2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Psikolojik Yardım Almalı mıyım? Almalıysam Ne Zaman, Nerede ve Kimden?
MAKALE #15830 © Yazan Osman URFA | Yayın Aralık 2015 | 3,398 Okuyucu
PSİKOLOJİK YARDIM ALMALI MIYIM? ALMALIYSAM NE ZAMAN, NEREDE VE KİMDEN?

Çağımız internet çağı ve aranan bilgilere internet yoluyla ulaşmak çok kolay. Tabi internette ulaşılan bilgilerin güvenilir olduğu söylenemez çünkü isteyen herkesin, istediği her şeyi yazabildiği bir ortamdır internet. Özellikle kendisinde psikolojik problemler olduğunu düşünen bireyler internetten okudukları birbirinden farklı yazılarla kendilerine farklı farklı tanılar koyabilmektedirler. Hal böyle olunca kafası daha fazla karışmakta, kendisini büyük bir problem olarak görmeye başlamaktadır. Bu yazımızda psikolojik problemin, anormalliğin ne olduğunu, hangi durumlarda yardım alınması gerektiğine değineceğiz.

PSİKOLOJİK PROBLEMLERİN ÖLÇÜTÜ NEDİR?

Tarih boyunca bu konuda birçok araştırma yapılmıştır. Özellikle “anormal” davranış nedir üzerine birbirinde değişik ve ilginç yorumlar gelmiştir. Bunların hepsinin orta noktası ise şunlardır:

1) İstatistik: İlk olarak istatistiksel olarak toplumda az görülen durumlar anormal kabul edilmiş ve bu kişilerin psikolojik yardım alması gerektiği söylenmiştir. Günümüze kadar homoseksüellik bu duruma bir numaralı örnek olarak gösterilirdi. Toplumlarda homoseksüelliğin o kadar da az olmadığı ortaya çıktıkça bu durum ruhsal bozukluk kategorilerinden çıkarılmıştır. Bu gibi, bir davranış toplumda ne kadar çok görülüyorsa o davranış o kadar normalleşmiştir.

2) Toplumsal normlar: Her toplumun kendine göre gelenek ve görenekleri vardır. Bunlar o toplumdaki çoğu kişi tarafından benimsenen ve uyulan durumlardır. Çoğu zaman da bu yazılı olmaya kurallar o toplumun geçmişte yaşamış olduğu olumlu ve olumsuz yaşantılar sonucu oluşmuştur –bireylerde olduğu gibi. Toplum tarafından benimsenen bu kurallara uyulmaması da uzun bir süre “anormal” davranış olarak görülmüştür. Bu durum daha çok toplulukçu (kümülatif) toplumlarda daha ağır basmaktadır ve Türkiye gibi bireyselleşme yolunda ilerleyen bir toplum için toplumsal normların önemi de gittikçe azalmaktadır.

Bu iki maddede de “hasta toplum” kavramı ön plana çıkmaktadır. Bazı toplumlar gelenek ve görenekleriyle toplum halinde hasta olarak tanımlanmaktadır. Dolayısıyla bu toplumlara istatistiksel ve toplumsal norm gibi kavramlar devre dışı kalmaktadır. Örneğin, Hindistan’ın Solapur kentinde bebekler 15 metre yükseklikten aşağı atılıyor ve aşağıda bekleyen kişiler tuttukları branda ile onu yakalamaya çalışıyorlar. Eğer yakalarlarsa bu bebeklerin sağlıklı ve uzun bir hayatlarının olacağına inanıyorlar. Bu gibi dünya üzerinde birbirinden ilginç ve insanı dehşete düşürücü gelenekler vardır. Bu gibi toplumlarda da toplumsal normlara aykırı davranmanın ruhsal bozukluk olduğu söylenemez.

3) Bireyin kendisini nasıl hissettiği ve içinde bulunduğu durumun gündelik hayatını nasıl etkilediğidir. Bu şu ana kadar herkes tarafından kabul edilen bir maddedir. Bir kişi psikolojik bir yardım alma düşüncesindeyse öncelikle içinde bulunduğu durum kendisinin;
ilişkilerini,
iş hayatını,
öğrencilik hayatını,
aile bireyleriyle iletişimi,
yaşamdan aldığı doyumu,
performansını
yeme-içme düzeni,
uyku düzeni,
gibi birçok gündelik işlevlerinde aksamaya neden oluyorsa bu durumda psikolojik yardım alma zamanı gelmiştir denmektedir.

Sonuç olarak en basit haliyle, (a) Kendinizi yalnız ve toplumdan dışlanmış hissediyorsanız, (b) topluma karşı çok aykırı olduğunuzu düşünüyorsanız ve bu durum sizi rahatsız ediyorsa ve (c) içinde bulunduğunuz durum gündelik hayatınızda aksamalar, problemler meydana getiriyor ve işin içinden çıkamıyorsanız, uzman bir kişiden yardım almanız yerinde olacaktır.

KİMDEN YARDIM ALMALIYIM?

Psikoloji bilimi geliştikçe uzmanlaşmalar da artmıştır ve artık her bir konuda uzmanlık eğitimleri verilmektedir. Peki, bu kadar eğitim almış uzman varken sizin durumunuza en uygun uzman kimdir?

Psikiyatristler: Tıp Fakültesi okuduktan sonra psikiyatri alanında uzmanlığını yapan doktorlardır. Daha çok akıl hastalıkları ve klinik müdahale gerektiren durumlarla ilgilenmektedirler. İlaç yazmaya yetkisi olan tek psikoloji uzmanıdır.

Psikologlar: Fen-edebiyat fakültelerinin Psikoloji bölümünden mezun olduktan sonra belli bir alanda uzmanlaşarak (klinik, endüstri, adli gibi) o alanda psikolojik yardım yapmaya yetki kazanan uzmanlardır. Aldıkları eğitimlere göre klinik psikolog, adli psikolog, endüstriyel psikolog gibi birçok çalışma alanları vardır.

Psikolojik Danışmanlık: Üniversitelerin Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık bölümü mezunlarıdır. Eğitim kurumları, sağlık kurumları, kreşler, hapishaneler gibi insanın olduğu her alanda çalışmaktadırlar.

Özellikle psikoloji ve psikolojik danışmanlık bölümü mezunlarının aldıkları özel eğitimlerin de yardımıyla birçok konuda geniş çapta çalıştıkları görülmektedir. Aldıkları eğitim ve uzmanlaşma alanları genel olarak şöyle sıralanabilir:

Davranışçı Terapiler: Daha çok davranışlar üzerinde odaklanarak davranışların düzenlenmesi için gerekli olan davranışsal müdahaleleri içermektedir. Günümüzde uygulamalarda yalnız davranışçı terapilerin kullanımına fazla rastlanmamaktadır.

Bilişsel Terapiler: Düşünme süreçlerine odaklanan terapi yaklaşımıdır. Gelen uyarıcıları (ses, görüntü, his…) nasıl yorumlayıp nasıl bir düşünce sürecinden geçirerek, kendimiz ve çevremiz üzerinde nasıl bir sonuç oluşturduğumuzu inceleyen terapi ekolüdür. Özellikle düşünmeyi seven ve düşünceleri üzerinde konuşmaktan hoşlanan insanlar için ideal bir psikoterapi modelidir.

Ülkemizde bilişsel ve davranışçı terapiler çoğu yerde birlikte yürütülerek bilişsel-davranışçı terapiler olarak eğitimleri verilmektedir. Özellikle kaygı bozukluklarında bilişsel-davranışçı terapiler günümüzde en işlevsel yaklaşım olarak görülmektedir.

Gestalt Terapi: İnsanı beden, zihin, ruh gibi tüm yönlerini ele alarak her yönden bir bütün olmasını temel amaç edinen psikoterapi modelidir. Psikoterapi dünyasına çok çeşitli etkinlikleriyle ve olaylara yaklaşım tarzlarıyla büyük zenginlik katmış bir yaklaşımdır. En temel amacı da bireyin kendisini objektif olarak tanımasına yardımcı olmaktır.

Şema Terapi: Bilişsel terapilerden hareketle ortaya çıkmış olan yaklaşımdır. Farklı olarak çocukluk ve ergenlik döneminde yaşanan ve değiştirilmesi olanaksız olan olumsuz yaşantılar sonucunda ortaya çıkan psikolojik bozukluklarla ilgilenmesidir. Borderline (sınır) kişilik bozukluğu ve narsistik kişilik bozukluğu gibi durumlar için işlevsel bir terapi yaklaşımı olduğu kanıtlanmıştır.

Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapiler: Post-modern terapi yaklaşımlarındandır. Sorundan çok çözüme odaklanan ve çözüm için harekete geçmeyi hedef alan bir yaklaşımdır. Özellikle çocuk ve ergenlerle çalışırken etkili olduğu görülmüştür.

Öyküsel Terapiler: Post-modern terapi yaklaşımlarındandır. Bireylerin problemleri sahiplenerek artık kendilerine ait bir özellikmiş gibi algıladıklarını belirten ve bu varsayımdan hareketle çalışmalarını şekillendiren terapi ekolüdür. Terapiler sayesinde danışan kendisine, olaylara ve hayata karşı bakış açısını değiştirecek ve bir nevi kendini gerçekleştirme sürecinden geçmiş olacaktır.

Gerçeklik Terapileri: Her bireyin kendi yaşamının sorumluluklarını alabileceğini düşünen bir yaklaşımdır. Bireylere hastalık/rahatsızlık tanısı koymaktan uzak duran bu ekol sevgi ve ait olma duygularına odaklanmaktadır.

Görüldüğü gibi yukarıda sayılan ve sayılamayan bir çok terapi ekolü vardır ve her uzman bunlardan bazılarını kendilerine yakın bulmuş ve o konuda kendilerini geliştirmişlerdir. Danışanlarda kendilerine yakın olan terapi ekolünü belirleyerek o konuda yetkin bir danışman seçmeleri sorunlarının çözümü için daha yerinde olacaktır.

Psikolojik Danışman / Spor Psikoloğu
Osman URFA
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Psikolojik Yardım Almalı mıyım? Almalıysam Ne Zaman, Nerede ve Kimden?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Osman URFA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Osman URFA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Osman URFA
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Spor Psikoloğu
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi3 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Osman URFA'nın Makaleleri
► Acaba Yardım Almalı mıyım? Psk.Dnş.Zeliha EREN
► Psikolojik İlk Yardım Psk.Damla KANKAYA
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Psikolojik Yardım Almalı mıyım? Almalıysam Ne Zaman, Nerede ve Kimden?' başlığıyla benzeşen toplam 27 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Sınav Kaygısı Nisan 2016
► Bitirilmemiş İşler Ocak 2016
► Zihinsel Antrenman Kasım 2015
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:55
Top