D Vitamininin Fazlalığında Görülen 6 Yan Etki
D vitamini, sağlık için son derece önemlidir. Bir hormon olarak, vücut hücrelerini sağlıklı tutmak ve gerektiği gibi çalışmaları için vücutta çeşitli roller üstlenir. Çoğu insan D vitaminini yetersiz almaktadır, bu nedenle takviyeleri yaygın olarak kullanılmaktadır. Nadir de olsa D vitamininin vücutta toksik seviyelere ulaşması da mümkündür.
Eksikliği ve Toksisitesi
D vitamini kalsiyumun emilimini, bağışıklık fonksiyonunu, kemik, kas ve kalp sağlığını korur. Yiyeceklerde doğal olarak bulunur ve cildin güneş ışığına maruz kalmasıyla birlikte vücut tarafından da üretilebilir. Yağlı balığın yanı sıra D vitamini açısından zengin besinler kısıtlıdır. Dahası, çoğu insan vücudunun yeterli D vitamini üretmesi için gerekli olan güneşe yeterince maruz kalmaz. Bu nedenle, eksiklik çok yaygındır. Dünya genelinde yaklaşık 1 milyar insanın bu vitaminden yeterince yararlanmadığı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla yetersizlik bu seviyede yüksek olduğundan takviyeler de yaygınlaşmıştır. D vitamininin D2 ve D3 formu takviye olarak alınan çeşitleridir. D3 formu hayvansal kaynaklı ürünlerde bulunur ve güneşe maruz kalma durumunda aktifleşir. D2 formu ise bitkisel kaynaklı D vitamin çeşididir. Vitamin D3’ün kan D vitamin seviyelerini D2’den daha fazla miktarda arttırdığı tespit edilmiştir. Çalışmalar sonunda, günde tüketilen her 100 IU’luk ilave D3 formunun kandaki D vitamin seviyesini ortalama 2,5 nmol / l yükselteceği bulunmuştur.
Bununla birlikte, D3 formunun aşırı miktarda uzun süreli alımı vücutta birikmeye neden olabilmektedir. D vitamini zehirlenmesi, kan seviyelerinin 375 nmol /l’nin üzerine çıktığında ortaya çıkar. Vitamin vücut yağında depolandığından ve yavaş yavaş kan dolaşımına salındığından dolayı toksisitenin etkileri, takviyeleri almayı bıraktıktan sonra birkaç ay sürebilmektedir. Ayrıca, etiket üzerinde listelenenden çok daha fazla miktarda D vitamini içeren takviyeleri alarak aşırı miktarda D vitamini alımı oluşabilmektedir. Buna karşılık, tek başına diyet ve güneş maruziyeti yoluyla yüksek kan seviyelerine ulaşmak imkânsızdır. Aşağıda, D vitamininin 6 ana yan etkisi bulunmaktadır.
Yüksek Kan Seviyeleri
Kandaki D vitamin miktarını normal seviyede tutmak bağışıklığın sağlanmasına, osteoporoz ve kanser gibi hastalıklardan korumaya yardımcı olabilmektedir. Bununla birlikte, bu seviyeler için optimum aralık konusunda evrensel bir anlaşma bulunmamaktadır. Vitamin D Konseyi, 75 nmol / l’lik bir D vitamin seviyesinin genellikle yeterli olduğu ve 250 nmol / l’lik seviyeyi aşması durumunda çeşitli toksik etkileri görülebileceğini bildirdi. Eksikliği yaygın şekilde görülmesine rağmen, çok yüksek kan seviyesine sahip birisini bulmak zordur.
Yüksek Kan Kalsiyum Düzeyleri
D vitamini, tüketilen gıdalardaki kalsiyumun vücutta emilmesine yardımcı olur. Aslında bu, D vitamininin en önemli rollerinden biridir. Bununla birlikte D vitamin alımının aşırı olması durumunda, kan kalsiyumunda istenmeyen semptomlara neden olabilmektedir.
Yüksek kan kalsiyum düzeyleri(hiperkalsemi), aşağıdaki belirtileri içerir:
Sindirim sistemi rahatsızlığı, örneğin kusma, mide bulantısı ve mide ağrısı
Yorulma, baş dönmesi
Aşırı susuzluk
Sık idrara çıkma
Mide bulantısı, kusma ve iştah açıcı iştah
Çok fazla D vitamin alımının yan etkileri kandaki aşırı kalsiyum ile ilişkilidir. Bu durum bulantı, kusma ve iştahsızlık gibi belirtiler meydana getirir. Bununla birlikte, bu belirtiler yüksek kalsiyum düzeyleri olan her bireyde görülmez.
Mide ağrısı, kabızlık veya ishal
Mide ağrısı, kabızlık ve ishal, genellikle gıda intoleransları veya irritabl bağırsak sendromu ile ilgili yaygın sindirim şikâyetleridir. Bununla birlikte, bunlar D vitamin zehirlenmesinin neden olduğu artmış kalsiyum düzeylerinin bir belirtisi olabilmektedir. Bu belirtiler eksikliği gidermek için yüksek dozda D vitamini alan kişilerde ortaya çıkabilir. Diğer semptomlarda olduğu gibi, D vitamini kan seviye benzer şekilde yükseldiği bireysel olarak görülür. Bir vaka çalışmasında, bir erkek çocuğu, yanlış etiketlenmiş D vitamini takviyeleri aldıktan sonra karın ağrısı ve kabızlık geliştiği gözlenmiştir. Ek olarak alınan D vitamin tabletlerinde etikette belirtilen miktardan daha fazla miktarda D vitamini içerebilmektedir ve bu durum aşırı alımlara sebep olabilir. Bu sebeple D vitamini takviyeleri kullanırken kontrol edilmeli ve güvenilir kaynaklardan temin edilmelidir.
Kemik Kaybı
D vitamini, kalsiyum emiliminde ve kemik metabolizmasında önemli bir rol oynadığından, yeterli miktarda alımı güçlü kemiklerin korunması için çok önemlidir. Bununla birlikte, D vitamini çok fazla olması kemik sağlığına zararlı olabilir. D vitamininin aşırı miktarda alımı yüksekliği kalsiyumun vücuttaki yüksekliği ile sorun oluştursa da bunun yanı sıra K2 vitamin miktarının azalmasıyla birlikte çeşitli problemlerle karşılaşılabilir. K2 vitamininin en önemli fonksiyonlarından biri, kalsiyumları kemiklerde ve kandaki tutmaktır. Çok yüksek D vitamini düzeylerinin vitamin K2 aktivitesini azaltabileceği öne sürülmektedir. Kemik kaybına karşı kendinizi korumak için, aşırı miktarda D vitamini ve K2 vitamini takviyesinden kaçının. Et gibi K vitamini bakımından zengin gıdaları tüketebilirsiniz.
Böbrek Yetmezliği
Aşırı D vitamini alımı sıklıkla böbrek hasarına neden olur. Aşırı yüksek dozda D vitamini enjeksiyonu alan 62 kişiden oluşan bir çalışmada, her birey sağlıklı böbrekler veya mevcut böbrek hastalığı olmasına bakılmaksızın böbrek yetmezliği yaşadığı tespit edilmiştir. Böbrek yetmezliği oral veya intravenöz hidrasyon ve ilaç ile tedavi edilmektedir.
Eksikliği ve Toksisitesi
D vitamini kalsiyumun emilimini, bağışıklık fonksiyonunu, kemik, kas ve kalp sağlığını korur. Yiyeceklerde doğal olarak bulunur ve cildin güneş ışığına maruz kalmasıyla birlikte vücut tarafından da üretilebilir. Yağlı balığın yanı sıra D vitamini açısından zengin besinler kısıtlıdır. Dahası, çoğu insan vücudunun yeterli D vitamini üretmesi için gerekli olan güneşe yeterince maruz kalmaz. Bu nedenle, eksiklik çok yaygındır. Dünya genelinde yaklaşık 1 milyar insanın bu vitaminden yeterince yararlanmadığı tahmin edilmektedir. Dolayısıyla yetersizlik bu seviyede yüksek olduğundan takviyeler de yaygınlaşmıştır. D vitamininin D2 ve D3 formu takviye olarak alınan çeşitleridir. D3 formu hayvansal kaynaklı ürünlerde bulunur ve güneşe maruz kalma durumunda aktifleşir. D2 formu ise bitkisel kaynaklı D vitamin çeşididir. Vitamin D3’ün kan D vitamin seviyelerini D2’den daha fazla miktarda arttırdığı tespit edilmiştir. Çalışmalar sonunda, günde tüketilen her 100 IU’luk ilave D3 formunun kandaki D vitamin seviyesini ortalama 2,5 nmol / l yükselteceği bulunmuştur.
Bununla birlikte, D3 formunun aşırı miktarda uzun süreli alımı vücutta birikmeye neden olabilmektedir. D vitamini zehirlenmesi, kan seviyelerinin 375 nmol /l’nin üzerine çıktığında ortaya çıkar. Vitamin vücut yağında depolandığından ve yavaş yavaş kan dolaşımına salındığından dolayı toksisitenin etkileri, takviyeleri almayı bıraktıktan sonra birkaç ay sürebilmektedir. Ayrıca, etiket üzerinde listelenenden çok daha fazla miktarda D vitamini içeren takviyeleri alarak aşırı miktarda D vitamini alımı oluşabilmektedir. Buna karşılık, tek başına diyet ve güneş maruziyeti yoluyla yüksek kan seviyelerine ulaşmak imkânsızdır. Aşağıda, D vitamininin 6 ana yan etkisi bulunmaktadır.
Yüksek Kan Seviyeleri
Kandaki D vitamin miktarını normal seviyede tutmak bağışıklığın sağlanmasına, osteoporoz ve kanser gibi hastalıklardan korumaya yardımcı olabilmektedir. Bununla birlikte, bu seviyeler için optimum aralık konusunda evrensel bir anlaşma bulunmamaktadır. Vitamin D Konseyi, 75 nmol / l’lik bir D vitamin seviyesinin genellikle yeterli olduğu ve 250 nmol / l’lik seviyeyi aşması durumunda çeşitli toksik etkileri görülebileceğini bildirdi. Eksikliği yaygın şekilde görülmesine rağmen, çok yüksek kan seviyesine sahip birisini bulmak zordur.
Yüksek Kan Kalsiyum Düzeyleri
D vitamini, tüketilen gıdalardaki kalsiyumun vücutta emilmesine yardımcı olur. Aslında bu, D vitamininin en önemli rollerinden biridir. Bununla birlikte D vitamin alımının aşırı olması durumunda, kan kalsiyumunda istenmeyen semptomlara neden olabilmektedir.
Yüksek kan kalsiyum düzeyleri(hiperkalsemi), aşağıdaki belirtileri içerir:
Sindirim sistemi rahatsızlığı, örneğin kusma, mide bulantısı ve mide ağrısı
Yorulma, baş dönmesi
Aşırı susuzluk
Sık idrara çıkma
Mide bulantısı, kusma ve iştah açıcı iştah
Çok fazla D vitamin alımının yan etkileri kandaki aşırı kalsiyum ile ilişkilidir. Bu durum bulantı, kusma ve iştahsızlık gibi belirtiler meydana getirir. Bununla birlikte, bu belirtiler yüksek kalsiyum düzeyleri olan her bireyde görülmez.
Mide ağrısı, kabızlık veya ishal
Mide ağrısı, kabızlık ve ishal, genellikle gıda intoleransları veya irritabl bağırsak sendromu ile ilgili yaygın sindirim şikâyetleridir. Bununla birlikte, bunlar D vitamin zehirlenmesinin neden olduğu artmış kalsiyum düzeylerinin bir belirtisi olabilmektedir. Bu belirtiler eksikliği gidermek için yüksek dozda D vitamini alan kişilerde ortaya çıkabilir. Diğer semptomlarda olduğu gibi, D vitamini kan seviye benzer şekilde yükseldiği bireysel olarak görülür. Bir vaka çalışmasında, bir erkek çocuğu, yanlış etiketlenmiş D vitamini takviyeleri aldıktan sonra karın ağrısı ve kabızlık geliştiği gözlenmiştir. Ek olarak alınan D vitamin tabletlerinde etikette belirtilen miktardan daha fazla miktarda D vitamini içerebilmektedir ve bu durum aşırı alımlara sebep olabilir. Bu sebeple D vitamini takviyeleri kullanırken kontrol edilmeli ve güvenilir kaynaklardan temin edilmelidir.
Kemik Kaybı
D vitamini, kalsiyum emiliminde ve kemik metabolizmasında önemli bir rol oynadığından, yeterli miktarda alımı güçlü kemiklerin korunması için çok önemlidir. Bununla birlikte, D vitamini çok fazla olması kemik sağlığına zararlı olabilir. D vitamininin aşırı miktarda alımı yüksekliği kalsiyumun vücuttaki yüksekliği ile sorun oluştursa da bunun yanı sıra K2 vitamin miktarının azalmasıyla birlikte çeşitli problemlerle karşılaşılabilir. K2 vitamininin en önemli fonksiyonlarından biri, kalsiyumları kemiklerde ve kandaki tutmaktır. Çok yüksek D vitamini düzeylerinin vitamin K2 aktivitesini azaltabileceği öne sürülmektedir. Kemik kaybına karşı kendinizi korumak için, aşırı miktarda D vitamini ve K2 vitamini takviyesinden kaçının. Et gibi K vitamini bakımından zengin gıdaları tüketebilirsiniz.
Böbrek Yetmezliği
Aşırı D vitamini alımı sıklıkla böbrek hasarına neden olur. Aşırı yüksek dozda D vitamini enjeksiyonu alan 62 kişiden oluşan bir çalışmada, her birey sağlıklı böbrekler veya mevcut böbrek hastalığı olmasına bakılmaksızın böbrek yetmezliği yaşadığı tespit edilmiştir. Böbrek yetmezliği oral veya intravenöz hidrasyon ve ilaç ile tedavi edilmektedir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "D Vitamininin Fazlalığında Görülen 6 Yan Etki" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Yunus Emre UZUN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Yunus Emre UZUN'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
