Sınav Kaygısının Nedenleri ve Başetme Yolları
SINAV KAYGISI İLE BAŞETME YOLLARI
Hiç kuşkusuz ki insanların tüm hayatlarını etkileyen mesleki kariyerlerinin sınavlarla belirlenmesi, sınav kaygısıyla alakalı çalışmaların yapılmasını zorunlu kılmıştır. Çünkü kaygı olgusu insanların hayatlarını olumsuz yönde etkileyen en önemli sebeplerden bir tanesidir. Sınava hazırlanma sürecindeki bireylerin kaygıyı yoğun bir şekilde yaşamaları kendilerinin sınava yeterince hazırlanamamalarına, başarılarını yeterince sınava yansıtmamalarına ve başarabileceğinin altında bir mesleğe yönelmelerine bazen da sınava hazırlanmayı tamamen bırakmalarına sebep olabilmektedir. Bu nedenle sınav kaygısı konusunda sorun yaşayan bireylere çeşitli bakış açılarından sorunun çözümüne yönelik araştırmaların yapılması da son derece önemlidir.
Kaygının bir türü olan sınav kaygısını, bireylerin öğrenim ya da mesleki yaşantısını etkileyecek, değerlendirmenin yapıldığı ortamlarda çeşitli sebeplere bağlı olarak yaşadığı, fizyolojik ve psikolojik belirtilere sahip ve birey tarafından hoş karşılanmayan yoğun duygu durumu olarak tanımlamak mümkündür.
Sınav kaygısı aslında bütün bireylerde var olan ve olması gereken bir duygudur. Çünkü kaygının bireylerde belli bir seviyeye kadar olması kişiyi sınava ve sınava çalışmaya motive etmektedir. Herhangi bir kaygı olmaması da insanların konsantre olup ders çalışmasını büyük ölçüde zorlaştıracaktır. Kaygının yoğun yaşanması da bireyde olumsuz duyguların aktifleşmesine sebep olacağı için öğrenmenin zorlaşmasına ya da öğrenilen bilginin sınav esnasına kullanılamamasına sebep olabilmektedir.
Sınav kaygısının sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz.
1. Bireyin Sınavı Algılayış Biçimi: Bireyin sınavı algılayış biçimi kaygının oluşmasına sebep olabilecek en önemli etmenlerin başında gelmektedir. Bireyin sınavı sadece bilgisinin ölçüleceği bir durum olarak değil de kişiliğiyle alakalı karara varılacak bir durum olarak algılaması bireyde yoğun kaygının oluşmasına sebep olur. Çünkü sınavda başarısız olması bu birey için “ aptal” ya da “ geri zekalı” olduğu anlamı taşıyabilmektedir.
2. Sınava İlişkin Olumsuz Düşünceler: Bireyin gireceği sınavlarda yüzde yüz başarı göstermesi gerektiğini düşünmesi, daha önce yaşadığı olumlu yaşantıları görmezden gelmesi, yaşadığı küçük aksaklıkları aşırı derecede büyütmesi, sınav sürecinde elde ettiği başarıyı azımsaması ya da görmezden gelmesi ve her şeyin mükemmel olması gerektiğine inanması sınav sürecinde bireyin başarıya motive olmasının önüne geçen, sınav kaygısını körükleyen en önemli sebeplerin başında gelmektedir.
3. Sınava İlişkin Hedefin Belirlenmemiş Olması: Özellikle sınava hazırlanan bireyin geleceğe yönelik belirli bir hedefinin olmaması, hangi amaç için ne kadar başarılı olacağını bilmemesi kaygının oluşmasına sebep olur. Çünkü bireyin amacı belli olmazsa ne kadar çalışırsa çalışsın, ne kadar ilerleme kaydederse kaydetsin kendini başarısız ve yetersiz olarak yorumlayacaktır ve buda yoğun kaygının yaşanmasına zemin hazırlamaktadır.
4. Planlı ve Programlı Çalışmamak: Sınava hazırlanma sürecinde planlı bir çalışma alışkanlığının olması son derece önemlidir. Çünkü bireyin ulaşmak istediği hedefine uygun her gün çalışması ve ağırlık vermesi gereken belli dersler vardır. Birey eğer hangi derse ne zaman ve ne kadar çalışacağını planlamadıysa her gün sonunda aklı diğer derslerde kalacak ve çalışmak için çok çaba sarf etmiş olsa bile bundan memnun kalmayacaktır.
5. Özgüvenin düşük olması: Sınava hazırlanma sürecinde olan bireyin kendine olan güven duygusunun düşük olması, sınavda başarısız olacağına kendini inandırması, çevresinde daha önce sınava girmiş ya da kendisi gibi sınava hazırlanma sürecinde olan arkadaşlarının yaşadığı problemleri kendi yaşamış gibi kafasına takmasına sebep olur. Özgüven duygusu zedelenmiş bireyin sınav kaygısı yaşaması son derece normaldir.
6. Aileden Kaynaklanan Sorunlar: Sınava hazırlanma sürecinde olan bireyin yetiştirilme tarzı, anne babasının kendisinden beklentilerinin yüksek olması, ya da ebeveynlerinin kendisinin başarılı olacağına inanmaması sınav kaygısını son derece etkilemektedir. Örneğin mükemmeliyetçi, otoriter bir ortamda yetişen birey her zaman sınavda kendini başarılı olmak zorunda ve ebeveynlerinin beklentilerini karşılamak zorunda hisseder. Bireyin sınava ciddi anlamlar yüklemesi, beklentinin yüksek olması, bireyin yoğun kaygı yaşamasında çok büyük role sahiptir.
7. Bireyin Fizyolojik olarak kendini yanlış hazırlaması: Özellikle sınava hazırlanan bireylerin yeme içme alışkanlıkları, uyku düzenleri son derece önemlidir. Çünkü vücudun fizyolojik yapısının bozulması, (aşırı yeme ya da hiç yememe ya da Düzenli uykunun olmaması) bireyi psikolojik olarak ta etkileyeceği için bireyin ciddi anlamda sorun yaşamasına sebep olacaktır.
SINAV KAYGISIYLA BAŞ ETMENİN YOLLARI NELERDİR ?
1. Olumsuz Düşüncelerden Kurtulmak, Güven Tazelemek: Sınava hazırlanma sürecinde olay birey insanların olumsuzu düşünmeye meyilli olduklarını bu nedenle en ufak bir zorluk karşısında ilk akla gelenin olumsuz düşünceler olduğunu ve bunun herkesin başına gelebileceğinin farkında olmalıdırlar. Bu sebeple mümkün olduğunca sınava hazırlanma sürecinde sınavın sonucuna ilişkin olumlu düşüncelere yoğunlaşmalı, geçmişte elde ettiği başarıları daha çok düşünmeli ve düşünce yoğunluğu olumluya yöneltmelidir. Çünkü bireyler düşüncenin duyguyu, duygununda davranışı etkilediğini bilmelidir. Olumlu düşünmek bir nevi başarılı olacağına inanmak anlamına gelmekte, inanmanın da başarmanın vazgeçilmez bir ön şartı olduğu unutulmamalıdır.
2. Gerçekçi Bir Hedef Belirlemek: Sınava hazırlanma sürecinde temel noktalardan bir tanesi bireyin ilgi, yetenek, başarı düzeyi gibi birey için önem arz eden belli şartlar çerçevesinde kendine gerçekten uygun olduğunu düşündüğü bir hedef belirlemesi çok önemlidir. Belirlenen hedefin ulaşılabilir olması, bireyin ilgi ve yeteneklerine uygun olması sınava olan konsantrasyonun artmasına sebep olacaktır. Ayrıca bu hedef için ne kadar başarısı göstermesi gerektiğinin belli olması bireyin gerçekçi bir plan oluşturmasını da sağlayacaktır.
3. Planlı ve Programlı Çalışmak: Birey için gerçekçi bir hedef belirlendikten sonra artık birey uzun hedefe değil günlük atılması gereken küçük adımlara yoğunlaşmalıdır. Bu amaçla her gün hangi derse ne kadar çalışacağını, kaç tane soru çözeceğine kadar ayrıntısıyla planlamalıdır. Bu şekilde bir çalışma planının olması bireyin her gün psikolojik olarak kendini rahat hissetmesini sağlayacak ve süreç içerisinde özgüvenini artmasına yardımcı olacaktır. Çünkü sınav sürecindeki düzenli çalışmak demek başarının adım adım artması anlamına gelmektedir.
4. Fizyolojik Olarak Sınava Doğru Hazırlanmak: Sınava hazırlanma sürecinde yeme içme alışkanlıklarına dikkat etmek mümkünse bol meyve, sebze tüketmek doğru olacaktır. Ayrıca uykunun düzenli olması, her gün belli saatler arasında ders çalışmak fizyolojik olarakta bireye büyük kolaylık sağlayacaktır. Bunun yanında mümkünse spor yapmak, en azından yürüyüş yapmak kaygının daha azalmasına yardımcı olacaktır.
5. Gevşeme Egzersizleri ve Doğru Nefes Alma: Birey sınava ne kadar da iyi hazırlansa sınav anında belli düzeyde kaygı duyacaktır. Bu nedenle mümkünse Doğru nefes alma ve gevşeme egzersizlerini öğrenmek kaygının azalmasında yardımcı olacaktır. Kaygının yoğun bir şekilde yaşandığı sınav anında vücut, fizyolojik olarak kasılır buda düşünce yoğunluğunun farklı alanlara kaymasına ve olumsuz düşüncelerin ortaya çıkmasına sebep olur. Öğrenilen gevşeme egzersizleri ve doğru nefes alma yöntemleri bireyin yoğun kaygı düzeyinin azalmasına sınava motive olmasına olumlu etkide bulunacaktır.
6.En İyi Olunan Dersten Sınava Başlamak: Girilen deneme sınavlarında bu konunun provası defalarca yapılmış olmalıdır. Birey en iyi olduğu dersten sınava başlamalıdır. Çünkü sınav anında kaygı üst düzeye çıkar. Üst düzeye çıkan kaygı bireyin başarılı olduğu dersten soruları çözmeye başladığı anda özgüvenin artmasını sağlamakta, bu da kaygının azalmasına yardımcı olacaktır. .
7.Sınava Hazırlanma Sürecinde Anne Babaya Düşen Görevler:
a. Sınava hazırlanma sürecinde olan bireye ailenin yapabileceği en büyük iyilik ona destek olmaktır. Anne ve baba bireye sınavın sonucunda ne olursa olsun kendilerinin onunla ilgili düşüncelerinin değişmeyeceğini, onu her şartta desteklemeye devam edeceklerini belirtmesi, bunu sadece sözle değil davranışlarıyla da ifade etmesi birey için hayati öneme sahiptir. Şu unutmamalıdır ki özellikle üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin büyük bir kısmı için sınav başarısı, bireysel bir doyumdan çok anne babaya karşı kendini ispat anlamı taşımaktadır. Bu nedenle, anne ve babanın davranışlarının tutarlı olması ve bireye yönelik desteğin her şartta devam edeceğinin belirtilmesi son derece önemlidir.
b. Sınava hazırlanma sürecinde olan öğrenciden kapasitesi üzerinde bir beklentinin olmaması gerekmektedir. Bireyden beklenen aşırı beklenti kendisinin bu beklenti altında ezilmesine, sınava yeterince konsantre olamamasına sebep olmaktadır.
Sınava hazırlanan her bireyin biricik ve tek olduğu herkesin belli ölçülerde başarılı olabileceği ve beklentinin de bu düzeye göre olması gerektiği unutulmamalıdır.
c. Anne ve Babanın özellikle meslek seçimiyle alakalı bilgi ve tecrübelerini çocuklarına aktarmaları onun doğru meslek seçmesine yardımcı olması için çok yararlı olmakla beraber belli meslekleri seçmeleri için aşırı ısrarcı olunmamalıdır. Unutulmamalıdır ki öğrenci kendine koyduğu hedefi içselleştirebildiği takdirde sınava çalışmaya motive olabilecektir.
d. Sınava hazırlanma sürecinde olan bireye rahat çalışabileceği bir fiziki ortam oluşturmasında yardımcı olmak gerekmektedir. Fiziki ortamın müsait olmasının yanında özellikle bizim toplumumuzda dost ve aile bağlarının güçlü olması sebebiyle çok sık yapılan ya da kabul edilen dost ve akraba ilişkilerine bu süre zarfında düzenleme getirilmeli, sınava hazırlanan öğrencinin konsantrasyonunu bozacak türden yardımlar kendisinden beklenmemelidir. Unutulmamalıdır ki sınava hazırlanma sürecinde bireye verilen destek sınavdan alınacak başarılı sonuca olumlu etki yapacaktır.
8. Sınava Hazırlanan Bireye Öğretmenlerin Yapabileceği Yardımlar: Süreç içerisinde özellikle okul öğretmenleri öğrencilerin motivasyonlarını olumlu yönde etkileyecek desteklerini öğrencilere hissettirmelidirler. Anne ve babalarda olduğu gibi onlarında öğrencilerinden aşırı bir beklenti içerisinde olmamaları, olumlu yönde telkinlerle kendilerine yardımcı olmaları çok önemlidir. Bunun yanında okullarda bulunan Psikolojik Danışmanların öğrencilere sınav kaygısı konusunda, meslek seçimi, hedef belirleme ve uygun ders çalışma yöntemleri konusunda yapacakları yardım son derece önemli bir yer tutmaktadır.
Görüldüğü üzere sınava hazırlanma süreci sadece sınava giren öğrencinin kendisiyle ilgili olmamaktadır. Sınava hazırlanan öğrenciyle iletişim halinde bulunan herkesin uyum içinde olması, öğrenciyi olumlu yönde desteklemesi son derece önemlidir. Özellikle bireyinde kendine güvenip olumlu düşünmesi sınav kaygısının üstesinden gelebilmesi açısından çok önemli bir yer tutmaktadır.
Saygılarımla.
Gökhan SÖNMEZ
Psikolojik Danışman ve Psikoterapist
Hiç kuşkusuz ki insanların tüm hayatlarını etkileyen mesleki kariyerlerinin sınavlarla belirlenmesi, sınav kaygısıyla alakalı çalışmaların yapılmasını zorunlu kılmıştır. Çünkü kaygı olgusu insanların hayatlarını olumsuz yönde etkileyen en önemli sebeplerden bir tanesidir. Sınava hazırlanma sürecindeki bireylerin kaygıyı yoğun bir şekilde yaşamaları kendilerinin sınava yeterince hazırlanamamalarına, başarılarını yeterince sınava yansıtmamalarına ve başarabileceğinin altında bir mesleğe yönelmelerine bazen da sınava hazırlanmayı tamamen bırakmalarına sebep olabilmektedir. Bu nedenle sınav kaygısı konusunda sorun yaşayan bireylere çeşitli bakış açılarından sorunun çözümüne yönelik araştırmaların yapılması da son derece önemlidir.
Kaygının bir türü olan sınav kaygısını, bireylerin öğrenim ya da mesleki yaşantısını etkileyecek, değerlendirmenin yapıldığı ortamlarda çeşitli sebeplere bağlı olarak yaşadığı, fizyolojik ve psikolojik belirtilere sahip ve birey tarafından hoş karşılanmayan yoğun duygu durumu olarak tanımlamak mümkündür.
Sınav kaygısı aslında bütün bireylerde var olan ve olması gereken bir duygudur. Çünkü kaygının bireylerde belli bir seviyeye kadar olması kişiyi sınava ve sınava çalışmaya motive etmektedir. Herhangi bir kaygı olmaması da insanların konsantre olup ders çalışmasını büyük ölçüde zorlaştıracaktır. Kaygının yoğun yaşanması da bireyde olumsuz duyguların aktifleşmesine sebep olacağı için öğrenmenin zorlaşmasına ya da öğrenilen bilginin sınav esnasına kullanılamamasına sebep olabilmektedir.
Sınav kaygısının sebeplerini şu şekilde sıralayabiliriz.
1. Bireyin Sınavı Algılayış Biçimi: Bireyin sınavı algılayış biçimi kaygının oluşmasına sebep olabilecek en önemli etmenlerin başında gelmektedir. Bireyin sınavı sadece bilgisinin ölçüleceği bir durum olarak değil de kişiliğiyle alakalı karara varılacak bir durum olarak algılaması bireyde yoğun kaygının oluşmasına sebep olur. Çünkü sınavda başarısız olması bu birey için “ aptal” ya da “ geri zekalı” olduğu anlamı taşıyabilmektedir.
2. Sınava İlişkin Olumsuz Düşünceler: Bireyin gireceği sınavlarda yüzde yüz başarı göstermesi gerektiğini düşünmesi, daha önce yaşadığı olumlu yaşantıları görmezden gelmesi, yaşadığı küçük aksaklıkları aşırı derecede büyütmesi, sınav sürecinde elde ettiği başarıyı azımsaması ya da görmezden gelmesi ve her şeyin mükemmel olması gerektiğine inanması sınav sürecinde bireyin başarıya motive olmasının önüne geçen, sınav kaygısını körükleyen en önemli sebeplerin başında gelmektedir.
3. Sınava İlişkin Hedefin Belirlenmemiş Olması: Özellikle sınava hazırlanan bireyin geleceğe yönelik belirli bir hedefinin olmaması, hangi amaç için ne kadar başarılı olacağını bilmemesi kaygının oluşmasına sebep olur. Çünkü bireyin amacı belli olmazsa ne kadar çalışırsa çalışsın, ne kadar ilerleme kaydederse kaydetsin kendini başarısız ve yetersiz olarak yorumlayacaktır ve buda yoğun kaygının yaşanmasına zemin hazırlamaktadır.
4. Planlı ve Programlı Çalışmamak: Sınava hazırlanma sürecinde planlı bir çalışma alışkanlığının olması son derece önemlidir. Çünkü bireyin ulaşmak istediği hedefine uygun her gün çalışması ve ağırlık vermesi gereken belli dersler vardır. Birey eğer hangi derse ne zaman ve ne kadar çalışacağını planlamadıysa her gün sonunda aklı diğer derslerde kalacak ve çalışmak için çok çaba sarf etmiş olsa bile bundan memnun kalmayacaktır.
5. Özgüvenin düşük olması: Sınava hazırlanma sürecinde olan bireyin kendine olan güven duygusunun düşük olması, sınavda başarısız olacağına kendini inandırması, çevresinde daha önce sınava girmiş ya da kendisi gibi sınava hazırlanma sürecinde olan arkadaşlarının yaşadığı problemleri kendi yaşamış gibi kafasına takmasına sebep olur. Özgüven duygusu zedelenmiş bireyin sınav kaygısı yaşaması son derece normaldir.
6. Aileden Kaynaklanan Sorunlar: Sınava hazırlanma sürecinde olan bireyin yetiştirilme tarzı, anne babasının kendisinden beklentilerinin yüksek olması, ya da ebeveynlerinin kendisinin başarılı olacağına inanmaması sınav kaygısını son derece etkilemektedir. Örneğin mükemmeliyetçi, otoriter bir ortamda yetişen birey her zaman sınavda kendini başarılı olmak zorunda ve ebeveynlerinin beklentilerini karşılamak zorunda hisseder. Bireyin sınava ciddi anlamlar yüklemesi, beklentinin yüksek olması, bireyin yoğun kaygı yaşamasında çok büyük role sahiptir.
7. Bireyin Fizyolojik olarak kendini yanlış hazırlaması: Özellikle sınava hazırlanan bireylerin yeme içme alışkanlıkları, uyku düzenleri son derece önemlidir. Çünkü vücudun fizyolojik yapısının bozulması, (aşırı yeme ya da hiç yememe ya da Düzenli uykunun olmaması) bireyi psikolojik olarak ta etkileyeceği için bireyin ciddi anlamda sorun yaşamasına sebep olacaktır.
SINAV KAYGISIYLA BAŞ ETMENİN YOLLARI NELERDİR ?
1. Olumsuz Düşüncelerden Kurtulmak, Güven Tazelemek: Sınava hazırlanma sürecinde olay birey insanların olumsuzu düşünmeye meyilli olduklarını bu nedenle en ufak bir zorluk karşısında ilk akla gelenin olumsuz düşünceler olduğunu ve bunun herkesin başına gelebileceğinin farkında olmalıdırlar. Bu sebeple mümkün olduğunca sınava hazırlanma sürecinde sınavın sonucuna ilişkin olumlu düşüncelere yoğunlaşmalı, geçmişte elde ettiği başarıları daha çok düşünmeli ve düşünce yoğunluğu olumluya yöneltmelidir. Çünkü bireyler düşüncenin duyguyu, duygununda davranışı etkilediğini bilmelidir. Olumlu düşünmek bir nevi başarılı olacağına inanmak anlamına gelmekte, inanmanın da başarmanın vazgeçilmez bir ön şartı olduğu unutulmamalıdır.
2. Gerçekçi Bir Hedef Belirlemek: Sınava hazırlanma sürecinde temel noktalardan bir tanesi bireyin ilgi, yetenek, başarı düzeyi gibi birey için önem arz eden belli şartlar çerçevesinde kendine gerçekten uygun olduğunu düşündüğü bir hedef belirlemesi çok önemlidir. Belirlenen hedefin ulaşılabilir olması, bireyin ilgi ve yeteneklerine uygun olması sınava olan konsantrasyonun artmasına sebep olacaktır. Ayrıca bu hedef için ne kadar başarısı göstermesi gerektiğinin belli olması bireyin gerçekçi bir plan oluşturmasını da sağlayacaktır.
3. Planlı ve Programlı Çalışmak: Birey için gerçekçi bir hedef belirlendikten sonra artık birey uzun hedefe değil günlük atılması gereken küçük adımlara yoğunlaşmalıdır. Bu amaçla her gün hangi derse ne kadar çalışacağını, kaç tane soru çözeceğine kadar ayrıntısıyla planlamalıdır. Bu şekilde bir çalışma planının olması bireyin her gün psikolojik olarak kendini rahat hissetmesini sağlayacak ve süreç içerisinde özgüvenini artmasına yardımcı olacaktır. Çünkü sınav sürecindeki düzenli çalışmak demek başarının adım adım artması anlamına gelmektedir.
4. Fizyolojik Olarak Sınava Doğru Hazırlanmak: Sınava hazırlanma sürecinde yeme içme alışkanlıklarına dikkat etmek mümkünse bol meyve, sebze tüketmek doğru olacaktır. Ayrıca uykunun düzenli olması, her gün belli saatler arasında ders çalışmak fizyolojik olarakta bireye büyük kolaylık sağlayacaktır. Bunun yanında mümkünse spor yapmak, en azından yürüyüş yapmak kaygının daha azalmasına yardımcı olacaktır.
5. Gevşeme Egzersizleri ve Doğru Nefes Alma: Birey sınava ne kadar da iyi hazırlansa sınav anında belli düzeyde kaygı duyacaktır. Bu nedenle mümkünse Doğru nefes alma ve gevşeme egzersizlerini öğrenmek kaygının azalmasında yardımcı olacaktır. Kaygının yoğun bir şekilde yaşandığı sınav anında vücut, fizyolojik olarak kasılır buda düşünce yoğunluğunun farklı alanlara kaymasına ve olumsuz düşüncelerin ortaya çıkmasına sebep olur. Öğrenilen gevşeme egzersizleri ve doğru nefes alma yöntemleri bireyin yoğun kaygı düzeyinin azalmasına sınava motive olmasına olumlu etkide bulunacaktır.
6.En İyi Olunan Dersten Sınava Başlamak: Girilen deneme sınavlarında bu konunun provası defalarca yapılmış olmalıdır. Birey en iyi olduğu dersten sınava başlamalıdır. Çünkü sınav anında kaygı üst düzeye çıkar. Üst düzeye çıkan kaygı bireyin başarılı olduğu dersten soruları çözmeye başladığı anda özgüvenin artmasını sağlamakta, bu da kaygının azalmasına yardımcı olacaktır. .
7.Sınava Hazırlanma Sürecinde Anne Babaya Düşen Görevler:
a. Sınava hazırlanma sürecinde olan bireye ailenin yapabileceği en büyük iyilik ona destek olmaktır. Anne ve baba bireye sınavın sonucunda ne olursa olsun kendilerinin onunla ilgili düşüncelerinin değişmeyeceğini, onu her şartta desteklemeye devam edeceklerini belirtmesi, bunu sadece sözle değil davranışlarıyla da ifade etmesi birey için hayati öneme sahiptir. Şu unutmamalıdır ki özellikle üniversite sınavına hazırlanan öğrencilerin büyük bir kısmı için sınav başarısı, bireysel bir doyumdan çok anne babaya karşı kendini ispat anlamı taşımaktadır. Bu nedenle, anne ve babanın davranışlarının tutarlı olması ve bireye yönelik desteğin her şartta devam edeceğinin belirtilmesi son derece önemlidir.
b. Sınava hazırlanma sürecinde olan öğrenciden kapasitesi üzerinde bir beklentinin olmaması gerekmektedir. Bireyden beklenen aşırı beklenti kendisinin bu beklenti altında ezilmesine, sınava yeterince konsantre olamamasına sebep olmaktadır.
Sınava hazırlanan her bireyin biricik ve tek olduğu herkesin belli ölçülerde başarılı olabileceği ve beklentinin de bu düzeye göre olması gerektiği unutulmamalıdır.
c. Anne ve Babanın özellikle meslek seçimiyle alakalı bilgi ve tecrübelerini çocuklarına aktarmaları onun doğru meslek seçmesine yardımcı olması için çok yararlı olmakla beraber belli meslekleri seçmeleri için aşırı ısrarcı olunmamalıdır. Unutulmamalıdır ki öğrenci kendine koyduğu hedefi içselleştirebildiği takdirde sınava çalışmaya motive olabilecektir.
d. Sınava hazırlanma sürecinde olan bireye rahat çalışabileceği bir fiziki ortam oluşturmasında yardımcı olmak gerekmektedir. Fiziki ortamın müsait olmasının yanında özellikle bizim toplumumuzda dost ve aile bağlarının güçlü olması sebebiyle çok sık yapılan ya da kabul edilen dost ve akraba ilişkilerine bu süre zarfında düzenleme getirilmeli, sınava hazırlanan öğrencinin konsantrasyonunu bozacak türden yardımlar kendisinden beklenmemelidir. Unutulmamalıdır ki sınava hazırlanma sürecinde bireye verilen destek sınavdan alınacak başarılı sonuca olumlu etki yapacaktır.
8. Sınava Hazırlanan Bireye Öğretmenlerin Yapabileceği Yardımlar: Süreç içerisinde özellikle okul öğretmenleri öğrencilerin motivasyonlarını olumlu yönde etkileyecek desteklerini öğrencilere hissettirmelidirler. Anne ve babalarda olduğu gibi onlarında öğrencilerinden aşırı bir beklenti içerisinde olmamaları, olumlu yönde telkinlerle kendilerine yardımcı olmaları çok önemlidir. Bunun yanında okullarda bulunan Psikolojik Danışmanların öğrencilere sınav kaygısı konusunda, meslek seçimi, hedef belirleme ve uygun ders çalışma yöntemleri konusunda yapacakları yardım son derece önemli bir yer tutmaktadır.
Görüldüğü üzere sınava hazırlanma süreci sadece sınava giren öğrencinin kendisiyle ilgili olmamaktadır. Sınava hazırlanan öğrenciyle iletişim halinde bulunan herkesin uyum içinde olması, öğrenciyi olumlu yönde desteklemesi son derece önemlidir. Özellikle bireyinde kendine güvenip olumlu düşünmesi sınav kaygısının üstesinden gelebilmesi açısından çok önemli bir yer tutmaktadır.
Saygılarımla.
Gökhan SÖNMEZ
Psikolojik Danışman ve Psikoterapist
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Sınav Kaygısının Nedenleri ve Başetme Yolları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Gökhan SÖNMEZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Gökhan SÖNMEZ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
