2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Savaş ve Göç Sorunsalı
MAKALE #19625 © Yazan Psk.Dnş.Büşra BAYRAKTAR | Yayın Mayıs 2018 | 2,267 Okuyucu
Göç, geçmişi sorgulamaya açan, oldukça büyük ölçüde bugünümüzü etkileyen, ulusal, bölgesel ve küresel etkileri olan bir nüfus hareketidir. ‘Fiziki mekân değişikliği’ olarak tanımlamaktan çok daha öte, sosyo-ekonomik ve kültürel sistem değişikliğini de içeren bir kavramdır. Bir diğer ifadeyle, insan hareketliğinin en genel tanımıdır. Jeopolitik konumu göz önüne alındığında, Türkiye kaynak ülkeler arasında yaşanan göç güzergâhının da tam kavşağında yer alan bir ülkedir. Böylelikle zorunlu göçün hedefi, kaynağı ve transit ülke konumu ile bu meselenin pratikte önemli bir parçası haline gelmiştir. Yoğun olarak Ortadoğu, Afrika ve Asya’da bulunan ülkelerden gelişlerin ve geçişlerin olduğu Türkiye, sınır bölgelerinde yaşanan siyasi çalkantılar ve ekonomik istikrarsızlıklar gibi belli başlı sorunlar sebebiyle ülkelerini terk etmek zorunda kalanlar için köprü görevindedir.
Komşu ülke Suriye’de 2010 yılından beri yaşanan savaş, milyonlarca insanı yerinden ederek ciddi bir nüfus hareketliğine neden oldu. Savaştan kaçanların önemli bir kısmı, en yakın ülke olan Türkiye’ye sığındılar.
İnsanların asgari yaşam standartlarının ortadan kalktığı bir ortamda, sağlıksızlık başta olmak üzere barınma problemleri, eğitim problemleri, psikolojik problemler gibi daha pek çok problem ortaya çıkmaktadır.
Göçün nedenleri incelenecek olduğunda;GÖÇ, kişilerin gelecek yaşantılarının tamamını veya bir kısmını geçirmek üzere, sürekli ya da geçici bir süre için bir yerleşim ünitesinden bir başkasına yerleşmek amacıyla yaptıkları coğrafi yer değiştirme olayını kapsayan sosyal bir değişim sürecidir(Demir,1996). Tarih boyunca çok önemli bir toplumsal olgu olan göç, toplumların sosyal, kültürel, ekonomik, politik biçimlenmelerini doğrudan etkileyen temel öğelerden birisi olarak kabul edilmektedir(Kızılçelik,1996). Göç eden insanların büyük bir bölümü savaş, iç savaş, etnik ya da dini çatışmalar, siyasi baskı ya da katlanılamaz orana ulaşan yoksulluk nedeniyle, hayatlarını kurtarabilmek amacıyla veya daha iyi yaşam koşulları umuduyla göç etmektedirler (Şahin, 2001).
Bireylerin çeşitli bölgeler arasındaki hareketliliği sonucu ortaya çıkan ve sosyal bir değişim süreci olan göç olayı beraberinde çeşitli faktörleri getirmektedir. Bu faktörlerden en önemlisi göç eden bireyin yaşamını sürdürmeye başladığı yeni toplumun kültürü ve bu kültüre uyum sürecidir. Farklı kültürlerden gelen insanların bir arada yaşamaları, farklılıklarla baş etmeleri ve karşılaştıkları güçlükleri aşmaları gerekmektedir. Şüphesiz ki göçün birçok farklı boyutu vardır. Bunlardan biri de göçün psikososyal boyutudur.Stresli yaşam olayları, önemli sosyal değişiklikler ve kişinin sahiplendiği kültürün tehdit altında olması çeşitli sonuçlara ve ruhsal hastalıklara yol açabilmektedir. Göç nedeninin kendi istekleri dışındaki sebeplerle ilişki olmasının, yeni yerin sosyal ve kültürel farlılığındaki fazlalığın psikososyal sorunları arttırdığı bilinmektedir. Göç sonrası dönemde, bireylerin içinde yaşamaya başladığı yeni toplumdaki kültürel farklar uyum güçlüğü yaşanmasında, sağlık sorunlarının görülmesinde son derece belirleyici olabilmektedir (Tuzcu ve Bademli, 2014).Göç eden bireyler, göç sürecinin öncesi, sırası ve sonrasında farklı stresörlerle karşılaşmaktadırlar. Bu stresörler bireyler ve ailelerin sağlığı üzerinde farklı etkiler yaratabilmektedir. Göç süreci içerisinde göç eden bireyler işsizlik, sosyal statünün kaybı, yalnızlık, dil engeli, kültürel farklılıklar gibi birçok stresörler ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Stresin sağlık üzerindeki negatif etkisine ve stresle başa çıkma mekanizmalarının yetersizliğine bağlı olarak da göç eden bireyler fizyolojik ve psikolojik kökenli birçok sağlık problemi ile karşılaşmaktadırlar (Hyman, 2004). Meksikalı göçmen işçiler ile yapılan çalışmada, yeni kültüre uyum sağlayamayan göçmenlerde anksiyete ve stres düzeylerinin yüksek olduğu ve bunun sonucunda yüksek düzeyde depresyon görülmüştür. Aynı çalışmada göçmenlerin yaşadıkları anksiyete ile ilişkili değişkenlerin, düşük benlik saygısı, etkisiz sosyal destek, göçmenlerin normal yaşam tarzına katılmalarındaki engeller, düşük eğitim düzeyi ve yüksek düzeyde kültüre uyum sağlayamama kaynaklı stres olduğu bildirilmektedir. Göçmenlerde ortaya çıkan depresyon ile ilişkili değişkenlerin ise düşük benlik saygısı, etkisiz sosyal destek, aile işlevlerinde bozukluk, yaşamı ile ilgili kararlara katılamama, yüksek düzeyde kültüre uyum sağlayamama kaynaklı stres ve yüksek düzeyde anksiyete olduğu ifade edilmektedir(Hovey ve Magana, 2002).Çeşitli sebeplerden ötürü yer değişikliği yapmak zorunda kalan bireyin yaşadığı en büyük problemlerden biri de uyum problemidir. Kendi kültüründen uzaklaştıkça daha derinleşecek bu problem beraberinde başka sıkıntıları da getirebilmektedir. Özellikle dilini, kültürünü bilmediği bir yerde yaşamaya başlayan ve eski yaşam standartlarından uzak bir hayata adım atan bireyin yüzleşmesi gereken pek çok şey karşısına çıkmaktadır.

Göç ile birlikte bireyin hayatında birçok şey değişmiş ve baş edilmesi gereken pek çok şey de eklenmiş bulunmaktadır. Göç bireye baş edilmesi gereken sorunlar getirmiştir. Bunun en başında da farklı kültüre uyum aşamasıyla gelen güçlükler yer almaktadır. Farklı kültürlerle yaşamak durumunda kalan göçmenlere yönelik yapılacak girişimler planlanırken ilgili kişilerin başta kültürel farklılıkları dikkate almaları, göçün beraberinde getirdiği sosyal ve ekonomik değişkenleri, yaşam biçimlerini, inanç ve değerler sistemini değerlendirmeleri gerekmektedir.
Göç edenlerin davranış, dil, beslenme, eğitim, sağlık, ve benzeri birçok durumda yeni kültüre uyum sağlayıp sağlayamaması, ayrımcılığa maruz kalıp kalması gibi göçle ilişkili olan kültürel faktörler sağlık hastalık kavramlarının biçimlendirilmesinde ve değerlendirilmesinde önemlidir. Sağlık hizmetlerinin sunum kalitesini arttırmada sağlık personelinin halkın dilini tanıması, halkla bütünleşmiş kültürünü yansıtan sağlık davranışlarının neler olduğunu, nedenini bilmesi hizmet kalitesinin arttırılması açısından önemlidir. Hizmet kalitesini arttırmada sağlık sistemine ulaşılabilirliği kolaylaştırmak için yapısal engellerin de giderilmesi gerekmektedir.
Üstelik bu göç sorunsalı sadece uluslararası olmamakla birlikte, Türkiye sınırları içerisinde de genelde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde, özelde ise Diyarbakır ili kırsalında göç hareketleri genellikle Çukurova yöresine ve Türkiye’nin diğer Batı kentlerine yönelirken; zorunlu göç ile birlikte göç hareketlerinin yönü değişmiş, zorunlu göçe maruz kalanlar çoğunlukla kendilerine en yakın kente yerleşmişlerdir. Türkiye sınırları içerisinde olmasına rağmen benzer uyum problemleri büyük ölçüde gözükmekte ancak farklı çözüm yolları sunulmaktadır.
Eğitim alanı ele alındığında ise özetle; Türkiye, kamplara kabul ettiği Suriyelilerin her türlü ihtiyaçlarıyla birlikte, eğitim ihtiyacını da büyük oranda karşılamakta olduğu gözükmektedir. Bu anlamda Türkiye’de sığınmacılara verilen eğitim hizmetlerinin dünyada benzerini bulmak oldukça güçtür. Ancak özellikle kampların dışında yaşayan Suriyeli çocukların eğitime erişimlerinde halen bazı sorunlar olduğunu ifade etmek gerekir. Nitekim kamp içindeki Suriyeli çocukların yüzde 90’ı eğitime devam etmekteyken, bu oran kamp dışındakilerde yüzde 26 civarındadır. Yukarıdaki tartışmalarda da kamp dışı eğitim ortamlarının daha zorlayıcı ve daha fazla eksikliklere sahip olduğu görülmüştür. Bundan dolayı, kamp dışında yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunlarına öncelik verilmesi gerekmektedir(Emin,2016).
Sağlık profesyonelleri tarafından göç eden bireylerin sağlığının korunması ve geliştirilmesine yönelik gereksinim duyulan alanları belirlemeli, bu alanlara yönelik girişimler başlatılmalıdır. Özellikle hizmet verilen toplumdaki göçmen bireylerin sorunları ya da güçlü yönleri belirlenerek, doğru kaynaklara yönlendirilmeli ve bireylerin karşılaştıkları güçlüklerle etkin baş edebilme becerileri geliştirilmelidir.

Kaynakça
Abbott MW, Wong S, Williams M, Au M, Young W., (1999). Chinese migrants' mental health and adjustment to life in New Zealand. Aust N Z J Psychiatry; 33:13-21.
AKIN, Tansu (Ed.) (2001): Sığınmacı, Mülteci ve Göç Konularına İlişkin Türkiye’deki Yargı Kararları, Ankara, BMMYK.
Angelis, D. Furio, (1998). “Bu Benim Başıma Gelir Miydi? Mülteci Sorunu ve Uluslararası Toplumun Buna Yanıtı”, Umuda Doğru Dergisi Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği Yayını, Yıl 2, Sayı 4.
Balcıoğlu İ, Samuk F., (2002).Göç ve ruh sağlığımız. In Medikal ve Psikososyal Açıdan Göç Olgusu (Ed İ Balcıoğlu):40. İstanbul, Alfabe Basım Yayın.
Demir G. Göç nedenleri ve göç edenlerin beklentilerindeki gerçekleşme durumu. II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 20-22 Kasım 1996 Türkiye. Kongre Özet Kitabı sayfa:85-93. Ankara.
Dinçer: Oyunun Kuralı Değişmemeli”, Dünya Bülteni, 31 Temmuz 2012, http://www.dunyabulteni.net/servisler/ haberYazdir/221066/haber, Erişim tarihi: 10.11.2016.
Emin, Nur M., (2016). Türkiye’deki Suriyeli çocukların eğitimi: temel eğitim politakaları, http://file.setav.org/Files/Pdf/20160309195808_turkiyedeki-suriyeli-cocuklarin-egitimi-pdf.pdf. Erişim tarihi: 11.12.2016.
Erdoğan, M. (2015). Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum. İstanbul: Bilgi Yayınları.
GIBBONS,Don C. (1970), Delinquent Behaviour, Prentince-Hall Inc, New Jersey.
Gökalp, Ş., Günay, C., & Ezer, B. (2015). Akçakale Sınırından Türkiye'ye Sığınmacı Geçişi Hızlı Değerlendirme Raporu 18. 06. 2015. Ankara: Türk Tabipleri Birliği.
Hovey JD., Magana CG.,(2002) Migrant farmworker stress: mental health implications. J Psychol ; 136:493-513.
Human Rights Watch. “Geleceğimi Hayal Etmeye Çalıştığımda Hiçbir Şey Göremiyorum” Türkiye’deki Suriyeli Mülteci Çocukların Eğitime Erişiminin Önündeki Engeller–Kayıp Nesil Olmalarını Önlemek. (Human Rights Watch. ABD: 2015, https://www.hrw.org/sites/default/files/report_pdf/turkey1115tu_web.pdf. Erişim tarihi: 13.10.2016.
Hyman, H. (2004), Setting the stage: rewieving current knowledge on the health of Canadian immigrants. Can J Public Health; 95(3):I4-8.
İçduygu, Ahmet ve Toktaş, Şule. (2005). Yurtdışından Gelenlerin Nicelik ve Niteliklerinin Tespitinde Sorunlar, Türkiye Bilimler Akademisi Raporları sayı:12 Ankara.
İÇLİ, Tülin G. (2004), Kriminoloji, Martı Kitap ve Yayı- nevi, Ankara.
Karababa, A. O., & Yavuz, C. I. (2011). Türk Tabipleri Birliği Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Kolu Hatay Raporu, 26 Haziran 2011. Ankara: Türk Tabipleri Birliği.
Kızılçelik S. Mersin’e göç etmiş insanların sağlık koşulları üzerine bir çalışma. II. Ulusal Sosyoloji Kongresi, 20-22 Kasım 1996 Ankara, Türkiye. Kongre Bildiri Özet Kitabı sayfa:657-665.
Kongar E., (1999). Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, 7th ed. Ankara, Remzi Kitabevi.
Milli Eğitim Bakanlığı (2013) Ülkemizde Kamp Dışında Misafir Edilen Suriye Vatandaşlarına Yönelik Tedbirler. http://melikgazi.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_05/03024558_suriye.pdf , Erişim tarihi: 15.11.2016.
Milli Eğitim Bakanlığı, (2014). Yabancılara Yönelik Eğitim-Öğretim Hizmetleri. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/yabyonegiogr_1/ yabyonegiogr_1.html Erişim Tarihi: 12.10.2016.
Milli Eğitim Bakanlığı,(2013b). Ülkemizde Geçici Koruma Altında Bulunan Suriye Vatandaşlarına Yönelik Eğitim Öğretim Hizmetleri Genelgesi. http://fethiye.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2013_10/02093016_scannedimage24.pdf. Erişim tarihi: 20.10.2016.
Orhan, O. (2014). Suriye İç Savaşının İnsani Maliyeti: Mülteci Krizi, http://www.orsam.org.tr/files/OA/61/9oytunorhan.pdf , Erişim tarihi: 22.12.2016.
Padilla, C. Yolanda, (1997). “Immigrant Policy: Issues for Social Work Practice”, Social Work Journal of the National Association of Social Workers, 42 (6).
Paksoy, H. M., Paksoy, S., Memiş, H., & Özçalıcı, M. (2012). Arap Baharı'nın Sosyo-Ekonomik Etkileri: Türkiye-Suriye Karşılaştırması. Paper presented at the II. Bölgesel Sorunlar ve Türkiye Sempozyumu, 1-2 Ekim 2012.
Seydi, Ali R. (2014). Türkiye’nin Suriyeli Sığınmacıların Eğitim Sorununun Çözümüne Yönelik İzlediği Politikalar. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Nisan 2014, Sayı: 31, s. 267-305.
Sürenkök, F., Gökalp, Ş., & Vatansever, M. (2014). Türk Tabipleri Birliği Suruç Hekimler ve Sağlık Ortamı Hızı Değerlendirme Raporu, 29-30 Ekim 2014 Ankara: Türk Tabipleri Birliği.
Şahin, C., (2001).Yurt Dışı Göçün Bireyin Psikolojik Sağlığı Üzerindeki Etkisine İliskin Kuramsal Bir İnceleme, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi; 21(2):57-67.
Tuzcu, A. ve Bademli, K. (2014) Göçün Psikososyal Boyutu, Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry; 6(1), s.56-66 , doi: 10.5455/cap.20130719123555.
UNICEF., (2015b). Education Under Fire: How Conflict in the Middle East is Depriving Children of Their Schooling. New York: UNICEF. http://www.unicef.org/mena/Education_Under_Fire.pdf. tr/. Erişim tarihi: 9.12.2016.
Zencir, M., & Davas, A. (2014). Suriyeli Sığınmacılar ve Sağlık Hizmetleri Raporu. Ankara: Türk Tabipleri Birliği.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Savaş ve Göç Sorunsalı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Büşra BAYRAKTAR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Büşra BAYRAKTAR'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Büşra BAYRAKTAR Fotoğraf
Psk.Dnş.Büşra BAYRAKTAR
Samsun
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi1 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Büşra BAYRAKTAR'ın Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Savaş ve Göç Sorunsalı' başlığıyla benzeşen toplam 6 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
--
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


12:01
Top