2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Narsistik Kişilik Bozukluğu
MAKALE #20305 © Yazan Psk.Damla ARAZ | Yayın Ocak 2019 | 3,188 Okuyucu
NARSİSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU

Narsisizm yunan mitolojisinden gelmektedir. Narkissos isimli kişinin suda kendisinin yansımasını görerek kendisine karşı haz ve hayranlık beslemesi bunun sonucunda da kendisine aşık olması ile başlar. Narkissos daha sonra kendisine aşırı bir şekilde aşık olarak hiç mümkün olmayacak bir aşka yakalanmıştı. Her gün suya giderek kendi siluetini gören Narkissos, bir gün suya atlayarak kendi yansımasına yani bir nevi aşkına sarılmak ister o esnada da suda boğularak hayatına son verir (Ankay,1998). Narsisizm kelimesi de Narkissos’dan gelmektedir. Narsisizm sözcüğünü ilk kez 1898 yılında psikanalist olan Ellis tarafından psikoloji bilimine katılmıştır. Narsistik kişilik yapısı kelimesi ise 1967 yılında Kernberg tarafından tanıtıldı ve ilk olarak 1968 yılında Heinz Kohut tarafından önerilen narsistik kişilik bozukluğu ortaya çıktı (Köroğlu ve Bayraktar, 2011).
Narsistik kişilik bozukluğu çeşitli kişilik bozuklukları türlerinden biridir. İnsanların kendi önemine göre şişirilmiş ve de abartılmış duyguları, aşırı dikkat ve hayranlık duymaları, sorunlu ilişkiler ve başkaları için empati eksikliği duydukları zihinsel bir durumdur. Ancak bu aşırı güven maskesinin ardında en ufak bir eleştiriye karşı hassas olan hassas bir benlik saygısı yatmaktadır Narsisizm; bireyin kendini sevmesi, kendisine aşırı bir şekilde hayranlık duyması olarak bilinen bir kavramdır (Köroğlu ve Bayraktar, 2011).
Psikolojik bozukluklar arasında en çok belirgin görülen ve en sık karşımıza çıkan klinik bozukluklardan biridir. Bu kişiler yeteneklerini aşırı derecede diğer kişilerden yüksekte görürler. Aşırı büyüklenme ve aşırı hayalleri vardır. Hep benmerkezcidirler ve bu açıdan da bencillik söz konusudur. Sürekli ilgi görmeyi beklerler ve aşırı hayranlık duyulmak isterler. İnsanlar arasındaki ilişkisinde empati kuramazlar ve aşırı kıskançlık içeren bir duyguları vardır bununla eş olarak sürekli kibir içindedir. Sürekli diğer insanları kullanma, onlardan çıkar elde etme çabası içerisindedirler. Başka birilerinden sürprizler ve iyilikler beklerler. Kendilerine karşı öz sevicidirler. Görünüşleri, yaptığı işleri veya hal ve hareketleri kusursuz olmalıdır. Bunun gibi kusursuzluğu karşılayamazsa ani bir öz saygıda düşüş görülmesi beklenir. Genelde bu özellikler narsistik bozukluğu olan kişilerde ve sınırda (borderline) kişilik bozukluğuyla birlikte görülebilir (Ceylan, Yazan ve Demirergi, 2000).
Narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerde yalnızlık duygusu en üst seviyededir. Çünkü narsistik kişiliği olanlar kendisini diğer kişilerden üstün ve daha farklı gördüğü için kimsenin kendisi gibi olamayacağını ve kimse ile de anlaşamayacağı düşünce içerisinde olduğu için hep yalnızdırlar. Kendilerinden oldukça emindirler. Dıştan gelen uyaranlara gereksinim duymaktadırlar. Herhangi birisi ondan bahsederken övgü ile bahsetmesini ister ve bunu bir ihtiyaç gibi görür. Bunlar karşılanmazsa kırgınlık ve bunalım yaşayabilirler. Başkalarına özenirler, asla kendilerinde taviz vermezler. Kendilerine duydukları özgüven ve üstünlük havasına rağmen, narsistik kişilik bozukluğu olan insanlar, düşük oranda benlik saygısı ve tahammülsüzlük duyguları ile baş ederler (Ceylan, Yazan ve Demirergi, 2000).
Bu durum, kendileriyle birlikte ortaya çıkmaya çalışan psikolojik rahatsızlıkları olan kişiler için madde bağımlılığı riskini ortaya çıkarır. Bu kişilik bozukluğu olan narsistik bozukluk; alkol kullanım bozukluğu, travma sonrası stres bozukluğu, belirli fobi, bipolar bozukluğu, anksiyete bozukluğu, majör depresyon, uyuşturucu kullanma bozukluğu veya antisosyal bozukluk ile eş görülebilir (Sayın ve Arslan, 2005).
Narsistik kişilik bozukluğu çocuk yıllarına kadar da dayanmaktadır. Bu kişilik bozukluğu olan bireyler, çocukluk yıllarındaki ebeveyn ve çevreden ilgilere ya da sevgiye gereksinim duyarlar. Çocuk, anne ve babasından gereken ilgi ve alakayı görmezse gelişimleri yüz üstü kalır. Ebeveynlerin veya çevrenin çocuğunun yeteneklerini ya da yaptığı bir işi aşırı övmeleri ilerde bu tür narsistik kişilik bozukluğuna yol açabilir (Bayat ve Şengül, 2007). Örneğin; kız çocuklarını prensesim, güzelim, bir tanem diye sevmek, oğlan çocuklarını ise yakışıklım, paşam gibi sıfatlar çocuğun aşırı özgüvenli olması ve daha sonrasında ileriki yaşlarda narsistik kişilik bozukluğuna neden olmasına yol açabilir. Paylaşmayı öğrenmeyen bir çocuk, diğer çocuklardan kendisinin farklı olduğunu düşünen çocuk da narsistik eğilimindedir (Ankay, 1998).
Narsistik kişilik bozukluğuna neyin sebep olduğu pek belli değildir aslında. Çocukluk döneminde, çok yüksek ebeveyn beklentileri, aşırı şımartıcı, ihmal veya istismar gibi durumlarla ilişkili olabilir. Bir çocuk savunmasızlığın kabul edilemez olduğunu öğrenirse, bu durum başkalarının duygu ve ihtiyaçlarına uyum sağlama yeteneğini zayıflatabilir (Köroğlu ve Bayraktar, 2011).





DSM-V’ e göre Narsistik Kişilik Bozukluğu’nun Tanı Ölçütleri;
Semptomların beş tanesi veya daha fazlasıyla belirli, genç yetişkinlik çağında baş gösteren, ve farklı durumlarda meydana gelen, büyüklenme (davranış ve düşüncelerinde empati yapamama ve beğenilme arzusu taşıma) ile seyreden yaygın bir örüntü:
1. Büyüklüklenme, başarı ya da kabiliyetlerini abartarak, üstün görülme beklentisinde olan,
2. Sınırı olmayan güç, güzellik, zeka, başarı veya sevgi hayaliyle uğraşan,
3. Eşsiz ve özel biri olduğunu düşünerek, ancak kendisi gibi özel veya üstün kurumlarla ya da kişilerle iletişim halinde olması gerektiğine inanan,
4. Fazlaca beğenilme arzusu duyan,
5. Hakediş duygusu taşıyan,
6. Kendi çıkarları doğrultusunda insan kullanan,
7. Empatiden yoksun,
8. Sürekli başkalarını kıskanan veya başkaları tarafından kıskanıldığını düşünen,
9. Başka kişilere saygı duymayan, kendini beğenmiş tavırlar sergileyen kişiler olarak tanımlanır.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Narsistik Kişilik Bozukluğu" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Damla ARAZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Damla ARAZ'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Damla ARAZ Fotoğraf
Psk.Damla ARAZ
KKTC (Kıbrıs)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Damla ARAZ'ın Makaleleri
► Narsistik Kişilik Bozukluğu Psk.Yahya Ahmed DOĞANAY
► Narsistik Kişilik Bozukluğu ÇOK OKUNUYOR Psk.Arzu BEYRİBEY
► Narsistik Kişilik Bozukluğu Psk.Rumeysa GÜNAY
► Narsistik Kişilik Bozukluğu Psk.Gülcem YILDIRIM
► Narsistik Kişilik Psk.Yavuz DEVECİ
► Narsistik Kişilik Özellikleri Psk.Sema KAHVECİ KAANOĞLU
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Narsistik Kişilik Bozukluğu' başlığıyla benzeşen toplam 24 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:26
Top