Kimseye Güvenemem (Güvenemiyorum) Nedenleri ve Tedavisi
KİMSEYE GÜVENEMEM (GÜVENEMİYORUM) KÖKENİ VE TEDAVİSİ
Partnerinizin (eşinizin) sizi sevdiğini bilmenize rağmen sanki bir gün çıkıp bütün bunlar düzmeceydi, kurguydu, oyundu artık her şey bitti seni hiçbir zaman gerçekten sevmemiştim, en başından beri seni kandırıyordum diyeceği günü bekleyip duruyor musunuz?
Aşağıdaki maddelerden birkaç tanesi sizde varsa Kimseye(lere) güvenememe şemasının şiddeti ve derinliğini anlayabiliriz.
1. İnsanların sürekli sizi inciteceğini, kıracağını, üzeceğini, aldatacağını düşünüyorsanız
2. Sevdiğiniz insanların size ihanet etmesinin an meselesi olduğu inancını taşıyorsanız
3. Dikkatli olmazsam insanlar beni kandırabilir, yararlanabilir endişesini sık yaşıyorsanız
4. Şu anki yaşıma kadar bana yakın olan kim varsa beni kötüye kullandılar diyorsanız
5. Sürekli her yerde, her ortamda kendimi korumalıyım, güvende değilim inancını taşıyorsanız
6. İnsanların size yakınlaşması, yakınlık göstermesi sizde incitilme beklentisini oluşturuyor ve sizi tedirgin ediyorsa
7. İnsanların daha önceki yaptığı davranışlarını unutamayıp, o öfkenin halen sıcaklığını hissediyorsanız
8. Güvenmeniz gereken insanların fiziksel, psikolojik veya cinsel tacizine uğradığınızla ilgili yaşam öykünüz varsa
9. İnsanların yanında gergin ve kaygılı olursunuz çünkü; sizi küçük düşüreceklerinden çekinirsiniz.
10. Başka insanların sizden yararlanmasına izin verirsiniz, çünkü; yalnız kalmaktan iyi gelir size.
11. Karşı cinsin güvenilir olmadığını düşünürsünüz.
12. İnsanların gizli amaçları veya kötü niyetleri olduğunu düşünürsünüz.
13. Sıklıkla sado - mazoşist fantezileriniz vardır.
14. İnsanların söyledikleri şeyleri çarpıtırsınız, çok safça söylenenleri bile kasıtlı hakaretler olarak üzerinize alırsınız.
15. İnsanların sadakatsizliğini büyütür, sevgilerini, iyi yaklaşımlarını küçültürsünüz. Gerçekten size iyi davrandıkları zaman bile kötüye kullanılmış gibi hissedersiniz.
16. İnsanların güvenilmez olduğu inancıyla beraber, insanların sizi inciteceği ve gizlice acınızdan zevk alacağı üzerine bina edilmiş düşünceniz ve duygusal yaklaşımınız vardır.
İnsanlar sizi incitebilir, aldatabilir ve kullanabilir. Sürekli savunmada kalmanız gerekir. Aşırı tetikte kalırsınız. Her an bir tehlike ortaya çıkabilir. Bir kişiyle iletişime geçtiğiniz andan itibaren dikkatli olmanız gerekir anlayışıyla hareket ederler. En yakınınızdakilere bile güven duymak sizin için zordur. Aslında en çok şüphe duyduğunuz kişiler de en yakınınızdakilerdir. İnsanların size gizlice zarar vereceklerine, vermek isteyeceklerine inanırsınız. Birisi size iyi bir şey yapsa bile, zihniniz hemen alttaki amacı araştırmaya başlar. İnsanların size yalan söyleyeceklerini ve sizi kullanmaya çalışacaklarını düşünürsünüz.
Bu şeması olan kişilerin bir kısmının yaşam öykülerinde taciz ve istismar vardır. Çocukluğunuza ait bazı bölümler belirsiz veya sisli olabilir. Taciz veya istismarlar rüya veya kabuslar şeklinde açığa çıkabilirler. Siz o anıları unuttuğunuzu sansanız bile bedeniniz hatırlar. Bedenin de hafızası var.
Bu şemanın altında yatan inanç, insanların sizi inciteceğini, zarar vereceğini yani sizi kötüye kullanacağı beklentisidir. İnsanların güvenilmez olduğunu düşünürsünüz, size dürüst davranmayacaklarını, size yalan söyleyeceklerini, sizi küçük düşüreceklerini, size fiziksel olarak da zarar verebileceklerini düşünüp kaygılanırsınız. Diğer insanların niyetlerinden kuşkulanırsınız ve en kötüyü beklersiniz. Kendinizi korumak için insanlara sürekli şüpheyle yaklaşırsınız. İnsanların size yakınlaşmasına izin vermezsiniz. Sürekli tedirginsinizdir ve sürekli tetiktesinizdir. Bunun sonucu olarak da ya hepten insanlarla ilişki kurmaktan vazgeçersiniz ya da yüzeysel yapmacık ilişki kurarsınız.
Bu şeması olan insanlar, uzun süreli ilişki yaşamakta sorun yaşarlar. Ya tamamen erkekleri/kadınları tümüyle yok sayarlar ya da cinselliği çok ön plana çıkartırlar. Bir uçtan diğer ucu yaşarlar (kayarlar)
Bu şeması olan insanların önemli bir kısmının cinsel yaşantılarında sorunlar vardır. Cinselliği zorunluluk olarak görürler cinsellikten zevk, keyif ve tat almazlar. Cinsellik sırasında öfkeli hissetmeye veya duygusal olarak ölü olmaya yatkındırlar.
Şemanın kökenleri
1. Çocukken İstismar ve taciz öyküsünün olması.
2. Ailenizden birisi sürekli olarak sizi aşağılamış, alay etmiş, veya eleştirmiştir.
3. Ailenizdeki insanlar güvenilmez insanlar olabilirler. (sözünü tutmayan, yalan söyleyen, geçimsiz v.s)
4. Çocukken aile fertlerinizin isteklerini yapmadığınızda cezalandırılma veya misilleme ile karşılaştıysanız.
5. Anne babanız aile dışındaki insanlara güvenmemeniz konusunda sizi sık sık uyarmıştır.
6. İnsanlar (ev, arkadaş, okul v.s) size, sizi kıran kelimelerle hitap ediyorlardır.
7. Somut bir kanıt olmadığı halde bile çoğunlukla insanların sizden yararlandığını, yararlanacağını hissetmişsinizdir.
8. Başka insanların size kötü davranmasına izin vermişsinizdir. Bunu ya onlardan korktuğunuz için yapmışsınızdır ya da bunu hak ettiğinize inanmışsınızdır.
Kuşkuculuk ve kötüye kullanılma şemasının en yaygın karşı saldırılarından birisi de başkasını taciz etmektir. Taciz zincirini süreğen hale getiren de budur. Taciz edilen bazen tacizci haline gelir. Çocuk tacizcilerinin bir çoğu çocukken tacize uğramışlardır. Kendi çocukluğunda gördüğü tacizi telafi etmeyi, saldırgan bir kişi haline gelerek öğrenmiştir.
Kendimize zarar veren örüntüleri tekrar ve tekrar yinelemeyi sürdürmemiz, hayatın en kafa karıştırıcı gerçeklerinden biridir. Freud bunu tekrarlama zorlantısı diye isimlendirir. Çocukken tacize uğrayan kişi neden başka birine aynı kötülüğü yaşatır? Anlamsız gibi görünür ama bu tekrarlama zorlantısı ya da travmayı kontrol altına almaya çalışmayla açıklanabilir.
Kötüye kullanan kişilerin sizi en çok çeken kişiler olduğunu fark edebilirsiniz. Sizi kullanan, inciten, küçümseyen, küçük düşüren, tecavüz eden, tacizde bulunan kişiler en fazla kimyanızın uyuştuğu kişilerdir. Bu çocukluk tacizinin en yıkıcı sonuçlarından birisidir.
Tedavi
Kötüye kullanımla ilgili geçmiş yaşantılarınızın nötralize edilmesi gerekebilir. Unutamadığınız travmatik, örseleyici anılarınız varsa bu anılarla çalışılması gerekir. Bu alanda EMDR çok etkili bir terapi tekniğidir.
Sizi taciz eden, kötüye kullanan kişiye (lere) karşı kendinizi çaresiz hissetmeyi bırakın. Ego güçlenmesi çalışması ve kötüye kullanan kişiyle emdr tekniği ile yüzleştirme ve oradaki negatif duyguların boşaltılması çalışması yapılır.
Şemanızı destekleyen, tetikleyen, güçlendiren kişilerden uzak durun. O kişiler sizi; kusurlu, suçlu, değersiz, çaresiz, hatalı olduğunuzu hissettirirler. Bütün bunlar durmalı, şemanız pekiştirilirken iyileşemezsiniz. Bugünden itibaren, hiç kimsenin sizi kötüye kullanmasına izin vermeyin. Sizi kötüye kullanan kişi değişmeyecekse o ilişkiyi sonlandırmak en güzeli.
Partner (eş) ya da arkadaş seçerken tehlike işaretlerini fark edin. Tehlike işaretlerini bilmek, şemanızı tetikleyen kişilerden uzak durmak için çok önemlidir. Çok güçlü akım hissetseniz bile şemanızı tetikliyorsa o kişilerden uzak durabilmelisiniz. Sizi incitmeyen, haklarınıza saygı duyan insanları hayatınıza alın.
Kötüye kullanan kişiye mektup yazın duygularınız ifade edin. (Ben senin umurunda olsaydım bana bunları yapmış olmazdın, Bunu bana sen yaptın, artık beni üzmene izin vermiyorum ve sana çok öfkeliyim senden nefret ediyorum, benimle bir daha iletişime geçmeni istemiyorum gibi.) Mektubu yollamanız gerekmiyor.
Erol AKDAĞ
Klinik Psikolog
Partnerinizin (eşinizin) sizi sevdiğini bilmenize rağmen sanki bir gün çıkıp bütün bunlar düzmeceydi, kurguydu, oyundu artık her şey bitti seni hiçbir zaman gerçekten sevmemiştim, en başından beri seni kandırıyordum diyeceği günü bekleyip duruyor musunuz?
Aşağıdaki maddelerden birkaç tanesi sizde varsa Kimseye(lere) güvenememe şemasının şiddeti ve derinliğini anlayabiliriz.
1. İnsanların sürekli sizi inciteceğini, kıracağını, üzeceğini, aldatacağını düşünüyorsanız
2. Sevdiğiniz insanların size ihanet etmesinin an meselesi olduğu inancını taşıyorsanız
3. Dikkatli olmazsam insanlar beni kandırabilir, yararlanabilir endişesini sık yaşıyorsanız
4. Şu anki yaşıma kadar bana yakın olan kim varsa beni kötüye kullandılar diyorsanız
5. Sürekli her yerde, her ortamda kendimi korumalıyım, güvende değilim inancını taşıyorsanız
6. İnsanların size yakınlaşması, yakınlık göstermesi sizde incitilme beklentisini oluşturuyor ve sizi tedirgin ediyorsa
7. İnsanların daha önceki yaptığı davranışlarını unutamayıp, o öfkenin halen sıcaklığını hissediyorsanız
8. Güvenmeniz gereken insanların fiziksel, psikolojik veya cinsel tacizine uğradığınızla ilgili yaşam öykünüz varsa
9. İnsanların yanında gergin ve kaygılı olursunuz çünkü; sizi küçük düşüreceklerinden çekinirsiniz.
10. Başka insanların sizden yararlanmasına izin verirsiniz, çünkü; yalnız kalmaktan iyi gelir size.
11. Karşı cinsin güvenilir olmadığını düşünürsünüz.
12. İnsanların gizli amaçları veya kötü niyetleri olduğunu düşünürsünüz.
13. Sıklıkla sado - mazoşist fantezileriniz vardır.
14. İnsanların söyledikleri şeyleri çarpıtırsınız, çok safça söylenenleri bile kasıtlı hakaretler olarak üzerinize alırsınız.
15. İnsanların sadakatsizliğini büyütür, sevgilerini, iyi yaklaşımlarını küçültürsünüz. Gerçekten size iyi davrandıkları zaman bile kötüye kullanılmış gibi hissedersiniz.
16. İnsanların güvenilmez olduğu inancıyla beraber, insanların sizi inciteceği ve gizlice acınızdan zevk alacağı üzerine bina edilmiş düşünceniz ve duygusal yaklaşımınız vardır.
İnsanlar sizi incitebilir, aldatabilir ve kullanabilir. Sürekli savunmada kalmanız gerekir. Aşırı tetikte kalırsınız. Her an bir tehlike ortaya çıkabilir. Bir kişiyle iletişime geçtiğiniz andan itibaren dikkatli olmanız gerekir anlayışıyla hareket ederler. En yakınınızdakilere bile güven duymak sizin için zordur. Aslında en çok şüphe duyduğunuz kişiler de en yakınınızdakilerdir. İnsanların size gizlice zarar vereceklerine, vermek isteyeceklerine inanırsınız. Birisi size iyi bir şey yapsa bile, zihniniz hemen alttaki amacı araştırmaya başlar. İnsanların size yalan söyleyeceklerini ve sizi kullanmaya çalışacaklarını düşünürsünüz.
Bu şeması olan kişilerin bir kısmının yaşam öykülerinde taciz ve istismar vardır. Çocukluğunuza ait bazı bölümler belirsiz veya sisli olabilir. Taciz veya istismarlar rüya veya kabuslar şeklinde açığa çıkabilirler. Siz o anıları unuttuğunuzu sansanız bile bedeniniz hatırlar. Bedenin de hafızası var.
Bu şemanın altında yatan inanç, insanların sizi inciteceğini, zarar vereceğini yani sizi kötüye kullanacağı beklentisidir. İnsanların güvenilmez olduğunu düşünürsünüz, size dürüst davranmayacaklarını, size yalan söyleyeceklerini, sizi küçük düşüreceklerini, size fiziksel olarak da zarar verebileceklerini düşünüp kaygılanırsınız. Diğer insanların niyetlerinden kuşkulanırsınız ve en kötüyü beklersiniz. Kendinizi korumak için insanlara sürekli şüpheyle yaklaşırsınız. İnsanların size yakınlaşmasına izin vermezsiniz. Sürekli tedirginsinizdir ve sürekli tetiktesinizdir. Bunun sonucu olarak da ya hepten insanlarla ilişki kurmaktan vazgeçersiniz ya da yüzeysel yapmacık ilişki kurarsınız.
Bu şeması olan insanlar, uzun süreli ilişki yaşamakta sorun yaşarlar. Ya tamamen erkekleri/kadınları tümüyle yok sayarlar ya da cinselliği çok ön plana çıkartırlar. Bir uçtan diğer ucu yaşarlar (kayarlar)
Bu şeması olan insanların önemli bir kısmının cinsel yaşantılarında sorunlar vardır. Cinselliği zorunluluk olarak görürler cinsellikten zevk, keyif ve tat almazlar. Cinsellik sırasında öfkeli hissetmeye veya duygusal olarak ölü olmaya yatkındırlar.
Şemanın kökenleri
1. Çocukken İstismar ve taciz öyküsünün olması.
2. Ailenizden birisi sürekli olarak sizi aşağılamış, alay etmiş, veya eleştirmiştir.
3. Ailenizdeki insanlar güvenilmez insanlar olabilirler. (sözünü tutmayan, yalan söyleyen, geçimsiz v.s)
4. Çocukken aile fertlerinizin isteklerini yapmadığınızda cezalandırılma veya misilleme ile karşılaştıysanız.
5. Anne babanız aile dışındaki insanlara güvenmemeniz konusunda sizi sık sık uyarmıştır.
6. İnsanlar (ev, arkadaş, okul v.s) size, sizi kıran kelimelerle hitap ediyorlardır.
7. Somut bir kanıt olmadığı halde bile çoğunlukla insanların sizden yararlandığını, yararlanacağını hissetmişsinizdir.
8. Başka insanların size kötü davranmasına izin vermişsinizdir. Bunu ya onlardan korktuğunuz için yapmışsınızdır ya da bunu hak ettiğinize inanmışsınızdır.
Kuşkuculuk ve kötüye kullanılma şemasının en yaygın karşı saldırılarından birisi de başkasını taciz etmektir. Taciz zincirini süreğen hale getiren de budur. Taciz edilen bazen tacizci haline gelir. Çocuk tacizcilerinin bir çoğu çocukken tacize uğramışlardır. Kendi çocukluğunda gördüğü tacizi telafi etmeyi, saldırgan bir kişi haline gelerek öğrenmiştir.
Kendimize zarar veren örüntüleri tekrar ve tekrar yinelemeyi sürdürmemiz, hayatın en kafa karıştırıcı gerçeklerinden biridir. Freud bunu tekrarlama zorlantısı diye isimlendirir. Çocukken tacize uğrayan kişi neden başka birine aynı kötülüğü yaşatır? Anlamsız gibi görünür ama bu tekrarlama zorlantısı ya da travmayı kontrol altına almaya çalışmayla açıklanabilir.
Kötüye kullanan kişilerin sizi en çok çeken kişiler olduğunu fark edebilirsiniz. Sizi kullanan, inciten, küçümseyen, küçük düşüren, tecavüz eden, tacizde bulunan kişiler en fazla kimyanızın uyuştuğu kişilerdir. Bu çocukluk tacizinin en yıkıcı sonuçlarından birisidir.
Tedavi
Kötüye kullanımla ilgili geçmiş yaşantılarınızın nötralize edilmesi gerekebilir. Unutamadığınız travmatik, örseleyici anılarınız varsa bu anılarla çalışılması gerekir. Bu alanda EMDR çok etkili bir terapi tekniğidir.
Sizi taciz eden, kötüye kullanan kişiye (lere) karşı kendinizi çaresiz hissetmeyi bırakın. Ego güçlenmesi çalışması ve kötüye kullanan kişiyle emdr tekniği ile yüzleştirme ve oradaki negatif duyguların boşaltılması çalışması yapılır.
Şemanızı destekleyen, tetikleyen, güçlendiren kişilerden uzak durun. O kişiler sizi; kusurlu, suçlu, değersiz, çaresiz, hatalı olduğunuzu hissettirirler. Bütün bunlar durmalı, şemanız pekiştirilirken iyileşemezsiniz. Bugünden itibaren, hiç kimsenin sizi kötüye kullanmasına izin vermeyin. Sizi kötüye kullanan kişi değişmeyecekse o ilişkiyi sonlandırmak en güzeli.
Partner (eş) ya da arkadaş seçerken tehlike işaretlerini fark edin. Tehlike işaretlerini bilmek, şemanızı tetikleyen kişilerden uzak durmak için çok önemlidir. Çok güçlü akım hissetseniz bile şemanızı tetikliyorsa o kişilerden uzak durabilmelisiniz. Sizi incitmeyen, haklarınıza saygı duyan insanları hayatınıza alın.
Kötüye kullanan kişiye mektup yazın duygularınız ifade edin. (Ben senin umurunda olsaydım bana bunları yapmış olmazdın, Bunu bana sen yaptın, artık beni üzmene izin vermiyorum ve sana çok öfkeliyim senden nefret ediyorum, benimle bir daha iletişime geçmeni istemiyorum gibi.) Mektubu yollamanız gerekmiyor.
Erol AKDAĞ
Klinik Psikolog
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kimseye Güvenemem (Güvenemiyorum) Nedenleri ve Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Erol AKDAĞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Erol AKDAĞ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
39 Beğeni 
Yazan Uzman
|
güvensizlilk, güvenemiyorum, güven problemi, insanlara güvenememe, güvenememe, güvenememek, güvensizlik problemi
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
