2007'den Bugüne 92,874 Tavsiye, 28,332 Uzman ve 20,037 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Menopoz Dönemi ve Beslenme
MAKALE #12696 © Yazan Uzm.Dyt.Merve KAYALI | Yayın Haziran 2014 | 3,352 Okuyucu
Menopoz, doğurganlık yeteneğinin kaybolduğu dönemdir. Şişman kadınlarda daha erken olmakla birlikte, genellikle menopoz yaşı 48-55 olarak belirtilmektedir. Yapılan araştırmalar hormonsal değişikliklere bağlı, sağlıklı beslenme ve düzenli fiziksel aktivite yapmayan kadınların en az 3-8 kg arasında bel bölgesinde ciddi yağlanma ile kilo aldıklarını belirtmektedir.

Menopozda deri kurur, psikolojik değişiklikler başlar, ateş basması, sinirlilikle beraber kadınlardaki en büyük sorun ağırlık kazanımının hızlı bir şekilde olması tamamen kadının bedenini yıpratır. Kimi kadınlar yemek yemekten bağımsız olarak yağlandıklarını hissederler. Daha önce kilo sorunu olmayan kadınlarda da şişmanlık gelişebilmektedir. Bu normal bir fizyolojik değişimdir. Çünkü östrojen düzeyindeki azalma besin alımını etkiler ve bazal metabolik hızda azalmaya neden olur. Kadınlarda fiziksel aktivite düzeyindeki azalmada bu ağırlık kazanımının daha hızlanmasını sağlamaktadır. İngiltere’de yapılan araştırmalar menopoz döneminde kilo alan kadınların zayıflamada başarısız olduklarını ve kilo vermede hayatın en güç döneminin olduğunu bildirmektedir. Bu nedenle menopoza yaklaşırken yağlanmadan kurtulmak için düzenli fiziksel aktiviteye öncelik tanımak şarttır. Size tavsiyem her gün yürüyün. Polonya Beslenme Birliğinin yaptığı araştırmada düzenli yürüyüş yapan menopoza giren kadınların yağlanmalarının oldukça düşük düzeyde olduğu açıklanmıştır. Bu veriler fiziksel aktivitenin yaşam boyu yapılmasının; menopoz döneminde ideal ağırlığın sürdürülmesi, kalp ve kemik sağlığının devamlılığı için doğal ilaç niteliğinde etki ettiğini göstermektedir. Menopozda diyabet, kalp-damar hastalıkları ve kanserinde sık görüldüğü riskli bir dönemdir. Bu nedenle beslenmede önemli altın kurallara ve haftada 6-7 kere 45-60 dakika düzenli olarak yürüyüş veya sevdikleri spor aktivitelerini yapmaları gerekmektedir. Araştırmalar hayatında bu değişiklikleri yapan kadınların meme kanserinden korunduğu, kanda kolesterol düzeylerinin yükselmediği ve insüline bağlı olmayan şeker hastalığına yakalanmadığını açıklamaktadır.

Menopozda Yağlara Veda Ederken Dikkatli Olunmalı

Şişman olup menopoza giren kadınlarda, ağırlık kaybı programları planlanırken kemik mineral yoğunluğu ve osteoporoz riski düşünülerek diyeti planlanmalı ve fiziksel aktivitenin yoğunluğuna dikkat edilmelidir. Şişmanlık ve östrojen düzeyindeki azalma, kan yağları düzeylerini olumsuz etkilemektedir. Kötü huylu (LDL) kolesterolünde ve trigliserit denilen kan yağı düzeyinde artma iyi huylu (HDL) kolesterolünde azalma oluşmaktadır. HDL/LDL kolesterolü oranının bozulması kardiyovasküler hastalıklar için önemli bir risk faktörü oluşturmaktadır. Eğer sağlıklı beslenme içeriği ile zayıflama olmaz ise kanda kolesteroller daha da fazla artmaktadır. Menopozda östrojen düzeyindeki azalma ile kadınların kemik kaybı hızlanır, böylece kalsiyum gereksinmesi artar. Bu dönemde; idrarda kalsiyum atımındaki artış, bağırsaklardan kalsiyumun etkin olarak emilmesindeki azalma ve diyet ile yeterli kalsiyumun alınmaması, kemik kaybının nedenlerindendir. Mutlaka zayıflama döneminde doğal kaynaklı kalsiyum içeren yiyecekleri yüksek miktarda tüketmek gerekmektedir.

Menopoz sonrası sağlığın korunmasında ve kaliteli bir yaşam için, diyet ve yaşam şeklinin önemli olduğu bilinen bir gerçektir. Araştırmaların sonuçları menopoz sonrası kadınlarda besin gereksinmesinin, genç kadınlardan farklı olduğunu göstermektedir. Beslenme programları düzenlenirken, kadınlarda bu dönemde oluşabilecek şişmanlık, kalp-damar hastalıkları ve osteoporozu önleyici şekilde diyetlerin hazırlanması gereklidir. Bunları sıralayacak olursak;

1- Ana öğünlerde dört besin grubundaki besinlerden (süt ve süt ürünleri, et ve benzeri besinler, taze sebze ve meyveler, ekmek ve tahıl grubu besinler) 3 çeşidi ile besin çeşitliliği sağlanmalıdır. Böylece gereksinim duyulan besin öğesi olan ve olmayan tüm öğelerin vücuda alınması sağlanmış olur. Menü örnekleri verecek olursak; fırında baharatlı köfte – yoğurt – buharda taze mevsim sebzeleri. Zeytinyağlı sebze yemeği – mercimekli bulgur pilavı – cacık. Peynirli tam tahıllı ekmeğe sandviç – ayran. Lahmacun – ayran. Kısır – yoğurt – çoban salatası. Kurufasulye – cacık – tam tahıllı ekmek. Menemen – bulgur pilavı – mevsim salata.

2-Süt-yoğurt grubundan 3-4 porsiyon tüketilmelidir. Süt, peynir ve yoğurdun az yağlı ya da yağsız olmasına dikkat etmek gerekir. 1 porsiyon süt grubu= 1 su bardağı az yağlı yoğurt veya süttür. Veya 2 dilim peynir anlamına gelir.

3-Et ve et grubundan toplam 3 porsiyon tüketilmesi gerekir. 1 porsiyon et grubu= 100-150 g kadar tavuk-balık veya yağsız kırmızı et veya 1 tabak kuru baklagil yemeği veya 1 adet yumurta anlamına gelir.

4-Bitkisel özlü sıvı yağlar özellikle fındık yağı, soya yağı ve erken hasat zeytinyağı menapozdaki kadınlar için hayat kurtarıcıdır.

5- Taze sebze ve meyvelerden karotenoid, flavonoid, isoflavonoid, polifenoller kronik hastalıklara karşı koruyucu etkisinin olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle çiğ sebze ve kabuklu meyveler, fitoöstrojen özelliği nedeniyle soya ve ürünleri beslenmelerinde yer almalıdır.

6-Düşük yağlı ve düşük kolesterollü diyet tüketilmelidir. Çünkü bu dönemde kan yağları ve kolesterolü üzerinde artışlar olmaktadır. Doymuş, tekli doymamış ve çoklu doymamış yağ asitlerinden zengin besinlerin uygun oranlarda seçimi sağlanmalıdır. Osteoporoz ve kalp damar hastalıklarındaki koruyucu etkisi düşünülerek, omega 3 yağ asitlerinden zengin diyetlerin tüketilmesi önerilmektedir. Bunlar ceviz, balık, ayçiçeği yağı, soya yağı, ayçekirdeği, badem gibi besinlerin güvenli miktarlarda beslenmelerinde bulundurmaları gerekmektedir.

7- Basit şekerlerin yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.

8-Sebze ve meyvelerden zengin diyetlerin tüketilmesi önemlidir. Posa tüketimi arttırılmalıdır. Diyetle yeterli miktarda posa alınmasının kronik hastalıklardan (şeker hastalığı, kanser ve kroner kalp hastalığı vb.) koruyucu tedavi edici özelliği vardır. Ayrıca posa, barsak faaliyetlerinin düzenlenmesini sağlayacaktır. Aşırı protein tüketiminden kaçınılmalıdır.

9-Proteinin sağlandığı kaynaklar özellikle osteoporoz ve kalp damar hastalıkları açısından önem taşımaktadır. Diyet hayvansal proteinden zengin, sebzelerden fakirse diyetsel asit yüklemesi pH’yı düşürür, osteoklastları uyarır, osteoblastları inhibe eder ve bu durum kalsiyum dengesinde negatif etki oluşturur. Ve kemikler süngerimsi yapı alarak ileriki yaşlarda tuzla buz olacak şekilde dağılmasını sağlar. Yine hayvansal proteinden zengin besinlerin tüketilmesi doymuş yağ tüketimini de arttırır. Bu nedenle az yağlı süt ve süt ürünleri, yağsız etler, derisiz tavuk-hindi eti tüketimi hayvansal kaynaklı proteinlerdir.

10-Diyetin mineral ve vitamin içeriği yeterli olmalıdır. Özellikle kalsiyumun yeterli miktarda tüketilmesi önem taşımaktadır. Yapılan çalışmalar menapoz sonrası kadınlarda hormon yerine koyma tedavisi uygulanıp uygulanmamasına göre farklı kalsiyum gereksinmesinin olduğunu göstermektedir.

11-Yemeklere aşırı tuz eklenmemeli ve tuzlanmış besinler fazla tüketilmemelidir. Çünkü aşırı tuz idrarda kalsiyum atımını arttırır, hipertansiyon ve kalp-damar hastalıklarına zemin hazırlar.

12-Alkolden sakınılmalıdır. Alkol, bazı vitamin ve minerallerin vücutta kullanılmasına olumsuz etkide bulunur. Kemik oluşum hücrelerini harap eder ve kalsiyum emilimini bozar. Şişmanlığa zemin hazırlar.

13-Sigara içilmemelidir. Sigara kalp damar hastalıkları riskini arttıracağı gibi, D vitaminin aktif şekline dönüşümünü azaltır. Aynı zamanda kandaki C vitamini düzeyini ve serum östrojen düzeyini de düşürür.

14-Aşırı kafein tüketilmemelidir. Kafein içeren çay, kahve türleri sınırlandırılmalı en önemlisi kemiklerin erimesini sağlayabilecek kolalı-asitli içeceklerin tüketimi kaldırılmalıdır.

15-Her gün bol sıvı alınmalı ve sulu yiyecekler tüketilmelidir. Günlük yaşamın streslerinin kontrol altına alınması; özellikle aşırı yeme, sigara ve diğer kötü alışkanlıkların önlenmesi açısından önemlidir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Menopoz Dönemi ve Beslenme" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Dyt.Merve KAYALI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Dyt.Merve KAYALI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Merve KAYALI Fotoğraf
Uzm.Dyt.Merve KAYALI
İstanbul
Uzman Diyetisyen
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi15 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Dyt.Merve KAYALI'nın Yazıları
► Menopoz Dönemi Beslenme Dyt.Güneş AKYIL AYNACI
► Menopoz ve Beslenme Dyt.Nevra DEMİREL
► Menopoz ve Beslenme Dyt.Aslı İÇİNGÜR
► Menopoz ve Beslenme İlişkisi Dyt.Şeyma SARAY
► Menopoz Döneminde Beslenme Dyt.Turgay KÖSE
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 20,037 uzman makalesi arasında 'Menopoz Dönemi ve Beslenme' başlığıyla benzeşen toplam 87 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Tarçın ve Diyabet Kasım 2016
► Hidrasyon Eylül 2016
► Besin Alerjisi Mayıs 2014
► Anne Sütü ve Önemi Mayıs 2014
◊ Balık Sezonu Aralık 2013
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:34
Top