2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuğuma Neden Vurmamalıyım?
MAKALE #18348 © Yazan Psk.Ezgi SÖNMEZ | Yayın Mayıs 2017 | 5,598 Okuyucu
Yusuf, kızıyla kahvaltı yapıp, kızını kreşe bırakacak ve sonra işe gidecek. 2 buçuk yaşındaki Zehra, masanın üzerindeki rengarenk kahvaltılıkları görüyor. Gördükleri onda merak uyandırıyor, heyecanlanıyor, onlarla oynamak istiyor; peynirleri çiğnemek, balı masaya sürmek, zeytinleri bardaklara atmak, çay kaşığını sallamak istiyor...

Babası Yusuf çocuğunun ortalığı dağıtmamasını istiyor. Çünkü bir önceki gün kahvaltılıklar yerlere ve çay da üstüne döküldü, ortalığı temizlemek ve pantolonunu değiştirmek çok vaktini aldı, işe gecikti. Ütelik eğer cam bardak düşer kırılırsa çocuk zarar görebilir. Zehra'yı kucağında tutmaya çalıştı, çocuk kıvrandı çırpındı ve babasının elinden kurtulup sofranın ortasına attı kendini. Bir şangırtı koptu.

Ve o an Yusuf'un sigortaları attı. Zehra'yı hızla yere indirdi ve onun sırtına vurdu söylenerek. Kızı yüzünden bir gün daha işe gecikmek istemiyordu. Çocuğun ısrarla, inatla masayı dağıtmak istemesi, üstelik de yememesi onu çok öfkelendirmişti. “Dur” dedi, “git” dedi, “dökülür” dedi, “bak döverim seni” dedi, uyardı, çocuk dinlemedi. Kesinlikle bu dayağı hak etmişti. Zaten gün içinde çok yoruluyordu, sorumlulukları belini büküyordu. Bir de Zehra'nın bu hareketlilğine katlanamıyordu.

Zehra tam istediği gibi oynayabileceği kahvaltılıklara kavuşmuşken yediği dayakla şaşırdı önce. Sonra ağlamaya başladı. Babası kendisine vurduğu ve bağırdığı için korkmuştu. İstekleri engellendiği için öfkelendi. Öfkesini vurarak ifade etmeyi bildiği için babasının bacaklarına vurdu, sandalyeye vurdu, yere düşen bir tabağı fırlattı. Babası bağırdıkça Zehra daha yüksek sesle ağladı, Zehra ağladıkça babası daha çok bağırdı. Çocuk susmayınca babası tekrar vurdu. Çocuk yine ağladı...

Güne pek de iyi bir başlangıç olduğu söylenemez.

Şiddet şiddeti doğurur. Bağırırsan bağırır, ağlar çocuk. Vurursan vurur. Fırlatırsan fırlatır...

Peki Yusuf ne yapabilirdi? Bu kadar küçük bir çocuğa neden ortalığı dağıtmaması gerektiğini anlatmak pek karşılık bulmayabilir. Zehra'nın ilgisini çekecek, dikkatini dağıtacak bir şey sunabilirdi. “Aaaaa bak bak kuş geçiyor.” gibi. Ya da çocuğun özgürce dağıtabileceği bir ortam yaratabilirdi. Komiklik yapabilirdi. Onu oyalayabilirdi. Salona götürüp oyuncaklarının içine koyabilirdi. Ekmek arası yapıp yolda yedirebilir ve yiyebilirdi... Pek çok çözüm mevcuttu elbette. Herhangi bir çözüm çocuğa vurmaktan daha iyi olacaktı.

***

Çocuğunuz çok yaramazlık yaptığında, yanlış davrandığında, tehlikeli bir hareketinde, sizi çileden çıkardığında öfkenize hakim olamayıp ona vurmuş olabilirsiniz, ancak bu davranışınız çocuğunuzu eğitmez, ona doğruyu göstermez ve onu tehlikelerden korumaz. Aksine, ONA ZARAR VERİR.

Çocuk dayak yiyince davranışı tekrarlamaz diye düşünülür, ancak bu davranışının neden yanlış olduğunu bilmeyen (anlatmadık ki) çocuk, bu sefer dayak yememek için gizlice yapar.

Çocuk bir davranış yaptığında, hemen arkasından da dayak yediğinde, davranışının hatalı olduğu ve bu yüzden cezalandırıldığını düşünmez. Bu neden-sonuç ilişkisini kuramaz, çünkü duyguları incinmiştir ve aklındaki şey sadece budur. Korkar, öfkelenir ve tepkisini dile getirmeye çalışır, tabii ki sizden öğrendiği şekilde.


İlk bakışta bir “terbiye etme aracı” gibi görünse de, dayak, ani bir tepkidir. Çocuğumuzun bir davranışı bizi sinirlendirir ve hiç düşünmeden o anda bir karar verip bir şaplak atıveririz. Bu aslında bir EĞİTİM YÖNTEMİNDEN ÇOK BİR ÖFKE KONTROLÜ problemidir. Amacımız çocuğu eğitmek ve korumak mı yoksa kendi hıncımızı almak mı, önce buna karar vermek lazım.


DAYAK ÇOCUĞA NASIL ZARAR VERİR?

Çocukların gencecik zihinleri karşılarına çıkan her şeyi hemen kaydeder, kopyalar. Çocuklar yemek yemeyi, yürümeyi, ses çıkarmayı, sarılmayı bizi gözlemleyerek öğrenir. Duygularını nasıl ifade edeceği konusunda da bizi örnek alır. Eğer mutlu olduğunuzda sarılıyorsanız, o da mutlu olduğunda sarılacaktır. Eğer öfkelendiğinizde vuruyorsanız, tabii ki o da öfkelendiğinde vuracaktır. Bu sefer neden vurdun diyerek ona vurursanız, sizin vurmanızı örnek alarak daha da çok vuracaktır. Saldırganlaşacak, hırçınlaşacaktır.

Dayak yiyen çocuk, bir sorunla karşılaşıldığında vurmanın çözüm getirdiğini öğrenir. Şiddeti bir sorun çözme yöntemi olarak kabul eder. Böylece arkadaşlarıyla yaşadığı herhangi bir sorunu çözmek için onlara vurmaya başlar.

İletişimle sorun çözme becerileri gelişmediği gibi, duygularını sözcüklerle ifade etme ve empati kurma becerileri de yeterince gelişemez.

Fiziksel şiddetle cezalandırılan çocuk, dayakla karşılaşabileceği korkusunu, yaptığı davranışın dayağı getirip getirmeyeceği kaygısını yaşamaya başlar. Davranışlarından emin olmamaya başlar. Özgüveni düşer ve içine kapanır. Ders başarısı bu güven kaybından etkilenir.

Ebeveyni ile kurduğu ilişki sevgi ve güven temelli olmaktan çok, korku ve kaygı temelli olmaya başlar.

Zeka gelişimi ve bedensel gelişimi yavaşlar.

Ergenlik dönemi gelip çattığında aranızda daha büyük, başa çıkması daha zor çatışmalar olur.


DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR:

- Hepimiz dayakla büyüdük, hiç de bir şey olmadı ne kadar düzgün insanlarız.
Bir daha düşünün derim. Küçüklüğünüzde yediğiniz dayakların izini taşımıyor musunuz? Şu anki davranışlarınıza bir etkisi yok mu?

- Küçücük vuruyorum, hafif sertlikte, acıtmadan.
Ne kadar acıttığınız değil, çocuğun davranışını şiddetle cezalandırmış olmanız onu incitir ve ona yanlış davranışları öğretir.

- Lafla anlatıyorum, anlamıyor.
Onun anlayacağı dilden anlatamamış olabilirsiniz. Başka şekilde anlatmayı deneyin. Eğer çocuğunuz 3 yaşından küçükse anlayamayabilir, dikkatini başka yöne çekmeyi veya isteklerini daha güvenli yollarla doyurmayı deneyin.

- Ben çok stres yaşıyorum ve bir de çocuğun ağlamasına veya yaramazlık yapmasına katlanamıyorum
Yetemediğiniz için psikolojik baskı hissediyorsanız ve bu durum sizi çocuğa karşı saldırganlaştırıyorsa, psikolojik destek alın ve / veya çocuğun bakımı veya evinizin işleri ile ilgili yardım alın (bakıcı, yardımcı, aile üyesi, kreş vb.)

- Bazen öfkeme yeniliyorum
Öfkenizin sizi ele geçirmesine izin vermeyin, ortamdan hemen uzaklaşın, yüzünüze bir su çarpın veya kısa bir yürüyüşe çıkın. Döndüğünüzde çocuğunuzla sakince konuşun.

- Ağzına bir tane patlatacaksın, bak bir daha yapıyor mu
Yine yapar, ama bu sefer dayaktan korktuğu için gizlice yapar, yakalanmamaya çalışır.

- Dayak atmadan çocuğumun üzerinde otorite kuramamaktan endişeliyim.
Korku vererek kurulan otorite kalıcı değildir. Çocuğun korkacağı değil, güveneceği, örnek alabileceği ve doğruları öğrenebileceği bir ebeveyn olmaya çalışın.

Son olarak, sizin üç kat ağırlığınızda, sizden otuz yaş büyük bir kişinin, beklemediğiniz bir anda ağzınızın ortasına vurduğunu düşünün. Aklınızdaki ilk duygu ne olurdu?
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuğuma Neden Vurmamalıyım?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Ezgi SÖNMEZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Ezgi SÖNMEZ'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     16 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Ezgi SÖNMEZ Fotoğraf
Psk.Ezgi SÖNMEZ
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi10 kez tavsiye edildiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Ezgi SÖNMEZ'in Yazıları
► Çocuğuma Nasıl Davranmalıyım? Psk.Zümrüt ÇETİN
► Çocuğuma Ölüm Kavramını Anlatıyorum Psk.Rümeysa Selma KORKUT
► Çocuğuma Ölümü Nasıl Anlatmalıyım Psk.Dnş.Sümeyra YAPICI AYDIN
► Çocuğuma Öfke Kontrolü Öğretiyorum Psk.Zehra ŞELECİ YAYCILI
► Boşanıyorum Çocuğuma Nasıl Söylemeliyim Psk.Duygu KARAKULAK TAKVİM
► Çocuğuma Ne Kadar Harçlık Verebilirim? Psk.Dnş.Alaaddin DEBGİCİ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuğuma Neden Vurmamalıyım?' başlığıyla benzeşen toplam 15 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Emdr Nedir? Ocak 2024
► Bağlanma Kuramı Ocak 2024
► Kaçan Kovalanır mı? Ocak 2024
► Atılgan İletişim Ekim 2019
◊ Psikoloğun Bir Günü Ağustos 2017
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


15:06
Top