Okul Uyumu Problemi
OKULA UYUM PROBLEMİ
İlköğretime yeni başlamak, çocuğun yaşamındaki en önemli olaylardan bir tanesidir. Çocuk bu dönemde doğup büyüdüğü kendini güvende hissettiği aile ortamından çıkmış, tanımadığı insanların olduğu yeni bir ortama dahil olmuştur. Çocuk ilk kez evinden ayrılmakta hiç bilmediği bir ortamda tanımadığı kişilerle birlikte olmaktadır.
Evde istediği zaman istediğini yapabilen çocuk ilk kez zil çalmadan dışarı çıkamayacağını , sınıfta kendi istediği gibi hareket edemeyeceğini, bu yeni girdiği ortamda uyulması gereken kurallar olduğunu, farklı özelliklere sahip öğretmenler ve arkadaşları bulunduğunu, başarması gereken dersler ve yapması gereken ödevler ve uymak zorunda olduğu toplu kurallar olduğunu kabul etmesi gerektiğini öğrenmek zorundadır.
Bütün bunlardan dolayı çocuk için okula başlamada ki ilk haftalar kurallara uymasında, sosyal ilişki kurmasında, duygu ve davranışlarını kontrol etmesinde ve disipline olmasında çok önemli bir yere sahiptir. Yapılan araştırmalarda da birinci sınıfa başlayan çocukların tanımadıkları insanlarla kalabalık ve kurallı bir ortama girdiklerinde sorunlar yaşadıklarını belirtmişlerdir.
İlköğretime başlamadan önce Anaokuluna gitmiş çocuklar, gitmemiş çocuklara nazaran okula uyum problemini daha az yaşamakta oldukları da birçok araştırma ile ispatlanmıştır. Ancak buna rağmen Anaokulu eğitimi almış çocuklarda da görülebilecek problemlerin başında daha küçük bir fiziki çevreden daha büyük bir fiziki çevreye ve daha fazla insanın olduğu bir ortama girmeleri ve aynı zamanda çok daha fazla uyarıcı ile karşılaşmaları sonucu korkular yaşayabilirler.
Okulun ilk yıllarında ki okula uyum çocukların okulu sevme veya okul fobisi geliştirmelerinde de etkili bir süreçtir. Çocukların okula uyum sağlamalarını etkileyen bir diğer faktörde çocuğun okula başlama yaşının çocuğun zihinsel bedensel ve duygusal açıdan hazır olup olmadığıdır.
Bu kadar zor bir süreçte anne babaya düşen görevler nelerdir? Çocukların okulda karşılaştıkları bu zor durumlarda ebeveynler ne yapacaklarını ve nasıl davranacaklarına karar verememektedirler.
Okula başlayacak bir çocuk için en önemli sorun ailesinden ayrı zaman geçirecek olmasıdır. Özellikle anneye çok fazla bağlılık gerçekleştirmiş çocuklarda bu durum büyük bir korkuya ve paniğe neden olmakta ve çocukta okula gitmek istememe ,ağlama , inat etme gibi davranışlar şeklinde kendini gösterebilir.
Böyle bir durum karşısında anne ve babanın yapması ve yapmaması gerekenler nelerdir?
- Birinci olarak anne babanın yapması gereken en önemli şeylerin başında çocuğa karşı sabırlı olmasıdır.
-ikinci olarak anne baba çocuğa okula gitmesi gerektiğini açık ve anlaşılır bir dille anlatmalıdır.
-Üçüncü olarak çocuğa okula gitmesi durumunda çeşitli vaadlerde bulunulmamalıdır.(sana bunu alacağız ya da seni buraya götüreceğiz gibi)
-Çocuğa okula gitmenin bir sorumluluk olduğu vurgulanılıp ve okula gitme konusunda aile çocuğun karşısında kararlı durmalıdır.
-Okula gidip gitmeme konusunda pazarlık yapılmamalı ,esnetilmemeli ve anne baba bu konuda farklı tavır sergilememelidir.
- Çocuk okula gitmek istemiyorsa istememesinde ki gerçek sebebi öğrenip ona göre çözüm yolları düşünülmelidir.
-Çocuk okula gitmeme konusunda ısrarlı davranırsa anne baba bu konuda kararlı ve sabırlı olmalı ancak çocuğa karşı agresif tavırlar sergilenmemeli, kızmak azarlamak ya da öfke patlamaları yaşanmamalıdır.
-Okula gitmek istemeyen çocuğa, anne okulun ilk günlerin de onu okula götürüp okul sonrasında da onu okuldan alması panik yaşayan çocuklar için bir rahatlama ve kendini güvende hissetme kaynağı olabilir. Ancak anne baba vedalaşmaları ya da kavuşmaları trajik hale getirip uzun tutmaması gerekir.
-Okul uyum problemi yaşayan çocuklarda muhakkak öğretmen ve aile işbirliği içinde olmalıdır.
-Anne baba çocukları okuldan geldiğinde muhakkak onu dinlemeli ve okulda nasıl vakit geçirdiğini öğrenmelidir. Zira çocuğun anne babadan öğrendikleri ile okulda arkadaşlarından öğrendikleri çelişebilir ve çocuklar bu durumda bilgi ve davranış kargaşasına düşebilir buna mahal vermemek için anne babanın çocuğun okulda öğrendiği bilgileri doğru teyid etmesi gerekir.
Okula uyum süreci her çocukta farklı gelişecektir. Çocukların karakterine sosyal becerilerine bağlı olarak bu durum bir iki gün sürebileceği gibi çok daha uzun da sürebilir. Çocuğunuz iki hafta geçtiği halde hala okul uyum problemi yaşıyorsa muhakkak bir uzmandan yardım almalısınız.
Ailelerin şunu kesinlikle unutmaması gerekir. Her çocuğun farklı kişilik özellikleri olduğunu bunun için de çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamamanız gerektiğini. Onun okulu sevmesi , okula uyum göstermesi ,öğrenme tarzı ve hızı her çocukta farklı olduğunu ailelerin bilip buna göre bir davranış geliştirmesi gerekir.
Tabi ki okula uyum probleminde aileler kadar hatta daha da önemli olarak öğretmenlere de çok önemli görev düşmektedir. Öğretmenlerin çocuğa sevgi ve şefkatle yaklaşması ilk günlerde çocukların okulda daha eğlenceli vakit geçirmesini sağlaması ,sınıf içindeki öğrencilerin birbirleri ile daha rahat arkadaşlık kurarak okulda kendilerini yalnız hissetmesini önleyecek oyunlar ve aktiviteler düzenlemesi ve çocuğa güven vererek ailesinin olmadığı bu ortamda çocuğun güvenebileceği bir kişinin yanında olduğunu hissetirmesi gerekir.
Psikolog
Serpil Yılman Kaya
İlköğretime yeni başlamak, çocuğun yaşamındaki en önemli olaylardan bir tanesidir. Çocuk bu dönemde doğup büyüdüğü kendini güvende hissettiği aile ortamından çıkmış, tanımadığı insanların olduğu yeni bir ortama dahil olmuştur. Çocuk ilk kez evinden ayrılmakta hiç bilmediği bir ortamda tanımadığı kişilerle birlikte olmaktadır.
Evde istediği zaman istediğini yapabilen çocuk ilk kez zil çalmadan dışarı çıkamayacağını , sınıfta kendi istediği gibi hareket edemeyeceğini, bu yeni girdiği ortamda uyulması gereken kurallar olduğunu, farklı özelliklere sahip öğretmenler ve arkadaşları bulunduğunu, başarması gereken dersler ve yapması gereken ödevler ve uymak zorunda olduğu toplu kurallar olduğunu kabul etmesi gerektiğini öğrenmek zorundadır.
Bütün bunlardan dolayı çocuk için okula başlamada ki ilk haftalar kurallara uymasında, sosyal ilişki kurmasında, duygu ve davranışlarını kontrol etmesinde ve disipline olmasında çok önemli bir yere sahiptir. Yapılan araştırmalarda da birinci sınıfa başlayan çocukların tanımadıkları insanlarla kalabalık ve kurallı bir ortama girdiklerinde sorunlar yaşadıklarını belirtmişlerdir.
İlköğretime başlamadan önce Anaokuluna gitmiş çocuklar, gitmemiş çocuklara nazaran okula uyum problemini daha az yaşamakta oldukları da birçok araştırma ile ispatlanmıştır. Ancak buna rağmen Anaokulu eğitimi almış çocuklarda da görülebilecek problemlerin başında daha küçük bir fiziki çevreden daha büyük bir fiziki çevreye ve daha fazla insanın olduğu bir ortama girmeleri ve aynı zamanda çok daha fazla uyarıcı ile karşılaşmaları sonucu korkular yaşayabilirler.
Okulun ilk yıllarında ki okula uyum çocukların okulu sevme veya okul fobisi geliştirmelerinde de etkili bir süreçtir. Çocukların okula uyum sağlamalarını etkileyen bir diğer faktörde çocuğun okula başlama yaşının çocuğun zihinsel bedensel ve duygusal açıdan hazır olup olmadığıdır.
Bu kadar zor bir süreçte anne babaya düşen görevler nelerdir? Çocukların okulda karşılaştıkları bu zor durumlarda ebeveynler ne yapacaklarını ve nasıl davranacaklarına karar verememektedirler.
Okula başlayacak bir çocuk için en önemli sorun ailesinden ayrı zaman geçirecek olmasıdır. Özellikle anneye çok fazla bağlılık gerçekleştirmiş çocuklarda bu durum büyük bir korkuya ve paniğe neden olmakta ve çocukta okula gitmek istememe ,ağlama , inat etme gibi davranışlar şeklinde kendini gösterebilir.
Böyle bir durum karşısında anne ve babanın yapması ve yapmaması gerekenler nelerdir?
- Birinci olarak anne babanın yapması gereken en önemli şeylerin başında çocuğa karşı sabırlı olmasıdır.
-ikinci olarak anne baba çocuğa okula gitmesi gerektiğini açık ve anlaşılır bir dille anlatmalıdır.
-Üçüncü olarak çocuğa okula gitmesi durumunda çeşitli vaadlerde bulunulmamalıdır.(sana bunu alacağız ya da seni buraya götüreceğiz gibi)
-Çocuğa okula gitmenin bir sorumluluk olduğu vurgulanılıp ve okula gitme konusunda aile çocuğun karşısında kararlı durmalıdır.
-Okula gidip gitmeme konusunda pazarlık yapılmamalı ,esnetilmemeli ve anne baba bu konuda farklı tavır sergilememelidir.
- Çocuk okula gitmek istemiyorsa istememesinde ki gerçek sebebi öğrenip ona göre çözüm yolları düşünülmelidir.
-Çocuk okula gitmeme konusunda ısrarlı davranırsa anne baba bu konuda kararlı ve sabırlı olmalı ancak çocuğa karşı agresif tavırlar sergilenmemeli, kızmak azarlamak ya da öfke patlamaları yaşanmamalıdır.
-Okula gitmek istemeyen çocuğa, anne okulun ilk günlerin de onu okula götürüp okul sonrasında da onu okuldan alması panik yaşayan çocuklar için bir rahatlama ve kendini güvende hissetme kaynağı olabilir. Ancak anne baba vedalaşmaları ya da kavuşmaları trajik hale getirip uzun tutmaması gerekir.
-Okul uyum problemi yaşayan çocuklarda muhakkak öğretmen ve aile işbirliği içinde olmalıdır.
-Anne baba çocukları okuldan geldiğinde muhakkak onu dinlemeli ve okulda nasıl vakit geçirdiğini öğrenmelidir. Zira çocuğun anne babadan öğrendikleri ile okulda arkadaşlarından öğrendikleri çelişebilir ve çocuklar bu durumda bilgi ve davranış kargaşasına düşebilir buna mahal vermemek için anne babanın çocuğun okulda öğrendiği bilgileri doğru teyid etmesi gerekir.
Okula uyum süreci her çocukta farklı gelişecektir. Çocukların karakterine sosyal becerilerine bağlı olarak bu durum bir iki gün sürebileceği gibi çok daha uzun da sürebilir. Çocuğunuz iki hafta geçtiği halde hala okul uyum problemi yaşıyorsa muhakkak bir uzmandan yardım almalısınız.
Ailelerin şunu kesinlikle unutmaması gerekir. Her çocuğun farklı kişilik özellikleri olduğunu bunun için de çocuğunuzu diğer çocuklarla kıyaslamamanız gerektiğini. Onun okulu sevmesi , okula uyum göstermesi ,öğrenme tarzı ve hızı her çocukta farklı olduğunu ailelerin bilip buna göre bir davranış geliştirmesi gerekir.
Tabi ki okula uyum probleminde aileler kadar hatta daha da önemli olarak öğretmenlere de çok önemli görev düşmektedir. Öğretmenlerin çocuğa sevgi ve şefkatle yaklaşması ilk günlerde çocukların okulda daha eğlenceli vakit geçirmesini sağlaması ,sınıf içindeki öğrencilerin birbirleri ile daha rahat arkadaşlık kurarak okulda kendilerini yalnız hissetmesini önleyecek oyunlar ve aktiviteler düzenlemesi ve çocuğa güven vererek ailesinin olmadığı bu ortamda çocuğun güvenebileceği bir kişinin yanında olduğunu hissetirmesi gerekir.
Psikolog
Serpil Yılman Kaya
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Okul Uyumu Problemi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Serpil YILMAN KAYA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Serpil YILMAN KAYA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
