2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Panik Atak
MAKALE #20830 © Yazan Psk.Dnş.Fatih FİDAN | Yayın Ekim 2019 | 1,836 Okuyucu
PANİK ATAK
Panik bozukluk her 75 kişiden birinin yaşayabileceği bir bozukluktur. İlk gençlik yıllarında ortaya çıkabilme olasılıkları yüksek olmakla birlikte yaşamın herhangi döneminde de başlayabilir. 65 yaş üzerinde görülmesi daha nadirdir. Panik bozukluk kadınlarda, erkeklere göre yaklaşık iki kat sıklıkta görülmektedir. Sebepleri kesin olmamakla birlikte üniversite mezuniyeti, evlilik, ilk kez çocuk sahibi olma gibi büyük yaşam geçişleriyle bağlantısı olduğu gözlenmektedir. Hastalığı kavramsal olarak açıklamak gerekirse, sıradan ve zararsız duyumların yanlış bir şekilde gereğinden fazla riskli olarak yorumlanmasıdır. Panik bozukluk yineleyen beklenmedik panik ataklarla giden bir hastalıktır. Panik atak, herhangi bir işaret vermeden ve belli bir sebebi olmadan aniden aşırı bir korkunun ortaya çıkması durumudur. Bireyler kalp krizi ve felç geçirmek, bayılmak, ölmek veya akıllarını kaybetmekten yoğun bir korku duyarlar. Panik atağa sahip bireylerde limbik sistem (duyguların merkezi) düzgün çalışamaz ve basit bir uyaran kişi tarafından tehlike olarak algılanır. Oluşumundaki temel mekanizma, serotonin, noradrenalin seviyelerindeki düzensizliklerdir. Genetik faktörler rol oynasa da ne kadar ve nasıl olduğu çözülememiştir.


Panik atağın belirtileri ; çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızında artış olması, terleme, titreme ya da sarsılma, nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyumları, soluğun kesilmesi, göğüs ağrısı ya da göğüste sıkıntı hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma, derealizasyon (gerçek dışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden ayrılmış olma), kontrolünü kaybedeceği ya da çıldıracağı korkuları, ölüm korkusu, paresteziler (uyuşma ya da karıncalanma duyumları), üşüme, ürperme ya da ateş basmaları gibi panik atak belirtilerinin en az 4 tanesi 10 dakika içinde ortaya çıkmaktadır. Panik atak üç türde olabilir ; beklenmedik, duruma bağlı ( her zaman belli bir ortamda: köpek görünce, sosyal bir ortam gibi..), durumsal eğilimli ( belli ortamlarda ama her zaman olmaz). Atağın tekrar yaşanmaması için hasta kendine göre önlem aldığını savunarak yaşamını kısıtlayacak davranış geliştirir: atağın daha önce yaşandığı ortama gitmemek, yalnız kalmamaya çabalamak, spordan kaçınmak yanında gerekirse diye düşünerek ilaçlarla dolaşmak gibi. Genellikle, panik bozukluğu agorafobi ile birlikte olabilir. Agorafobi, yalnız sokağa çıkmaktan, kapalı bir yerde (otobüs veya sinema salonu) sıkışıp kalıp kaçamamaktan duyulan aşırı korkudur. Bireyler böyle durumlarda panik atağı geçireceğinden veya utanılacak bir duruma düşeceklerinden ve yardıma ulaşamayacaklarından aşırı korku duyarlar. Bu durumlardan kaçınırlar veya güvende hissedecekleri çözümler bulurlar ( biriyle dışarı çıkmak, kapıya en yakın yerde oturmak gibi).



Panik atak yaşayan kişilerde geçmiş travmalarının da etkisi görülmektedir. Mesela; Hayat öyküsünde deprem yaşayan bir kişi deprem esnasındaki duygu, düşünce, duyumlar bedene ve zihne kodlanarak depremden sonraki zaman dilimlerinde depremi hatırlatıcı bir şey olduğunda deprem anında ki duygu, düşünce ve duyumları yaşayarak panik atak yaşamaktadırlar. Travma anında zihin birkaç şey ile meşgul olur yani bulunduğun yerin sallanması veya dehşet seslerine veya insanların bağırmalarına veya toprak kokusuna gibi. Zihin de “öleceğim”, “sakat kalacağım”, “çocuklarım zarar görecek”, “yalnız kalacağım” gibi zihinden bir düşünce geçer ve düşüncenin kuvvetine göre de korku, çaresizlik, hiçlik gibi duygular oluşur. Hormanel olarak da adrenalin seviyesinde artış meydana gelir ve bu duygulara da bedenin tepkisi eşlik eder. Adrenalin artmasıyla birlikte beden otomatik tepki vermeye başlar ve tedbir amaçlı kalp hızlı atmaya başlar, kalp hızlı atınca da oksijen ihtiyacı ortaya çıkar ve nefes alıp verme hızlanır, hızlı nefes de vücutta karıncalanma hissine, ensede uyuşmaya sebep olur. Tansiyon normalden yüksek veya düşük seyreder ve sonucunda vücudun otomatik olarak devreye soktuğu gizli tedbir sistemi yani vücudun sigortası olan bayılma gerçekleşerek vücut fonksiyonları normal seviyeye gelir.



Panik atak; deprem örneğinde olduğu gibi bir zincirleme bedensel tepkiler sistemidir. Olay (deprem) ile başlar, olay esnasında düşünce ( öleceğim) ile birlikte duygu (çaresizlik, korku) ile tetiklenir ve bedensel tepkilerin(kalbin hızlı atması, nefes alıp vermede hızlanma, tansiyon, karıncalanma gibi) yaşanılması kaçınılmaz olur. Panik atağı tetikleyen düşünce olduğu için düşünceyi pozitif ve mantıklı şekilde ifade etmek bedensel tepkilerin oluşmasını engellemektedir.



Bedensel panik atak, sigarayı bıraktığımızda ,zayıf beslenme alışkanlıklarından, aşırı nefes alıp vermekten, antidepresan kullanmaktan , sakinleştirici etkisi olan bir ilacı bırakmaktan , amfematin, kortizon ve astım tedavisindeki ilaçlardan ve bedensel ağrılardan dolayı tetiklenebilinir.


Panik bozukluk, tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Bireyin ilaç tedavisiyle beraber psikoterapiden yararlanması iyileşme sürecinin ilerlemesinde büyük önem taşır. Panik bozukluğu tedavisinde antidepresanlar ve anksiyolitikler etkili iki temel ilaç grubudur. İlaç tedavisi en az 6-8 ay sürerken, bazı bireyler için daha uzun ilaç kullanımı gerekir. Bilişsel davranışçı terapinin panik atak tedavisinde kapsamlı bir rolü vardır. Pek çok etkinlik bunu desteklemiştir. BDT’de bireyin dikkat odağının bedenden çevreye yönlendirilmesi, zihinde yanlış tehlike inanışlarını oluşturan şemaların üzerinde çalışılarak yeniden yapılandırma sağlanır. Terapinin sayesinde bireyin kendisini kısıtlayan kaçınma ve güvenlik davranışlarını değiştirmesi desteklenmiş olur.
Panik atak yaşayan kişiler için başka öneriler sunarsak eğer,ilk olarak kişinin beslenmesine dikkat etmesi; travma sonrası yaşanılan iştahta artma veya azalma olabileceğinden düzenli yeme alışkanlıklarına devam etmesi gerekmektedir. Bir başka öneri rahatlama egzersizleri dediğimiz zihinsel çalışmalar yapması, yani imgeleme yaparak panik atağı ile ilgili rahatlatıcı trans çalışmaları. Bir başka öneri, fiziksel egzersizler ile bedensel rahatlığı sağlaması. Egzersizlerle bedende biriken stresin azalmasını sağlamaktır. Stres, sinirlenen vahşi hayvan gibidir. Saldırmaya hazırdır. Kişide aynı şekilde stresle sebepli sebepsiz her şeyi öfke ile karşılar.yapmanız gereken sadece stres sonucu ortaya çıkan kas gerginliğini fiziksel egzersizlerle boşaltmanızdır. Bir başka öner, sosyal destek alması. Bir başka öneri bedenin otomatik tepkileri hakkında bilgilenmesi ve panik atak esnasında yaşadığı fiziksel tepkileri normalleştirmesi. Bir başka öneri ise manevi değerlerinden destek almasıdır. Bu yapılan uygulamalar panik atak rahatsızlığından kaçmak yerine mücadele ruhunu ortaya çıkaracaktır. Kaçmak yerine çözümlerle zihnimizi ve bedenimizi meşgul etmek kişiyi daha da güçlü yapacaktır.

Kaynakça
1) www.florence.com.tr/panik-atak-panik-bozukluk
2) www.facetofaceterapi.com/tr/makale/64/panik-bozukluk
3) https://sagligim.gov.tr/ruh-sağlığı/...panik-bozukluk
4) www.npistanbul.com

Hazırlayanlar
Uzm. Klinik Psikolog Fatih FİDAN
Psikolog Dilara ATAV
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Panik Atak" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Fatih FİDAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Fatih FİDAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Fatih FİDAN Fotoğraf
Psk.Dnş.Fatih FİDAN
Antalya (Online hizmet de veriyor)
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi24 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Fatih FİDAN'ın Makaleleri
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Panik Atak' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Şizoid Kişilik Bozukluğu Aralık 2019
► Duyguların Geçmişi Temmuz 2019
► Yetişkin Çocuklar Temmuz 2019
► Evde Şehvet Bitti Ekim 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


00:29
Top