2007'den Bugüne 92,259 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



0-2 Yaş Arası Çocukların Dönem Özellikleri
MAKALE #13696 © Yazan Psk.Gül ÇELİK | Yayın Kasım 2014 | 3,993 Okuyucu
YENİDOĞAN:
Yenidoğan (bebek) algılar, işitir, görür, koku alır, acı duyar, etrafına bakabilir. Dokunulduğunda ya da yeri ve/veya pozisyonu değiştirildiğinde fark edebilir. Otomatik birkaç refleks ile dünyaya gelirler. Yakalama, emme, yutkunma, beden duruşundaki temel refleksler onlara ilk günlerinde yardımcı olur. Birkaç haftalık bebeğin gürültü çıkarma, tırmalama, tekmeleme, sallanma, sıçrama gibi temel hareketleri de vardır.
Yenidoğan yaklaşık 25 cm uzaklıktaki parlak nesnelere duyarlıdır, görüşü zayıftır ama kendilerine yaklaştırılan nesneleri rahatça görebilirler. Bebekler doğduklarında duyma becerileri görme becerilerinden çok daha gelişmiştir. İşitme anne karnında başlamaktadır; o yüzden daha birkaç günlük bebek bile annesinin sesine diğer seslerden daha fazla duyarlı olduğunu gösteren işaretler verir. Yenidoğan 4 ayrı tat çeşidini kolaylıkla fark ve ayırt eder (acı, ekşi, tatlı, tuzlu). Tatlı sıvıları, diğer tatlara ya da belirsiz tatlara tercih eder. Birkaç haftalık bir bebek annesinin kokusunu diğer kokulardan çok net bir şekilde ayırt eder. Bebeklerin ilk sosyal davranışı annelerine olan bağlılıkları olarak kabul edilir. Dokunmanın vereceği rahatlık hissi anneye bağlılığın ilk nedeni sayılır. Sosyal becerileri sınırlı olsa da yeni doğmuş bir bebek, ağlayarak ihtiyaçlarını giderebilir. Ağlarken ve mırıldanırken konuşma için temel çalışmaları başlatmış bulunmaktadır. Nefesini kontrol etme, ses çıkarırken dudak, dil, çene kaslarının çalıştırılması ile dil becerisi için hazırlık yapmış olur. Öğrenme ise yenidoğanda doğum anından itibaren başlamış bulunmaktadır. Ağız, dokunma, koku alma vb. yoluyla elde ettiği duyumlar arttıkça bebek dünyaya dair daha çok veri sahibi olur ve öğrenme her an devam eder.
3 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ:
Bebek 3 aylık olduğunda artık onunla konuşan yakınındaki kişiye doğru başını çevirebilir, bacaklarının tüm gücüyle tekme atabilir, boynunu dik tutabilir. Onda çağrışım yapan belli sesleri dikkatle dinler, gülümsemeye başlamıştır, “cıvıldama” adı verilen mutluluk ve haz anlamı taşıyan sesler çıkarır, hareketleri daha düzenli hale gelmiştir.
Görme becerisi artmıştır, yüzlere odaklanır, yakınındakileri daha net görür. Artık nesnelerin konumundan çok ne olduklarıyla ilgilenme evresine girmiştir. O yüzden 3 aylık bebeklerde, dikkatli hatta kaş çatarak bakma görülür. Ani ve yüksek seslerden hala ürkmektedir. Sesin geldiği kaynağa doğru başını çevirebilir. Düzenli/ritmik ses duyduğunda sessizleşir ve sesi dinler. Annenin kokusundan ya da sesinden onun yaklaştığını fark eder ve sessizleşir ya da heyecanlanır ve coşku tepkileri verir. Diğer seslerdeki duyguları anlamaya başlar. Ses öfkeli ise ağlayarak tepki verir, ses yumuşak ve sevgi dolu ise gülümser. Bu evrede (ilk aydan 4. aya kadar olan sürede) bebek bir rastlantı eseri başarıya ulaştığı davranışı tekrarlamaya meyillidir. Öğrenmenin ilk göstergesi olan “ilk devresel tepkiler” görülür.
6 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ:
6 aylık olduklarında, bebekler, bedensel gelişimin hayli hızlı olduğu bir döneme girmiştir. Artık destekle de olsa oturabilir, ellerini anlamlı şekilde hareket ettirebilir, ayaklarını elleriyle kavrar, kucağa alınmak istediğini kollarını yukarı kaldırarak belli eder, ayakta tutulduğunda yere çok belirgin olmasa da basar. Adıyla seslenildiğinde onun kendisi olduğunu bilir, aynadaki görüntüsüne gülümser.
Tükenmeyen merak ve öğrenme güdüsü ile sesleri ve ilgisini çeken nesneleri ilgiyle takip eder. Sesleri yüzlerle eşleştirebilir. Ağlamaya ek olarak bağırma davranışı gelişir. Kıkırdama gülmesi ve sıkılma bağırması bu dönemde oluşur. Herşeyin ağza götürüldüğü bir dönemdir. Cisimleri ağız yoluyla öğrenme amaçtır (oral dönem). Sevdiği ve sevmediği tatları ayırt edebilir. Heceleyerek ya da ses yinelemesi yaparak dil gelişimin basamaklarını tırmanır.
9 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ:
9 aya geldiklerinde bebekler, desteksiz 10-15 dakika oturabilmekte, dengeli şekilde öne eğilebilmekte, tüm bedenini etkin bir biçimde hareket ettirebilmekte, elleriyle kavrayabilmekte, sürünerek, yuvarlanarak ya da kıvrılarak ilerleyebilmekte, emeklemekte, bir yere tutunarak bir süre ayakta durabilmekte, ayakta tutulduğunda ise bir ayağını öbürünün önüne atarak anlamlı yürüme davranışı göstermektedir. Artık kendi isimlerini bilmekte ve onlara “hayır” dendiğinde bunu anlayabilmektedirler. Espri anlayışı gelişmiştir, yetişkinleri güldürmeyi sever, onlara başını yaslayarak ya da yüzünü bastırarak sevgi ifadelerinde bulunur. İstemediği bir şey olduğunda sinirlenir ve bunu belli eder. Tanıdık oyunları ve şarkıları fark eder ve tepki verir.
Kendisine uzatılan nesneleri algılar, tanır ve harekete geçer. Herşeyle görsel, işitsel ve ilgisel olarak büyük bir dikkatle uğraşır. Pek çok şey ilgisini çeker. Her şekilde yeni nesneleri deneyimlemek ister. Oral dönem devam etmekte olduğu için pek çok şeyin tadına bakmaya devam eder. Keşfetmek bu dönemin en belirgin özelliğidir. Bağımsızlığın ortaya çıkmaya başladığı bir dönemdir. Yabancılara karşı bir tedirginlik ortaya çıkarken anneden ayrılma endişesinin de oluştuğu gözlemlenir. İkili heceleme ve ritmik ses çıkarma görülür, konuşma becerisi günbegün gelişmektedir. Nesnenin sürekliliğini anlama geliştiği için saklanan nesneleri arar, bu da zekâlı davranışların ilk örüntüsünü oluşturur. Amaçlı eylemler bu dönemde görülmeye başlar.
12 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ:
1 yaşını doldurduğunda bebekler, doğdukları günden itibaren büyük bir gelişme göstermiş olurlar. Çok daha fazla hareket eder, iletişim, anlama ve kavrama becerilerinde önemli gelişmeler görülür. Söyleyebildiğinden çok daha fazlasını anlar, birkaç kelime söyleyebilir, duygularını ifade edebileceği yolları keşfetmiş durumdadır, yürüme başlamıştır, küçük nesneleri tutabilir, az bir destekle bardaktan içebilir, fırlatma, itme, çekme hareketlerini yapabilir, artık uzun süreli oturabilmektedir, işaret edebilir, basit sorulara işaret yoluyla yanıt verebilir, aile bireylerinin davranışlarını taklit edebilir. Birey olarak varlığının farkına vardığı önemli bir evrededir. Keşfetmeye bağlı ve paralel olarak bağımsızlığının artacağı bu dönem her türlü, bilişsel, davranışsal, iletişimsel becerilerinin ve gelişiminin desteklenebileceği bir süreçtir.
Duyma ve görme becerileri artık iyice gelişmiştir, istenilen nesneleri uzatabilecek algılama ve beceriye sahiptir, konuşma isteği hayli artmıştır, pek çok ses çıkartır, sesini yükseltip alçaltarak biriyle konuşur gibi anlamsız seslere sahiptir. Oral dönemden çıkmaya başladığı için artık nesneleri daha az ağzına götürür. Zihinsel becerileri gelişmiş; şekilleri uygun kalıplara koyabilmekte, legoları dizebilmekte, kuleler yapabilmekte, nesneleri birbirinin içine koyabilmekte, eşyaları döndürebilmektedir. İletişim becerileri de artan çocuk sosyalleşmekten, kalabalıkta bulunmaktan hoşlanır, sesleri dinler, sessizlikte ses çıkarır. “Hayır” dendiğinde davranışından vazgeçebilmektedir. Yabancılara karşı korku gelişebilir. “Bağlantı nesnesi” de denilen rahatlatıcı bir objeyi seçip yanında bulundurma davranışı gösterebilir. Kendi kendine yemek yeme davranışı, denemeleri sergileyebilir. 1 yaş çocuğu neredeyse herşeyi deneme yanılma yolu ile deneyimler. Bu tutum ve sonuçları da öğrenme sürecini aktif olarak devam ettirir.
18 AYLIK BEBEKLERİN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ:
18 aylık olan bebek, çocukluk evresine girmeye hazırlanmıştır. Oyunları anlamlı hale gelir, taklitleri daha kişisel hale dönüşmüştür, ileri düşünmeye ve planlar yapmaya başlamıştır. Kalemle kâğıda çizme davranışı görülür, basit isteklerini ifade edebilir hale gelmiştir, net bir biçimde yürür, kısa süreli koşmalar başlamıştır. Büyük nesneleri yerde olmak kaydıyla itip çekebilir, tırmanma davranışı görülür, destekle merdiven çıkıp inebilir, çömelebilir ve yeniden ayağa kalkabilir. 3 parmak kavrayışıyla nesneleri rahatlıkla tutar. Seçtiği tek elini daha sık kullanmaya başlar, özellikle kalem tutma ile bu belirginleşir. Kaşığı tutar ve dökmeden ağzına götürebilir. Artık nesneleri ağzına götürmez. Odada birisi daha varken kendi kendine oynayabilir.
Sözcük sayısı 3 ile 30 arasında değişebilir. Basit cümlelere, emir ve ricalara uyar ve anlar. Şarkılardan hoşlanır ve söylemeye çalışır. Düşünme becerilerinin geliştiği gözlemlenir, gün içindeki aktiviteleri kendi kendine sergiler, daha kontrollü hareketlerde bulunur.
2 YAŞA YAKLAŞIRKEN:
Çocukluğa doğru yaklaşırken, 18. aydan sonra bağımlılık ve karşı koyma arasında gidip gelir ve bu konuda dengesiz davranışlarda bulunur. Çocuk, çoğu zaman kuralları uymayı reddetmeye ya da ebeveyni durdurmaya ya da ebeveyne vurmaya başlayabilir. Akran iletişimi artmış olsa da bencilce davranışları oyun arkadaşı ile devam edecektir. Kızdığında hedef gözetmeden elindekini fırlatma davranışı sergileyebilir. Özellikle anneye olmakla beraber hala etrafındakilere duygusal açıdan bağımlı olan çocuk, dünyaya dair keşifleri artıp başarıya ulaştıkça bağımsızlık yolunda da ilerlemek isteyecektir. Bu dönemin aslında ergenliğin ilk provası olarak kabul edilmesi mümkündür. Ebeveynin kararlı, istikrarlı ve tutarlı tavırları çocuğun dünyaya dair güven algısını geliştirecek en önemli unsurdur.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"0-2 Yaş Arası Çocukların Dönem Özellikleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Gül ÇELİK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Gül ÇELİK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Gül ÇELİK'in Yazıları
► 5 Yaş Dönem Özellikleri Psk.Gül ÇELİK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında '0-2 Yaş Arası Çocukların Dönem Özellikleri' başlığıyla benzeşen toplam 27 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Hayır Deme Sanatı Eylül 2013
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


14:19
Top