Çocuğunuzu Anaokuluna Yazdırırken
Çocukların alışmış oldukları ev ortamlarından ayrılarak okula başlamaları, onlarda kaygı yaratabilir. Okula başlarken çocuğun yaşadığı kaygının temelinde yatan annesi ve/veya babasını kaybetme kaygısıdır. Yaşanan kaygının düzeyi çocuğun içinde bulunduğu ortam, ailesiyle olan ilişkileri ve genetik yapısına bağlı olarak değişmektedir.
Çocukların sabah evden ayrılıp okula gidebilmeleri için, ebeveynleriyle sağlıklı bir ayrışma sürecini yaşamış olmalarını gerektirmektedir. Sağlıklı ayrışma sürecinde ebeveynlerin çocuklara karşı bebeklikten itibaren temel bakım ihtiyaçlarını eksiksiz karşılayan, çocuğuna karşı sevecen, ilgili, sıcak ancak sınır ve kurallar koyabilen, kararlı ve tutarlı olan, aşırı koruyucu ve kollayıcı olmayan tutumlar sergilemesi gerekmektedir. Ayrışma sürecinin ve aile-çocuk ilişkisinin yukarıdaki şekilde yürütülmemiş olması durumunda çocuk ailesinden ayrılmayı ve okulda kalmayı istemez.
Ebeveynle olan bağlanma örüntüleri çocuğun daha sonraki ilişkilerde bağlanma ve ayrılma sürecinin nasıl yaşanacağını kısmen belirler. Ebeveynden ayrılarak bir okula başlamada kaygılı çocuk üçlü bir duygusal tepki sürecinden geçer. İlk tepki olan protesto da kaygılı çocuk annesine yoğun bir gereksinim duyar ve onun yanıt vereceği, onu tekrar ele geçireceği beklentisiyle ağlar. İkinci tepki de çocuk annesini aktif bir şekilde aramaz ve ağlaması tek düze ve aralıklı hale gelir. Üçüncü tepkide ise çocuk bir iyileşme işareti olarak çevreye daha fazla ilgi göstermeye başlar.
Çocukların okula uyum süreçlerinde okula başlamadan önce bazı hazırlıkların yapılması gerekmektedir. Çocuklara okulun yeni şeyler öğrenilecek, eğlenilecek, yeni arkadaşlıklar edinilecek bir yer olduğu anlatılmalıdır. Çocuk okula kaydedilmeden önce ailece okul gezilerek okula ısınması sağlanmalıdır. Okula başlamadan önce okula alınacak malzemelerle ilgili birlikte alışveriş yapılmalıdır.
Okula başladıktan sonra anne ve baba, çocuğa her gün geleceği bir okulu olduğunu, ebeveynlerinin de benzer şekilde işe gittiklerini, okulun bitme zamanı geldiğinde mutlaka onu gelip alacaklarını, hiçbir çocuğun okulda kalmadığını, akşama evlerinde tekrar bir araya geleceklerini son derece kararlı ve tutarlı bir şekilde anlatmalı ve davranışsal olarak da bu gerçeğe uygun şekilde davranmalıdır.
Yaklaşım olarak çocuk merkezli yaklaşımlar, kullanan anaokulları tercih edilmelidir. Çocuğun duygularını anlamaya ve açığa çıkarmaya yönelik çocuk merkezli yaklaşımlar inat davranışını tetikleyeceği için olumsuz pekiştirici rol oynayacak olan uzun açıklamalar, uzun cümleler ve ikna etme çabalarından kaçınılmaktadır.
Çocukların ona bakım veren birincil kişilerden (anne- baba- bakıcı-akraba) ayrılarak okula uyum süreçlerinde aile özellikleri, çocuğun gelişimsel ve ruhsal özellikleri göz önünde bulundurularak bir hiyerarşi oluşturulmalıdır. Bu hiyerarşide çocuğun okula başladığı ilk gün annesiyle kapıdan vedalaşması yer almamalıdır. İlk günlerde çocuğun alışmaya çalıştığı yeni, yabancı, güvenmeye çalıştığı ortamda bakım veren kişinin sınıfa girmeksizin çocuğun görüş alanında olması sağlanmalıdır. Böyle davranılarak çocuğun bakım veren kişinin varlığında bu kişi dışındaki kişilerden alacağı bakım hakkında bir fikir edinmesini sağlamak ve güvenin temellerinin atılması amaçlanmalıdır. Çocuğun bakım veren kişisinin görüş alanında olduğu yerde akranlarıyla zaman geçirmeye başlayıp bu kişinin yanına uğrama davranışı azaldıktan sonra akranlarıyla birlikte okulun diğer bölümlerindeki aktivitelere katılımı sağlanmalıdır. Çocuğun bakım veren kişisinin görüş alanında olmadığı yerdeki aktivitelere katılım süresi uzadıktan sonra bakım veren kişinin belli zaman aralıklarıyla çocukla vedalaştırılarak okuldan uzaklaşması sağlanmalıdır. Çocuk bu duruma tahammül edebilir düzeye ulaştıktan sonra ise okula geldiğinde bakım veren kişiyle olan ayrılışı okul psikoloğu ve öğretmeni eşliğinde gerçekleştirilebilir.
Çocukların sabah evden ayrılıp okula gidebilmeleri için, ebeveynleriyle sağlıklı bir ayrışma sürecini yaşamış olmalarını gerektirmektedir. Sağlıklı ayrışma sürecinde ebeveynlerin çocuklara karşı bebeklikten itibaren temel bakım ihtiyaçlarını eksiksiz karşılayan, çocuğuna karşı sevecen, ilgili, sıcak ancak sınır ve kurallar koyabilen, kararlı ve tutarlı olan, aşırı koruyucu ve kollayıcı olmayan tutumlar sergilemesi gerekmektedir. Ayrışma sürecinin ve aile-çocuk ilişkisinin yukarıdaki şekilde yürütülmemiş olması durumunda çocuk ailesinden ayrılmayı ve okulda kalmayı istemez.
Ebeveynle olan bağlanma örüntüleri çocuğun daha sonraki ilişkilerde bağlanma ve ayrılma sürecinin nasıl yaşanacağını kısmen belirler. Ebeveynden ayrılarak bir okula başlamada kaygılı çocuk üçlü bir duygusal tepki sürecinden geçer. İlk tepki olan protesto da kaygılı çocuk annesine yoğun bir gereksinim duyar ve onun yanıt vereceği, onu tekrar ele geçireceği beklentisiyle ağlar. İkinci tepki de çocuk annesini aktif bir şekilde aramaz ve ağlaması tek düze ve aralıklı hale gelir. Üçüncü tepkide ise çocuk bir iyileşme işareti olarak çevreye daha fazla ilgi göstermeye başlar.
Çocukların okula uyum süreçlerinde okula başlamadan önce bazı hazırlıkların yapılması gerekmektedir. Çocuklara okulun yeni şeyler öğrenilecek, eğlenilecek, yeni arkadaşlıklar edinilecek bir yer olduğu anlatılmalıdır. Çocuk okula kaydedilmeden önce ailece okul gezilerek okula ısınması sağlanmalıdır. Okula başlamadan önce okula alınacak malzemelerle ilgili birlikte alışveriş yapılmalıdır.
Okula başladıktan sonra anne ve baba, çocuğa her gün geleceği bir okulu olduğunu, ebeveynlerinin de benzer şekilde işe gittiklerini, okulun bitme zamanı geldiğinde mutlaka onu gelip alacaklarını, hiçbir çocuğun okulda kalmadığını, akşama evlerinde tekrar bir araya geleceklerini son derece kararlı ve tutarlı bir şekilde anlatmalı ve davranışsal olarak da bu gerçeğe uygun şekilde davranmalıdır.
Yaklaşım olarak çocuk merkezli yaklaşımlar, kullanan anaokulları tercih edilmelidir. Çocuğun duygularını anlamaya ve açığa çıkarmaya yönelik çocuk merkezli yaklaşımlar inat davranışını tetikleyeceği için olumsuz pekiştirici rol oynayacak olan uzun açıklamalar, uzun cümleler ve ikna etme çabalarından kaçınılmaktadır.
Çocukların ona bakım veren birincil kişilerden (anne- baba- bakıcı-akraba) ayrılarak okula uyum süreçlerinde aile özellikleri, çocuğun gelişimsel ve ruhsal özellikleri göz önünde bulundurularak bir hiyerarşi oluşturulmalıdır. Bu hiyerarşide çocuğun okula başladığı ilk gün annesiyle kapıdan vedalaşması yer almamalıdır. İlk günlerde çocuğun alışmaya çalıştığı yeni, yabancı, güvenmeye çalıştığı ortamda bakım veren kişinin sınıfa girmeksizin çocuğun görüş alanında olması sağlanmalıdır. Böyle davranılarak çocuğun bakım veren kişinin varlığında bu kişi dışındaki kişilerden alacağı bakım hakkında bir fikir edinmesini sağlamak ve güvenin temellerinin atılması amaçlanmalıdır. Çocuğun bakım veren kişisinin görüş alanında olduğu yerde akranlarıyla zaman geçirmeye başlayıp bu kişinin yanına uğrama davranışı azaldıktan sonra akranlarıyla birlikte okulun diğer bölümlerindeki aktivitelere katılımı sağlanmalıdır. Çocuğun bakım veren kişisinin görüş alanında olmadığı yerdeki aktivitelere katılım süresi uzadıktan sonra bakım veren kişinin belli zaman aralıklarıyla çocukla vedalaştırılarak okuldan uzaklaşması sağlanmalıdır. Çocuk bu duruma tahammül edebilir düzeye ulaştıktan sonra ise okula geldiğinde bakım veren kişiyle olan ayrılışı okul psikoloğu ve öğretmeni eşliğinde gerçekleştirilebilir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuğunuzu Anaokuluna Yazdırırken" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Seval ERYILANCI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Seval ERYILANCI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
