2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Öfke Nedir ? Sebepleri Nelerdir ? Kontrolü Nasıl Sağlanır?
MAKALE #19512 © Yazan Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR | Yayın Nisan 2018 | 3,604 Okuyucu
ÖFKE NEDİR ? SEBEPLERİ NELERDİR ? KONTROLÜ NASIL SAĞLANIR?

Öfke duygusu genellikle savunma ile ilgili bir duygudur. Bireylerin benlik bütünlüklerini tehdit altında hissettikleri zamanlarda ortaya çıkar ve bu yönüyle kişinin hayata olan adaptasyonunu sağlar. Aslında öfke normal bir duygudur. Fakat neden olduğu yıkıcı etkilerden dolayı normal olmadığı veya hiç olmaması gerektiği şeklinde bir algı vardır. Bu algının oluşmasında öfke duygusu değil de onun ifade ediliş şeklinin önemli bir etkisi bulunmaktadır.

Her bireyin öfke eşiği farklıdır. Öfkelenme düzeyimizde, kişilik yapımız ve çevremizdeki bireylerin etkisi büyüktür. Özellikle aile içerisinde sorunları öfke ile çözmeye çalışan ebeveynlerin varlığı önemli bir faktördür. Böyle ailelerdeki çocukların sorunları çözme stratejisi olarak öfkeyi benimsedikleri görülmektedir. Çok öfkeli bireylerin anne babaları incelendiğinde özellikle babaların çok öfkeli kimseler olduğu görülecektir.

Öfke duygusunun oluşmasında etkili olan bir diğer faktör ise stres faktörüdür. Özellikle stres oluşturan ortamlar ve bireylerle yaşayan kimselerin aşırı gergin ve öfkeli oldukları görülmektedir. Stres anında bireylerin sakin olması zordur. Böyle anlarda öfkeli kişi davranışlarını belirli düşünce kalıplarından geçirmeyerek ilk hissettiği duyguyu olduğu gibi karşı tarafa yansıtmaktadır. Karşı tarafa hiç düşünülmeden yansıtılan bu duygular çoğu vakit kişinin hata yapmasına ve sonradan pişman olmasına neden olmaktadır.

Öfkenin bir problem olarak görülmesinde, bu duyguyu nasıl yansıttığımızın önemli bir rolü vardır. Karşımızdaki kimseyi kıracak bir üslup, kısa ve uzun vadede dönüşü olmayan zararlar getirebilecektir. Bu nedenle öfke konusunda sıkıntı çeken kimselerin öfkelerini karşı tarafa nasıl yansıtacaklarını öğrenmeleri gerekmektedir.

Öfkenin en önemli özelliklerinden bir tanesi de onun hedef aramasıdır. Öfke duygusunu yaşayan kişi bir şekilde bu duygusunu karşı tarafa ifade etmek ister. Bu ifade yoluyla, içsel rahatlama hisseder ve tehdit oluşturan duruma karşı kendini korumuş olur. Aslında bu durum gayet mantıklıdır fakat öfkeyi yansıtma biçimimiz karşımızdaki kişiyi kıracak ve incitecek boyuta geliyorsa ve öfkelenen kişinin haksızlık yapmasına neden oluyorsa bireylerin öfkelerini kontrol etmeye ihtiyaçları var demektir.

Öfkeli bakış açısının çoğu vakit mantıkla uyuşmadığını görüyoruz. Kişi ne kadar çok öfkeleniyor ise mantık çizgisinden o ölçüde uzaklaşıyor demektir. Özellikle kişilerin hayatları ile ilgili kararlarda öfke duygusu yatışmadan karar almamaları gerekir.

Öfkeli olan birinin iletişiminde de sorunlar ortaya çıkar. Ne kadar çok öfkeli isek o oranda iyi iletişimden uzaklaşırız. Çoğu vakit hissetmediğimiz, doğru bulmadığımız bazı sözleri karşı tarafa yansıtırız. Öfkeli olan birinin karşı tarafa olumlu bir geri bildirimde bulunması çok zordur. Kişi ne kadar çok öfkeliyse o oranda olumsuz konuşur. Bu olumsuz iletişim bazen de beden dili ile karşı tarafa yansır. Her iki iletişim tarzı da karşı tarafta olumlu bir intiba yaratmayacağından dolayı iletişimimiz bozulur ve istemeyeceğimiz sorunlarla karşılaşırız.

Öfkeli olan kişinin rahatsız olduğu durumu karşı tarafa aktarmaması veya aktaramaması da önemli bir sorundur. Öfkesini sürekli içine atan, rahatsızlıklarını ifade edemeyen bir kişide, ilerleyen zamanlarda depresyon veya fiziksel bazı rahatsızlıklarının ortaya çıkması muhtemeldir. Bu nedenle kişilerin öfkelerini doğru yöntemlerle ifade etmeyi öğrenmeleri gerekir.

Öfke duygusunu yakınımızda olan kişilere daha kolay bir şekilde ifade ederiz. Bu kişilerin bir şekilde bizden kopamayacağını, bizi alttan alacağını, tekrardan onları kazanabileceğimizi düşünürüz. Bilinç altının bize iletmiş olduğu bu mesajda bazı doğruluk payı bulunsa da içinde çok büyük yanlışları barındırır. En fazla değer vermemiz gereken kişiler en yakınımızda olan ve bize en çok değer veren kimseler olmalıdır. En yakınındakilere hak ettiği şekilde davranmayan kimsenin onları mutsuz ettiğinden dolayı kendisinin de mutlu olması mümkün değildir.

Öfkeli biriyle nasıl bir iletişim kurulması gerektiği de önemli bir sorundur. Çünkü karşı tarafta hiçbir şekilde mantıklı bakamayan analiz ve empati yapamayan biri bulunmaktadır. Böyle birine bir şeyler anlatabilmek çok zordur bu nedenle ona “Sen şuan çok öfkelisin bu konuyu daha sonra konuşalım” denilmeli bu sağlanamıyorsa “Tamam konuşalım ama ben sadece seni dinleyeceğim seninle tartışmayacağım” denilmelidir. Çünkü iki öfkeli kişinin iletişiminden pozitif bir sonuç çıkması mümkün değildir. Buna şöyle bir örnek verirsek iki hızlı arabanın olanca hızıyla birbirlerinin üzerine geldiğini düşünün. Böyle bir çarpışma anında her iki tarafta ciddi zarar görecektir. Her ne kadar taraflardan biri diğerinden bazı konularda daha güçlü olsa da netice itibari ile bir ölçüde zarar görmüş olacaktır. Bunun yanında çatışmadan mağlup olan kendini kötü hissedeceği için o kişiyle eskisi gibi iyi bir diyalog kurulamayacak ve yeni bir düşman edinilmiş olacaktır.

Öfke anında kişilerin “Bu kişi benim için ne kadar önemli ?, benim hayatımda bir yeri var mı ?, bu kişiye öfkeli bir şekilde davranırsam ben ne kazanırım ? ” sorularını sormaları daha doğru davranmalarına imkan verecektir. Eğer bu kişi hayatında bir daha hiç görmeyeceği veya her gün göreceği biri ise bu sorular onun daha mantıklı bir yaklaşım ortaya koymasını sağlayacaktır.

Öfke anında gevşeyebilmek, rahat olabilmek çok önemlidir. Özellikle bu zamanlarda kişilerin gevşeme tekniklerini kullanmaları bu süreci daha kolay atlatmalarını sağlayacaktır.

Öfke duygusunun oluşturabileceği hasarı en az seviyeye indirebilmenin yolu kişinin kendini tanıyabilmesidir. Bunu için kişilerin sakinleştikleri vakit ben neden öfkelendim?, Beni bu ölçüde öfkelendiren duygu neydi? ( aşağılandım mı, değersiz mi görüldüm) sorusunu kendilerine sormaları gerekmektedir. Sakinleşince kişinin böyle bir analiz yapması kendisini daha iyi tanımasına, öfke öncesinde kendini daha iyi kontrol etmesine ve bu duygunun olumsuz etkilerini daha az yaşamasına imkan verecektir.

Uzman Psikolog Vedat AKDEMİR
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Öfke Nedir ? Sebepleri Nelerdir ? Kontrolü Nasıl Sağlanır?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Vedat AKDEMİR Fotoğraf
Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolog
Uzman Psikolog / Çift ve Aile Terapisti / EMDR Terapisti
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi23 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Özgeçmiş - Çalışma Alanları - Makaleler (31) - Videolar - İletişim Bilgileri
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Vedat AKDEMİR'in Yazıları
► Öfke Kontrolü Nasıl Sağlanır? Psk.Burçin KOYUNCU
► Öfke Nedir? Öfke Kontrolü Mümkün mü? Uzm.Psk.Dnş.Yalçın YILMAZ
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Öfke Nedir ? Sebepleri Nelerdir ? Kontrolü Nasıl Sağlanır?' başlığıyla benzeşen toplam 26 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendimi Çok Eleştiriyorum. Ne Yapmalıyım? ÇOK OKUNUYOR Kasım 2023
► Değersiz Değilsin Kasım 2021
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


10:29
Top