Doğuma Hazırlık Eğitimi Nedir?
DOĞUMA HAZIRLIK NEDİR? NEDEN ÖNEMLİDİR?
Günümüzde aileler, bebek geleceğinin haberi ile birlikte bir çok soruyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bununla birlikte çok fazla bilgi, seçenek ve eğitim önerileri bulunmaktadır. Bu yazıyla doğuma hazırlık eğitiminin ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve ne olmadığını aktarmaya çalışacağım. Bununla birlikte birkaç ayrı başlıkta yazıyı tamamlayacağım. Burada değineceğim konular ise şöyle;
1. Doğuma hazırlık eğitimi nedir?
2. Doğuma hazırlık eğitimi ne değildir?
3. İyi bir doğuma hazırlık eğitimi nasıl olur?
4. Eğitimde değinilen konular neler?
5. Babanın doğuma hazırlık eğitimindeki yeri nedir?
6. Ne gibi ifadeler doğum algımı bozuyor?
7. Hamile ve doğum psikoloğu kimdir, ne yapar?
8. Doula kimdir, ne yapar?
9. Doğal doğum nedir?
1. Doğuma Hazırlık Eğitimi Nedir?
Doğuma hazırlık eğitimi; doğum öncesi, esnası ve sonrasına dair bir eğitimdir. Aileye gelecek olan bebeğin ve ebeveynlerinin sağlıklı, farkındalıklı geleceği için bir yatırımdır.
Doğuma hazırlık eğitiminde; sistemli olarak belirli başlıklar vardır. Bununla birlikte; doğumun fizyolojisinin ve aynı zamanda psikolojisinin anlatıldığı, ideal doğum ortamında nelerin var olduğu ve nelerin de olmaması gerektiği bahsedilmektedir.
2. Doğuma Hazırlık Eğitimi Ne Değildir?
Doğuma hazırlık eğitimi hiç sorgusuz ve sonuna kadar, normal doğumu savunan bir eğitim değildir. Doğuma hazırlık eğitiminde; mümkün olduğunca kavramı önemli bir yerdedir ve herhangi bir doğum şeklini öne çıkartan değil, her bilgiyi Dünya Sağlık Örgütü gerçekleriyle aktarıp kararı aileye bırakan bir eğitimdir. İyi bir doğuma hazırlık eğitimine gitmek, doğum bekleyen anne ve babanın sorumluluğundadır.
Doğuma hazırlık eğitimi; gebeye ve babaya dayatmaların olduğu bir eğitim değildir. Ebeveyn adaylarını kaygılandıracak bir eğitim olmadığı gibi anne-baba adayının iyilik halini göz ardı eden bir eğitim de değildir.
3. İyi Bir Doğuma Hazırlık Eğitimi Nasıl Olur?
Türkiye’de doğuma hazırlık eğitimi eğitmenlerini yetiştiren ve uluslararası geçerliliği olan, 3 kurum vardır. Bu kurumlardan mezun olan mezunlardan veya staj grubunu açacak olan stajyerlerden doğuma hazırlık eğitimi almak yerinde olacaktır. Aynı zamanda eğitmenin herhangi bir yönlendirme yapmaması, kanıta dayalı tüm bilgilerden eğitiminde bahsetmesi ve seçeneği bebek bekleyen aileye sunması önemli bir faktördür.
Yetiştirilen doğuma hazırlık eğitmeni ve doulanın temas ederek, dokunarak, eğitim programının içerisinde yer alan (vücudun bu bölgesinde şurası bunu ifade eder gibi) akubası, refleksoloji gibi alanlarda bilgi sahibi olunmaktadır. Bu nedenle eğitmenin eğitime ‘gidiyor’ olması, aktif olarak ‘katılması’ çok önemlidir.
On-line / uzaktan eğitim ile doğuma hazırlık eğitmeni yetiştiren, kuruluşların kalitesinin ne ölçüde olduğu bilinememektedir.
Tüm bu bilgilerle birlikte; doğuma hazırlık eğitimi veren her kişi, doğuma hazırlık eğitmeni olmalıdır. Kişinin doktor, ebe, psikolog, anestezi uzmanı olması yeterli değildir. Doğuma hazırlık eğitmenliği ayrı bir meslektir. Kişi hangi eğitimden geçerse geçsin, nötr bir doğuma hazırlık eğitmeni olabilmelidir. Kendi mesleğinin, eğitimine katkısı tabiki olacaktır ancak sadece mesleğinin gözünden değil nötr bir şekilde eğitimi vermelidir.
4. Eğitimde Değinilen Konular Neler?
• Doğumun fizyolojik ve psikolojik aşamaları
• İdeal doğum ortamının özellikleri
• Doğumun nasıl başladığı
• Doğumda ilaç dışı gevşeme teknikleri
• Doğumu kolaylaştıran nefes egzersizleri
• Aktif doğum pozisyonları
• Babanın doğuma desteği
• Doğumun provası
• Doğumda müdahaleler
• Anne-Bebek dostu sezaryen
• Ten Tene Temas
5. Babanın Doğuma Hazırlıktaki Yeri Nedir?
Babanın doğuma hazırlık eğitimine katılıyor olması bir çok açıdan faydalıdır. Bebeğin gelmesine hazırlanan aile ‘birlikte’ hazırlandığı gibi aynı zamanda baba da, baba rolüne hazırlık yapmaktadır. İkinci çocuğunu bekleyen ailelerde ‘baba zaten rolünü öğrenmiştir’ demek yeterli olmaz. Burada da doğumun fizyolojisini, anne / anne adayının neler deneyimleyeceğini bilmek ve bu anlamda destek olmak eğitim almayla birlikte kolaylaşacaktır.
Babanın eğitime katılması aynı zamanda babanın (varsa) kaygısını, kanıta dayalı bilgilerle somutlaştırmak ve anlatmak önemli olacaktır. Bu sayede kaygının yerini bilgi, güven ve teslimiyet alacaktır.
Babanın rolü ev içinde gebenin gerildiği, kaygılı hissettiği zamanlarda birlikte öğrendikleri bilgileri yine birlikte hareket ederek yönetecektir. Bazen yaptığı tek şey; ‘eğitimde de bundan bahsetmişlerdi’ şeklinde ifadelerinde bulunmak olacaktır. Aslında doğuma hazırlık eğitimi sayesinde baba adayı da farkındalığı arttığı için kendini güvende hissedebilecektir.
6. Ne Gibi İfadeler Doğum Algımı Bozuyor?
• Allah kurtarsın!
• Ben doğururken çok çektim!
• Dur, doğumda başıma neler geldi sana onu anlatayım!
• Canımdan can çıktı!
• İnsan doğumda çektiklerini bir hatırlasa, bir daha zaten doğuramaz!
• Bir avazda kurtul, inşallah!
• Kemiklerim kırılmış gibi hissettim!
• Hamileyken çok kötü olurdum!
7. Hamile ve Doğum Psikoloğu Kimdir?
Hamile ve doğum psikoloğu; doğuma hazırlık eğitimi alan veya almak üzere olan gebe ile doğuma öncesinde psikolojik hazırlığını yapar. Bu süreçte gebe ile doğum algısını, doğum hikayesini, korku ve kaygısını çalışır. Gebenin süreçte var olacak olan destekçileri ile iletişimde bulunur, gerekli gördüğünde kaynakları iletişime geçirir. Aynı zamanda gebenin kendi alanını oluşturmasına olanak sağlayan kişidir. Sınırlarını belirlemesine, ihtiyaçlarını ifade etmesine alan oluşturur.
Hamile ve doğum psikoloğu; baba adayının da doğum algısı, doğuma dair kaygısı vb. konularla da çalışan kişidir.
Bunlarla birlikte gebe ve baba adayına doğum anında da eşlik eder. Doğum esnasında, öncesinde tanıştığı doğum ekibi ile (doktor, ebe, doula) iletişimi sağlayan kişidir. Sağlık dışı olması nedeniyle hekime ya da ebeye herhangi bir müdahalede bulunmaz. Gebeye, babaya ve dışarıda bekleyen varsa aile üyelerine destek olduğu gibi zaman zaman zorlanan yada yorulmuş olan var ise fark edip, ekipten herhangi birinin de alanını oluşturmasına fırsat yaratan kişidir.
8. Doula Kimdir?
Doula; sağlık dışı olan doğum destekçisidir. Doğumda gebeye, baba adayına eşlik eder. Doğumda ilaç dışı teknikler ile gevşeme sağlar. Gebenin ihtiyacını belirleyen ve ona yönelik hareket eden kişidir. Doğumda fiziksel olarak (aktif doğum pozisyonları, doğum topunun kullanımı gibi) destek verir. Imajinasyon teknikleri ile gebenin doğumuna odaklanmasına olanak sağlar. Yine sağlık çalışanına herhangi bir müdahalede bulunmaz.
9. Doğal Doğum Nedir?
Doğal doğum denildiğinde; hem bebeğe, hem de anneye saygılı doğumdan bahsedilmektedir. Doğal doğum;
• Mümkün olduğunca müdahalelerden uzak olması,
• Anne ve bebeğin mahremiyetinin sağlanması,
• Doğumdan hemen sonra anne ile bebeğin ten tene temasının yapılması,
• Kordonun hemen (kordondaki kan akımı bitene kadar) kesilmemesi,
• Doğumun kendisinin başlaması (herhangi sağlık problemi yok ise),
• Annenin bebek ile ten tene temasının yapılması,
• Eğer şartlar anneye vermek için uygun değil ise, baba ile kesintisiz ten tene temasının yapılmasıdır.
Doğumun sonunda ne olursa olsun istenilen ilk sonuç; anne ile bebeğin sağlıklı olması, doğumun travmatik olmaması ve mümkün olduğunca müdahalelerden uzak olmasıdır. Doğumda desteksiz kalmayın, profesyonellerden destek alın ve doğumunuza hazırlanın. Zorlayıcı, sıkıntı hissettiren ve bir avazda kurtulunması gereken doğum algısı ve yaşantısı yerine, coşkulu ve heyecanlı bir doğum hikayesi yazmak mümkün.
Doğumda desteğin, mümkün olduğunca müdahale olmayışının, doğal olmasının, bebeğin gelişinin beklenmesinin ve olumsuz yerine olumlu bir algının olmasının bebeğin gelişini önemli ölçüde etkilediği görüşündeyim.
Tüm bu yukarıda bahsettiğim bilgilerden hareketle; bebeğin dünyaya geliş şeklinin, anne ya da babayla ten tene temasının, mekanik bir yerden ise daha sıcak ve mahremiyet alanının da oluşturduğu bir alana doğmasının, ilk karşılanmasının bu denli doğal, samimi, hazırlıklı ve sınırlarına dikkat edilmesinin çok kıymetli ve değerli olduğunu düşünüyorum. Bu sayede bebeğin; ilk anından itibaren bir birey olarak kabul edildiği, önemsendiği, kendini değerli hissedebildiği, güvenli bağın geliştiği ve mahremiyet alanının oluştuğu bir alana doğduğu kanısındayım.
ESRA TAŞDEMİR SEYİTOĞLU
KLİNİK PSİKOLOG & PSİOKDRAMATİST
Günümüzde aileler, bebek geleceğinin haberi ile birlikte bir çok soruyla karşı karşıya kalmaktadırlar. Bununla birlikte çok fazla bilgi, seçenek ve eğitim önerileri bulunmaktadır. Bu yazıyla doğuma hazırlık eğitiminin ne olduğunu, neden önemli olduğunu ve ne olmadığını aktarmaya çalışacağım. Bununla birlikte birkaç ayrı başlıkta yazıyı tamamlayacağım. Burada değineceğim konular ise şöyle;
1. Doğuma hazırlık eğitimi nedir?
2. Doğuma hazırlık eğitimi ne değildir?
3. İyi bir doğuma hazırlık eğitimi nasıl olur?
4. Eğitimde değinilen konular neler?
5. Babanın doğuma hazırlık eğitimindeki yeri nedir?
6. Ne gibi ifadeler doğum algımı bozuyor?
7. Hamile ve doğum psikoloğu kimdir, ne yapar?
8. Doula kimdir, ne yapar?
9. Doğal doğum nedir?
1. Doğuma Hazırlık Eğitimi Nedir?
Doğuma hazırlık eğitimi; doğum öncesi, esnası ve sonrasına dair bir eğitimdir. Aileye gelecek olan bebeğin ve ebeveynlerinin sağlıklı, farkındalıklı geleceği için bir yatırımdır.
Doğuma hazırlık eğitiminde; sistemli olarak belirli başlıklar vardır. Bununla birlikte; doğumun fizyolojisinin ve aynı zamanda psikolojisinin anlatıldığı, ideal doğum ortamında nelerin var olduğu ve nelerin de olmaması gerektiği bahsedilmektedir.
2. Doğuma Hazırlık Eğitimi Ne Değildir?
Doğuma hazırlık eğitimi hiç sorgusuz ve sonuna kadar, normal doğumu savunan bir eğitim değildir. Doğuma hazırlık eğitiminde; mümkün olduğunca kavramı önemli bir yerdedir ve herhangi bir doğum şeklini öne çıkartan değil, her bilgiyi Dünya Sağlık Örgütü gerçekleriyle aktarıp kararı aileye bırakan bir eğitimdir. İyi bir doğuma hazırlık eğitimine gitmek, doğum bekleyen anne ve babanın sorumluluğundadır.
Doğuma hazırlık eğitimi; gebeye ve babaya dayatmaların olduğu bir eğitim değildir. Ebeveyn adaylarını kaygılandıracak bir eğitim olmadığı gibi anne-baba adayının iyilik halini göz ardı eden bir eğitim de değildir.
3. İyi Bir Doğuma Hazırlık Eğitimi Nasıl Olur?
Türkiye’de doğuma hazırlık eğitimi eğitmenlerini yetiştiren ve uluslararası geçerliliği olan, 3 kurum vardır. Bu kurumlardan mezun olan mezunlardan veya staj grubunu açacak olan stajyerlerden doğuma hazırlık eğitimi almak yerinde olacaktır. Aynı zamanda eğitmenin herhangi bir yönlendirme yapmaması, kanıta dayalı tüm bilgilerden eğitiminde bahsetmesi ve seçeneği bebek bekleyen aileye sunması önemli bir faktördür.
Yetiştirilen doğuma hazırlık eğitmeni ve doulanın temas ederek, dokunarak, eğitim programının içerisinde yer alan (vücudun bu bölgesinde şurası bunu ifade eder gibi) akubası, refleksoloji gibi alanlarda bilgi sahibi olunmaktadır. Bu nedenle eğitmenin eğitime ‘gidiyor’ olması, aktif olarak ‘katılması’ çok önemlidir.
On-line / uzaktan eğitim ile doğuma hazırlık eğitmeni yetiştiren, kuruluşların kalitesinin ne ölçüde olduğu bilinememektedir.
Tüm bu bilgilerle birlikte; doğuma hazırlık eğitimi veren her kişi, doğuma hazırlık eğitmeni olmalıdır. Kişinin doktor, ebe, psikolog, anestezi uzmanı olması yeterli değildir. Doğuma hazırlık eğitmenliği ayrı bir meslektir. Kişi hangi eğitimden geçerse geçsin, nötr bir doğuma hazırlık eğitmeni olabilmelidir. Kendi mesleğinin, eğitimine katkısı tabiki olacaktır ancak sadece mesleğinin gözünden değil nötr bir şekilde eğitimi vermelidir.
4. Eğitimde Değinilen Konular Neler?
• Doğumun fizyolojik ve psikolojik aşamaları
• İdeal doğum ortamının özellikleri
• Doğumun nasıl başladığı
• Doğumda ilaç dışı gevşeme teknikleri
• Doğumu kolaylaştıran nefes egzersizleri
• Aktif doğum pozisyonları
• Babanın doğuma desteği
• Doğumun provası
• Doğumda müdahaleler
• Anne-Bebek dostu sezaryen
• Ten Tene Temas
5. Babanın Doğuma Hazırlıktaki Yeri Nedir?
Babanın doğuma hazırlık eğitimine katılıyor olması bir çok açıdan faydalıdır. Bebeğin gelmesine hazırlanan aile ‘birlikte’ hazırlandığı gibi aynı zamanda baba da, baba rolüne hazırlık yapmaktadır. İkinci çocuğunu bekleyen ailelerde ‘baba zaten rolünü öğrenmiştir’ demek yeterli olmaz. Burada da doğumun fizyolojisini, anne / anne adayının neler deneyimleyeceğini bilmek ve bu anlamda destek olmak eğitim almayla birlikte kolaylaşacaktır.
Babanın eğitime katılması aynı zamanda babanın (varsa) kaygısını, kanıta dayalı bilgilerle somutlaştırmak ve anlatmak önemli olacaktır. Bu sayede kaygının yerini bilgi, güven ve teslimiyet alacaktır.
Babanın rolü ev içinde gebenin gerildiği, kaygılı hissettiği zamanlarda birlikte öğrendikleri bilgileri yine birlikte hareket ederek yönetecektir. Bazen yaptığı tek şey; ‘eğitimde de bundan bahsetmişlerdi’ şeklinde ifadelerinde bulunmak olacaktır. Aslında doğuma hazırlık eğitimi sayesinde baba adayı da farkındalığı arttığı için kendini güvende hissedebilecektir.
6. Ne Gibi İfadeler Doğum Algımı Bozuyor?
• Allah kurtarsın!
• Ben doğururken çok çektim!
• Dur, doğumda başıma neler geldi sana onu anlatayım!
• Canımdan can çıktı!
• İnsan doğumda çektiklerini bir hatırlasa, bir daha zaten doğuramaz!
• Bir avazda kurtul, inşallah!
• Kemiklerim kırılmış gibi hissettim!
• Hamileyken çok kötü olurdum!
7. Hamile ve Doğum Psikoloğu Kimdir?
Hamile ve doğum psikoloğu; doğuma hazırlık eğitimi alan veya almak üzere olan gebe ile doğuma öncesinde psikolojik hazırlığını yapar. Bu süreçte gebe ile doğum algısını, doğum hikayesini, korku ve kaygısını çalışır. Gebenin süreçte var olacak olan destekçileri ile iletişimde bulunur, gerekli gördüğünde kaynakları iletişime geçirir. Aynı zamanda gebenin kendi alanını oluşturmasına olanak sağlayan kişidir. Sınırlarını belirlemesine, ihtiyaçlarını ifade etmesine alan oluşturur.
Hamile ve doğum psikoloğu; baba adayının da doğum algısı, doğuma dair kaygısı vb. konularla da çalışan kişidir.
Bunlarla birlikte gebe ve baba adayına doğum anında da eşlik eder. Doğum esnasında, öncesinde tanıştığı doğum ekibi ile (doktor, ebe, doula) iletişimi sağlayan kişidir. Sağlık dışı olması nedeniyle hekime ya da ebeye herhangi bir müdahalede bulunmaz. Gebeye, babaya ve dışarıda bekleyen varsa aile üyelerine destek olduğu gibi zaman zaman zorlanan yada yorulmuş olan var ise fark edip, ekipten herhangi birinin de alanını oluşturmasına fırsat yaratan kişidir.
8. Doula Kimdir?
Doula; sağlık dışı olan doğum destekçisidir. Doğumda gebeye, baba adayına eşlik eder. Doğumda ilaç dışı teknikler ile gevşeme sağlar. Gebenin ihtiyacını belirleyen ve ona yönelik hareket eden kişidir. Doğumda fiziksel olarak (aktif doğum pozisyonları, doğum topunun kullanımı gibi) destek verir. Imajinasyon teknikleri ile gebenin doğumuna odaklanmasına olanak sağlar. Yine sağlık çalışanına herhangi bir müdahalede bulunmaz.
9. Doğal Doğum Nedir?
Doğal doğum denildiğinde; hem bebeğe, hem de anneye saygılı doğumdan bahsedilmektedir. Doğal doğum;
• Mümkün olduğunca müdahalelerden uzak olması,
• Anne ve bebeğin mahremiyetinin sağlanması,
• Doğumdan hemen sonra anne ile bebeğin ten tene temasının yapılması,
• Kordonun hemen (kordondaki kan akımı bitene kadar) kesilmemesi,
• Doğumun kendisinin başlaması (herhangi sağlık problemi yok ise),
• Annenin bebek ile ten tene temasının yapılması,
• Eğer şartlar anneye vermek için uygun değil ise, baba ile kesintisiz ten tene temasının yapılmasıdır.
Doğumun sonunda ne olursa olsun istenilen ilk sonuç; anne ile bebeğin sağlıklı olması, doğumun travmatik olmaması ve mümkün olduğunca müdahalelerden uzak olmasıdır. Doğumda desteksiz kalmayın, profesyonellerden destek alın ve doğumunuza hazırlanın. Zorlayıcı, sıkıntı hissettiren ve bir avazda kurtulunması gereken doğum algısı ve yaşantısı yerine, coşkulu ve heyecanlı bir doğum hikayesi yazmak mümkün.
Doğumda desteğin, mümkün olduğunca müdahale olmayışının, doğal olmasının, bebeğin gelişinin beklenmesinin ve olumsuz yerine olumlu bir algının olmasının bebeğin gelişini önemli ölçüde etkilediği görüşündeyim.
Tüm bu yukarıda bahsettiğim bilgilerden hareketle; bebeğin dünyaya geliş şeklinin, anne ya da babayla ten tene temasının, mekanik bir yerden ise daha sıcak ve mahremiyet alanının da oluşturduğu bir alana doğmasının, ilk karşılanmasının bu denli doğal, samimi, hazırlıklı ve sınırlarına dikkat edilmesinin çok kıymetli ve değerli olduğunu düşünüyorum. Bu sayede bebeğin; ilk anından itibaren bir birey olarak kabul edildiği, önemsendiği, kendini değerli hissedebildiği, güvenli bağın geliştiği ve mahremiyet alanının oluştuğu bir alana doğduğu kanısındayım.
ESRA TAŞDEMİR SEYİTOĞLU
KLİNİK PSİKOLOG & PSİOKDRAMATİST
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Doğuma Hazırlık Eğitimi Nedir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Esra TAŞDEMİR SEYİTOĞLU'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Esra TAŞDEMİR SEYİTOĞLU'nun izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
8 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden |
doğum, doğum anı, doğuma hazırlık, doula, doğuma hazırlık eğitmeni, doğuma hazırlık eğitimi, doğum psikoloğu, hamile ve doğum psikoloğu, doğum psikolojisi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
