Üniversite Sınavında Kaygı Tuzağından Uzak Durmak İçin Taktikler
Öncelikle bu kadar hayati bir önem taşıyan bir şey olunca her tür heyecan, stres ve hatta kaygı normal tepkilerdir. Heyecan bedenimizin duygulara verdiği tüm fiziksel tepkilere verilen genel ad. Stres, herhangi bir canlı organizmanın tehdit altında hissettiği zaman aşırı enerji dolarak savaşmaya ya da kaçmaya hazır hale gelmesini sağlayan mekanizma. Kaygı ise bu enerjinin kullanılamaması ve tehdidin belirsizleşmesi ile yaşanan strese verilen tepkilerden biri denebilir. Aslında gözlemlerime göre gerçek sınav kaygısı olan yani kontrol edemediği bedensel, zihinsel ve duygusal süreçleri olan kişi oranı onda bir civarında. Yani çoğu öğrencinin yaşadığı tıbbi tanımlı kaygı değil.
Her tür performansın asıl belirleyicisi aslında performans öncesinde yapılan planlı ve disiplinli çalışmadır. Şu an otomatik yaptığımız yürüme, konuşma dahil spor, müzik, akademik her tür beceri için bu geçerli. Bu sınavda lise müfredatında olmayan soru sorulamaz, okul bilgilerini öğrenmek ve zamanı iyi kullanmaktır asıl olan.
Bunlar kadar önemli olan bir süreç de bu becerileri nerede ve nasıl kullanacağınızı bilmektir yani zamanı iyi kullanmaya ve süreci iyi yönetmeye katkı sunan taktik ve stratejilerdir. Aşağıda sınav kaygısı tuzağına düşmeyi engelleyebilecek taktikler var.
Taktiklerinizi sınavdan önceki günlerde deneyin, netleştirin. İçeriğe odaklanmadan sadece sizin için hangisi iyi onu anlamaya çalışın.
1. Kodlama çok önemli olduğundan kaydırma ve hatalı işaretlemeyi nasıl önleyeceğinizi, hangi taktiğin daha iyi olacağını deneyin. Yani soruyu çözer çözmez mi optik forma işaretleyeceksiniz, zamanı ayarlayıp son 10 dakikayı kodlamaya ayırıp mı geçireceksiniz, denemeler yapın. Bunda size uygun tek bir yönteme karar verin ve sınav anında buna uyun.
2. Her soruyu okuyun, ben o konuyu sevmiyorum, başarısızım, işlemedim demeyin. Özellikle YGS’de 9. 10. sınıf konuları vardır, hatta bunların bir kısmı ilkokul ve ortaokul bilgisiyle de çözülebilir. (Ölçme değerlendirme ekipleri en az beş farklı alanda bilginizi ölçer, sorular çok basit olduğu için yapamayan çok kişi gördüm, bu hataya düşmeyin.)
3. Her soruda sadece o soruyu düşünün, sizden istenene, verilenlere odaklanın, önceden çözdüğünüz onlarca yüzlerce sorunun içinden benzerini bulmaya sakın çalışmayın.
4. Turlama tekniği kullanın. Yani 1. turda yapabildiğiniz tüm soruları hızla çözün. Önce soruyu okuyun, ne istendiğini kendinize söyleyin, biliyorsanız zaten çözmeye başlarsınız, yarım dakika geçtiği halde ne yapacağınıza karar veremediyseniz, soruyu kolaydan zora doğru 1, 2, 3 diye kodlayın. 1 nolu soruların cevabının ilerleyen sorularda aklınıza gelme olasılığı çok yüksektir. Böylece hem zamandan kazanırsınız hem de zaman kaybettim, yapamadım diye kaygı çukuruna düşmezsiniz. 2. turda önce 1 ve 2’leri çözün. 3’leri en sona bırakın.
5. Sınav sırasında hangi ders grubundan başlayacağınızı, nasıl bir sıra izleyeceğinizi düşünün, karar verin ve buna da titizlikle uyun. Yani alanınıza, başarınıza, rahat etmenize vs göre sizin için hangi sıralama iyiyse onu belirleyin. Matematik-Fen-Türkçe-Sosyal gibi.
6. Almak istediğiniz puana göre hangi dersten kaç soru çözmeniz gerektiğini bilin, gerektiğinde dört konu için yaptığınız sıralamada turlama tekniğine göre ara geçişler yapın. Yani 5 Sosyal sorusu 1 Matematik sorusu ediyorsa, ilk turda belki Matematik, Fen, Türkçe’den sonra başa dönüp matematikte çözeceğiniz kolay soruları çözüp sonra Sosyale devam etmeyi seçeceksiniz. Bu durumda sıralamanız, 1. Tur Matematik-Fen-Türkçe 2. Tur çözemediğim 1 ve 2 kodlu soruları tamamlama, sonra Sosyale geçme, en son zaman kalırsa (kodlama zamanını unutmayın sakın) 3. Kodlu sorulara bakma, olabilir. Bu tamamen sizin rahat etmenize göre belirlenecek bir durum. Herkesin sıralaması farklı olabilir.
7. Kaygı bedensel bir tepkidir, uyku, beslenme, dinlenme de kaygıyı etkiler, sınavdan önce özellikle beslenmenize ve biraz dinlenmeye dikkat edin.
8. Son günler heyecandan uyku sorunu çekebilirsiniz bu da normaldir. Uykudan önce ve sınav esnasında aşırı heyecanlanırsanız nefes tekniğinizi düzenleyin. Burnunuzdan diyaframa, çok sessizce yormayan nefesler alın, verin. 4e kadar sayıp burnunuzdan nefes alın, 8e kadar sayarak yine burundan ve sessizce nefes verin. Karnınızın alt bölgesine elinizi koyarak nefesi diyaframdan alıp almadığınızı kontrol edebilirsiniz.
9. Bu nefesler sırasında gözlerinizi kapayarak (açık da olur ama kapalı daha etkilidir) kendinizi güvende hissettiğiniz size huzur veren bir yerde olduğunuzu hayal edebilirsiniz. Hatta sınavın bittiği bir zamanı iyi geçmiş olduğunu varsayarak hayal kurabilirsiniz. Bunu sınavdan önce birkaç kez yaparak daha kolay hatırlanır yapın. O görüntüyü simgeleyen bir sözcük seçin ve bu anahtar sözcüğü aklınıza, isterseniz de elinize, silginize vs yazın. Sevdiğiniz bir müzik parçası, mümkünse sözsüz ya da olumsuz çağrışımları olmayan bir müzik parçasını da hayale dahil edebilirsiniz. Sınavda zor anlarda 5 sn. bile olsa bu sözcüğü ya da müziği düşünseniz size iyi gelecektir. SAKİN OL demek yerine bunları kullanın.
10. Sınav sırasında beklenmedik ya da hoşlanmadığınız şeyler olabilir, “bu da nerden çıktı, bitsin bu..” diye dikkatinizi dağıtmak yerine, dikkatinizi sınava ve taktiklerinize verin. Böyle durumlarda da nefes, anahtar sözcük ya da müzik parçasını kullanarak sakinleşip odaklanabilirsiniz.
Her tür performansın asıl belirleyicisi aslında performans öncesinde yapılan planlı ve disiplinli çalışmadır. Şu an otomatik yaptığımız yürüme, konuşma dahil spor, müzik, akademik her tür beceri için bu geçerli. Bu sınavda lise müfredatında olmayan soru sorulamaz, okul bilgilerini öğrenmek ve zamanı iyi kullanmaktır asıl olan.
Bunlar kadar önemli olan bir süreç de bu becerileri nerede ve nasıl kullanacağınızı bilmektir yani zamanı iyi kullanmaya ve süreci iyi yönetmeye katkı sunan taktik ve stratejilerdir. Aşağıda sınav kaygısı tuzağına düşmeyi engelleyebilecek taktikler var.
Taktiklerinizi sınavdan önceki günlerde deneyin, netleştirin. İçeriğe odaklanmadan sadece sizin için hangisi iyi onu anlamaya çalışın.
1. Kodlama çok önemli olduğundan kaydırma ve hatalı işaretlemeyi nasıl önleyeceğinizi, hangi taktiğin daha iyi olacağını deneyin. Yani soruyu çözer çözmez mi optik forma işaretleyeceksiniz, zamanı ayarlayıp son 10 dakikayı kodlamaya ayırıp mı geçireceksiniz, denemeler yapın. Bunda size uygun tek bir yönteme karar verin ve sınav anında buna uyun.
2. Her soruyu okuyun, ben o konuyu sevmiyorum, başarısızım, işlemedim demeyin. Özellikle YGS’de 9. 10. sınıf konuları vardır, hatta bunların bir kısmı ilkokul ve ortaokul bilgisiyle de çözülebilir. (Ölçme değerlendirme ekipleri en az beş farklı alanda bilginizi ölçer, sorular çok basit olduğu için yapamayan çok kişi gördüm, bu hataya düşmeyin.)
3. Her soruda sadece o soruyu düşünün, sizden istenene, verilenlere odaklanın, önceden çözdüğünüz onlarca yüzlerce sorunun içinden benzerini bulmaya sakın çalışmayın.
4. Turlama tekniği kullanın. Yani 1. turda yapabildiğiniz tüm soruları hızla çözün. Önce soruyu okuyun, ne istendiğini kendinize söyleyin, biliyorsanız zaten çözmeye başlarsınız, yarım dakika geçtiği halde ne yapacağınıza karar veremediyseniz, soruyu kolaydan zora doğru 1, 2, 3 diye kodlayın. 1 nolu soruların cevabının ilerleyen sorularda aklınıza gelme olasılığı çok yüksektir. Böylece hem zamandan kazanırsınız hem de zaman kaybettim, yapamadım diye kaygı çukuruna düşmezsiniz. 2. turda önce 1 ve 2’leri çözün. 3’leri en sona bırakın.
5. Sınav sırasında hangi ders grubundan başlayacağınızı, nasıl bir sıra izleyeceğinizi düşünün, karar verin ve buna da titizlikle uyun. Yani alanınıza, başarınıza, rahat etmenize vs göre sizin için hangi sıralama iyiyse onu belirleyin. Matematik-Fen-Türkçe-Sosyal gibi.
6. Almak istediğiniz puana göre hangi dersten kaç soru çözmeniz gerektiğini bilin, gerektiğinde dört konu için yaptığınız sıralamada turlama tekniğine göre ara geçişler yapın. Yani 5 Sosyal sorusu 1 Matematik sorusu ediyorsa, ilk turda belki Matematik, Fen, Türkçe’den sonra başa dönüp matematikte çözeceğiniz kolay soruları çözüp sonra Sosyale devam etmeyi seçeceksiniz. Bu durumda sıralamanız, 1. Tur Matematik-Fen-Türkçe 2. Tur çözemediğim 1 ve 2 kodlu soruları tamamlama, sonra Sosyale geçme, en son zaman kalırsa (kodlama zamanını unutmayın sakın) 3. Kodlu sorulara bakma, olabilir. Bu tamamen sizin rahat etmenize göre belirlenecek bir durum. Herkesin sıralaması farklı olabilir.
7. Kaygı bedensel bir tepkidir, uyku, beslenme, dinlenme de kaygıyı etkiler, sınavdan önce özellikle beslenmenize ve biraz dinlenmeye dikkat edin.
8. Son günler heyecandan uyku sorunu çekebilirsiniz bu da normaldir. Uykudan önce ve sınav esnasında aşırı heyecanlanırsanız nefes tekniğinizi düzenleyin. Burnunuzdan diyaframa, çok sessizce yormayan nefesler alın, verin. 4e kadar sayıp burnunuzdan nefes alın, 8e kadar sayarak yine burundan ve sessizce nefes verin. Karnınızın alt bölgesine elinizi koyarak nefesi diyaframdan alıp almadığınızı kontrol edebilirsiniz.
9. Bu nefesler sırasında gözlerinizi kapayarak (açık da olur ama kapalı daha etkilidir) kendinizi güvende hissettiğiniz size huzur veren bir yerde olduğunuzu hayal edebilirsiniz. Hatta sınavın bittiği bir zamanı iyi geçmiş olduğunu varsayarak hayal kurabilirsiniz. Bunu sınavdan önce birkaç kez yaparak daha kolay hatırlanır yapın. O görüntüyü simgeleyen bir sözcük seçin ve bu anahtar sözcüğü aklınıza, isterseniz de elinize, silginize vs yazın. Sevdiğiniz bir müzik parçası, mümkünse sözsüz ya da olumsuz çağrışımları olmayan bir müzik parçasını da hayale dahil edebilirsiniz. Sınavda zor anlarda 5 sn. bile olsa bu sözcüğü ya da müziği düşünseniz size iyi gelecektir. SAKİN OL demek yerine bunları kullanın.
10. Sınav sırasında beklenmedik ya da hoşlanmadığınız şeyler olabilir, “bu da nerden çıktı, bitsin bu..” diye dikkatinizi dağıtmak yerine, dikkatinizi sınava ve taktiklerinize verin. Böyle durumlarda da nefes, anahtar sözcük ya da müzik parçasını kullanarak sakinleşip odaklanabilirsiniz.
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Üniversite Sınavında Kaygı Tuzağından Uzak Durmak İçin Taktikler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.Fatma ZENGİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.Fatma ZENGİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.