Evlilik Süreci
EVLİLİK SÜRECİ
Evlilik ve aile yüzyıllardır filozofların, toplum bilimcilerin ve psikologların ilgilendiği konulardan biridir. Toplumsal yapının temelini oluşturan aile, biri kadın diğeri erkek olmak üzere iki yetişkin insanın uzun süreli doyum sağladığı bir ilişki içerisinde olmasıyla oluşmaktadır. Levinger ve Huston (1990) evliliği, genellikle cinsel ve ekonomik açıdan karşılıklı bağımlılığa dayanan, kadın ve erkek arasındaki bir birlik olarak tanımlanmaktadır Kelley ve arkadaşları (1983), evlilik ilişkisini ciddi aşk ilişkisi ve ebeveyn çocuk ilişkisi ile birlikte yakın ilişkiye örnek olarak vermektedirler ve yakın ilişkiyi uzun bir zaman dilimine yayılan güçlü, sıkı ve çok yönlü bağımlılık olarak tanımlamaktadırlar. Evlilik her toplumda sürekliliği olan bir bağ olarak görülür ve iyi ve kötü günde birlikte olmak için evlenilmiştir.
Bireylerin evlenmeleri için en uygun zamanın ne zaman olduğu ile ilgili genel görüşler, fiziksel, duygusal, sosyal, ekonomik olgunluğa ulaştıkları dönem olarak bildirilmektedir.
Evlilik uygun eş seçimi ile gerçekleştiğinde, daha doyurucu daha nitelikli bir ilişki sürdüğü gibi, kendisiyle barışık daha mutlu çocuklarında yetişmesinin de zeminini oluşturur.
Kadın ve erkeğin evlilikteki ve rollerin güç ya da nüfuz üzerindeki etkisi evlilik öncesi psikolojik danışmanın önemli konularındandır. Eşlerin birlikte yaşamayı öğrenebilmeleri için problem çözme becerilerini geliştirmeleri, aralarındaki saygıyı koruyabilmeleri, samimi içten ve net olmaları, birlikte ortak kararlar alabilmeleri, farklı ailelerden geldiklerini unutmadan, birbirlerine alışmalarının zaman alacağını ve bunun için çaba göstermeleri gerektiğini bilmeleri önemlidir.
Evlilikle birlikte, bireylerin yaşamlarında birçok değişiklik meydana gelmektedir. Evlilik yaşantısıyla birlikte, bekârlık rollerinden evli çift rollerine geçilmektedir. Bu yeni rol, eşlerin birbirleriyle ve kendi ana - babalarıyla olan ilişkilerini etkileyebilmektedir.
Bireylerin evlilikteki rollerine ilişkin farkındalıklarının yüksekliği doyum verici bir evlilikten zevk alma olasılıklarını yükseltecektir. Kadın ve erkeğin evlilikteki rollerini bilmeleri önemlidir. Rol kavramı üzerinde durmak gerekir.
Rol; belirli bir konumda bulunan, herhangi bir kişiyi karakterize etmesi beklenen isteklerin hedeflerin, inançların, duyguların, tutumların, değer yargılarının, hareketlerinin hepsine rol denir.
Başka bir tanımlamada;
Rol; Bir işte, bir ortamda, bir ilişkide kişinin üstüne düşen görevdir.
Roller;
1- Mantık dünyamızın, bilincimizin getirdiği roller
2- Kültürün getirdiği roller
3- Farkında olmadığımız roller şeklinde incelenir.
Evlilik öncesinde de, çiftler eşitlikçi mi, rol paylaşımı var mı, geleneksel mi kadın ve erkek için anlamı aynı mı, itaatkâr, pasif eğilimleri var mı v.b. rol beklentileri neler bilinmesi önemlidir.
Roller eğer belirgin değilse, çatışmaya neden olur. Ne kadar açık ve netse, bireyler bu rolleri ne kadar anlıyorlarsa sorun daha az yaşanır. Açık ve net konuşulmadığında sorun çıkabilmektedir.
Kişiler yalnızlık duygusundan kurtulmak aynı evde ortak bir yaşamı paylaşmak için evlilik bağı kurarlar, evlilik sonucu değişen rol ve sorumlulukları ile yeni bir kimlik kazanırlar. Evlilikte, sürdürülen ilişkiler, alışkanlıklar biçim değiştirir. Evlilikte, farklı kültürden gelmiş farklı kişiliğe sahip kişilerin, mutlu olabilmeleri ve ortak hedef oluşturup bir bütün olabilmeleri ve birbirlerini tamamlamaları eşlerin her açıdan uyumlu olmaları ile ilgilidir. Evlilik aşamalı olarak devam eden bir süreçtir. Hazırlık aşaması, başlangıç, çocuk yetiştirme ve olgunluk dönemi olarak incelenir.
Evliliğin ilk dö¬neminden itibaren her iki kişiyi de mutlu edecek ortak bir yaşam tarzını oluşturmak önemlidir. Diğer üzerinde durulması gereken konu ise, sorumlulukların yerine getirilmesi, ortaya çıkan çatışmaları çözme yollarını öğrenmektir. İlk yıllarda beklentilerin karşılanmaması nedeniyle çeşitli çatışmalar ve hayal kırıklıkları yaşanabilmekte ve maalesef bu çatışmalar, hayal kırklıkları erken boşanmalara da neden olabilmektedir.
Evlilik öncesinde, kişilerin beklentilerini konuşmaları, üstünde durulması gereken konulardır. Kişi kafasında oluşturduğu modelle mi karşısındaki kişiyi eşleştiriyor gibi soruların ve beklentilerinin gerçekle ilgisinin olup olmadığının bilinmesi gerekmektedir yoksa evlilikte sorun yaşanmasına neden olur. Kişi evlenmeyi gerçekten mi istiyor yoksa olması gerekeni mi yerine getiriyor v.b bir cevaplanması gereken soruların da aydınlanmış olması gerekir.
Beklenti ve istekler ihtiyaçlarla da ilintilidir. Çiftlerin, birbirlerinden bağımsız olarak fiziksel, duygusal, sosyal ve tinsel ihtiyaçları belirleyip, bu ihtiyaçlar karşısında ‘eşim bu ihtiyacımı nasıl karşılayabilir’ gibi soru ve yanıtını düşünmeleri, beklenti ve isteklerinin netleşmesine yardımcı olur.
İlişkilerde bireysellik ve iç içe geçmişliğin ne düzeyde olduğu önemlidir. Bireysellik aile bütünlüğünü destekliyor mu bu açıdan da bakılması gerekmektedir. Kişilerin değişime karşı ne kadar açık oldukları, yaklaşımlarının nasıl olduğu, birbirlerine karşı bilgi alış verişinin ne kadar açık ve net olduğu önemlidir. Partnerlerin, evlilik öncesi dönem ile evlilik döneminin farklı olduğunu bilmesi önemlidir.
Evlilikte bireylerin eğitim, ekonomik durum, din, dil ırk, sosyal yaşantı gibi yakınlık ve benzerlik bulunduğunda çatışmaların daha indiği ve daha kolay çözüldüğü görülmektedir. Tamamlayıcılık unsuru olarak bakıldığında birinin konuşkan diğerinin suskun olması gibi kişisel farklılıktan çok, çiftin beklentileri konusunda uzlaşma sağlamalarının önemli olduğunu bilmeleri gerekmektedir.
Evlilikte farklılıkların olacağının bilinmesi gerekir. En başta kadın ve erkek olarak farklılık ve sonrasında kişiye ait özelliklerin olduğunu bilmek değişebilen ve değişmeyecek durumların farkında olmak, karşılıklı olarak farklılıklara tolerans göstermek, çatışmaların yaşanabileceğinin bilinmesi, evlilik sürecinde çatışmaların yaşanabileceği ve yaşanan çatışmaların çözülmesine yönelik yaklaşımların olması evliliğin kaliteli sürmesini sağlayacaktır.
Evliliği takım oyunu gibi düşünmek gerekir, işbirliği olmadan paslaşmadan iyi bir oyun çıkmaz ve her şeyde olduğu gibi evlilikte çaba ister. Çiftlerin birbirlerine sevdiğini göstermesinin yolu, ‘ Seni seviyorum, benim için önemlisin v.b. cümleler kurmak; eş için bir şey yapmak, hediye, çiçek, sarılmak, dokunmak gibi’ değer verilmesinden, davranışla gösterilmesinden geçer.
İlişkilerde iletişim önemlidir. ‘Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır’ demişler, kullandığımız dilde öyle. Çatışmaları önleyen ben dili bunun formülüdür, duyguları düşünceleri ben diliyle ifade etmek. Nedir bu ben dili: suçlayıcı değildir, kişiye değil davranışa yöneliktir, kızgınlığın nedenin anlaşılmasını, durumun değerlendirilmesini sağlar; sen dilinden uzak durmak, dinlemeye anlamaya çalışmak evlilik öncesinde de evlilik sürecinde de sağlıklı iletişim kurmak önemlidir.
‘Yeni evli olmak yeni bir lisan öğrenmek gibidir. Ustalık için biraz egzersiz ve çokça çaba göstermek şarttır.’
Zeliha ŞAHİN
Kaynakça: Fışıloğlu, H. Evlilik ve Aile Terapisi Ders Notları
İl,S. (1998) Aile Hayatı Eğitim ders Notları.
Evlilik ve aile yüzyıllardır filozofların, toplum bilimcilerin ve psikologların ilgilendiği konulardan biridir. Toplumsal yapının temelini oluşturan aile, biri kadın diğeri erkek olmak üzere iki yetişkin insanın uzun süreli doyum sağladığı bir ilişki içerisinde olmasıyla oluşmaktadır. Levinger ve Huston (1990) evliliği, genellikle cinsel ve ekonomik açıdan karşılıklı bağımlılığa dayanan, kadın ve erkek arasındaki bir birlik olarak tanımlanmaktadır Kelley ve arkadaşları (1983), evlilik ilişkisini ciddi aşk ilişkisi ve ebeveyn çocuk ilişkisi ile birlikte yakın ilişkiye örnek olarak vermektedirler ve yakın ilişkiyi uzun bir zaman dilimine yayılan güçlü, sıkı ve çok yönlü bağımlılık olarak tanımlamaktadırlar. Evlilik her toplumda sürekliliği olan bir bağ olarak görülür ve iyi ve kötü günde birlikte olmak için evlenilmiştir.
Bireylerin evlenmeleri için en uygun zamanın ne zaman olduğu ile ilgili genel görüşler, fiziksel, duygusal, sosyal, ekonomik olgunluğa ulaştıkları dönem olarak bildirilmektedir.
Evlilik uygun eş seçimi ile gerçekleştiğinde, daha doyurucu daha nitelikli bir ilişki sürdüğü gibi, kendisiyle barışık daha mutlu çocuklarında yetişmesinin de zeminini oluşturur.
Kadın ve erkeğin evlilikteki ve rollerin güç ya da nüfuz üzerindeki etkisi evlilik öncesi psikolojik danışmanın önemli konularındandır. Eşlerin birlikte yaşamayı öğrenebilmeleri için problem çözme becerilerini geliştirmeleri, aralarındaki saygıyı koruyabilmeleri, samimi içten ve net olmaları, birlikte ortak kararlar alabilmeleri, farklı ailelerden geldiklerini unutmadan, birbirlerine alışmalarının zaman alacağını ve bunun için çaba göstermeleri gerektiğini bilmeleri önemlidir.
Evlilikle birlikte, bireylerin yaşamlarında birçok değişiklik meydana gelmektedir. Evlilik yaşantısıyla birlikte, bekârlık rollerinden evli çift rollerine geçilmektedir. Bu yeni rol, eşlerin birbirleriyle ve kendi ana - babalarıyla olan ilişkilerini etkileyebilmektedir.
Bireylerin evlilikteki rollerine ilişkin farkındalıklarının yüksekliği doyum verici bir evlilikten zevk alma olasılıklarını yükseltecektir. Kadın ve erkeğin evlilikteki rollerini bilmeleri önemlidir. Rol kavramı üzerinde durmak gerekir.
Rol; belirli bir konumda bulunan, herhangi bir kişiyi karakterize etmesi beklenen isteklerin hedeflerin, inançların, duyguların, tutumların, değer yargılarının, hareketlerinin hepsine rol denir.
Başka bir tanımlamada;
Rol; Bir işte, bir ortamda, bir ilişkide kişinin üstüne düşen görevdir.
Roller;
1- Mantık dünyamızın, bilincimizin getirdiği roller
2- Kültürün getirdiği roller
3- Farkında olmadığımız roller şeklinde incelenir.
Evlilik öncesinde de, çiftler eşitlikçi mi, rol paylaşımı var mı, geleneksel mi kadın ve erkek için anlamı aynı mı, itaatkâr, pasif eğilimleri var mı v.b. rol beklentileri neler bilinmesi önemlidir.
Roller eğer belirgin değilse, çatışmaya neden olur. Ne kadar açık ve netse, bireyler bu rolleri ne kadar anlıyorlarsa sorun daha az yaşanır. Açık ve net konuşulmadığında sorun çıkabilmektedir.
Kişiler yalnızlık duygusundan kurtulmak aynı evde ortak bir yaşamı paylaşmak için evlilik bağı kurarlar, evlilik sonucu değişen rol ve sorumlulukları ile yeni bir kimlik kazanırlar. Evlilikte, sürdürülen ilişkiler, alışkanlıklar biçim değiştirir. Evlilikte, farklı kültürden gelmiş farklı kişiliğe sahip kişilerin, mutlu olabilmeleri ve ortak hedef oluşturup bir bütün olabilmeleri ve birbirlerini tamamlamaları eşlerin her açıdan uyumlu olmaları ile ilgilidir. Evlilik aşamalı olarak devam eden bir süreçtir. Hazırlık aşaması, başlangıç, çocuk yetiştirme ve olgunluk dönemi olarak incelenir.
Evliliğin ilk dö¬neminden itibaren her iki kişiyi de mutlu edecek ortak bir yaşam tarzını oluşturmak önemlidir. Diğer üzerinde durulması gereken konu ise, sorumlulukların yerine getirilmesi, ortaya çıkan çatışmaları çözme yollarını öğrenmektir. İlk yıllarda beklentilerin karşılanmaması nedeniyle çeşitli çatışmalar ve hayal kırıklıkları yaşanabilmekte ve maalesef bu çatışmalar, hayal kırklıkları erken boşanmalara da neden olabilmektedir.
Evlilik öncesinde, kişilerin beklentilerini konuşmaları, üstünde durulması gereken konulardır. Kişi kafasında oluşturduğu modelle mi karşısındaki kişiyi eşleştiriyor gibi soruların ve beklentilerinin gerçekle ilgisinin olup olmadığının bilinmesi gerekmektedir yoksa evlilikte sorun yaşanmasına neden olur. Kişi evlenmeyi gerçekten mi istiyor yoksa olması gerekeni mi yerine getiriyor v.b bir cevaplanması gereken soruların da aydınlanmış olması gerekir.
Beklenti ve istekler ihtiyaçlarla da ilintilidir. Çiftlerin, birbirlerinden bağımsız olarak fiziksel, duygusal, sosyal ve tinsel ihtiyaçları belirleyip, bu ihtiyaçlar karşısında ‘eşim bu ihtiyacımı nasıl karşılayabilir’ gibi soru ve yanıtını düşünmeleri, beklenti ve isteklerinin netleşmesine yardımcı olur.
İlişkilerde bireysellik ve iç içe geçmişliğin ne düzeyde olduğu önemlidir. Bireysellik aile bütünlüğünü destekliyor mu bu açıdan da bakılması gerekmektedir. Kişilerin değişime karşı ne kadar açık oldukları, yaklaşımlarının nasıl olduğu, birbirlerine karşı bilgi alış verişinin ne kadar açık ve net olduğu önemlidir. Partnerlerin, evlilik öncesi dönem ile evlilik döneminin farklı olduğunu bilmesi önemlidir.
Evlilikte bireylerin eğitim, ekonomik durum, din, dil ırk, sosyal yaşantı gibi yakınlık ve benzerlik bulunduğunda çatışmaların daha indiği ve daha kolay çözüldüğü görülmektedir. Tamamlayıcılık unsuru olarak bakıldığında birinin konuşkan diğerinin suskun olması gibi kişisel farklılıktan çok, çiftin beklentileri konusunda uzlaşma sağlamalarının önemli olduğunu bilmeleri gerekmektedir.
Evlilikte farklılıkların olacağının bilinmesi gerekir. En başta kadın ve erkek olarak farklılık ve sonrasında kişiye ait özelliklerin olduğunu bilmek değişebilen ve değişmeyecek durumların farkında olmak, karşılıklı olarak farklılıklara tolerans göstermek, çatışmaların yaşanabileceğinin bilinmesi, evlilik sürecinde çatışmaların yaşanabileceği ve yaşanan çatışmaların çözülmesine yönelik yaklaşımların olması evliliğin kaliteli sürmesini sağlayacaktır.
Evliliği takım oyunu gibi düşünmek gerekir, işbirliği olmadan paslaşmadan iyi bir oyun çıkmaz ve her şeyde olduğu gibi evlilikte çaba ister. Çiftlerin birbirlerine sevdiğini göstermesinin yolu, ‘ Seni seviyorum, benim için önemlisin v.b. cümleler kurmak; eş için bir şey yapmak, hediye, çiçek, sarılmak, dokunmak gibi’ değer verilmesinden, davranışla gösterilmesinden geçer.
İlişkilerde iletişim önemlidir. ‘Tatlı dil yılanı deliğinden çıkarır’ demişler, kullandığımız dilde öyle. Çatışmaları önleyen ben dili bunun formülüdür, duyguları düşünceleri ben diliyle ifade etmek. Nedir bu ben dili: suçlayıcı değildir, kişiye değil davranışa yöneliktir, kızgınlığın nedenin anlaşılmasını, durumun değerlendirilmesini sağlar; sen dilinden uzak durmak, dinlemeye anlamaya çalışmak evlilik öncesinde de evlilik sürecinde de sağlıklı iletişim kurmak önemlidir.
‘Yeni evli olmak yeni bir lisan öğrenmek gibidir. Ustalık için biraz egzersiz ve çokça çaba göstermek şarttır.’
Zeliha ŞAHİN
Kaynakça: Fışıloğlu, H. Evlilik ve Aile Terapisi Ders Notları
İl,S. (1998) Aile Hayatı Eğitim ders Notları.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Evlilik Süreci" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Zeliha ŞAHİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Zeliha ŞAHİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
