Yaşamın Bir Parçası Öfke
Öfke, günlük hayatımızda çoğumuzun farklı şekillerde deneyimlediği ve şahit olduğu bir duygu olarak karşımıza çıkmaktadır. Birçok kişi için öfke, tehlikeli veya kaçınılması gereken bir duygudur. Ancak her ne kadar kulağa olumsuz bir duygu gibi gelse de aslında diğer duygular (hüzün, sevinç, korku, heyecan, umut vs.) gibi günlük yaşamımızın bir parçasıdır. Öfke; engellenme, incinme veya tehdit karşısında otomatik olarak ortaya çıkan saldırganlık tepkisi, kızgınlık ve hiddet anlamlarına gelir.
Peki nedir bu öfke? Nasıl ve Ne zaman ortaya çıkar? Neden öfkeye başvurma ihtiyacı hissederiz? Neden bu kadar yıkıcıdır?
Öfke duygusu, insanlık tarihi kadar eskidir ve yeryüzündeki ilk örneği, Kabil ile Habil kardeşler arasında görülmüştür. Bu duygunun etkisiyle işlenen ilk cinayet, Kabil ve Habil kardeşler arasındaki kavgada görülmüştür ve günümüze kadar öfke duygusu değişik şekillerde kendini göstermiştir. Öfke hem dış hem de iç olaylardan kaynaklanabilir. Travmatik ya da bizi geçmişte kızdırmış olayları hatırlamak da öfke duygusuna neden olabilir.
Günümüzde, öfke duygusu aşağıdaki koşullarda ortaya çıkabilir:
Beklentilerimiz karşılanmadığı zaman,
Değer görmediğimizi düşündüğümüz zaman,
Stres altında olduğumuz zaman,
Tehdit altında hissettiğimiz zaman,
İnsanlar tarafından anlaşılmadığımız zaman,
Engellendiğimizi hissettiğimiz zaman,
Benliğimize karşı saldırı olduğu zaman,
Seanslar sırasında danışanlar, öfke duygusuna neden olan sebepleri sıralarken, birbirinden farklı örneklerde kendini gösteren ama temelde benzer ifadeler kullanırlar:
‘Beni aptal yerine koyan insanlara sinirleniyorum’
‘Hakkım olanı alamadığım zaman öfkelenirim’
‘Çocuklarıma söz geçiremediğim zaman öfkelenirim’
‘İki yüzlü ve samimiyetsiz insanlara çok öfkelenirim’
‘Yapılacak işlerin zamanında teslim edilmemesine sinirlenirim’
‘Dinlenmediğimi, söylediklerimin duyulmadığını hissettiğim zaman öfkelenirim’
‘Değersiz hissettiğimde kızarım’
Öfkeyi hissetmeden hemen önce hissettiğimiz şey, aslında öfkeye neden olan birincil duygudur. Öfkelenmeden önce kişi korkmuş, engellenmiş, tehdit veya baskı altında hissedebilir. Bu duyguların herhangi biri yeterince yoğun olduğunda, yoğun olarak hissettiğimiz bu duyguyu öfke olarak ifade ederiz. Aslında öfke, genellikle ikincil duygu olarak adlandırılır; çünkü kendimizi korumak ya da bir savunma mekanizması olarak zayıf yönlerimizi maskelemek için ona başvururuz. Bir buzdağı gibi düşünürsek, öfke, buzdağının görünen yüzüdür; fakat buzdağının altında çoğu zaman öfke anında fark edemediğimiz başka duygular yatmaktadır. Öfke duygusu, iç dünyamızdaki düşünceler, negatif olarak algılanan olaylar veya bir ilişki içindeki çatışmayla uyarılabilir. Bazı insanlar günlük yaşamın rutin hayal kırıklıklarına karşı aşırı derecede hassastırlar ve istenmeyen veya haksız gördükleri durumlarda öfkelenirler. Bu kişiler genellikle öfkelerini yönetmekte güçlük çekerler; başkalarını ve genellikle kendilerini incitecek şekilde tepki gösterebilirler.
Öfke, hepimiz tarafından farklı derecelerde tecrübe edilen güçlü bir duygudur. İnsanlar öfkelerini ifade ederken zorluk yaşayabilirler. İnsanların bizi dinlemediğini ya da anlamadığını hissettiğimiz zaman kontrolümüzü kaybedebiliriz. Öfke duygusu kontrol altına alınamadığında bize ve ilişkilerimize zarar veren yıkıcı bir güce dönüşerek kötü sonuçlar doğurabilir.
Öfkenin yıkıcı gücüyle, etrafımızda bulunan sevdiğimiz tüm insanları kırabiliriz. Öfkeyi bastırmak bir dizi soruna yol açabilir; görünürde küçük bir söze takılmamıza veya çoğunlukla öfkemizin yanlış kişilere patlamasına neden olabilir. Bu kişilerin tepkileri zaman zaman saldırgan ve yıkıcı boyutlara ulaşabilir. Öfkenin tahrip edici ifadeleri, daha sonradan suçluluk ve utanç duygusu yaratabilir. Çoğu zaman bireyler, öfkelerini iş arkadaşına veya aile fertlerine yansıtabilirler.
Öfke duygusunun yıkıcı gücünü etkisiz hale getirmek için insanların ihtiyaç ve arzularını açıkça ve kararlı bir biçimde ifade etmeleri çok önemlidir.
Sonuç olarak, insanlar öfkeyi yönetmeyi öğrendikçe iletişim kurmanın getirilerini deneyimlemeye başlarlar. Kontrol edilemeyen öfkenin hayatlarında yıkıcı bir güce sahip olduğunu anladıklarında, öfkeyi anlama ve yönetmenin huzurlu bir yaşam için değerli bir çaba olduğunun farkına varırlar. Öfke, ele alınması gereken bir sorunun olduğunu gösteren yararlı bir araç olabilir. Bireyler öfkeyi tetikleyen koşulları dikkatlice değerlendirmeyi ve değişimi uygulamak için bu bilgileri verimli bir şekilde kullanmayı öğrenmelidir. Bu sebeple, öfke duygularını yoğunlaştıran düşünceleri tanımamız, yeni düşünce ve davranış modelleri geliştirmemiz gerekir.
Peki nedir bu öfke? Nasıl ve Ne zaman ortaya çıkar? Neden öfkeye başvurma ihtiyacı hissederiz? Neden bu kadar yıkıcıdır?
Öfke duygusu, insanlık tarihi kadar eskidir ve yeryüzündeki ilk örneği, Kabil ile Habil kardeşler arasında görülmüştür. Bu duygunun etkisiyle işlenen ilk cinayet, Kabil ve Habil kardeşler arasındaki kavgada görülmüştür ve günümüze kadar öfke duygusu değişik şekillerde kendini göstermiştir. Öfke hem dış hem de iç olaylardan kaynaklanabilir. Travmatik ya da bizi geçmişte kızdırmış olayları hatırlamak da öfke duygusuna neden olabilir.
Günümüzde, öfke duygusu aşağıdaki koşullarda ortaya çıkabilir:
Beklentilerimiz karşılanmadığı zaman,
Değer görmediğimizi düşündüğümüz zaman,
Stres altında olduğumuz zaman,
Tehdit altında hissettiğimiz zaman,
İnsanlar tarafından anlaşılmadığımız zaman,
Engellendiğimizi hissettiğimiz zaman,
Benliğimize karşı saldırı olduğu zaman,
Seanslar sırasında danışanlar, öfke duygusuna neden olan sebepleri sıralarken, birbirinden farklı örneklerde kendini gösteren ama temelde benzer ifadeler kullanırlar:
‘Beni aptal yerine koyan insanlara sinirleniyorum’
‘Hakkım olanı alamadığım zaman öfkelenirim’
‘Çocuklarıma söz geçiremediğim zaman öfkelenirim’
‘İki yüzlü ve samimiyetsiz insanlara çok öfkelenirim’
‘Yapılacak işlerin zamanında teslim edilmemesine sinirlenirim’
‘Dinlenmediğimi, söylediklerimin duyulmadığını hissettiğim zaman öfkelenirim’
‘Değersiz hissettiğimde kızarım’
Öfkeyi hissetmeden hemen önce hissettiğimiz şey, aslında öfkeye neden olan birincil duygudur. Öfkelenmeden önce kişi korkmuş, engellenmiş, tehdit veya baskı altında hissedebilir. Bu duyguların herhangi biri yeterince yoğun olduğunda, yoğun olarak hissettiğimiz bu duyguyu öfke olarak ifade ederiz. Aslında öfke, genellikle ikincil duygu olarak adlandırılır; çünkü kendimizi korumak ya da bir savunma mekanizması olarak zayıf yönlerimizi maskelemek için ona başvururuz. Bir buzdağı gibi düşünürsek, öfke, buzdağının görünen yüzüdür; fakat buzdağının altında çoğu zaman öfke anında fark edemediğimiz başka duygular yatmaktadır. Öfke duygusu, iç dünyamızdaki düşünceler, negatif olarak algılanan olaylar veya bir ilişki içindeki çatışmayla uyarılabilir. Bazı insanlar günlük yaşamın rutin hayal kırıklıklarına karşı aşırı derecede hassastırlar ve istenmeyen veya haksız gördükleri durumlarda öfkelenirler. Bu kişiler genellikle öfkelerini yönetmekte güçlük çekerler; başkalarını ve genellikle kendilerini incitecek şekilde tepki gösterebilirler.
Öfke, hepimiz tarafından farklı derecelerde tecrübe edilen güçlü bir duygudur. İnsanlar öfkelerini ifade ederken zorluk yaşayabilirler. İnsanların bizi dinlemediğini ya da anlamadığını hissettiğimiz zaman kontrolümüzü kaybedebiliriz. Öfke duygusu kontrol altına alınamadığında bize ve ilişkilerimize zarar veren yıkıcı bir güce dönüşerek kötü sonuçlar doğurabilir.
Öfkenin yıkıcı gücüyle, etrafımızda bulunan sevdiğimiz tüm insanları kırabiliriz. Öfkeyi bastırmak bir dizi soruna yol açabilir; görünürde küçük bir söze takılmamıza veya çoğunlukla öfkemizin yanlış kişilere patlamasına neden olabilir. Bu kişilerin tepkileri zaman zaman saldırgan ve yıkıcı boyutlara ulaşabilir. Öfkenin tahrip edici ifadeleri, daha sonradan suçluluk ve utanç duygusu yaratabilir. Çoğu zaman bireyler, öfkelerini iş arkadaşına veya aile fertlerine yansıtabilirler.
Öfke duygusunun yıkıcı gücünü etkisiz hale getirmek için insanların ihtiyaç ve arzularını açıkça ve kararlı bir biçimde ifade etmeleri çok önemlidir.
Sonuç olarak, insanlar öfkeyi yönetmeyi öğrendikçe iletişim kurmanın getirilerini deneyimlemeye başlarlar. Kontrol edilemeyen öfkenin hayatlarında yıkıcı bir güce sahip olduğunu anladıklarında, öfkeyi anlama ve yönetmenin huzurlu bir yaşam için değerli bir çaba olduğunun farkına varırlar. Öfke, ele alınması gereken bir sorunun olduğunu gösteren yararlı bir araç olabilir. Bireyler öfkeyi tetikleyen koşulları dikkatlice değerlendirmeyi ve değişimi uygulamak için bu bilgileri verimli bir şekilde kullanmayı öğrenmelidir. Bu sebeple, öfke duygularını yoğunlaştıran düşünceleri tanımamız, yeni düşünce ve davranış modelleri geliştirmemiz gerekir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Yaşamın Bir Parçası Öfke" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Zeynep ÖZGÜVEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Zeynep ÖZGÜVEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
