2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Erken Deneyimler ve Beyin Gelişimi
MAKALE #20862 © Yazan İrem TURGUT | Yayın Ekim 2019 | 1,850 Okuyucu
Birçok yerde ‘bebeklik döneminde beyin gelişimi önemlidir, bol uyaran verilmelidir, yoğun iletişim önemlidir’ gibi söylemler görürüz. Peki gerçekten de erken dönemde beyin gelişimi bu kadar önemli mi?, Bu gelişime nasıl katkıda bulunmamız gerekir? Gelin bu yazıda hepsini konuşalım.

Biyolojik olarak bakacak olursak bir bireyin beyin gelişimi bebeklik döneminde oldukça hızlı seyreder. Bebeğin beyninin doğumdaki ağırlığı, beynin yetişkinliğindeki ağırlığının yaklaşık olarak %25’idir. İkinci yıla geldiğinde bu oran %75’e ulaşır. Beynin ağırlığı artarken ‘dendrit’ adını verdiğimiz nöronlar arasındaki bağlantı artışı da bir o kadar fazlalaşır. Bir bakıma bebeğin sinirsel patikaları hızla yayılmaya başlar. Beyin en esnek ve uyumlu dönemindedir ve bu esnekliğin %50’si ilk yedi yılda yitirilir.
Bebek için ‘erken deneyimler’ kavramı özellikle uygun büyüme ortamının sağlanmasını, uyku, beslenme gibi fizyolojik ihtiyaçlarının zamanında giderilmesini içermektedir. Ancak bu ihtiyaçların karşılanma şekli en az ihtiyaçların giderilmiş olması kadar önemlidir. 99’lu yıllarda yapılan bir çalışma ile önemine bakalım.
1999 yılında Dr. Charles Nelson giderek duyulmaya başlanan Romanya Yetimhanesi’ni ziyaret eder. Ziyareti sırasında küçük çocukların herhangi bir duygusal uyarana maruz kalmadan parmaklıklı bebek yataklarında yattığını, her on beş çocukla bir bakıcının ilgilendiğini ve çocukları ağladıklarında dahi kucaklarına alıp yakınlık göstermediklerini gördü. Çocukların tuvalet ihtiyaçlarını yan yana dizilmiş lazımlıklarda giderdiklerini, cinsiyet farkları gözetilmeksizin saçlarının kesilip tek tip kıyafetler giydiklerini gözlemledi. Duygusal yakınlık, destek ve herhangi bir uyaran olmadan yaşayan bu çocukların IQ puanlarını incelediğinde genel ortalamanın 60-70 civarında olduğunu, lisanla ilgili işlevlerden geri kaldıklarını, beyin etkinliklerinin oldukça düşük seviyede olduğunu gördü. Devlet tarafından uygun müdahale programları hazırlandı ve çocuklara uygulanmaya başladı.
Bakım verenin bebeğe olan sıcaklığı, alt değişimi sırasında ve yemek yerken sohbet etmesi, olumlu bir yüz ifadesinin olması, göz teması kurması, ağladığında sarılması/fiziksel temas kurması, sık sık oyun kurması ve çevreyi tanımasına yardımcı olacak uyaranları sağlaması beyin gelişiminin ve beyin gelişimini etkileyecek olan diğer gelişim alanlarının ivme kazanmasına yardımcı olur. Aksi takdirde yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi beyin gelişimini önemli derecede etkileyecek noktalara varabiliriz.

Bebeklik döneminde beyin gelişimi konusunda değinmemiz gereken önemli konulardan birisi de ‘teknoloji’. Günümüzde teknoloji çağında olduğumuz ve çocukları teknolojiden uzak tutamayacağımız düşüncesi egemen olmaya başlasa da dünyaya teknolojik aletlerin varlığından haberdar olmadan gelen ve bizim tanıştırdığımız 0-3 yaş grubunu teknolojiden uzak tutabiliriz.
‘’Ama yemek yediremiyorum. Ekrana kilitlendiğinde her şeyi kolaylıkla yiyor.’’
‘’Ama işlerim olduğu zaman oyalanmasını sağlıyorum.’’
‘’Kardeşinin ders çalışmasına engel olduğu zaman sakin kalması için telefon/tablet/televizyonu açıyorum.’’
‘’İstediği bir şey gerçekleşmediğinde ağlıyor, bağırıyor ben de sakinleşmesi için sevdiği çizgi filmi açıyorum.’’
Ebeveynlerden sıklıkla duyulan ve uzatabileceğimiz ‘ama listesi’. Fayda sağladığımızı ve o an için problemleri çözdüğümüzü düşünürken bebeğin gelişimi için daha büyük zararlara neden olduğumuzu unutmayalım. Bol bol oyuncakla, kitapla, küçük aktivitelerle bebekleri tanıştıralım ve o an için çözüldüğünü düşündüğümüz problemlerin daha büyükleri ile ileride karşılaşmayalım.

Sevgiler.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Erken Deneyimler ve Beyin Gelişimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı İrem TURGUT'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak İrem TURGUT'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
İrem TURGUT Fotoğraf
İrem TURGUT
Ankara (Online hizmet de veriyor)
Pedagog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler İrem TURGUT'un Yazıları
► Çocukların Beyin Gelişimi Psk.Dnş.Fatma KIRIMLI TAŞKIN
► Erken Boşalma (Erken Boşalıyorum) Psk.Bayram ŞİMŞEK
► Bağlanma ve Beyin Psk.Dila HOTLAR
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Erken Deneyimler ve Beyin Gelişimi' başlığıyla benzeşen toplam 54 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Çocukluk ve Yalan Temmuz 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


11:31
Top