Karabuğday
Karabuğday tarlada hızla büyüyen, geniş yapraklı, tek yıllık bir bitkidir. Mart sonunda veya Nisan başında 20-25 cm ara ile ekilen ve tohumları Eylül- Ekim aylarında hasat edilen karabuğday bitkisi tek köke sahip olup üzerinde daha küçük dallar bulunur. Yapraklar düz olmayan üçgen şeklinde bir gövdeye sahiptir. Bunu tahıllardan ayıran temel yapısal farklılık; tek çenekli olmayıp, çift çenekli bir bitki olmasıdır. Karabuğdayın en önemli kalite kriterleri; rengi ve lezzetidir. Yeni hasat edilmiş karabuğday tohumları açık yeşil renklidir. Eski tohumlarda renk kırmızımsı kahverengidir. Karabuğdayın en büyük üreticisi Çin başta olmak üzere Rusya ve Ukrayna da bulunmaktadır. Ülkemizde ise 2006’dan beri Konya’da çalışmalar yapılmaktadır. Yüksek besin kalitesine sahip önemli bir gıda ham bileşeni olan karabuğday fonksiyonel gıda endüstrisi için çok önemli bir potansiyele sahiptir. Karabuğdayın, son yıllarda, diyetlerde yaygın bir biçimde yer aldığı, insan beslenmesinde doğrudan ve kolay bir biçimde kullanıldığı gözlemlenmektedir. İnsan sağlığına yaptığı olumlu katkılar yadsınamayacak kadar büyük olan karabuğday; ekmek, makarna vb. son ürünlerin yapısının geliştirilmesinde, ürünün besin değerinin yükseltilmesinde ve ürün çeşitliliğinin arttırılmasında kullanılmaktadır.
Karabuğday;
**Yüksek besinsel değere sahip protein ve önemli düzeylerde diyet lif, vitamin (B1, B2 ve E vitaminleri) ve mineral madde içerir.
**Rutin ve quercetin başlıca antioksidanlarıdır.
**Yüksek oranda linoleik asit gibi temel çoklu doymamış yağ asitlerini içerir.
**Tahıllarla karşılaştırıldığında, vucudun sentezlemediği aminoasitler (özellikle lisin, treonin, triptofan) bakımından yüsek konsantrasyona sahip olmasından dolayı ve bünyesinde bulundurduğu sülfür içeren aminoasitler ile birlikte dengeli aminoasit kompozisyonu bakımından karabuğday proteini yüksek besin kalitesine sahiptir.
**Tanenler, fitik asit ve proteaz inhibitörlerinden dolayı düşük bir sindirilebilirlik gösterir.
**Tokoferol ve fenolik bileşenler gibi diğer antioksidanlar ile birlikte, flavanoller ve bunların türevlerini içererek kalın bağırsaktaki yararlı mikroorganizmaların gelişimine katkıda bulunur.
**Lisin ve arginin (VÜCUDUN SENTEZLEMEDİĞİ AMİNOASİTLER) bakımından zengin olan aminoasit kompozisyonu sebebiyle karabuğday proteini %90 gibi yüksek bir biyolojik değere sahiptir.
**İçerisinde bulunan nişastanın yaklaşık yarısını (%45’ini) dirençli nişasta oluşturur.
**Karabuğday proteinleri albumin ve globulin bakımından zengin iken glutelin ve prolamin içeriği bakımından fakirdir. Bu nedenle karabuğday unu ya da kırması ile hazırlanan hamurlarda (gluten) öz teşekkülü oluşmaz.
Karabuğdayın faydaları
**İnsan vücudunda bağırsakların çalışmasını destekler.
**Vücutta yağ toplanmasını engeller.
**Kolesterolün azalmasını sağlar.
**Kalp hastalıklarına ve kansere karşı koruyucu etkisi olduğu bilinen lignan maddesini içerir.
**Safra taşı oluşumunu engellemede yardımcı görev üstlenir.
**Kan şekerinin daha iyi bir biçimde kontrolünü sağlayan ve bu özelliğiyle şeker hastalığına ve hastalarına iyi gelmektedir.
**Açlık duygusunu bastırmada üstlendiği işlevi büyük olan ve gluten içermediği için çölyak ve benzeri hastalar için ideal bir gıdadır.
Karabuğdayın anılan bu olumlu özelliklerinin yanı sıra karabuğday tüketimiyle oluşabilen alerjik reaksiyonlar da mevcuttur. Söz konusu olan bu alerjik reaksiyonlar nedeni ile karabuğdayın tüketimi bazı insanların diyetindeki kullanımı sınırlanmaktadır.
Karabuğday;
**Yüksek besinsel değere sahip protein ve önemli düzeylerde diyet lif, vitamin (B1, B2 ve E vitaminleri) ve mineral madde içerir.
**Rutin ve quercetin başlıca antioksidanlarıdır.
**Yüksek oranda linoleik asit gibi temel çoklu doymamış yağ asitlerini içerir.
**Tahıllarla karşılaştırıldığında, vucudun sentezlemediği aminoasitler (özellikle lisin, treonin, triptofan) bakımından yüsek konsantrasyona sahip olmasından dolayı ve bünyesinde bulundurduğu sülfür içeren aminoasitler ile birlikte dengeli aminoasit kompozisyonu bakımından karabuğday proteini yüksek besin kalitesine sahiptir.
**Tanenler, fitik asit ve proteaz inhibitörlerinden dolayı düşük bir sindirilebilirlik gösterir.
**Tokoferol ve fenolik bileşenler gibi diğer antioksidanlar ile birlikte, flavanoller ve bunların türevlerini içererek kalın bağırsaktaki yararlı mikroorganizmaların gelişimine katkıda bulunur.
**Lisin ve arginin (VÜCUDUN SENTEZLEMEDİĞİ AMİNOASİTLER) bakımından zengin olan aminoasit kompozisyonu sebebiyle karabuğday proteini %90 gibi yüksek bir biyolojik değere sahiptir.
**İçerisinde bulunan nişastanın yaklaşık yarısını (%45’ini) dirençli nişasta oluşturur.
**Karabuğday proteinleri albumin ve globulin bakımından zengin iken glutelin ve prolamin içeriği bakımından fakirdir. Bu nedenle karabuğday unu ya da kırması ile hazırlanan hamurlarda (gluten) öz teşekkülü oluşmaz.
Karabuğdayın faydaları
**İnsan vücudunda bağırsakların çalışmasını destekler.
**Vücutta yağ toplanmasını engeller.
**Kolesterolün azalmasını sağlar.
**Kalp hastalıklarına ve kansere karşı koruyucu etkisi olduğu bilinen lignan maddesini içerir.
**Safra taşı oluşumunu engellemede yardımcı görev üstlenir.
**Kan şekerinin daha iyi bir biçimde kontrolünü sağlayan ve bu özelliğiyle şeker hastalığına ve hastalarına iyi gelmektedir.
**Açlık duygusunu bastırmada üstlendiği işlevi büyük olan ve gluten içermediği için çölyak ve benzeri hastalar için ideal bir gıdadır.
Karabuğdayın anılan bu olumlu özelliklerinin yanı sıra karabuğday tüketimiyle oluşabilen alerjik reaksiyonlar da mevcuttur. Söz konusu olan bu alerjik reaksiyonlar nedeni ile karabuğdayın tüketimi bazı insanların diyetindeki kullanımı sınırlanmaktadır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Karabuğday" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Serpil TARMAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Serpil TARMAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
karabuğday, karabuğdayın faydaları, kara buğday, buğday, beslenmede karabuğday, karabuğdayın yararları
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
