2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Özgüven Sorunum Var Nasıl Kurtulurum.
MAKALE #18779 © Yazan Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR | Yayın Eylül 2017 | 12,378 Okuyucu
ÖZGÜVEN SORUNUM VAR NASIL KURTULURUM.

Özgüven son yıllarda adını sıkça duymuş olduğumuz bir kavram haline geldi. Toplumda bir işi başarabilme inancı olarak görülen özgüven kavramı aslında kişinin kendini olduğu gibi kabul etmesi ,güçlü ve zayıf yönlerini görebilmesi, kendisi ve çevresi ile ilgili önyargılarını yıkması ve adım atma becerisi gibi yönleri olan bir kavramdır.

Bugün özgüvenli biri olmak, çok popüler ve aranılan bir özellik haline geldi. Hatta birilerini tarif ederken “O özgüvenli biri” , “Onun özgüveni çok yüksek” şeklindeki sözlerle de sık sık karşılaşıyoruz. Bu tarz tarifler toplumun özgüvene çok önem verdiğini, özgüvenli olmanın bir tercih nedeni olduğunu ortaya koyuyor. Böyle bir bakış açısının oluşmasındaki en önemli etken, özgüvenli olarak tarif edilen kişilerin sosyal ve ekonomik olarak daha başarılı olmaları ve daha ön plana çıkabilmeleridir. Genel olarak toplumda başarılı kişiler özgüvenli kişiler olarak ta tarif edilmektedir.

Bir insanın özgüvenli olup olamayacağını belirleyen bir dolu etken söz konusudur. Genetik faktörler, ailemiz, çevre koşulları, ekonomik durumumuz gibi etkenler bizim özgüvenli biri olup olamayacağımızı önemli ölçüde etkilemektedir.

Özellikle ailesinde çok eleştirilen, çok kıyaslanan, fiziki ve psikolojik şiddete maruz kalan kişilerin özgüvenlerinin büyük yara aldığı tartışmasız bir gerçektir. Bunun yanında özgüven sorunu olana anne babaların çocuklarının da onları rol model aldığı için benzer özellikler göstermesi söz konusu olabilmektedir.

Hangi nedenden ortaya çıkmış olursa olsun bugün çoğu kimse, özgüven eksikliğinden kaynaklanan sorunlar yaşadığı için bu durumu değiştirmek istemektedir. Aslında bireylerin bu durumu fark etmeleri çok önemli ve değerlidir. Fark edilmeyen özgüven eksikliği , kişiliğin bir parçası zannedilip bir ömür boyunca bu şekilde yaşanılmasına ve kişinin mutsuz olmasına neden olur.

Özgüven problemi yaşayan kişilerin sergilemiş olduğu bazı davranışlar şunlardır:

-Kendini sık sık ve acımasızca eleştirme: Bir insanın hata yaptığı vakit bu hatayı görmesi ve bundan sonra o hatayı yapmamak için çaba sarf etmesi önemlidir. Normalde bir hata yapınca içsel olarak vereceğimiz tepki “hata yaptım, demek ki böyle değilmiş” veya “bundan sonra böyle yapmamalıyım” şeklinde olur. Fakat özgüven sorunu olan kişilerde bu durum daha katı ve acımazsızca tepkiler şeklinde gerçekleşmektedir. “Hep hata yapıyorum”, “Ne kadarda beceriksizim”,” Çok aptalım”, “Keşke öyle yapmasaydım” vb şeklinde ki kişiliğine yönelik yıkıcı sözlerle ifade edilir.

Özgüven problemi yaşayan kişilerin kendilerine yönelik bu yıkıcı yaklaşımı çoğu vakit bir kısır döngüye neden olur. Kişi ,kendini acımazsızca eşleştirdikçe kendini daha kötü hisseder kötü hissettikçe sağlıklı düşünemez sağlıklı düşünemediği için tekrardan hata yapar. Bu sebeple özgüven problemi yaşayan bireylerin kendilerini eleştirme ile ilgili yaklaşımlarını tekrardan gözden geçirip bu konuda revizyona gitmeleri gerekir.

-Adım Atamama - Bir işe başlayamama: Aslında özgüven problemi olan bireyler yetenekli kişilerdir fakat başarılı olamayacakları veya yapamayacakları konusunda kendilerini o ölçüde inandırmışlardır ki adım atma konusunda sorun yaşarlar ve bir türlü doğru zamanda ve doğru yerde adım atamazlar. Bunu gerçekleştiremeyince de kendilerini kötü hissederler. Çoğu vakit adım atamama konusundaki bu tutumlarından dolayı, çevrelerindeki insanlardan daha önlerde olmaları gerekirken daha geri planda kalırlar.

-Kendine karşı gerçekçi olamama: Özgüven problemi olan kişiler yukarıda da belirttiğimiz gibi aslında yetenekli ,iyi, zeki, çalışkan, önemli görülebilecek yeteneklere sahip kişilerdir. Fakat kendilerine karşı olumlu olmamalarından dolayı hak ettikleri noktalara bir türlü gelemezler. Çoğu vakit kendilerini değersiz, başarısız, korkak, çirkin ,önemsiz, basit, yeteneksiz görürler. Kendilerine karşı bu ölçüde realist olamamalarında, geçmişte aldıkları olumsuz mesajları fazlasıyla içselleştirmeleri en önemli nedenlerden biridir. Söylenilen her olumsuz mesaj, gerçekleşen her olumsuz tecrübe bu kişileri daha çok etkilemiş ve kendileri ile ilgili olumsuz önyargılara sahip olmuşlardır. Bu nedenle bu kişilerin kendilerini objektif bir şekilde değerlendirmeye buna yapamıyorlarsa da bu konuda destek almaya ihtiyaçları vardır.

-Olumlu sözleri ve iltifatları kendine yakıştıramama: Özgüven problemi yaşayan kimseler başkalarının kendisi hakkında söylemiş olduğu iltifatları bir türlü kendine yakıştıramaz. Sanki bu olumlu kelimeler kendisine söylenmiyor, kendisiyle alay ediliyormuş gibi gelir. Aslında ihtiyaç duyduğu onu iyi hissettiren kelimelerdir bu sözler, ama kendisi ile olumlu sözler arasında bağ kurmaya o ölçüde yabancılaşmıştır ki kendisini, söylenen bu sözlere şaşırır, yüzü kızarır ,garipser. “Abartıyorsun” ,“ Yok Öyle değil ” Estağfurullah” ,“O senin bildiğin gibi değil” gibi kelimelerle savuşturmaya çalışır.

-Risk almaktan Kaçınmak: Tıpkı adım atamamda olduğu gibi özgüven problemi yaşayan kişiler, riskli durumlardan özellikle kaçınmaya çalışırlar. Riskli durumlar onlar için bir tehdit unsurudur. Eğer risk alırlarsa hata yapma payları yükselir. Hata yaparlarsa zor durumda kalırlar. Zor durum karşısında da kendilerini çaresiz bir durumda bulacaklarına yönelik inanışları onları çoğu vakit daha statükocu, kuralcı bir insan olmaya iter. Çoğu vakit değişime kapatırlar kendilerini ,riskli alanlardan uzak dururlar.

-Sorumluluk almak istememe: Özgüven sorunu olan kişiler genellikle sorumluluk almaktan kaçarlar. Bu nedenle sorumluluğu çevrelerindeki kimselerin almasını isterler. Kendilerine bir sorumluluk verilmesi durumunda ilk önce buna büyük tepki verip kabul etmek istemezler. Almak zorunda kaldıkları durumlarda ise bu sorumluluğun ağırlığı karşısında yoğun kaygı yaşarlar.

Sosyalikten kaçınma: Özgüven sorunu yaşayan kişilerde gördüğümüz bir diğer özellik ise sosyallikten kaçınmadır. Özgüven problemi olan kişiler yeni kişilerle tanışma ve yeni sosyal ortamlara uyum sağlamada güçlük yaşarlar. Bu durumun oluşmasında hem kendilerine yönelik olumsuz inanışları hem de adım atma davranışları konusundaki ketum davranışları etkilidir.

Hayır Diyememe: Özgüven sorunu yaşayan çoğu kimsede sıklıkla duymuş olduğumuz bir yakınmadır hayır diyememe. Normalde bizim işimize gelmeyen, doğru bulmadığımız veya onaylamadığımız bir talep karşısında hayır dememiz gerekir fakat özgüven sorunu yaşayan çoğu kişi bunu yapamaz. Doğru bulmasa da, onun için uygun olmasa da hayır diyemez. Hayır diyemediği her talep ,ilerleyen zamanlar da doğrudan veya dolaylı bir şekilde kendisine zararı dokunur. Hayır diyemediği her sözde kendisinden, kişiliğinden taviz vermiş olur. Kendisinden uzaklaşır ,kendisine saygısı kalmaz.

Hayır diyememenin en önemli nedeni kabul edilmeme, reddedilme, dışlanma, zor durumla baş başa kalma ihtimalidir. Böyle bir sonuç özgüven sorunu olan birinin hiç istemediği bir durumdur. Onaylamadığı durumlarda hayır dediği vakit prensipleri , ilkeleri, düşünceleri , kararları olan bir insan olarak görüleceği ve insanlar tarafından daha çok saygı duyulacağı, daha çok ciddiye alınacağını çoğu vakit bilmez. Bunu bilse bile böyle bir yaklaşımın var olan ilişki, iletişim sistemini yıkmasından ve sonuçları açısından riskler barındırmasından dolayı çoğu vakit bunu gerçekleştirmeye yönelik adım atmaz.

Kendini ifade edememe: Özgüven sorunu olan kişiler kendilerini yanlış bir şekilde ifade edecekleri endişesinden dolayı çoğu vakit kendilerini ifade etmekten kaçınırlar. Bu davranışın altında hata yapma kaygısı yatar. Aslında kendilerini ifade ettikleri vakit çok güzel yaklaşımlar ortaya koyabilirler fakat kaçındıkça bu durum bir kısır döngüye dönüşür ve içten içe kişiyi rahatsız eder.

Ani Çıkışlar: Günlük yaşamda zaman zaman doğru bulmadığımız bir takım yaşantılarla karşılaşırız. Çoğu vakit bu tarz durumlarda tavrımızı net olarak koyup rahatsızlığımızı ifade ederiz. Özgüven sorunu bulunan kişiler çoğu vakit doğru zamanda doğru tavrı koymaktan çekinirler. Rahatsız oldukları durumları karşı tarafa bir türlü ifade edemezler. İç dünyalarında biriken bu memnuniyetsizlik zaman içerisinde birikir ve kişi için katlanılması zor bir durum haline gelir. Biriken bu memnuniyetsizlik ,çoğu zaman çok basit bir olaya ,ani bir şekilde ,gereğinden çok büyük bir tepki vererek karşı tarafa yansır. Bu ölçüde büyük tepki vermesi karşısındaki kişiler tarafından garipsenir ve çoğu vakit haksız bir pozisyona düşmesine neden olur. Bu nedenle özgüven sorunu olan bireyler doğru zamanda doğru üslup ile kendilerini ifade etmeyi öğrenmeleri gerekir. Aksi taktir de sık sık bu öfke patlamaları nedeniyle haklıyken haksız duruma düşebilirler.

Karar vermekten Kaçınma: Karar vermek sorumluluk almanın getirmiş olduğu bir durumdur. Bir karar veriyorsanız bunun bedelini peşinen kabul etmişsiniz demektir. Özgüven sorunu yaşayan kişiler karar vermekte zorlanırlar. Bu nedenle sık sık çevrelerindeki kimselerin onayına ve fikirlerine ihtiyaç duyarlar.

“Başkaları ne der” düşüncesi: Başkalarının ne düşündüğü özgüven sorunu yaşayan kişilerin en önemli sorunlarından biridir. Başkaları ne der düşüncesiyle kıyafetinden, ev içi dizayna, yolda nasıl yürüdüğünden, oturup kalkmasına kadar bir dolu alanda kendini şekillendirmeye ve kontrol etmeye çalışır. Başkaları tarafından basit, komik, tuhaf, değersiz, görülmemek bu kimseler için çok önemlidir. Çoğu vakit başkaları ne der düşüncesiyle çevresindeki kimseleri de yönlendirmeye kısıtlamaya çalışırlar. Sürekli olarak kendisini ve çevresindeki kimseleri başkalarının bakış açısına göre şekillendirmeye çalışmak, kişinin veya kişilerin kendisinden uzaklaşmasına , bir birey olamamasına , hayattan yeteri ölçüde zevk alamamasına ve mutsuzluğa neden olur.

Özgüven problemi ,kişilerin özellikle toplumsal uyumlarını önemli ölçüde etkiler. Sürekli olarak kendisinin zararına olan şeyleri yapmak, istediği şeyleri yapamamak, hak ettiği noktalara gelememek özgüven sorunu olan kişilerin üzerinde ağır bir yük oluşturur. Bu durumun farkına varıp bu konuda bir şeyler yapan, kendini ve davranışlarını analiz eden, hatalarını ve yanlışlarını daha reel bir şekilde görmeye çalışan, kendisine daha objektif bakan ,adım atan bir kişi bu sorunun üstesinden gelmede önemli bir mesafe kat etmiş olur.

Özgüven sorunu ile mücadelede bu sorunun inatçı bir yapısının olduğu unutulmamalıdır. Yaşanılan her olumsuz tecrübenin tekrar eski alışkanlıkları çağrıştırdığı, çoğu vakit farkına bile varılamadan eski davranış kalıplarının sergilendiği sıklıkla karşılaşmış olduğumuz bir durumdur. Bu nedenle bu sorunun çözümde kararlık ve bir uzman desteği çok önemlidir.

Özgüven sorunun farkına varılamaması çoğu kişide semptomların kişilik yapısı olarak değerlendirmesine neden olmaktadır. Kişi bu benim karakterim, huyum diyerek bu davranış kalıplarını benimsemektedir. Her ne kadar kişi bu durumu bu şekilde benimsemiş olsa da ilerleyen zamanlarda bu sorunun onun üzerinde ağır bir yük oluşturması kaçınılmazdır. Çoğu vakit bu durum zamanla depresyon, anksiyete, panik atak, fobiler gibi sorunlara yol açmaktadır.

Uzman Psikolog Vedat AKDEMİR
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Özgüven Sorunum Var Nasıl Kurtulurum." başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     12 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Vedat AKDEMİR Fotoğraf
Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
Uzman Psikolog / Çift ve Aile Terapisti / EMDR Terapisti
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi23 kez tavsiye edildiİş Adresi KayıtlıTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Özgeçmiş - Çalışma Alanları - Makaleler (31) - Videolar - İletişim Bilgileri
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'in Yazıları
► Depresyondan Nasıl Kurtulurum Psk.Dnş.İbrahim GÜLYAŞAR
► "Benim Bağlanma Sorunum Var!" Psk.Emine SOYBAY
► Özgüven Nasıl Geliştirilir? Psk.Dilara ZEYBEK
► Çocuğa Özgüven Aşılama Nasıl Olmalıdır? Psk.Günay BAYDAROĞULLARI
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Özgüven Sorunum Var Nasıl Kurtulurum.' başlığıyla benzeşen toplam 18 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendimi Çok Eleştiriyorum. Ne Yapmalıyım? ÇOK OKUNUYOR Kasım 2023
► Değersiz Değilsin Kasım 2021
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


16:53
Top