2007'den Bugüne 92,232 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,964 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Ruh Sağlığı İçin Beden-Zihin Bütünlüğü: Değişime Kendinizden Başlayın
MAKALE #20583 © Yazan Psk.Dnş.Aysel KESKİN | Yayın Mayıs 2019 | 2,771 Okuyucu
Eğer kafanızın içinde çok fazla şey varsa bunlar hafızanızdan taşmaya başlar ve strese girersiniz. Yaşam parmaklarınızın arasından kaymaya başlar. Kendinizi güçsüz hissedersiniz ve zihniniz kimi zaman durarak sizi kararsız, çevrenizde olup biteni daha az fark eder hale getirir. Unutkan, yorgun ve ne yapacağınızı bilmez bir hale gelirsiniz. Bu çok fazla pencere açtığınızda bilgisayarınızın daha ağır çalışmasına benzer. Başlangıçta bunu fark etmezsiniz ama zamanla o görünmez sınırı aştığınızda bilgisayar daha da ağırlaşır, bir süre sonra donar ve sonra da çöker. Hayatın sorumlulukları içinde koştururken kendinizi birden bire bu durumun içinde bulmanız kaçınılmazdır. Ama endişelenmenize gerek yok, zihninizi ve bedeninizi birbirinden ayrı görmedikçe ve onların nasıl ahenkle çalışabileceğini gördükçe bu çıkmazdan kolayca sıyrılacaksınız. Gelin şimdi bütünsel yaklaşımın birinci adımı olan zihin boyutuna bir göz atalım.

Birinci Adım: Zihin, Otomatik pilotun farkına varın

Bir arkadaşınızın evine diye yola çıkıp kendinizi ofiste bulduğunuz oldu mu hiç? Ya da market alışverişine diye çıkıp bambaşka bir yere gittiğiniz? İşte alışkanlıklar böyle inanılmaz derecede güçlüdür. Hiçbir uyarıda bulunmadan yaşamınızın kontrolünü ele geçirirler ve sizi planladığınız yönün tam tersine sürüklerler. Sanki aklınız bir yerde, bedeniniz başka bir yerdedir. Otomatik pilot kimi zaman sakıncalı olabilir ama bu çok da kötü bir şey değildir, hatta evrimsel açıdan çok değerli bir kazanımdır. Otomatik pilot, diğer hayvanların yapamadığı bir şeyi yapabilmemizi, dikkatimizi bir nokta üzerinde yoğunlaştırmak yerine bir sürü ufak tefek şeyi aynı anda fark etmemizi sağlar.

Kısa vadede otomatik pilot hafızanızı alışkanlıklar oluşturarak geliştirmenize olanak tanır. Bir şeyi birkaç kez yineleyince zihin tüm gerekli eylemleri mükemmel bir biçimde bir araya getirerek görevini tamamlar. Beyin böyle alışkanlıkların zincirini oluşturarak bilincin de biraz katkısıyla uzun ve karmaşık işlemlerin gerçekleşmesini sağlar. Tüm zincirleme alışkanlıklar otomatik pilotunuz tarafından denetlenmektedir. Eğer tümüyle farkındalık sahibiyseniz o zaman otomatik pilotunuzu daha iyi kontrol edebilir, sizi engelleyen alışkanlıklarınızdan kurtulabilirsiniz.

Yıllar geçtikçe otomatik pilotun denetimine giderek daha fazla girmeniz, onun düşüncelerinize dahi egemen olmaya başlaması büyük bir soruna dönüşebilir. Alışkanlıklar düşünceleri tetikler, bu durum daha fazla düşünceyi harekete geçirir, sonunda da alışkanlıktan kaynaklanan daha çok düşünce oluşturur. Olumsuz düşünce ve hisler duyguları yoğunlaştıran modellere dönüşürler. Farkına bile varmadan önüne geçemediğiniz derin bir strese, gerginliğe ve kedere kapılırsınız. Bir dostunuzun düşünmeden söylediği bir söz sizi mutsuz edip özgüveninizi sarsabilir. Kendinizi bitkin, çaresiz ve dünyayla ilişkiniz kesilmiş hissedebilirsiniz. Sonra da kontrolünüzü yitirdiğiniz için suçluluk duymaya başlarsınız. Ve bu da başka bir kısır döngüyü başlatır…

Bu kısır döngüyü durdurmak ya da engellemek için elinizden geleni yapmaya çalışırsınız. Kendi kendinize kızar, böyle hissetmem büyük aptallık dersiniz. Ama bu tür düşünce ve duygular durumu daha da kötüleştirir. Kısa sürede otomatik pilot düşünce, duygu, gerilim ve tatsız işlerle yüklenmiş duruma gelir, tıpkı birçok pencere açtığınız bilgisayar gibi. Zihniniz yavaşlar. Bitkin düşer, gerilir, çaresizliğe kapılır ve sürekli hayatınızdan şikayet eder hale gelirsiniz. Yine bir bilgisayar gibi donar, hatta çökersiniz.

Bunun gibi aşırı yükleme bilincinizi ele geçirdiğinde süreci tersine döndürmek için yalnızca aklınızla düşünmeniz yeterli olmaz. Bu yalnızca bilgisayarda yeni bir program açmaya, bir işlem daha yüklemeye benzer. Bunun yerine kısır döngünün başladığını fark eder etmez bunun dışına çıkmanın bir yolunu bulmanız gerekir. Burada atılacak ilk adım yaşamınızla daha ustaca başa çıkmayı öğrenmektir. Otomatik pilotun kontrolü ele aldığını fark etmek ve zihninizin nereye varmak istediğini fark etmek zorundasınız. Zihninizin gerisinde çalışmakta olan programlardan bazılarını kapatmayı öğrenmeniz gerekir. İçinizde mevcut farkındalığı yeniden kazanmanın ilk adımı temel ilkelere dönmektir: farkındalığınızı her an bir tek şeye odaklamayı yeniden öğrenmeniz gerekir.

İkinci Adım: Beden

Beden zihinde kıvılcım alan en ufak bir duyguya bile son derece hassastır. Çoğu kez neredeyse biz bilincine varmadan düşüncelerimizi sezinler ve bunlara, dünyayı gerçekten yansıtıp yansıtmamalarına bakmadan, somut gerçeklermiş gibi tepki verir. Öte yandan beden sadece zihinden geçenlere tepki vermekle kalmaz, aynı zamanda beyninizdeki duygusal birikimden de beslenerek korkularınızın, endişelerinizin ve genel anlamda kaygı ve mutsuzluklarınızın da artmasına sebep olur. Bu döngü son derece güçlüdür.
Kafanızın içinde o kadar çok zaman geçiriyorsunuz ki bir bedeniniz olduğunu neredeyse unutuyorsunuz. Yıllarınızı planlar yaparak, hatıraları düşünerek, inceleyerek, yargılayarak, kara kara düşünerek ya da kıyaslayarak geçiriyorsunuz. Bunların hepsi bir araya geldiğinde fiziksel ve zihinsel sağlığınızı korumak çok zordur. Bedeninize davranış şeklinizin zihninizi nasıl etkilediğinin farkında değilsiniz. Bedeni göz ardı etme eğilimi, çoğumuzda var olan bir duyguyla daha da güçlenebilir: Kendimizi sevmemek. Kendinizi dilediğiniz kadar uzun, zayıf ya da çekici bulmayabilirsiniz. Zihninizin derinliklerinde onun bizi bir gün yarı yolda bırakacağına dair bir fısıltı dolaşır. Hafızanıza güvenmiyor olabilirsiniz. Gün gelir, buna hazır olsanız da olmasanız da bedeniniz yaşlanır ve ölür. Bu yüzden bedeninizi görmezden gelebilir ya da ona kötü muamele edebilirsiniz. Ona düşman gibi davranmazsınız belki ama çok dostça davrandığınız pek söylenemez. Bedeniniz sizin için bir yabancıya dönüşür. Size yolladığı sinyalleri unutur, sandığınızdan daha fazla sıkıntı yaratır. Çünkü eğer beden ve zihin bir bütünse bedeninize bir şekilde sizden ayrıymış gibi davranmak, varlığınızın derinliklerinde muazzam bir karmaşa yaratır. Şu çılgın dünyada huzura kavuşmak ve rahat bir yaşama ulaşmak için tek öğrenmeniz gereken, varlığınızın uzun süredir görmezden geldiğiniz bu bölümüyle, bedeninizle bütünleşmeniz gerekir.

Farkındalığı gerçekten geliştirmek için bir kez daha bedeninizle tamamen bütünleşmeniz gerekir.

Farkındalık sürecinin ilk adımında zihnin odaklanması ve farkında olma yeteneğinin oluşturulması süreci başladı. Zihniniz hiç susmaz. Siz tedirgin edici düşüncelerin oluşmasını engelleyemeseniz bile ondan sonra olacakları önleyebileceğinizi giderek fark edersiniz. Artık bu acımasız kısır döngüyü kırabilirsiniz. Bir sonraki adım dikkatinizi bedeninize vermeyi öğrenerek zihnin tepkilerini gözlemlemek. Bu esnada duygusallığınız artabilir. Bedeniniz adeta bir duygusal radar haline gelip sizi mutsuzluk, endişe ve strese karşı uyaran bir etken alarm sistemine dönüşebilir. Eğer bedeninizin verdiği mesajları okumak ve anlamak istiyorsanız önce dikkatinizi bedeninizde bu sinyallerin kaynağı olan bölümlere vermeyi öğrenmeniz gerekir. Bunlar bedeninizin her bölümünde oluşabilir. Dolayısıyla bedeninizin her bölümünü kapsayan dostça bir odaklanmaya ihtiyacınız var. Dikkatinizi bedeninize odaklamak uzun bir aradan sonra zor gelebilir. Belki huzursuzluğa kapılabilir veya sıkılabilirsiniz. Bu duyguları da hoş karşılayın. Çünkü bu duygular odaklanmanızı ve farkındalığınızı geliştirmek için uyguladığınız bir direnç eğitimidir. Hatta bu kadar uzun süre dikkatinizi toparlamaya çalışırken kendinizi biraz tedirgin hissetmiyorsanız uygulamayı gerektiği gibi yapmıyor olabilirsiniz. Bu yüzden bu tür aksamalar yaşadığınızda elinizden geldiğince bunların varlığını kabullenin ve içinizden bunu seslendirin. Zihninizin dağılmakta olduğunu kabullendikten sonra dikkatinizi tekrar yavaşça bedeninize verin.
Bedene odaklanma sırasında zihniniz devreye girerek yargılamaya, kıyaslamaya, bir şeyleri değiştirmeye çalışabilir. Yani otomatik pilot devreye girer ve ciddiye aldığınız ve kişiselleştirdiğiniz çok sayıda düşünce üretir. Otomatik pilot geçmişte ya da gelecekte yaşamanıza sebep olur. Yine otomatik pilot duygularınızın kısa devre yapmasına yol açan çarpıtılmış düşüncelerin gerisinden bakarak kendinizle ve dünyayla doğrudan ilişkiye geçmenize engel olur.

Beden-Zihin bütünlüğü için şimdinin değerini bilmek

Aslında mutlu ve huzurlu olmanın yolu beden-zihin bütünlüğünden geçiyor. Şu ana kadar anlatılanlar zihniniz ve bedeninizle ilgili farkındalık yaratmak için yazıldı. Kendinize bu çerçeveden bakmak bile daha mutlu ve huzurlu bir insan olmanız için size yardımcı olacaktır. Mutluluk, aynı şeylere her seferinde farklı bir gözle bakmaktır. Hayatı yalnızca şimdi, şu anda yaşarsınız. Yarın ve dün yalnızca bir düşünceden ibarettir. Bu yüzden şu anın tadını çıkarın. Ne kadar daha yaşayacağınızı bilemezsiniz. Şimdinin değerini ne kadar biliyorsunuz? Olduğunuz yerde durun ve etrafınıza bakın ve şu soruyu kendinize sorun: “Şimdi” sizin için ne anlam ifade ediyor? Bu hayata sadece bir defa geldiğinizi, beden ve zihin sağlığınızın her şeyden önemli olduğunu hatırlatırım. Sağlık ve sevgiyle kalın.

AYSEL KESKİN
PSİKOLOJİK DANIŞMAN


Kaynak: Mindfulness: A Practical Guide to Finding Peace in a Frantic World, Mark Williams & Danny Penman, Piatkus, 2011
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Ruh Sağlığı İçin Beden-Zihin Bütünlüğü: Değişime Kendinizden Başlayın" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Aysel KESKİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Aysel KESKİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     3 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Aysel KESKİN Fotoğraf
Psk.Dnş.Aysel KESKİN
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolojik Danışman
Psikoterapist
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi9 kez tavsiye edildiTavsiyeEdiyorum.com'u sıkça ziyaret ediyor.
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Aysel KESKİN'in Yazıları
► Ruh ve Beden Bütünlüğü Psk.Melek ARSLANBENZER
► Stres, Beden ve Ruh Sağlığı Dr.Psk.Dnş.İlker KABA
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,964 uzman makalesi arasında 'Ruh Sağlığı İçin Beden-Zihin Bütünlüğü: Değişime Kendinizden Başlayın' başlığıyla benzeşen toplam 39 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


13:14
Top