Ergenlik - Benim Çocuğum Daha Küçük Demeyin
Ön ergenlik (buluğ, erinlik) (10-12 yaşlar arası) çocukluk döneminin sonu, gençlik döneminin başlangıcıdır. Bedensel ve ruhsal olarak hızlı değişikliklerin başladığı bir dönemdir. Puberte (görünür ergenlik belirtileri) kızlarda 9 - 10 yaşlarında, erkeklerde ise 11 - 12 yaşlarında başlar. Erkekler ve kızlar arasındaki fiziksel farklılıklar bu dönemde belirginleşir ve devam eder.
Ergenliğin Özellikleri Nelerdir?
• Boy ve kiloda artışlar gözlenir, vücut hatları iyice belirginleşmeye başlar. Değişim hızlı gerçekleşir alışmak ise oldukça sancılıdır.
• Kemik ve kas koordinasyonunun tam olarak sağlanamaması nedeniyle sakarlık başlar.
• Oyun hala önemlidir. Genellikle hareketli oyunları sever. Grup sporları ve sosyal etkinlikler önem kazanır.
• Arkadaş gruplarına kabul çok önemlidir. Arkadaşlarının düşüncelerini önemser.
• Karşı cinsle ilişkileri şekillenmeye başlar.
• Anne babadan duygusal anlamda uzaklaşır.
• Anne babanın aktardığı değer ve kuralların yanı sıra kendisinin de etkin olarak anladığı, benimsediği değer ve yargılar önem taşımaya başlar.
• Kuralların çok olmasından yakınır.
• Asi ve hırçın tavırlar sergiler. Daha önceden gayet yumuşak huylu olan çocuklarda dahi bu dönemde ruh halinde ani değişimler veya gerginlikler, somurtmalar görülebilir.
• Kişisel görüşlerini çevresiyle paylaşabilir, ailesine zıt görüşler geliştirebilir.
Çocuğu Ergenlik Döneminde Olan Aileler Neler İfade Ediyor?
• Hırçınlaştı. En küçük isteklerini sert bir dille bildiriyor. Sert karşılıklar veriyor.
• Sorumluluk duygusu yok. Ders çalışmıyor. Durgunlaştı, dalgınlaştı.
• Kardeşlerini kızdırmaktan zevk alıyor.
• İleri derecede alıngan. Olur olmaz her şeye ağlıyor.
• Evde huzursuz, dışarıda sıkılgan.
• Her istediğini yaptırmak istiyor.
• Siz bana karışmazsınız diyor.
Ergenlikteki Çocuğunuzla Cinsel Gelişim İle İlgili Neleri Konuşabilirsiniz?
o Vücuttaki değişim evrelerinin, yaş aralıkları ve kızlar/ erkekler için farklı olabileceği,
o Vücutlarında oluşan değişiklerden rahatsız olmamaları,
o Kendileri ve diğer yaşıtları arasında olabilecek farklılıkların normal ve kabul edilebilir olduğunu,
o Adet döneminde ve ıslak rüyalardan sonra kişisel hijyenlerine dikkat etmeleri.
Ön Ergenlik Dönemindeki Çocuğunuza Nasıl Yaklaşmalısınız?
Nelere Dikkat Etmelisiniz?
- Çocuğunuzu etkili dinleyin: Çocuğunuzun onu dinlediğinizi hissetmesi, önemsendiği duygusunu oluşturur.
· Çocuğunuz sizinle bir şey paylaştığında başınızı sallayarak (Örneğin; “hıhı” tepkisi),
· Onun cümlelerini anladığınız şekilde yeniden ona söyleyerek (Örneğin; “bu duruma kızmış gibisin”),
· Size anlattıklarını daha iyi anlamak için ona sorular sorarak (Örneğin; “peki bu durumda sen ne yaptın?”) onu etkili dinlediğinizi gösterebilirsiniz.
- Aile ve kendisi ile ilgili kararlar alırken, çocuğunuzun da katılmasını destekleyin: Ergenlik dönemindeki çocuğunuz artık büyümeye başladığını hisseder ve kendisi de bir yetişkin gibi alınan kararlara katılmak ister. Gerek kendisi, gerekse aile ile ilgili kararlarda çocuğunuzun fikrini sormanız onun gelişimi açısından oldukça yararlıdır. Bu sayede özgüveni artar ve karar verme becerisi gelişir.
- Kişiliğini değil, davranışını eleştirin: Bir eleştiride bulunurken öncelikle o durumla ilgili olumlu eleştiriler yapın; daha sonra olumsuza geçin. Eleştirilerinizde “şımarık bir çocuksun”, “tembel bir çocuksun” gibi ifadeler yerine “bu davranışının uygun bir davranış olmadığını düşünüyorum” , “bugün dersine yeterince çalışmadığını düşünüyorum” gibi ifadeler kullanın.
- Yoğun çatışmaya girmekten kaçının. Çatışmaların güç savaşına dönmesine izin vermeyin: Ergenlik dönemindeki çocuğunuzun sizinle artan bir şekilde çatışmaya girmesi, eskiden söz dinlerken artık ufak tefek şeylerde bile size olumsuz tepkiler vermesi beklenen bir durumdur. Kimliğini, kişiliğini oluştururken sizinle çatışmaya girerek, otoriteye karşı gelerek kendisini kanıtlama ihtiyacı duyar.
Burada önemli olan anne-baba olarak sizin bu çatışmaların bir gelişim dönemi özelliği olduğunu bilmeniz ve çatışmayı olumsuz sonuçlara yol açmadan sona erdirmenizdir. Size karşı geldiği durumlarda ona ısrarla otoritenizi kabul ettirmek yerine öncelikle onun söylediklerini dinleyip anladığınızı hissettirmeniz; daha sonra ona kendi düşüncelerinizi açıklayıp durumu birlikte değerlendirmeyi önermeniz yararlı olacaktır. Eğer o anda siz ya da çocuğunuz kızgın olduğunuz için bunu yapmak istemezseniz tartışmayı sonlandırıp konuyu daha sonra görüşmek istediğinizi belirtebilirsiniz.
- Ona değer verdiğinizi, onu önemsediğinizi hissettirin: Ergenlik döneminin sağlıklı bir şekilde geçirilmesi için en önemli nokta çocuğunuzun kendisini değerli hissetmesidir. Fırsat bulduğunuz her durumda bunu ona hissettirmeniz önemlidir.
Öğretim Görevlisi Psikolog Fatma Nihal ADA
*06 Nisan 2019 Cumartesi günü yapılan "Tüm Yönleriyle Ergenlik" seminerinde katılımcılarla paylaşılmıştır.
Ergenliğin Özellikleri Nelerdir?
• Boy ve kiloda artışlar gözlenir, vücut hatları iyice belirginleşmeye başlar. Değişim hızlı gerçekleşir alışmak ise oldukça sancılıdır.
• Kemik ve kas koordinasyonunun tam olarak sağlanamaması nedeniyle sakarlık başlar.
• Oyun hala önemlidir. Genellikle hareketli oyunları sever. Grup sporları ve sosyal etkinlikler önem kazanır.
• Arkadaş gruplarına kabul çok önemlidir. Arkadaşlarının düşüncelerini önemser.
• Karşı cinsle ilişkileri şekillenmeye başlar.
• Anne babadan duygusal anlamda uzaklaşır.
• Anne babanın aktardığı değer ve kuralların yanı sıra kendisinin de etkin olarak anladığı, benimsediği değer ve yargılar önem taşımaya başlar.
• Kuralların çok olmasından yakınır.
• Asi ve hırçın tavırlar sergiler. Daha önceden gayet yumuşak huylu olan çocuklarda dahi bu dönemde ruh halinde ani değişimler veya gerginlikler, somurtmalar görülebilir.
• Kişisel görüşlerini çevresiyle paylaşabilir, ailesine zıt görüşler geliştirebilir.
Çocuğu Ergenlik Döneminde Olan Aileler Neler İfade Ediyor?
• Hırçınlaştı. En küçük isteklerini sert bir dille bildiriyor. Sert karşılıklar veriyor.
• Sorumluluk duygusu yok. Ders çalışmıyor. Durgunlaştı, dalgınlaştı.
• Kardeşlerini kızdırmaktan zevk alıyor.
• İleri derecede alıngan. Olur olmaz her şeye ağlıyor.
• Evde huzursuz, dışarıda sıkılgan.
• Her istediğini yaptırmak istiyor.
• Siz bana karışmazsınız diyor.
Ergenlikteki Çocuğunuzla Cinsel Gelişim İle İlgili Neleri Konuşabilirsiniz?
o Vücuttaki değişim evrelerinin, yaş aralıkları ve kızlar/ erkekler için farklı olabileceği,
o Vücutlarında oluşan değişiklerden rahatsız olmamaları,
o Kendileri ve diğer yaşıtları arasında olabilecek farklılıkların normal ve kabul edilebilir olduğunu,
o Adet döneminde ve ıslak rüyalardan sonra kişisel hijyenlerine dikkat etmeleri.
Ön Ergenlik Dönemindeki Çocuğunuza Nasıl Yaklaşmalısınız?
Nelere Dikkat Etmelisiniz?
- Çocuğunuzu etkili dinleyin: Çocuğunuzun onu dinlediğinizi hissetmesi, önemsendiği duygusunu oluşturur.
· Çocuğunuz sizinle bir şey paylaştığında başınızı sallayarak (Örneğin; “hıhı” tepkisi),
· Onun cümlelerini anladığınız şekilde yeniden ona söyleyerek (Örneğin; “bu duruma kızmış gibisin”),
· Size anlattıklarını daha iyi anlamak için ona sorular sorarak (Örneğin; “peki bu durumda sen ne yaptın?”) onu etkili dinlediğinizi gösterebilirsiniz.
- Aile ve kendisi ile ilgili kararlar alırken, çocuğunuzun da katılmasını destekleyin: Ergenlik dönemindeki çocuğunuz artık büyümeye başladığını hisseder ve kendisi de bir yetişkin gibi alınan kararlara katılmak ister. Gerek kendisi, gerekse aile ile ilgili kararlarda çocuğunuzun fikrini sormanız onun gelişimi açısından oldukça yararlıdır. Bu sayede özgüveni artar ve karar verme becerisi gelişir.
- Kişiliğini değil, davranışını eleştirin: Bir eleştiride bulunurken öncelikle o durumla ilgili olumlu eleştiriler yapın; daha sonra olumsuza geçin. Eleştirilerinizde “şımarık bir çocuksun”, “tembel bir çocuksun” gibi ifadeler yerine “bu davranışının uygun bir davranış olmadığını düşünüyorum” , “bugün dersine yeterince çalışmadığını düşünüyorum” gibi ifadeler kullanın.
- Yoğun çatışmaya girmekten kaçının. Çatışmaların güç savaşına dönmesine izin vermeyin: Ergenlik dönemindeki çocuğunuzun sizinle artan bir şekilde çatışmaya girmesi, eskiden söz dinlerken artık ufak tefek şeylerde bile size olumsuz tepkiler vermesi beklenen bir durumdur. Kimliğini, kişiliğini oluştururken sizinle çatışmaya girerek, otoriteye karşı gelerek kendisini kanıtlama ihtiyacı duyar.
Burada önemli olan anne-baba olarak sizin bu çatışmaların bir gelişim dönemi özelliği olduğunu bilmeniz ve çatışmayı olumsuz sonuçlara yol açmadan sona erdirmenizdir. Size karşı geldiği durumlarda ona ısrarla otoritenizi kabul ettirmek yerine öncelikle onun söylediklerini dinleyip anladığınızı hissettirmeniz; daha sonra ona kendi düşüncelerinizi açıklayıp durumu birlikte değerlendirmeyi önermeniz yararlı olacaktır. Eğer o anda siz ya da çocuğunuz kızgın olduğunuz için bunu yapmak istemezseniz tartışmayı sonlandırıp konuyu daha sonra görüşmek istediğinizi belirtebilirsiniz.
- Ona değer verdiğinizi, onu önemsediğinizi hissettirin: Ergenlik döneminin sağlıklı bir şekilde geçirilmesi için en önemli nokta çocuğunuzun kendisini değerli hissetmesidir. Fırsat bulduğunuz her durumda bunu ona hissettirmeniz önemlidir.
Öğretim Görevlisi Psikolog Fatma Nihal ADA
*06 Nisan 2019 Cumartesi günü yapılan "Tüm Yönleriyle Ergenlik" seminerinde katılımcılarla paylaşılmıştır.
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Ergenlik - Benim Çocuğum Daha Küçük Demeyin" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Fatma Nihal ADA'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Fatma Nihal ADA'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.