Öfke Kontrolü
Her şeyden önce bilinmelidir ki, öfke normal ve sağlıklı bir duygudur. Sağlıksız olan öfkenin saldırganlığa dönüşmesidir. Engellemeler karşısında duyulan öfke sağlıklı bir şekilde dışarıya yansıtılabilir.
Aşağıda belirtilen dört basamaklı yaklaşım, öfkenizle nasıl daha iyi biçimde başa çıkabileceğiniz konusunda size ışık tutacaktır:
Ancak öfkenin sebebi bazen gerçekçi nedenler olmayabilir. Örneğin, Ahmet eşine kızgınlık duyabilir. Bunun temel sebebi, annesinden görmeye alıştığı ilgiyi eşinden görmemekse; durumu çözmek çoğu zaman güçleşir. Bu durumda Ahmet’in yapması gereken, eşinin annesi olmadığını kabul etmek ve bunu içine sindirmektir. Ayrıca böyle bir ilişkide Ahmet’in eşi Ayşe’de bu durumdan şikayetçi olacak, bu da ilişkide sorunların yaşanmasına neden olacaktır. İlişkilerde yaşanan sorunlar zamanında çözümlenmediğinde, zamanla sorunlar birikir ve çözmek güçleşir. Aynı şekilde bütün gün ev işlerinden ve çocuklardan bunalan Fatma, öfkesini akşam işten yorgun argın gelen eşinden çıkarmak isteyebilir.
İnsan hayatında bu durumlar her zaman yaşanır. Bu tür problemlerin çözülmesinde temel ilke, karşılıklı ve sağlıklı ilişkidir. Öfkenin doğrudan ifade dilmesi çok kere problemin çözümünü güçleştirebilir. Öfkenin bastırılması da aynı ölçüde zararlı olabilir. Önemi olan öfkenin uygun zamanda, uygun koşullarda, uygun bir biçimde dışarıya çıkarılması ve ifade edilmesidir.
Uzman Psikolog Saadet ELEVLİ
Aşağıda belirtilen dört basamaklı yaklaşım, öfkenizle nasıl daha iyi biçimde başa çıkabileceğiniz konusunda size ışık tutacaktır:
- Öfkenizi kabul edin: Öfkeyle başa çıkmanın ilk şartı, öfkeli olduğunuzu kabul etmek ve bunu kendi kendinize itiraf etmektir. Çünkü kabul edilmeyen öfke, dolaylı yollardan ortaya çıkar.
- Öfkenin kaynağını bulun: İkinci adım öfkenin nereden geldiğini bulmaktır. Bazen öfkenin sebebi çok güçlü ya da bize zarar verebilecek kişiler olabilir. Bu durumda öfkemizi o kişiye yöneltemeyiz, karşımızdakini suçlar ve öfkemizi yöneltecek başka bir kaynak (başka bir kişi) ararız. Çok kere biz bunu farkında olmadan yaparız. Bazı durumlarda yaşadığımız suçluluk duygusu öfkenin kaynağını bulmayı zorlaştırabilir. Örneğin suçluluk duygusu nedeniyle anne-babasına kızamayan kişi, öfkesini başka bir kişiden, örneğin eşinden çıkartabilir.
- Neden öfkeli olduğumuzu anlamaktır: Öfkeli olduğumuzu kabul edip kaynağını da bulduktan sonra, gerçekte sizi öfkelendirenin ne olduğunu anlamaya çalışın. Öfke buz dağının suyun üzerinde kalan bölümü gibidir. Dışarıya yansıyan öfkedir, ancak gerçek sebebini bulmak isteyen derinlere inmek zorundadır. Bu da öfkeyi yaşayan için de, öfkeye maruz kalan için de kolay değildir. Olaya verdiğiniz tepkiye sebep olan gerçek düşüncenizi yakalayabilirseniz öfkenin kaynağını bulmak için önemli bir adım atmış olursunuz. Ancak öfkenin kayağının çok açık gözüktüğü bazı durumlarda bile, öfkenin gerçek sebebini bulmak kolay olmaz. Örneğin, insanların polise duydukları kızgınlığın arkasında, çocukluklarından başlayarak otoriteye karşı biriktirdikleri öfke saklıdır.
- Öfkeyle gerçekçi bir biçimde mücadele edin; Eğer öfkeli olduğunuzu kabul ettiyseniz, öfkenizin kaynağını biliyorsanız ve sebebinin gerçekçi bir temele dayandığına karar verdiyseniz, o zaman öfkenizle gerçekçi biçimde mücadele etmeniz zor olmayacaktır. Bir kuyrukta beklerken birisi önünüze geçerse, makul olan bu kişiye sıranın sonuna gitmesi gerektiğini hatırlatmaktır. Ne susup içinizde kabaran öfkeyi dizginlemeye çalışmak, ne de kavga etmeye hazır olmaktır.
Ancak öfkenin sebebi bazen gerçekçi nedenler olmayabilir. Örneğin, Ahmet eşine kızgınlık duyabilir. Bunun temel sebebi, annesinden görmeye alıştığı ilgiyi eşinden görmemekse; durumu çözmek çoğu zaman güçleşir. Bu durumda Ahmet’in yapması gereken, eşinin annesi olmadığını kabul etmek ve bunu içine sindirmektir. Ayrıca böyle bir ilişkide Ahmet’in eşi Ayşe’de bu durumdan şikayetçi olacak, bu da ilişkide sorunların yaşanmasına neden olacaktır. İlişkilerde yaşanan sorunlar zamanında çözümlenmediğinde, zamanla sorunlar birikir ve çözmek güçleşir. Aynı şekilde bütün gün ev işlerinden ve çocuklardan bunalan Fatma, öfkesini akşam işten yorgun argın gelen eşinden çıkarmak isteyebilir.
İnsan hayatında bu durumlar her zaman yaşanır. Bu tür problemlerin çözülmesinde temel ilke, karşılıklı ve sağlıklı ilişkidir. Öfkenin doğrudan ifade dilmesi çok kere problemin çözümünü güçleştirebilir. Öfkenin bastırılması da aynı ölçüde zararlı olabilir. Önemi olan öfkenin uygun zamanda, uygun koşullarda, uygun bir biçimde dışarıya çıkarılması ve ifade edilmesidir.
Uzman Psikolog Saadet ELEVLİ
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Öfke Kontrolü" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Saadet ELEVLİ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Saadet ELEVLİ'nin izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
2 Beğeni
Yazan Uzman
|
Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.