Çocuklarda Davranış Bozuklukları
Çocuklarda görülen davranış bozuklukları (bu problemlerin tıbbı bir kaynağı olmaması durumunda) herkes kendi çocuğuna göre değerlendirsin
Yalan Çalma Alt ıslatma Altına dışkı kaçırma Ağlama
Küfür İnatlaşma Ders çalışmama Şiddet Sinirlilik
Yemek yememe Kendi saçını çekme Tepinme
Saatinde yatmama Parmak emme Tırnak yeme
Tik Eşyalara zarar verme Kurallara uymama
Karşı gelme Obsesif kompulsif bozukluklar
Kardeş kıskançlığı Sigara
ÇÖZÜM
Öncelikli olarak çocuğunuzun davranışına odaklanmayın
Önce çocuğunuz yanlış kabul ettiğiniz davranışı, tanımlayın
Davranış kime göre yanlış
Davranışın nedenlerini anlamaya çalışın
Kardeş kıskançlığı
Sizi taciz etmek
Sizi cezalandırmak
Aile içi çatışmalara tepki
Kendisine zaman ayırmanızı sağlamak
İlgi çekmek
İstediği bir hedefe ulaşmak
Sizi kendi kontrolünde tutmak
Stres
İntikam alma isteği
Şiddet uygulanmasına tepki
Katı cezalar
Akranları tarafından onaylanması
Yanlış davranışı büyümenin sembolü olarak görmesi
Önemsenmek
Bu davranışın sonunda çocuğunuzun kazanımları nelerdir
Her istediği gerçekleşiyor
Onunla oyun oynuyorum
İstediği telefonu, tableti, oyuncağı veriyorum
Kardeşinden daha çok ilgileniyorum
Misafirlikten erken ayrılıyorum ya da misafir kalkıp gidiyor
Neredeyse evde hangi koltuğa oturacağıma bile kendisi karar veriyor
Davranışları sonlandırmak için neler yapabiliriz
Yanlış davranışı ödüllendirmeyin
Yanlış davranışlarla elde edilen kazanımları durdurun
Davranışı tetikleyen etmenleri ortadan kaldırın
Eğer nedenleri ortadan kaldırmazsanız davranış farklı bir formatta tekrar eder
Kaliteli zaman geçirin
Kendiliğinden geçer diyerek kendi haline bırakmayın
Çocuktan beklentilerinizi, onun yaşına uygun belirleyin
Onun bir çocuk olduğunu unutmayın
Çocuğunuzdan ne istediğinizi onun anlayabileceği bir açıklıkta ifade ederek anlamasını sağlayın. Kısa ve net ifadelerle
Sizi anladığından emin olun
Davranışın oluşum zamanlarını tespit edin
Ne kadar sıklıkla gerçekleştirildiğine dikkat edin
Tepkileriniz tutarlılık göstersin
Aynı davranışa ebeveynler farklı tepki vermemelidir
Çocuğunuzun yanlış davranışta bulunmadığı için ödüllendirmeyin. Ödül doğru davranışlara olmalıdır
Mola tekniğini kullanın. Ama mola ceza verilir gibi yapılmamalıdır
Cocuğunuzun uyumlu davranışlarını ödüllendirin
Doğru davranışlarını övün ve pekiştirin
Zararsız bazı yanlış davranışları görmezden gelin
İletişimlerinizde olumlu kelimeler kurun
İstenmeyen davranşı abartmadan cezalandırın
Onu dinlediğinizi hissettirin
Çocuğunuzu kıyaslamayın
Ödülleriniz; sevdiği yiyecekler, oyuncak vb, etkinlikler, semboller (gülen yüz) biçiminde olabilir
Ve eğer davranışı değiştiremiyorsanız, o zaman davranışı cocuğunuza göre şekillendirin
ÖRNEK DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI DEĞERLENDİRMESİ
1
Birşeyler yapacağı zaman sırasını bekler
2
Okul ödevlerini sırasıyla yapar
3
Kendisine verilen görevleri sıraya koyarak yapar
4
Yapmayı hedeflediği işi tamamlar
5
Başladığı işi bitirir
6
Becerebileceği çalışmaları tamamlar
7
Uzun süre ve çaba gerektiren işleri bölümlere ayırarak yapar
8
Çalışma süresinde artma var
9
Verilen işleri zamanında bitirir
10
Ders çalışırken hatalarını düzeltir
11
Evde sorumluluklarını yerine getirir
12
Sorumluluklarını yerine getirir
13
Konuşulanı dinleyerek cevap verir
14
Göz teması kurarak konuşur
15
Engelleri, sınırlamaları kabul eder
16
Dürtüselliğini erken farkedip önüne geçebilme başarılıdır
17
Sıkıldığı zamanlara yönelik alternatif uğraşları vardır
18
Boş zamanlarını yönetmede iyidir
19
Enerjisini harcar
20
Kendisine ait eşyaları kaybeder
21
Yalnız kalmaktan korkar
ÇÖZÜM YOLLARI
sıra davranışı kazandırılacak
yapılacaklar belli bir sıralamada tamamlanarak yapılacak (yemek yeme, oyun oynama, yatağa gitme,..)
oyunlarda bile oyun süreleri odaklanabileceği maksimun süreye göre planlanacak
ders çalışırken odaklanabildiği maksimun süreden daha az süreyle çalışma yapılacak.
çalışma masaqsı pencerenin önünde olmasın
ders metaryelleri dışında, çalışma masasında hiçbir şey olmasın.
derse odaklanma süresini belirleyin ve o sürenin üstünde ders yaptırmayın. Bu süreyi zamanla arttırabiliriz
odaklanması dağıldığında, bir iş yaptırarak ya da küçük bir mola ile kendini toparlamasını sağlayın.
bir etkinlik bitmeden diğerine geçmesine izin vermeyin
başladığı işi tamamlaması desteklenecek.
başaramayacağı görevler verilmeyecek
ders hatalarını düzeltirken hatasını görmesini sağlayın ve düzelttirin
her zaman onun söylediklerini, dinlediğinize dair geri bildirim verin
sizin söylediklerinizi anladığından emin olun
aklı başka yerde gibi görünüyorsa saldırmayın, ne söylediğinizi teyit ettirerek dinlediğinden emin olun.
yanlışlarını siz direk söylemeyin, kendisine sorgulatın.
konuşurken yeni konulara atlarsa, buna fırsat vermeyin. Biz bu konuda konuşuyoruz önce bunu çözelim
sorduğunuz sorunun cevabını soru bitmeden verdiğinde, cevabı kabul etmeyin.soru bitene kadar devam edin . Ve cevabı öyle isteyin.
çocuğunuzla zaman geçirin. Etkileşime girin
zihinsel çaba gerektirebilecek oyunlar oynayın
oyunlarda kurallar olsun ve bu kurallara herkes uysun; kurallara uyulmadığında neler olabileceğini açıkça anlatın ve anladığından emin olun
birlikte kurallar oluşturun ve uymasını destekleyin
dağıttığı yerleri toparlamasını destekleyerek sağlayın
isteklerine konulan sınırları kabul etme
gereğinden fazla okul araç-gereci almayın
kaybettiği araç gereçlerin yerine ………..
birşeyleri kabul etmediğinde alternatif secenekler sunun
enerjisini harcamasına alternatif bir dans ya da müzik çalışması yaptırın
belirli bir dansı cd' den izleyerek taklit etmesini ve öğrenmesini sağlayabilirsiniz
bu çalışmalar ona doyum veremelidir.
çocuğunuzun hareketlilğini aşağlamayın. Kendini kötü çocuk kılıfına koymasın
olumsuz davranışları bazı zamanlar görmezden gelebilirsiniz
çocuğunuzun doğru ve güzel davranışlarını sürekli ödüllendirin
kesinlikle fiziksel cezaya başvurmayın
kabul edilmeyen davranışlarda MOLA tekniğini kullanın
yaptırımlarınız davranışın devamında direk gelsin araya uzun süreler koymayın.
kabul edip uygulayabileceği yaptırımlar kullanın
cezalarımız kişiliğine yönelik olmasın.
Çoğunlukla mahrum bırakma biçiminde olabilir
ilaç ve etkileşimleri üzerine çocuğunuzun önünde konuşmayın
UMUT ÇİÇEK
Yalan Çalma Alt ıslatma Altına dışkı kaçırma Ağlama
Küfür İnatlaşma Ders çalışmama Şiddet Sinirlilik
Yemek yememe Kendi saçını çekme Tepinme
Saatinde yatmama Parmak emme Tırnak yeme
Tik Eşyalara zarar verme Kurallara uymama
Karşı gelme Obsesif kompulsif bozukluklar
Kardeş kıskançlığı Sigara
ÇÖZÜM
Öncelikli olarak çocuğunuzun davranışına odaklanmayın
Önce çocuğunuz yanlış kabul ettiğiniz davranışı, tanımlayın
Davranış kime göre yanlış
Davranışın nedenlerini anlamaya çalışın
Kardeş kıskançlığı
Sizi taciz etmek
Sizi cezalandırmak
Aile içi çatışmalara tepki
Kendisine zaman ayırmanızı sağlamak
İlgi çekmek
İstediği bir hedefe ulaşmak
Sizi kendi kontrolünde tutmak
Stres
İntikam alma isteği
Şiddet uygulanmasına tepki
Katı cezalar
Akranları tarafından onaylanması
Yanlış davranışı büyümenin sembolü olarak görmesi
Önemsenmek
Bu davranışın sonunda çocuğunuzun kazanımları nelerdir
Her istediği gerçekleşiyor
Onunla oyun oynuyorum
İstediği telefonu, tableti, oyuncağı veriyorum
Kardeşinden daha çok ilgileniyorum
Misafirlikten erken ayrılıyorum ya da misafir kalkıp gidiyor
Neredeyse evde hangi koltuğa oturacağıma bile kendisi karar veriyor
Davranışları sonlandırmak için neler yapabiliriz
Yanlış davranışı ödüllendirmeyin
Yanlış davranışlarla elde edilen kazanımları durdurun
Davranışı tetikleyen etmenleri ortadan kaldırın
Eğer nedenleri ortadan kaldırmazsanız davranış farklı bir formatta tekrar eder
Kaliteli zaman geçirin
Kendiliğinden geçer diyerek kendi haline bırakmayın
Çocuktan beklentilerinizi, onun yaşına uygun belirleyin
Onun bir çocuk olduğunu unutmayın
Çocuğunuzdan ne istediğinizi onun anlayabileceği bir açıklıkta ifade ederek anlamasını sağlayın. Kısa ve net ifadelerle
Sizi anladığından emin olun
Davranışın oluşum zamanlarını tespit edin
Ne kadar sıklıkla gerçekleştirildiğine dikkat edin
Tepkileriniz tutarlılık göstersin
Aynı davranışa ebeveynler farklı tepki vermemelidir
Çocuğunuzun yanlış davranışta bulunmadığı için ödüllendirmeyin. Ödül doğru davranışlara olmalıdır
Mola tekniğini kullanın. Ama mola ceza verilir gibi yapılmamalıdır
Cocuğunuzun uyumlu davranışlarını ödüllendirin
Doğru davranışlarını övün ve pekiştirin
Zararsız bazı yanlış davranışları görmezden gelin
İletişimlerinizde olumlu kelimeler kurun
İstenmeyen davranşı abartmadan cezalandırın
Onu dinlediğinizi hissettirin
Çocuğunuzu kıyaslamayın
Ödülleriniz; sevdiği yiyecekler, oyuncak vb, etkinlikler, semboller (gülen yüz) biçiminde olabilir
Ve eğer davranışı değiştiremiyorsanız, o zaman davranışı cocuğunuza göre şekillendirin
ÖRNEK DAVRANIŞ BOZUKLUKLARI DEĞERLENDİRMESİ
.... hafta
Sorunun derecesi
hemen hiç
biraz ya da bazen
sıklıkla
çok sık
1
Birşeyler yapacağı zaman sırasını bekler
0
1
2
3
Okul ödevlerini sırasıyla yapar
0
1
2
3
Kendisine verilen görevleri sıraya koyarak yapar
0
1
2
3
Yapmayı hedeflediği işi tamamlar
0
1
2
3
Başladığı işi bitirir
0
1
2
3
Becerebileceği çalışmaları tamamlar
0
1
2
3
Uzun süre ve çaba gerektiren işleri bölümlere ayırarak yapar
0
1
2
3
Çalışma süresinde artma var
0
1
2
3
Verilen işleri zamanında bitirir
0
1
2
3
Ders çalışırken hatalarını düzeltir
0
1
2
3
Evde sorumluluklarını yerine getirir
0
1
2
3
Sorumluluklarını yerine getirir
0
1
2
3
Konuşulanı dinleyerek cevap verir
0
1
2
3
Göz teması kurarak konuşur
0
1
2
3
Engelleri, sınırlamaları kabul eder
0
1
2
3
Dürtüselliğini erken farkedip önüne geçebilme başarılıdır
0
1
2
3
Sıkıldığı zamanlara yönelik alternatif uğraşları vardır
0
1
2
3
Boş zamanlarını yönetmede iyidir
0
1
2
3
Enerjisini harcar
0
1
2
3
Kendisine ait eşyaları kaybeder
0
1
2
3
Yalnız kalmaktan korkar
0
1
2
3
ÇÖZÜM YOLLARI
sıra davranışı kazandırılacak
yapılacaklar belli bir sıralamada tamamlanarak yapılacak (yemek yeme, oyun oynama, yatağa gitme,..)
oyunlarda bile oyun süreleri odaklanabileceği maksimun süreye göre planlanacak
ders çalışırken odaklanabildiği maksimun süreden daha az süreyle çalışma yapılacak.
çalışma masaqsı pencerenin önünde olmasın
ders metaryelleri dışında, çalışma masasında hiçbir şey olmasın.
derse odaklanma süresini belirleyin ve o sürenin üstünde ders yaptırmayın. Bu süreyi zamanla arttırabiliriz
odaklanması dağıldığında, bir iş yaptırarak ya da küçük bir mola ile kendini toparlamasını sağlayın.
bir etkinlik bitmeden diğerine geçmesine izin vermeyin
başladığı işi tamamlaması desteklenecek.
başaramayacağı görevler verilmeyecek
ders hatalarını düzeltirken hatasını görmesini sağlayın ve düzelttirin
her zaman onun söylediklerini, dinlediğinize dair geri bildirim verin
sizin söylediklerinizi anladığından emin olun
aklı başka yerde gibi görünüyorsa saldırmayın, ne söylediğinizi teyit ettirerek dinlediğinden emin olun.
yanlışlarını siz direk söylemeyin, kendisine sorgulatın.
konuşurken yeni konulara atlarsa, buna fırsat vermeyin. Biz bu konuda konuşuyoruz önce bunu çözelim
sorduğunuz sorunun cevabını soru bitmeden verdiğinde, cevabı kabul etmeyin.soru bitene kadar devam edin . Ve cevabı öyle isteyin.
çocuğunuzla zaman geçirin. Etkileşime girin
zihinsel çaba gerektirebilecek oyunlar oynayın
oyunlarda kurallar olsun ve bu kurallara herkes uysun; kurallara uyulmadığında neler olabileceğini açıkça anlatın ve anladığından emin olun
birlikte kurallar oluşturun ve uymasını destekleyin
dağıttığı yerleri toparlamasını destekleyerek sağlayın
isteklerine konulan sınırları kabul etme
gereğinden fazla okul araç-gereci almayın
kaybettiği araç gereçlerin yerine ………..
birşeyleri kabul etmediğinde alternatif secenekler sunun
enerjisini harcamasına alternatif bir dans ya da müzik çalışması yaptırın
belirli bir dansı cd' den izleyerek taklit etmesini ve öğrenmesini sağlayabilirsiniz
bu çalışmalar ona doyum veremelidir.
çocuğunuzun hareketlilğini aşağlamayın. Kendini kötü çocuk kılıfına koymasın
olumsuz davranışları bazı zamanlar görmezden gelebilirsiniz
çocuğunuzun doğru ve güzel davranışlarını sürekli ödüllendirin
kesinlikle fiziksel cezaya başvurmayın
kabul edilmeyen davranışlarda MOLA tekniğini kullanın
yaptırımlarınız davranışın devamında direk gelsin araya uzun süreler koymayın.
kabul edip uygulayabileceği yaptırımlar kullanın
cezalarımız kişiliğine yönelik olmasın.
Çoğunlukla mahrum bırakma biçiminde olabilir
ilaç ve etkileşimleri üzerine çocuğunuzun önünde konuşmayın
UMUT ÇİÇEK
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuklarda Davranış Bozuklukları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Umut ÇİÇEK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Umut ÇİÇEK'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
