Diyabette Beslenme Nasıl Olmalıdır?
14 Kasım Dünya Diyabet günü olarak kabul edilmiştir. 14 Kasım, 1921 yılında insülini bularak diyabetlilere umut olan Kanadalı Dr. Frederick Banting’in doğduğu gün olduğu için önem kazanmıştır.
Diyabet nedir?
Diyabet; pankreastan salgılanan insülin hormonun yetersizliği veya etkinliğinin azalması sonucu kandaki glikoz(şeker) miktarının artması ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
Besinler, tüketildikten sonra glikoza dönüşmek üzere parçalanırlar. Daha sonra bu glikoz kana geçer ve kandaki şeker düzeyi yükselmeye başlar. Sağlıklı bireylerde kana geçen glikoz, pankreastan salgılanan insülin hormonu yardımıyla hücrelere taşınır.
Diyabetli bireylerde insülin eksik veya etkisiz olduğu için şeker hücre içine giremez ve kanda miktarı yükselir.
Diyabetin semptomları nelerdir?
Diyabetin semptonmları; sık sık idrara çıkma, aşırı susama, yorgunluk, ani kilo kaybı veya aşırı kilo alımı, acıkma hissi, nefes kokusu, kaşıntılı deri ve yaraların geç iyileşmesi gibi.
Diyabetin Tipleri:
Tip 1 diyabet: Vücut çok az insülin yapar veya hiç insülin yapmaz. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında görülmektedir. Dışarıdan insülin tedavisi uygulanır.
Tip 2 diyabet: Vücut insülin üretir fakat yeterli seviyede kullanılamaz.Çoğunlukla yetişkinlikte görülür. İnsülin, beslenme tevadisi veya oral ilaç alımıyla kontrol altına alınabilir.
Diyabet tedavisinde kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması önemlidir.
Beslenme tedavisinin temel hedefleri nelerdir?
1. İnsülin veya antidiyabetikler (oral ilaç) ve fiziksel aktivite düzeyi ile besin alımını dengeleyerek normale yakın kan glikoz düzeyini sürdürmek,
2. Yetişkinler için uygun vücut ağırlığını sağlayacak ve sürdürecek, çocuk ve adolesanlarda büyüme ve gelişme hızını sağlayacak düzeyde enerji gereksinimini sağlamak,
3. Komplikasyonları önlemek ve hastalığı kontrol altına almak olarak sıralayabiliriz.
Diyabet yani şeker hastalığı, çağımızın salgın halinde yayılan bir hastalık olarak kendini göstermektedir. Diyabet ömür boyu yaşanması gereken bir sorundur . Diyabet hastalığının oluşumunda etkili olan bazı değerlere göz atalım:
Kan şekeri kaç olmalı?
Açlık kan şekeri sağlıklı kişide 70-100 mg/dl aralığında olmalı,
Tokluk kan şekeri sağlıklı kişide 2. saatte 140 mg/dl nin altında olmalıdır.
Sağlıklı kişide açlık insülin hormonu kaç olmalı?
Sağlıklı kişide açlık insülin hormon düzeyi 10'un altında olmalıdır.
Diyabet hastalarında kan şekeri kaç olmalı?
Şeker hastalarında ideal olanı açlık kan şekeri 100 mg/dl’nin altında tokluk kan şekeri 2. saat 140 mg/dl altında olmalıdır. 60 yaşın üzerinde bu değerler yüksek tutulabilir. Örneğin 60 yaşın üzerinde açlık kan şekeri 110 mg/dl altında olmalı tokluk kan şekeri 2. saat 160-180 mg/dl altında olmalıdır.
Gebelikte kan şekeri kaç olmalı?
Gebelikte açlık kan şekeri 90 mg/dl nin altında tokluk kan şekeri 1. saat 130 mg/dl nin altında, tokluk 2. saat kan şekeri 120 mg/dl nin altında olmalıdır.
Kan şekeri düştüğünde!!!
Kan glukoz seviyesinin ani düşmesi önlem alınmasını gerektiren bir durumdur. Diyabetli kişinin öğün atlaması veya öğün saatini geciktirmesi, aşırı fiziksel aktivitede bulunması nedenleri ile kan şekeri düşebilir. Eğer hafif belirtiler varsa 2- 3 adet kesme şeker verilebilir veya şekerli bir meyve suyu da kullanılabilir. Eğer düzelme olmaz ise 4- 5 adet kesme şeker yine aynı şekilde verilebilir.
Beslenme tedavisindeki püf noktalar nelerdir?
1. Tip 2 diyabetli bireylerin %80’den fazlası obezdir. Yeterli ve dengeli beslenme ile enerji düzeyi ayarlanarak oluşturulan diyetlerle kilo kaybıyla birlikte kısa dönemde kan glukoz düzeyi düzelir.
2. Tip 2 diyabette basit şeker(şeker, çikolata, tatlı, beyaz ekmek, rafine un ) tüketiminde kısıtlama yapılarak, basit şeker tüketimi yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Kompleks karbonhidratlar kana daha yavaş karışarak kan şekerinin dengelenmesini sağlar. Örneğin; tam tahıllı ekmek, kepekli ekmek, çavdar, yulaf ekmeği, bulgur pilavı ve kepekli makarna *grubu, yuaf ezmesi, müsli vb.
3. Beyaz şeker, reçel, bal, çikolata, tatlı, dondurma vb. basit şeker içeriğinden dolayı diyabetli bireylerin uzak durması gereken besinlerdir. Bu ürünlerin diyabetik olanları tercih edilebilir.
4. Karbonhidrat içeriğinin yanı sıra diyetin posa içeriği de ayrı bir önem taşımaktadır. Posadan zengin besinler rafine olanlara göre daha düşük enerji yoğunluğu içerirler ve midede hacim oluşturarak doygunluğu artırırlar. 20-35 gr/gün diyet posası önerilmektedir. Meyve, sebze, kurubaklagil posa yönünden zengindir.
5. Yapılan araştırmalar besin alımı aralıklarının uzun tutulması yerine; öğün sayısı artırılarak besin tüketiminin 6-7 öğüne bölünmesinin kan şekerinin dengelenmesinde önemli olduğunu göstermiştir. 2,5-3 saatte bir küçük öğünler yapılmalı.
6.Uzun süren açlıklar kan şekerinde dengesizlik ile hipoglisemiye sebep olabilir. Ara öğünlerde protein grubundan bir besin ile karbonhidrat grubundan bir besin birlikte tüketildiğinde kan glukoz düzeylerinin daha iyi dengelendiği görülmüştür. Örneğin; 2 adet kepekli galeta + 1 bardak ayran veya 2 ince dilim ekmek + 30 gr az yağlı beyaz peynir ile tost veya 1 küçük boy elma +1 su bardağı tarçınlı süt olabilir.*
7.Sofralarınızdan tarçın ve zerdeçalı eksik etmeyin kan şekerini dengelemede faydaları çok yüksek.
8.Stresi hayatınızdan çıkarın.
9.Düzenli egzersiz yapın. Günde en az 40 dakika tempolu yürüyğşler yapın.
10.Kırmızı et ve yemeklerde aşırı tuzdan kaçının. Balık ve soya ürünleri iyi birer protein kaynağı. Yağlı, kızartılmış ve nişastalı içeriği yüksek patates, pirinç, pişmiş havuç, kestane, mısır gibi yiyeceklerden kaçının .
11.Şeker ve şekerli gıdalardan, rafine un ve alkolden uzak durun.
12.İçeriğini bilmediğiniz ürünleri tüketmeyin.
13.Ispanak, salatalık, domates, soğan, kuru fasülye, sarımsak gibi sebzelerin tüketimini arttırın.
DYT.Ş. SILA BİLGİLİ
Diyabet nedir?
Diyabet; pankreastan salgılanan insülin hormonun yetersizliği veya etkinliğinin azalması sonucu kandaki glikoz(şeker) miktarının artması ile ortaya çıkan bir hastalıktır.
Besinler, tüketildikten sonra glikoza dönüşmek üzere parçalanırlar. Daha sonra bu glikoz kana geçer ve kandaki şeker düzeyi yükselmeye başlar. Sağlıklı bireylerde kana geçen glikoz, pankreastan salgılanan insülin hormonu yardımıyla hücrelere taşınır.
Diyabetli bireylerde insülin eksik veya etkisiz olduğu için şeker hücre içine giremez ve kanda miktarı yükselir.
Diyabetin semptomları nelerdir?
Diyabetin semptonmları; sık sık idrara çıkma, aşırı susama, yorgunluk, ani kilo kaybı veya aşırı kilo alımı, acıkma hissi, nefes kokusu, kaşıntılı deri ve yaraların geç iyileşmesi gibi.
Diyabetin Tipleri:
Tip 1 diyabet: Vücut çok az insülin yapar veya hiç insülin yapmaz. Özellikle çocukluk ve gençlik yıllarında görülmektedir. Dışarıdan insülin tedavisi uygulanır.
Tip 2 diyabet: Vücut insülin üretir fakat yeterli seviyede kullanılamaz.Çoğunlukla yetişkinlikte görülür. İnsülin, beslenme tevadisi veya oral ilaç alımıyla kontrol altına alınabilir.
Diyabet tedavisinde kan şekeri kontrolünü sağlamak için sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazanılması önemlidir.
Beslenme tedavisinin temel hedefleri nelerdir?
1. İnsülin veya antidiyabetikler (oral ilaç) ve fiziksel aktivite düzeyi ile besin alımını dengeleyerek normale yakın kan glikoz düzeyini sürdürmek,
2. Yetişkinler için uygun vücut ağırlığını sağlayacak ve sürdürecek, çocuk ve adolesanlarda büyüme ve gelişme hızını sağlayacak düzeyde enerji gereksinimini sağlamak,
3. Komplikasyonları önlemek ve hastalığı kontrol altına almak olarak sıralayabiliriz.
Diyabet yani şeker hastalığı, çağımızın salgın halinde yayılan bir hastalık olarak kendini göstermektedir. Diyabet ömür boyu yaşanması gereken bir sorundur . Diyabet hastalığının oluşumunda etkili olan bazı değerlere göz atalım:
Kan şekeri kaç olmalı?
Açlık kan şekeri sağlıklı kişide 70-100 mg/dl aralığında olmalı,
Tokluk kan şekeri sağlıklı kişide 2. saatte 140 mg/dl nin altında olmalıdır.
Sağlıklı kişide açlık insülin hormonu kaç olmalı?
Sağlıklı kişide açlık insülin hormon düzeyi 10'un altında olmalıdır.
Diyabet hastalarında kan şekeri kaç olmalı?
Şeker hastalarında ideal olanı açlık kan şekeri 100 mg/dl’nin altında tokluk kan şekeri 2. saat 140 mg/dl altında olmalıdır. 60 yaşın üzerinde bu değerler yüksek tutulabilir. Örneğin 60 yaşın üzerinde açlık kan şekeri 110 mg/dl altında olmalı tokluk kan şekeri 2. saat 160-180 mg/dl altında olmalıdır.
Gebelikte kan şekeri kaç olmalı?
Gebelikte açlık kan şekeri 90 mg/dl nin altında tokluk kan şekeri 1. saat 130 mg/dl nin altında, tokluk 2. saat kan şekeri 120 mg/dl nin altında olmalıdır.
Kan şekeri düştüğünde!!!
Kan glukoz seviyesinin ani düşmesi önlem alınmasını gerektiren bir durumdur. Diyabetli kişinin öğün atlaması veya öğün saatini geciktirmesi, aşırı fiziksel aktivitede bulunması nedenleri ile kan şekeri düşebilir. Eğer hafif belirtiler varsa 2- 3 adet kesme şeker verilebilir veya şekerli bir meyve suyu da kullanılabilir. Eğer düzelme olmaz ise 4- 5 adet kesme şeker yine aynı şekilde verilebilir.
Beslenme tedavisindeki püf noktalar nelerdir?
1. Tip 2 diyabetli bireylerin %80’den fazlası obezdir. Yeterli ve dengeli beslenme ile enerji düzeyi ayarlanarak oluşturulan diyetlerle kilo kaybıyla birlikte kısa dönemde kan glukoz düzeyi düzelir.
2. Tip 2 diyabette basit şeker(şeker, çikolata, tatlı, beyaz ekmek, rafine un ) tüketiminde kısıtlama yapılarak, basit şeker tüketimi yerine kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir. Kompleks karbonhidratlar kana daha yavaş karışarak kan şekerinin dengelenmesini sağlar. Örneğin; tam tahıllı ekmek, kepekli ekmek, çavdar, yulaf ekmeği, bulgur pilavı ve kepekli makarna *grubu, yuaf ezmesi, müsli vb.
3. Beyaz şeker, reçel, bal, çikolata, tatlı, dondurma vb. basit şeker içeriğinden dolayı diyabetli bireylerin uzak durması gereken besinlerdir. Bu ürünlerin diyabetik olanları tercih edilebilir.
4. Karbonhidrat içeriğinin yanı sıra diyetin posa içeriği de ayrı bir önem taşımaktadır. Posadan zengin besinler rafine olanlara göre daha düşük enerji yoğunluğu içerirler ve midede hacim oluşturarak doygunluğu artırırlar. 20-35 gr/gün diyet posası önerilmektedir. Meyve, sebze, kurubaklagil posa yönünden zengindir.
5. Yapılan araştırmalar besin alımı aralıklarının uzun tutulması yerine; öğün sayısı artırılarak besin tüketiminin 6-7 öğüne bölünmesinin kan şekerinin dengelenmesinde önemli olduğunu göstermiştir. 2,5-3 saatte bir küçük öğünler yapılmalı.
6.Uzun süren açlıklar kan şekerinde dengesizlik ile hipoglisemiye sebep olabilir. Ara öğünlerde protein grubundan bir besin ile karbonhidrat grubundan bir besin birlikte tüketildiğinde kan glukoz düzeylerinin daha iyi dengelendiği görülmüştür. Örneğin; 2 adet kepekli galeta + 1 bardak ayran veya 2 ince dilim ekmek + 30 gr az yağlı beyaz peynir ile tost veya 1 küçük boy elma +1 su bardağı tarçınlı süt olabilir.*
7.Sofralarınızdan tarçın ve zerdeçalı eksik etmeyin kan şekerini dengelemede faydaları çok yüksek.
8.Stresi hayatınızdan çıkarın.
9.Düzenli egzersiz yapın. Günde en az 40 dakika tempolu yürüyğşler yapın.
10.Kırmızı et ve yemeklerde aşırı tuzdan kaçının. Balık ve soya ürünleri iyi birer protein kaynağı. Yağlı, kızartılmış ve nişastalı içeriği yüksek patates, pirinç, pişmiş havuç, kestane, mısır gibi yiyeceklerden kaçının .
11.Şeker ve şekerli gıdalardan, rafine un ve alkolden uzak durun.
12.İçeriğini bilmediğiniz ürünleri tüketmeyin.
13.Ispanak, salatalık, domates, soğan, kuru fasülye, sarımsak gibi sebzelerin tüketimini arttırın.
DYT.Ş. SILA BİLGİLİ
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Diyabette Beslenme Nasıl Olmalıdır?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Şeyda Sıla BİLGİLİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Şeyda Sıla BİLGİLİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
