2007'den Bugüne 92,313 Tavsiye, 28,222 Uzman ve 19,980 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Bulimia Nevroza Türleri ve Tedavi Yöntemleri
MAKALE #17894 © Yazan Uzm.Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU | Yayın Ocak 2017 | 5,727 Okuyucu
Bulimia Nevroza Türleri ve Tedavi Yöntemleri

Bulimia Nervoza tanısı alan hastalar kilolarının genelde normal olması ve tıkınırcasına yeme ve çıkarma atakları yasamaları ile Anoreksiya hastalarından farklı özellikler gösterirler.

Bulimia Nervoza ile ilgili ilk kayıtlara 1800’lü yıllarda rastlanmakla birlikte 1980’de DSM III’ün yayınlanmasına kadar Bulimia ayrı bir tanı kategorisi olarak yer almamış, Anoreksiyanin bir tipi olarak ele alınmıştır. Oysa Bulimia ve Anoreksiya arasında önemli farklar vardır. Bulimia Nervoza, sorun kontrol edilemeyen aşırı yemek yeme nöbetlerinin olmasıdır(Herzog, 1998). Bu aşırı yeme nöbetleri sırasında hastanın aldığı kalori bir seferde üç bin kaloriden yirmi bine kadar çıkabilir. Hastalar yeme nöbetleri sırasında kusursuzca davrandıkları, kendilerini tümüyle kontrolden çıkmış hissettiklerini belirtirler. Yeme nöbetlerinin sıklığı günde birkaç kez olabileceği gibi haftada bir gibi de olabilir. Dakikalar ya da saatler sürebilir. Genelde hastanın kendisini kaygılı, gergin sıkıntılı ya da yalnız hissettiği durumlarda ortaya çıkar. Başlangıçta yemek yeme bu sıkıntılı durumdan kurtulmaya yardımcı olur ancak bir süre sonra hastalar suçluluk ve utanç duyguları hissetmeye başlarlar (Birmingham ve Beumant, 2004).

DSM IV ve DSM 5 Bulimia Nevroza Tanı Ölçütleri
Bulimia Nevroza
DSM-IV-TR Tanı Ölçütleri

A. Yineleyen tıkanırcasına yeme epizodlarının olması. Bir tıkanırcasına yeme epizodu aşağıdakilerden her ikisi ile belirlidir.
(1) Aynı zaman diliminde ve benzer koşullarda çoğu insanın yiyebileceğinden hiç tartışmasız çok daha fazla miktarda olan yiyeceği belirli zaman diliminde (örn. Herhangi bir iki saatlik süre içerisinde) yeme
(2) Bu epizod sırasında yeme kontrolününü kalktığı duyumun olması (örn. Yemeyi durduramayacağı ya da ne yediğini ya da ne kadar yediğini kontrol edememe duygusu)
B. Kilo almaktan sakınmak için, kendisinin yol açtığı kusma, laksatiflerin, diüretiklerin, lavmanların ya da diğer ilaçların yanlış yere kullanımı, hiç yemek yememe ya da aşırı egzersiz yapma gibi uygunsuz dengeleyici davranışları tekrar tekrar bulunma
C. Tıkanırcasına yeme ve uygunsuz dengeleyici davranışların her ikisi de 3 ay süreyle ortalama olarak en az haftada iki kez ortaya çıkmaktadır.
D. Kendini değerlendirirken anlamsız bir biçimde vücudunun biçimi ve ağırlığından etkilenir.
E. Bu bozukluk sadece Anoreksiya Nevroza epizodları sırasında ortaya çıkmamaktadır.

Bulimia Nevroza
DSM-V-TR Tanı Ölçütleri

A. Yineleyici tıkanırcasına yeme dönemleri. Bir tıkanırcasına yeme dönemi aşağıdakilerin her ikisi ile belirlidir.
1. Benzer koşullarda, benzer sürede, çoğu kişinin yiyebileceğinden açıkça daha çok yiyeceği, ayrı bir zaman biriminde (örn. Herhangi iki saatlik bir sürede)yeme.
2. Bu dönem sırasında yemek yemeyle ilgili denetiminin kalktığı duyumunun olması(örn. Kişinin yemek yemeyi durduramadığı duygusu, ne ya da ne denli yediğini denetleyemediği duygusu)
B. Kilo almaktan sakınmak için, kendi kendini kusturma, iç sürdüren(laksatif) ilaçları, idrar söktürücü (diüretik) ilaçları ya da diğer ilaçları yanlış yere kullanma, neredeyse hiç yememe ya da aşırı spor yapma gibi yineleyen, uygunsuz ödünleyici davranışlarda bulunma.
C. Bu tıkanırcasına yeme davranışlarının ve uygunsuz ödünleyici davranışların her ikisi de, ortalama, üç ay içinde, en az hafta da bir kez olmuştur.
D. Kendilik değerlendirmesi, vücut biçiminden ve ağırlığından yersiz bir biçimde etkilenir.
E. Bu bozukluk, yalnızca Anoreksiya Nevroza dönemleri sırasında ortaya çıkmamaktadır.

2. Bulimia Nevroza Türleri

Bulimia Türleri, 2 tipte bulunmaktadır. Bunlar Çıkartma Olan Tip ve Çıkartma Olmayan Tip olarak DSM IV’de gösterilmiştir.

2.1. Çıkartma Olan Tip

Bulimia Nevrozanın o sıradaki epizodu sırasında kişi düzenli olarak kendi kendine kusmuş ya da laksatifler, diüretikler ya da lavmanları yanlış yere kullanmıştır.

2.2. Çıkartma Olmayan Tip

Bulimia Nevrozanın o sıradaki epizodu sırasında kişi, hiç yemek yememe ya da aşırı egzersiz yapma gibi diğer uygunsuz dengeleyici davranışlarda bulunmuş ancak kendi kendine kusmamış ya da laksatiflerdiüretifler ya da lavmanları yanlış yere kullanmamıştır.

3. Bulimia Nevrozanın Yaygınlığı

Cinsiyet dağılımı: Kızlarda erkeklere oranla on kat sıklıkla görülür. Sıklık ve yaygınlık: Bulimia Nervozanın yaygınlığı ile ilgili farklı veriler vardır. Toplumda yaygınlığı yaklaşık %1 kadardır. Ancak ABD de yapılan çalışmalarda lise öğrencisi kızların %4-10 kadarında bu bozukluğa rastlanmıştır. Öğrenci olmayan grupla yapılan bir çalışmada ise bir alışveriş merkezindeki kadınların %10’unda yasam boyu bulimia tanısı konmuştur (Herzog, 1998). Erkeklerde nadir görülen bir bozukluktur. Ancak erkeklerde görüldüğü durumlarda cinsel kimlik sorunlarının sıklıkla eşlik ettiği, cinsel konularda normallere göre daha fazla sorun yasadıkları yönünde bilgiler vardır (Birmingham ve Beumant, 2004). Aşırı yemek yeme davranışlarından sonra gelen suçluluk duyguları erkek bireylerin partnerlerine ideal erkek modeli olamayacağı düşünceleri, bireylerin cinsel yaşamlarına olumsuzluklar yansıyabilir. Suçluluk, utanç ve beğenilmeme duygularının yaşanması bazı ruhsal ve kişilik bozukluklara sebep olabilir.

4. Bulimia Nevrozlarda Psikolojik Sağlık Sorunlar

Bulimia Nevrozalı bireylerde Ümitsizlik, suçluluk, çaresizlik, Kötümserlik duyguları gibi özeleştiri de bozukluklar, kronik depresyon, engellenmeye karşı tahammülsüzlük ve tekrarlayıcı anksiyete belirtileri görülebilmektedir (Birmingham ve Beumant, 2004).

5. Eşlik eden bozukluklar

Bulimia Nevroza’ya eşlik eden kişilik bozuklukları, sınır kişilik (%28), bağımlı(%20) ve histrionik(%20) bozukluklarıdır (Sansone & Sansone, 2005/Austin & Sciarra, 2012). Bu kişilik bozuklukların oluşmasının birçok etkeni bulunmaktadır.

6. Etiyolojisi

Anoreksiyada olduğu gibi bulimiada da bireysel, ailesel, sosyokültürel ve biyolojik risk faktörlerinin birlikte var olduğu görüsü hâkimdir. Özellikle erken başlangıçlı grubun hastalık öncesi aşırı kilolu ve ebeveyn bakımının yetersiz olduğu bir grup bildirilmektedir (Birmingham ve Beumant, 2004).

Monozigot ikizlerde konkordansın yüksek bulunması genetik bir yatkınlığın da varlığını ortaya koymaktadır. Bulimikler anoreksiklerin katı kendine yönelik disiplini ve cezalandırıcı vicdani yapısına sahip değildirler. Tersine dürtüsel, sorumsuz ve disiplinsiz bir davranış biçimi sergilerler. Ancak bu önerme her zaman doğru kabul edilmemelidir çünkü anoreksik hastaların da %40-50’sinde bulimia görülür. Hastalar iki bozukluk arasında gidip gelirler ve her iki bozukluğun klinik ve psikometrik özellikleri birbirine oldukça benzerlik gösterir. Bulumik hastaların %50’sinde çeşitli kişilik bozuklukları görülmesi farklı nedenlerden ortaya çıkan kültürel bir belirti seklinde yorumlanması sonucunu doğurmuştur (Gabbard, 1990).

7. Gidiş ve Sonlanış

Hastalar çıkarma yöntemleriyle elektrolit dengesini ileri düzeyde bozabilirler ve bu durum kalp durmasına neden olabilir. Bu nedenle kan kimyasının mutlaka izlenmesi gerekir. Ciddi intihar girişimleri görülebilir ve bu durumda hastaneye yatış gerekebilir. İzleme çalışmaları hastaların yaklaşık yarısının tamamen düzeldiğini dörtte birinin kısmi düzelme gösterdiğini ve dörtte birinin kronikleştiğini göstermektedir (Birmingham ve Beumant, 2004).

8. Değerlendirme

Ailenin ev ortamında, öğretmenin ise sınıf ve okul içerisindeki gözlemleri ile öğrencinin zamansız bir şekilde tıkanırcasına yeme davranışları, kusma davranışları ve aç kalma isteğine yönelik davranışların görülmesi üzerine okulun psikolojik danışmanı konsültasyon içerisinde gerekli sağlık kuruluşlarına yönlendirme yaparak tedaviye başlaması sağlatır. Okul psikolojik danışmanı, öğretmeni ve ailesi ile birlikte işbirliği içerisinde öğrenci takibine devam eder.

Bu süreç içerisinde okuldaki öğretmenlere ve ebeveynlere Aneroksiya Nevrozası olan öğrenciye yönelik Ek 2’de belirtilen öneriler ışığında yaklaşılması konusunda bilgilendirme yapar.

9. Tedavi

Bulimiya için önerilen tedavi için 2 temel yaklaşım vardır; ilaç kullanımı (özellikle antidepresanlar) ve psikoterapi.

9.1. Beslenme Tedavisi

Bulimik hastaların diyet tedavisi de anorektik hastalarınkine benzerdir. Bulimiklerin yaşı genelde daha büyük olduğundan bireysel eğitim yeterlidir. Eğer hasta aile birlikte kalıyorsa beslenme eğitimi onları da kapsamalıdır. Hastanın beden ağırlığı ve besinlere karşı tepkisi öğrenildikten sonra diyet düzenlenir (Baysal ve ark., 2002).

9.2. Psikoterapi

Bilişsel davranış terapisinde öncelikle hastalar hastalıkları konusunda eğitilmelidir. Ayrıca tedavi için motivasyon sağlanması da önemlidir. Kişi yediklerinin farkına varmalı, normal yeme alışkanlığı kazandırılmalı, hastalığın tekrar nüksetmesi engellenmelidir (Streil, 2001).

9.3. Farmakolojik Tedavi

Antidepresan ilaç tedavisi yeme ataklarını azaltıp, mood bozukluklarını düzeltebilir. Tek başına psikoterapi ile iyileşmesi zor olan olgularda antidepresanlar başarılı olabilir. Bulimiya Nervoza, dirençli depresif bozukluklarla beraber olduğu zaman ilaç tedavisi yardımcıdır (Aral, 1998).
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Bulimia Nevroza Türleri ve Tedavi Yöntemleri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Altuğ EFEOĞLU Fotoğraf
Uzm.Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU
Bursa (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU'nun Makaleleri
► Pika Türleri ve Tedavi Yöntemleri Psk.Dnş.Altuğ EFEOĞLU
► Vajinismus Tedavi Yöntemleri Psk.Burcu MUŞDAL ÇELEBİ
► Fobiler ve Tedavi Yöntemleri Psk.Alpaslan KESKİN
► Kekemelik ve Tedavi Yöntemleri Pdg.Aykut AKOVA
► Psikolojik Tedavi Yöntemleri ÇOK OKUNUYOR Psk.Nilüfer ŞİŞMAN
► Anksiyete Bozukluğu Tedavi Yöntemleri Psk.Gökhan BİNGÖL
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,980 uzman makalesi arasında 'Bulimia Nevroza Türleri ve Tedavi Yöntemleri' başlığıyla benzeşen toplam 59 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


21:10
Top