka birinin etkisinde kolaylıkla kalabilir.
 Aşağılık duygusu gelişkindir.
4. Dengesiz, Kararsız ve Tutarsız Anne Baba Tutumu
Dengesiz, Kararsız ve Tutarsız Anne-Baba tutumu gösteren ebeveynlerin tipik özellikleri;
 Çocuk eğitiminde tutarsız ve çok yönlüdürler.
 Bu tutumu benimseyen anne-babalar bazen çok hoşgörülü, bazen katı, bazen demokratik, bazen de vurdumduymazdır.
 “Çocuklara boyun eğme” stilini benimsedikleri olur. “ Aman ağlamasın, Hasta olmasın, Onun istediğini yapmayacağızda kimin istediğini yapacağız” düşünceleri ile bir süre sonra çocuğu hiçbir şekilde frenleyemez hale gelirler.
Bu tutum ve davranışın çocuk üzerinde yansımaları ise ;
 Çocuk hangi davranışı ne zaman, nerede yapacağını bilemez.
 Neyin doğru neyin yanlış olduğunu kavrayamaz.
 “Her şeyi yap ama cezadan nasıl kurtulacağını bul” tekniği geliştirir.
 Her şeyden önemlisi dengeli ve sağlıklı bir kişilik yapısı geliştirmek için oldukça fazla çaba harcaması gerekecektir.
5. Kabul edici ve Demokratik Anne- Baba Tutumu
Kabul edici ve Demokratik Anne-Baba tutumu gösteren ebeveynlerin tipik özellikleri;
 Anne-baba birbirlerine ve çocuklarına karşı olan duygularında net ve açıktır.
 Aile içinde güven ve şeffaflık esastır.
 Problemlerle nasıl başedebileceklerini birlikte araştırırlar.
 Anne-baba çocuğu denetimli serbest bırakarak çocuğun kendini geliştirici imkanlar bulmasına olanak sağlar.
 Aile fertlerinin hepsinin eşit söz ve oy hakkı vardır.
 Çocuğa sevgi ve saygı gösterilir.
 Aile her şeyden önce iyi bir rehberdir.
 Evde ve toplumda kabul edilen ve edilmeyen davranışların sınırları bellidir.
 Çocuğun göstereceği her davranışın sonucu önceden belirlenmiştir.
Kabul edici ve Demokratik anne baba tutumuyla yetişen çocuklarda;
 Kendine güvenen ve çevresine saygılı bireyler olurlar.
 Sınırlarını bilen, yaratıcı, aktif ve girişken bir yapıya sahip olurlar.
 Kişilik ve davranışları açısından dengeli ve sorumluluk duygusu gelişmiştir.
 Kurallara ve otoriteye körü körüne bağlı olmayan, hoşgörülü, açık fikirli, anlaşılır, toplumsal açıdan da uyumlu bireyler olarak yetişirler.

SİZ HANGİ ANNE-BABA TUTUMUNU GÖSTERİYORSUNUZ?

Sizlerin anne-baba olarak hangi davranış ve tutumları sergilediğinizin bilincinde olmanız çocuğunuzun yetişmesinde atılması gereken en önemli adımlardan biridir. Uygun görülen anne-baba tutumuna sahip olmayabilirsiniz ancak şu andan itibaren bunu fark etmiş olmanız bile önem teşkil etmektedir. Çocuğunuza karşı olan davranışları ve benimsediğiniz tutumu değiştirmekte zorlanırsanız bir uzman eşliğinde alacağınız psikoeğitim çalışmaları gereken adımlar açısından sizlere ve çocuklarınıza büyük destek oluşturucaktır.

Uzm.Psk. Çağla KAV
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Çağla KAV'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Çağla KAV'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Çağla KAV Fotoğraf
Çağla KAV
İstanbul
Psikolog / Psk.Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Çağla KAV'ın Makaleleri
► Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım? Psk.Zümrüt ÇETİN
► Çocuğum Mastürbasyon Yapıyor, Nasıl Davranmalıyım ÇOK OKUNUYOR Psk.Dnş.Alaaddin DEBGİCİ
► Çocuğuma Ölümü Nasıl Anlatmalıyım Psk.Dnş.Sümeyra YAPICI AYDIN
► Boşanıyorum Çocuğuma Nasıl Söylemeliyim Psk.Duygu KARAKULAK TAKVİM
► Çocuğuma Cinselliği Nasıl Anlatırım Psk.Beril PAPUÇÇUER CEYLAN
► Çocuğuma Cinsel Eğitimi Nasıl Verebilirim? Psk.Dnş.Alaaddin DEBGİCİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım?' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
--
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


14:56
Top