2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Işkın (Rheum Ribes L.)
MAKALE #14976 © Yazan Dyt.Ayşe GÜRBİLEK | Yayın Haziran 2015 | 5,106 Okuyucu
IŞKIN (RHEUM RİBES L.)

Doğu Anadolu Bölgesinin sıkça tükettiği bitki çeşidi olan Işkın (Rheum Ribes L.) . Bu bitkiye yöre halkı muz gibi soyularak yenilmesinden dolayı yayla muzu demişlerdir. Bitkinin mevsimi, yaprak sapları ve gövdesi yıl içinde değişen sıcaklıklara ve yetiştiği yükseltiye göre Nisan, Mayıs ve Haziranın ilk yarısında tomurcuk dönemini geçmeden toplanıp pazarlara getirilip satılmaktadır zira geçerse sapları kartlaşarak liflenmekte ve yenilememektedir.
Geçmiş dönemlerde yöre halkı, Işkın (Rheum ribes L.) yapraklarını kurutmakta ve sigara kâğıdı olarak kullanmaktaymış. Aynı zamanda geçmiş dönemlerde Hakkâri’de Işkın (Rheum ribes L.) yaprağından mavi yün boyası elde edilir ve bazı kilimler bu boya ile boyanırmış.
Bitkinin %90-95 oranı sudur. Bitki üzerinde Ömer MUNZUROGLU vd. yapmış oldukları araştırmada A,C, E ve selenyum vitaminleri incelenmiş bunun sonucunda bitkinin rakım düzeyi ne kadar çok yüksek yerde yetişmesi ile o kadar çok vitamin değerine sahip olduğu bunun nedeninin ise bitkinin kendisini koruma altına almasıdır. Sonuç olarak bitkinin C vitamini düzeyinin iyi kaynak olarak sayıldığı selenyum miktarının yeterli düzeyde diğer E ve A vitaminlerini de ihtiva ettiği bulunmuştur.
Işkın sadece soyulup yenilmemektedir aynı zamanda yöre halkı pişirerek de tüketmedir bu nedenle içerisinde bulunan C vitaminini koruyabilmek fazla kayba uğratmadan tüketmek önemlidir. Pişirme esnasında bitkiyi fazla bekletmemek, kestikten sonra değil öncesinde yıkamak, pişirme suyunu dökmemek ve çok pişirmemek gereklidir.
Işkın içerisinde bulunan C vitamini ile vücudu enfeksiyonlara karşı dayanıklı, kılcal kan damarlarının daha kuvvetli, demirin emilimini arttırıcı olmakta antioksidan özelliği ile de oksijen radikallerine karşı koruyucu etkiler yapmaktadır. İçerisinde bulunan diğer bileşenler sayesinde de vücutta oksitlenmeyi yani oksijenin verdiği hasarı önlemektedir.
Işkın; tadı ekşi ve buruktur. Ekşi olmasının nedeni pH seviyesinin düşüklüğünden kaynaklanma (3.5-4.5) ve buruk olması da içerisinde ihtiva ettiği tanenlerden kaynaklanmaktadır.
Peki ışkın hangi rahatsızlıklarda kullanılır ? Yapılan araştırmalar sonucu ışkın bitkisi yörede astım, şeker hastalığı, kabızlık, ishal, karın ağrısı, gaz giderici, kalp ve damar hastalıkları, böbrek hastalıkları, yara ve kesik tedavisinde, romatizma, karaciğer hastalıkları, tansiyon dengeleyici, kolesterolde, kanser tedavisinde, hemoroitte ve guatr da kullanıldığı tespit edilmiştir.
Halk çalışmaları neticesinde, tüm sayılan bu hastalıklarda bitkinin kullanım şekli;
Bitkinin üzerine normal su eklenir. Karıştırılarak kaynama ısısına kadar (kaynatılmaz) ısıtılır ve bu noktada 5 dakika kadar tutulduktan sonra, sıcakken süzülür. Bu çay da her gün taze hazırlanır. Bu şekilde demlenerek tüketilir. Yada gövde soyulup taze olarak yenir.
İshalde halk arasında ışkın kökü kaynatılıp içilmektedir. İshale iyi gelmesinin nedeni içerisinde bulunan su tutucu özelliğine sahip tanenlerdir. Ayrıca fazla tüketilmesi de müshil etkisi yapmaktadır.
Şeker hastaları ise kabuklarını soyup tüketmekte veya kök kısmı kurutulduktan sonra şeker ve tansiyon dengeleyici olarak yöre halkı tarafından kullanılmaktadır. Prof. Dr. Nikki Jordan Mayh Dail ve Sheffield Hallam Üniversitesinin araştırmalarına göre; Işkın bitkisi yapraklarında polifenolu yüksek dozda ihtiva ettiğini ve polifenolun lösemi ve çıbanın önünü engeller nitelikte olduğunu tespit etmişlerdir. Kök kısmının kanı sulandırıcı özelliği olduğu da tespitler arasındadır (kalp ve damar hastalıkları).
Yapılan başka bir araştırma sonucunda ise vücutta hastalıklara yol açan mikroplara karşı antibiyotik etki gösterdiği, mikropların büyüyüp çoğalmasını önlediği bulunmuştur.
Ülkemizde doğal olarak yetişen bu bitkinin bilinçli bir şekilde içerisinde bulunan vitamin kayıplarına yol açıcı etkenlerden uzak durularak (yüksek sıcaklık, fazla pişirme, kestikten sonra bekletme, suyunun dökülmesi, yanlış yıkama gibi) tüketilmesi faydalı olacaktır.
Sağlıkla kalın ....
Diyetisyen Ayşe Gürbilek
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Işkın (Rheum Ribes L.)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Ayşe GÜRBİLEK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Ayşe GÜRBİLEK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     2 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dyt.Ayşe GÜRBİLEK'in Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Işkın (Rheum Ribes L.)' başlığıyla eşleşen başka makale bulunamadı.
► Ramazanda Beslenmeye Dikkat Haziran 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


03:32
Top