Okul Öncesi Dönemde Dil Becerilerini Destekleyen Oyuncak Önerileri
Anne babaların en sık sordukları sorulardan birisi de çocuklarının dil gelişimlerini desteklemek için ne tarz oyuncakları tercih etmeleri gerektiği. Aslında özellikle bebeklik ve okul öncesi dönemde oyuncaktan çok oynanan oyunlardaki iletişimin zenginliği önemlidir. Oyuncaklar, sizin etkin bir şekilde çocuğunuzla iletişim kurarken kullandığınız araçlardır. Kendi kendine konuşan, ses çıkaran oyuncaklardansa sizin çocuğunuzla konuşarak, göz kontağı kurarak beraber oyun oynamanız dil gelişimi açısından çok daha faydalıdır. Aşağıda çocuğunuzla beraber hayal gücünüzü kullanarak çok çeşitli oyunlar oynayabileceğiniz oyuncak setlerinden örnekler hazırladım.
1) Top
Top, aslında en basit ve en eğlenceli oyuncaktır. Hem sosyal hem bilişsel hem de motor becerileri geliştirmek açısından çok işlevseldir:
• Temel kavramlar: Renkler, içinde-dışında kavramları, büyüklük-küçüklük kavramları, yumuşak-sert kavramları, sayı sayma
• Problem çözme becerileri (bu kutuya kaç top sığar)
• Kaba motor becerileri (koşma, tutma, atma, yakalama, koordinasyon)
• Sosyal beceriler (Sıra alma: karşılıklı top oynamak için karşınızdakini izlerseniz, onu takip ederek sıranızı bekleyerek oynarsınız)
2) Şekil kovası
Adı üzerinde şekil isimlerini öğretmek, problem çözme becerilerini geliştirmek için ideal bir oyuncaktır.
• Temel kavramlar: Şekil kavramı, renkler, içinde-dışında, üstünde, altında-yanında kavramları, sayı sayma, boş-dolu kavramları
• Problem çözme becerisi
• İnce motor becerisileri
3) Oyuncak Telefon
Özellikle dil-konuşma becerilerini destekleyen, bol bol konuşma pratiği yapabileceğiniz harika bir oyuncaktır. Üstelik çocuklar telefonda konuşmaca oynamaya bayılırlar.
• Kelime dağarcığı: Gündelik selamlaşma kelimeleri, temel soru-cevap kalıpları
• Sosyal beceriler: Sıra alma, bekleme, karşılıklı konuşma becerileri
4) İç içe Geçen Kutular
İçi içe geçen renkli kutular, özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde kullandığım en sevdiğim oyuncaklardan biri. Aynı zamanda anne olarak da en uzun süreli kullandığımız, hala oyunlarımıza farklı rollerde dâhil ettiğimiz bir oyuncak. Peki bu kutularla oynayarak çocuğunuzun neleri öğrenmesine mi yardımcı olursunuz?
• Kelime Dağarcığı: Eğer kutuların üstünde resimler varsa nesneler, hayvanlar
• Temel kavramlar: Renkler, büyük-küçük kavramları, yer kavramları (üstünde, altında, arasında), boş-dolu kavramları, sayı sayma
• Problem çözme becerileri (hangi kutu en iyi nereye yerleşebilir?)
• Sebep-sonuç ilişkileri
Oyun önerisi--Küçük bir oyuncağı kutulardan birinin altına saklayıp, çocuğun bulmasını isteyerek keyifli bir oyun oynayabilirsiniz.
5) Tahta Bloklar
Özellikle farklı renkler ve şekillerde tahta blokları tercih ediyorum. Bazen de üzerinde rakam ve harf olan küpler de rakam, harf tanıma çalışmaları için çok uygun oluyor.
• Temel kavramlar: Şekiller, renkler, yer kavramları (üstünde, altında, arasında), boyutlar, sayı sayma
• Problem çözme becerisi (en sağlam, yıkılmayan kuleyi nasıl yaparız?)
• Sebep-sonuç ilişkileri
• Sosyal beceriler: Beraber oynandığında paylaşma, işbirliği
6) Oyuncak bebek
Hem dil becerileri, hem bilişsel gelişim için çok eğlenceli ve çok yararlı bir oyuncaktır. Bebekle oyun oynarken neler mi öğretebilirsiniz? Aslında bu sizin yaratıcılığınıza kalmış. Ben sadece birkaç öneride bulunacağım:
• Kelime dağarcığı: Vücut bölümleri (ağız, burun, kol vs), kıyafetler (elbise, şapka, ayakkabı gibi)
• Duygular/durumlar (acıkmak, üzülmek, susamak, şaşırmak gibi)
• Soru-cevap kalıpları (adı ne, ne yemek ister gibi)
• Sosyal beceriler (oyun esnasında sıra alma, ne yaptığını anlatma, yorum yapma gibi)
7) Alışveriş/Bebek arabası
Aslında bir bebek arabası, oyunlarda market arabasına dönüşebildiği gibi market arabası da bebek arabasına dönüşebilir. Her iki kullanım durumunda da çok keyifli bir oyuncaktır
• Kelime dağarcığı: Sebze, meyve isimleri, marketten alınabilecek bütün ürünler
• Temel kavramlar: büyük, küçük, içinde, dışında
• Fiiller: dur, devam et, bekle, it
• Temel soru kalıpları: bebek ne yapıyor, nereye gidiyoruz, kek yapmak için ne alsak gibi
8) Arabalar
Arabalarla sadece erkek çocuklar için değil kız çocukları için de eğlenceli oyunlar kurabilirsiniz. Yarış pisti hazırlayabilirsiniz, arabayla gezintiye çıkma oyunu oynatabilirsiniz.
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, hızlı, yavaş, renkler, aşağı, yukarı, düz
• Fiiller: Dur, bekle, sür, yavaşla, git, gel
• Soru kalıpları: Nereye, kim, nerede gibi
• Sıra alma becerileri
9) Çiftlik seti
Her evde bulunması gereken, çocukların türlü oyunlar kurmalarına yardımcı olan, pek çok temel kavramı dolaylı olarak öğretmenizi sağlayacak bir oyuncak grubudur.
• Kelime dağarcığı: Hayvan isimleri, sesleri, nerede yaşadıkları
• Temel kavramlar: Renk, büyüklük, içinde-dışında, yer-yön kavramları
• Sosyal beceriler: Sıra alma, bekleme, soru sorma
• Soru kalıpları (nerede yaşar, nasıl ses çıkarır)
10) Patates adam
Bu oyuncağı sevmeyen bir çocuk tanımadım Patates adama farklı saç stilleri, ayakkabılar, gözlükler seçmek hem çok eğlenceli ve hem de bol soru-cevap egzersizi yapabiliyorsunuz.
• Kelime dağarcığı: Vücut bölümleri, kıyafet, aksesuarlar
• Temel kavramlar: Renkler, büyük-küçük, uzun-kısa
• Soru kalıpları: Hangi ayakkabı?
• Fiiller: Tak, çıkar, dene, al, ver
11) Mutfak seti
Mutfak seti, bol bol konuşma, paylaşma, sıra alma alıştırması yapabileceğiniz, eğlenceli oyunlar oynayabileceğiniz bir settir.
• Kelime dağarcığı: Mutfak eşyaları, yemek isimleri
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, büyük, küçük, geniş, dar, renkler, sayma
• Filler: Al, ver, koy, çıkar, pişir, yeme, içme
• Yönerge: Kek yaparken süt, yağ koy, karıştır, bana meyve suyu ver
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
12) Oyuncak ev
Oyun terapisinde de kullanılan hayal gücünüze bağlı olarak sonsuz oyun kurma alternatifi olan yine favori oyuncaklarımdan biri.
• Kelime dağarcığı: Aile bireyleri, evin bölümleri, mobilya isimleri
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, büyük, küçük, geniş, dar, renkler, sayma
• Fiiller: Koş, in, çık, gel, uyu, otur, ye, iç
• Yönerge: Çocuk su içsin
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
13) Doktor seti
Doktor, hastane setlerini hem erkek hem kız çocuklar çok seviyor. Saatlerce sürebilecek oyunlar kurabiliyorlar.
• Kelime dağarcığı: Doktor ofisinde olan her şey
• Duygular/Durumlar: Hasta, iyi, kırık, yaralı, yorgun, sağlıklı
• Soru kalıpları: Neresi acımış, nasıl hissediyor
• Yönerge: Doktor yara bandı taksın
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
14) Oyun hamuru
Daha çok ince motor becerileri için önerilen bir oyuncak olsa da kullandığınız malzemelere, oyun setine ve sizin katılımınıza göre dil becerilerinin gelişmesi için de kullanılabilen keyifli bir oyuncaktır.
• Kelime dağarcığı: Oyun hamuru setinde kullandığınız şekiller, aletler
• Temel kavramlar: Renkler, üstünde, altında, büyük, küçük, sayılar
• Fiiller: Al, ver, bastır, çıkar, kaldır, it, çek
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
15) Yapboz
Seçtiğiniz yapboz türüne göre farklı alanlarda kelime dağarcığı, temel sosyal beceri, ince motor, problem çözme becerilerinin gelişimine yardımcı olur.
• Kelime dağarcığı: Yapbozun içeriğine göre hayvanlar, sayılar, araçlar, renkler, meslekler…
• Temel kavramlar: Renkler, içinde, dışında, büyük, küçük, sayma
• Fiiller: Tak, çıkar, al, ver, dene
• Sosyal beceriler: Paylaşma, soru-cevap, sıra bekleme, yorum yapma
1) Top
Top, aslında en basit ve en eğlenceli oyuncaktır. Hem sosyal hem bilişsel hem de motor becerileri geliştirmek açısından çok işlevseldir:
• Temel kavramlar: Renkler, içinde-dışında kavramları, büyüklük-küçüklük kavramları, yumuşak-sert kavramları, sayı sayma
• Problem çözme becerileri (bu kutuya kaç top sığar)
• Kaba motor becerileri (koşma, tutma, atma, yakalama, koordinasyon)
• Sosyal beceriler (Sıra alma: karşılıklı top oynamak için karşınızdakini izlerseniz, onu takip ederek sıranızı bekleyerek oynarsınız)
2) Şekil kovası
Adı üzerinde şekil isimlerini öğretmek, problem çözme becerilerini geliştirmek için ideal bir oyuncaktır.
• Temel kavramlar: Şekil kavramı, renkler, içinde-dışında, üstünde, altında-yanında kavramları, sayı sayma, boş-dolu kavramları
• Problem çözme becerisi
• İnce motor becerisileri
3) Oyuncak Telefon
Özellikle dil-konuşma becerilerini destekleyen, bol bol konuşma pratiği yapabileceğiniz harika bir oyuncaktır. Üstelik çocuklar telefonda konuşmaca oynamaya bayılırlar.
• Kelime dağarcığı: Gündelik selamlaşma kelimeleri, temel soru-cevap kalıpları
• Sosyal beceriler: Sıra alma, bekleme, karşılıklı konuşma becerileri
4) İç içe Geçen Kutular
İçi içe geçen renkli kutular, özellikle bebeklik ve erken çocukluk döneminde kullandığım en sevdiğim oyuncaklardan biri. Aynı zamanda anne olarak da en uzun süreli kullandığımız, hala oyunlarımıza farklı rollerde dâhil ettiğimiz bir oyuncak. Peki bu kutularla oynayarak çocuğunuzun neleri öğrenmesine mi yardımcı olursunuz?
• Kelime Dağarcığı: Eğer kutuların üstünde resimler varsa nesneler, hayvanlar
• Temel kavramlar: Renkler, büyük-küçük kavramları, yer kavramları (üstünde, altında, arasında), boş-dolu kavramları, sayı sayma
• Problem çözme becerileri (hangi kutu en iyi nereye yerleşebilir?)
• Sebep-sonuç ilişkileri
Oyun önerisi--Küçük bir oyuncağı kutulardan birinin altına saklayıp, çocuğun bulmasını isteyerek keyifli bir oyun oynayabilirsiniz.
5) Tahta Bloklar
Özellikle farklı renkler ve şekillerde tahta blokları tercih ediyorum. Bazen de üzerinde rakam ve harf olan küpler de rakam, harf tanıma çalışmaları için çok uygun oluyor.
• Temel kavramlar: Şekiller, renkler, yer kavramları (üstünde, altında, arasında), boyutlar, sayı sayma
• Problem çözme becerisi (en sağlam, yıkılmayan kuleyi nasıl yaparız?)
• Sebep-sonuç ilişkileri
• Sosyal beceriler: Beraber oynandığında paylaşma, işbirliği
6) Oyuncak bebek
Hem dil becerileri, hem bilişsel gelişim için çok eğlenceli ve çok yararlı bir oyuncaktır. Bebekle oyun oynarken neler mi öğretebilirsiniz? Aslında bu sizin yaratıcılığınıza kalmış. Ben sadece birkaç öneride bulunacağım:
• Kelime dağarcığı: Vücut bölümleri (ağız, burun, kol vs), kıyafetler (elbise, şapka, ayakkabı gibi)
• Duygular/durumlar (acıkmak, üzülmek, susamak, şaşırmak gibi)
• Soru-cevap kalıpları (adı ne, ne yemek ister gibi)
• Sosyal beceriler (oyun esnasında sıra alma, ne yaptığını anlatma, yorum yapma gibi)
7) Alışveriş/Bebek arabası
Aslında bir bebek arabası, oyunlarda market arabasına dönüşebildiği gibi market arabası da bebek arabasına dönüşebilir. Her iki kullanım durumunda da çok keyifli bir oyuncaktır
• Kelime dağarcığı: Sebze, meyve isimleri, marketten alınabilecek bütün ürünler
• Temel kavramlar: büyük, küçük, içinde, dışında
• Fiiller: dur, devam et, bekle, it
• Temel soru kalıpları: bebek ne yapıyor, nereye gidiyoruz, kek yapmak için ne alsak gibi
8) Arabalar
Arabalarla sadece erkek çocuklar için değil kız çocukları için de eğlenceli oyunlar kurabilirsiniz. Yarış pisti hazırlayabilirsiniz, arabayla gezintiye çıkma oyunu oynatabilirsiniz.
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, hızlı, yavaş, renkler, aşağı, yukarı, düz
• Fiiller: Dur, bekle, sür, yavaşla, git, gel
• Soru kalıpları: Nereye, kim, nerede gibi
• Sıra alma becerileri
9) Çiftlik seti
Her evde bulunması gereken, çocukların türlü oyunlar kurmalarına yardımcı olan, pek çok temel kavramı dolaylı olarak öğretmenizi sağlayacak bir oyuncak grubudur.
• Kelime dağarcığı: Hayvan isimleri, sesleri, nerede yaşadıkları
• Temel kavramlar: Renk, büyüklük, içinde-dışında, yer-yön kavramları
• Sosyal beceriler: Sıra alma, bekleme, soru sorma
• Soru kalıpları (nerede yaşar, nasıl ses çıkarır)
10) Patates adam
Bu oyuncağı sevmeyen bir çocuk tanımadım Patates adama farklı saç stilleri, ayakkabılar, gözlükler seçmek hem çok eğlenceli ve hem de bol soru-cevap egzersizi yapabiliyorsunuz.
• Kelime dağarcığı: Vücut bölümleri, kıyafet, aksesuarlar
• Temel kavramlar: Renkler, büyük-küçük, uzun-kısa
• Soru kalıpları: Hangi ayakkabı?
• Fiiller: Tak, çıkar, dene, al, ver
11) Mutfak seti
Mutfak seti, bol bol konuşma, paylaşma, sıra alma alıştırması yapabileceğiniz, eğlenceli oyunlar oynayabileceğiniz bir settir.
• Kelime dağarcığı: Mutfak eşyaları, yemek isimleri
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, büyük, küçük, geniş, dar, renkler, sayma
• Filler: Al, ver, koy, çıkar, pişir, yeme, içme
• Yönerge: Kek yaparken süt, yağ koy, karıştır, bana meyve suyu ver
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
12) Oyuncak ev
Oyun terapisinde de kullanılan hayal gücünüze bağlı olarak sonsuz oyun kurma alternatifi olan yine favori oyuncaklarımdan biri.
• Kelime dağarcığı: Aile bireyleri, evin bölümleri, mobilya isimleri
• Temel kavramlar: İçinde, dışında, büyük, küçük, geniş, dar, renkler, sayma
• Fiiller: Koş, in, çık, gel, uyu, otur, ye, iç
• Yönerge: Çocuk su içsin
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
13) Doktor seti
Doktor, hastane setlerini hem erkek hem kız çocuklar çok seviyor. Saatlerce sürebilecek oyunlar kurabiliyorlar.
• Kelime dağarcığı: Doktor ofisinde olan her şey
• Duygular/Durumlar: Hasta, iyi, kırık, yaralı, yorgun, sağlıklı
• Soru kalıpları: Neresi acımış, nasıl hissediyor
• Yönerge: Doktor yara bandı taksın
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
14) Oyun hamuru
Daha çok ince motor becerileri için önerilen bir oyuncak olsa da kullandığınız malzemelere, oyun setine ve sizin katılımınıza göre dil becerilerinin gelişmesi için de kullanılabilen keyifli bir oyuncaktır.
• Kelime dağarcığı: Oyun hamuru setinde kullandığınız şekiller, aletler
• Temel kavramlar: Renkler, üstünde, altında, büyük, küçük, sayılar
• Fiiller: Al, ver, bastır, çıkar, kaldır, it, çek
• Sosyal beceriler: sıra bekleme, paylaşma, soru-cevap diyaloglar, yorum yapma
15) Yapboz
Seçtiğiniz yapboz türüne göre farklı alanlarda kelime dağarcığı, temel sosyal beceri, ince motor, problem çözme becerilerinin gelişimine yardımcı olur.
• Kelime dağarcığı: Yapbozun içeriğine göre hayvanlar, sayılar, araçlar, renkler, meslekler…
• Temel kavramlar: Renkler, içinde, dışında, büyük, küçük, sayma
• Fiiller: Tak, çıkar, al, ver, dene
• Sosyal beceriler: Paylaşma, soru-cevap, sıra bekleme, yorum yapma
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Okul Öncesi Dönemde Dil Becerilerini Destekleyen Oyuncak Önerileri" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Burcu ÇAPA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Burcu ÇAPA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
3 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
