2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Paranoid Şizofrenide Sosyal Anksiyetenin Varlığı
MAKALE #12963 © Yazan Psk.Ezgi KARAKAYA | Yayın Ağustos 2014 | 7,222 Okuyucu
Paranoid şizofreni, şizofreninin alt dallarından biridir ve en sık görülen şizofreni türüdür. Yaygınlığına rağmen bir uzmanın muayenesi olmaksızın anlaşılması zor bir türdür. Zor tespit edilmesinin nedeni negatif belirtilerin ağırlıklı olup pozitif belirtilerin alevlenme dönemleri dışında kendisini göstermeyişidir. Diğer şizofreni türlerinde daha sık görülen katatonik belirtiler, konuşma bozuklukları ve duygusal sorunlar bu türde hiç denecek kadar az görülmektedir.

Peki nedir bu pozitif ve negatif belirtiler;

Pozitif belirtiler:
Hezeyanlar: herhangi bir somut kanıt bulunmamasına rağmen kişinin kendisini gerçekliğine ikna ettiği yanlış inanışlardır.
Halüsinasyonlar: işitsel ve görsel olarak açığa çıkabilir. Kişi başkalarının duymadığı sesler duyar ya da görüntüler görür. Hissetme, tatma, koku alma gibi halüsinasyonlarda bazı hastalarda görülmektedir.
Düşünce bozukluğu: düşüncelerini anlamlı bir biçimde ifade edememe ve bunun farkında olmama durumudur.
Davranış bozukluğu: Topluluk içinde soyunmak, küfürlü konuşmak gibi toplumun ahlaki kurallarını ihlal eden rahatsızlık verici davranışların görülmesidir.
Bu belirtilerin hepsi birlikte görülmek zorunda değildir.

Negatif belirtiler:
Pozitif belirtiler kadar belirgin değildir ve bu nedenle çabuk fark edilmez ve acil tedavi gerektirmez. Ancak tedavi uzun süreli ihmal edildiğinde kişinin yaşam kalitesi bozulur ve kişide yeni bir yaşam biçimi oluşmuş olur.
• Duygu ifadesinde donukluk ya da uyumsuzluk
• Motivasyon kaybı- sosyal aktivitelerden uzaklaşma, iş performansında düşüklük veya işe devam edememe, temizlik, yemek vb. günlük işlerini ve öz bakımını devam ettirmede isteksizlik ve güçlük
• Toplumdan geri çekilme- asosyal eğilimler

Pozitif belirtilerin kendisini göstermeyip negatif belirtilerin ön planda olduğu şizofreni hastalarında mevcut durum aile ve sosyal çevre tarafından üşengeçlik, tembellik, hijyen eksikliği, vurdum duymazlık, asosyallik, iş bilmezlik olarak yorumlanabilir. Psikolojiyle daha ilgili olan bireyler bu durumu depresyon ya da sosyal anksiyete bozukluğu olarak tanımlayabilirler. Kimi şizofreni hastalarında hastalığa ikincil gelişen depresyon ve kaygı bozukluğu da olabilir. Ancak bu belirtilerin varlığı depresyon ya da kaygı bozukluğu olduğunun garantisini vermemektedir. Çünkü bunlar şizofreninin doğasında olan negatif belirtilerdir.

Paranoid şizofreniye dönecek olursak , paronoid şizofreni hastasının zarar-kötülük görme hezeyanları vardır. Kendisine komplo kurulduğunu, takip edildiğini ve kaçırılacağını, öldürülmek istendiğini, zehirleneceğini vb. düşünebilir. Girdiği ortamlarda insanların kendisi hakkında konuştuğunu düşünür. Topluluk içerisinde uzun süre kaldıklarında duyduklarını varsaydıkları sesler nedeniyle boğulacak gibi olurlar ve güvenli kabul ettikleri bir alana sığınmak isterler ( bu bölge genelde evleri, hatta odalarıdır). Kalabalık ortamlardan, gürültülerden hoşlanmazlar. Ortamdaki sesler karmaşıklaştıkça duydukları mesaj dolu sesler artmaya başlar, bu nedenle yüksek sesi sevmezler. Okumaktan ve araştırmaktan hoşlanırlar çünkü detaylara indikçe bir dedektif gibi yeni şifreleri çözmeye başlarlar. Etraflarında yapılan gizli işaretleşmeler, imalar, üstü kapalı konuşmalar onları rahatsız eder ve böyle anlarda en yakınlarından dahi şüphe duyabilirler. Yaşama ve insanlara karşı güvensizdirler. Kendilerine kurdukları sığınağa kimseyi sokmazlar(nadiren çok güvendiklerini birkaç kişiyi) fakat tamamen yalnız kalmaktan da çok korkarlar. Değişime ve yeniliklere karşı dirençlidirler. Ev, iş gibi ortam değişiklikleri, alıştıkları bir eşyanın değişmesi, sosyal çevrenin değişmesi, yeni insanlarla tanışma, yeni bir eşyayı benimseme onlardan yüksek enerji götürür ve bu nedenle değişimden ve yenilikten hoşlanmazlar. İnsanları, özellikle yeni tanıştıkları kişileri detaylı inceler, süzer, sorgular ve dikkatli dinlerler. Fakat kendilerini kolay kolay açmazlar. İzlenmekten hoşlanmazlar. Dokunsal temaslar çoğunlukla hoşlarına gitmez ve temkinlidirler. Çok az sosyal yaşama karışırlar, az ve sınırlı vakitlerde. İltifat ve espirileri her zaman hoş karşılamazlar, altında bir ima veya kötü niyet olabileceğini düşünürler. Kalabalıktan hoşnut olmazlar çünkü kişi sayısı arttıkça kaos artar ve ortamdaki hakimiyetlerini, kontrol güçlerini kaybederler. Topluluk içinde kime odaklanacaklarını, tehlikenin nereden gelebileceğini kestiremezler, bu emniyetsizlik onları tedirgin ve huzursuz eder.

Şizofreni ve bilhassa paranoid şizofreni negatif belirtiler ön planda olduğunda başlangıçta sosyal anksiyete bozukluğu gibi algılanabilmekte, öz güven eksikliği, major depresyon gibi yorumlanabilmektedir. Kesin tanı detaylı incelemelerle ancak bir uzman tarafından konulabilmektedir. Paranoid şizofreni hastaları yukarıda örneklendirdiğim düşünce yapıları nedeniyle sosyal yaşamdan kendilerini soyutlamakta ve çevreleri tarafından sosyal ortam içindeki kaçıngan tavırları, sıkılganlıkları, suskunlukları ve güvensiz, ürkek tavırları nedeniyle anksiyete gibi değerlendirilebilmektedir.
Ancak en temelinde şizofrenide sosyal anksiyeteden ziyade sosyal beceri eksikliği bulunmaktadır. Özellikle zeka düzeyi yüksek olan şizofreni hastalarında hezeyanların şiddeti somut ispatlarla baskılanabileceğinden, kötülük görme hezeyanları azaltılmış olacak ve sosyal beceri kazandığı taktirde kişinin yaşam kalitesi arttırılarak daha keyifli ve adaptif bir yaşam sürdürebileceklerdir.

Son söz
Engin bir deryadır şizofreni. Gizemlidir. Bir şizofreni hastasıyla karşılaştığınızda, helede yakın bir diyalog kurma imkanı bulduğunuzda düşünceleri, hayatı yorumlayışı, felsefesi, korkuları, halüsinasyonları, kaygıları, sosyal hayatı algılayış biçimi, hayata ve insanlığa olan duruşu ve güvensizliği alır götürür sizi. Muhakkak ki bir şizofreni hastasında kendinizden bir şeyler bulursunuz. Hatta acaba bende ömrümün bir döneminde ya da şuanda şizofreni miyim diye sorgularsınız kendinizi.

Psikolog
Ezgi KARAKAYA
Yazan
Psk.Ezgi KARAKAYA
 
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Paranoid Şizofrenide Sosyal Anksiyetenin Varlığı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Ezgi KARAKAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Ezgi KARAKAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Psk.Ezgi KARAKAYA
Psikolog
 
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Ezgi KARAKAYA'nın Makaleleri
► Şizofrenide Dopamin Hipotezi Psk.İzzet GÜLLÜ
► Paranoid Bozukluk Psk.Atakan ŞAHİN
► Paranoid Kişilik Dr.Psk.Fatih SÖNMEZ
► Paranoid Kişilik Bozukluğu ÇOK OKUNUYOR Psk.Bahar ERDEN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Paranoid Şizofrenide Sosyal Anksiyetenin Varlığı' başlığıyla benzeşen toplam 21 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Panik Atak Temmuz 2014
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


08:57
Top