2007'den Bugüne 92,307 Tavsiye, 28,219 Uzman ve 19,976 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



İnsülin
MAKALE #2088 © Yazan Dr.Fatih DEMİRCAN | Yayın Aralık 2008 | 16,465 Okuyucu
İNSÜLİN

Frederic Banting 1922 yılında bir buluş yaptı ve 1923 nobel tıp ödülünün sahibi oldu. Bu buluş aralarında Zeki Alasya, Hıncal Uluç, Halle Berry'nin bulunduğu 171 milyon kişinin tedavisinin esasını oluşturmaktadır.

Hem diyabet hastaları hem de doktorlar insülin kullanımında davranışsal/psikososyal engellerden etkilenirler İnsülin tedavisinin geciktirilmesi şu konularda etkili olur
 Yetersiz glisemik kontrol süresinin uzaması
 Diyabet komplikasyonları riskinin artması
 Toplam sağlık harcamalarının büyük ölçüde artması

Hastalarda subkütan uygulamaya karşı oluşan psikolojik insülin direnci ,özellikle tip 2 diyabetiklerde insülin tedavisinde invaziv olmayan alternatif kullanım yollarının ve insülinlerin araştırılmasına neden olmuştur

YENİ İNSÜLİNLER

Güvenilir olmalı

Hipoglisemide artışa neden olmamalı
Hipoglisemiyi uyaran semptomları azaltmamalı
Yeni yan etkilere yol açmamalı
İmmunojenitede artışa yol açmamalı

Etkili olmalı
Ya KŞ regülasyonunda ilerleme sağlamalı
Ya da hasta tarafından kabullenirliği daha iyi olmalı( Kullanım kolaylığı, uygunluk)

1Ü: Aç bırakılmış 2kg ağırlığında bir tavşanda glisemiyi 120mg/dl’den 45mg/d’ye düşürübilen insülin konsantrasyonudur.
6 molekül insülin 2 atom Çinko ile kristal form oluşturur. İnsan pankreası takriben 200 biyolojik ünite uygun 8mg insülin içerir.
İnsülin yıkımı %30-80 oranında böbrekte
İnsülin dolaşımda yarılanma süresi 3-5 dakika
KC açlıkta her dakika 10 mg/kg glukoz yapar, Tip 2 DM’de ise bu oran 17 mg//kg’a çıkar.
İnsülin Etkinlik ve Biyoyararlılığı

1-Enjeksiyon yeri
Kasiçi, s.c, iv, nazal vs.
Enjeksiyon derinliği
Emilme hızı
Enjeksiyon yerine uygulamalar
İnsülin uygulandığı cihaza ait sorunlar(Kalem, pompa )

2-İnsülin ile ilgili sorunlar
Tipi, Dozu, Kaynağı
Konsantrasyonu(100 Ü üzeri emilimi geciktirir)
Uygulanan bölğe ve dolaşımda yıkılma süresi
Reseptör sayısı ve reseptöre karşı antikor (+)
İnsüle karşı antikor varlığı

3-Hasta ile ilgili sorunlar
Hasta yaşı, Yaşam biçimi
Gebelik
Sosyal durumu
Aktivite düzeyi ve alışkanlıkları
Endojen insülin yedeği
İnsülin emilim ve yıkımını etkileyen sistemik hastalıkları
İnsülin etkisini ve biyoyararlılığını etkileyen ilaçların kullanılması
İnsüline fonksiyonel yetersizliği oluşturacak bir dirençin oluşması
Bellek kusuru, unutkanlık, insülin uygulamayı terketme (bayılma, koma, suisid,Çevreden ilği bekleme..)

İnsülinin Fizyolojik Fonksiyonları

Hedef Hücreler: Kas; Kraciğer; Adipoz doku; Diğer
Asıl fonksiyonları:
Glukoz uptake’ini uyarır ve Kas ve yağ dokusunda metabolizmasını sağlar
Karaciğerde glukoz çıkışını inhibe eder
Adipoz dokuda trigliseridlerin hidrolizini inhibe eder
Amino asit uptake’ini ve protein sentezini uyarır
Kas ve diğer hücrelerde protein degradasyonunu inhibe eder
Bir çok hücrede gen transkripsiyonunu regüle eder

İnsülinin Saklanması

21-24ºC’de 6-8 hafta
Aşırı ısı değişiminden koru
Dondurma
Kullanılmayan kartuş 12ºC’de saklanır
Açılmış olarak 12ºC’da depolanabilir.
Prefill insülin buzdolabında açıldıktan sonra 30 gün bekler.
Güneş ışığına koyma
NPH ve Miks insülinleri aşırı çalkalama
İnsülin Enjeksiyon Tekniği

El ve insülin yapılacak alanı temizle
Enjeksiyon yerini alkolle temizlersen uçmasını bekle
Enjeksiyon 90 derece
Çok zayıflarda 45 derece, iğnenin tamamını sok
Enjeksiyon yerine aşırı baskı yapma, ovuşturma
Enjeksiyon rotasyonu
Egzersiz ile yemek senkronisasyonu

Tip 2 DM’de İnsülin Başlama

Yeni tesbit DM kan şekeri >250 ise veya LADA ?
Zayıf olgular ve kilo kaybı olanlar
OAD’ler ile Nonregüle ise
Obez Tip 2 max. OAD’ye rağmen Nonregüle ise
Akut enfeksiyon, travma, gebelik, Kr. KC, koma
Yüksek doz GCC ve Kemoterapi alanlar
GİS hastalığı nedeniyle OAD alamayanlar
SÜ veya Biguanidlere idiosenkrazi varlığı
Diabetik komplikasyon (mikro veya makro)
C-peptid düzeyi dolaşımda düşük ise
Tip 2 Diyabetiklerde İnsulin Programları
1. Hafif Tip 2 Diyabetikler
AKŞ< 140mg/dl
İnsulin Kullanım Endikasyonu Yok
2. Orta Derece Ağır Tip 2 Diyabetikler
AKŞ 140 -220 mg/dl Arasında
Bazal İnsüin Desteği Yeterli
0.3 - 0.4 IU/kg/gün İnsülin Yeterli
3. Ağır Tip 2 Diyabetikler
AKŞ> 220 mg/dl
0.3- 1.0 IU/kg/gün Dozunda İnsülin
% 30 Kısa Etkili İnsulin İçeren Preparatlar Kullanılır
4. Çok Ağır Tip 2 Diyabetikler
AKŞ>280 mg/dl
Tip 1 Diyabetik Gibi Tedavi Edilir
Tip 2 diabetes mellitus olgularında postprandial glukoz kontrolünü güçleştiren faktörler
• Periferik insulin direnci
• Prandial dönemde supresse olmayan endojen glukoz yapımı
• Plazma glukagon düzeyinde prandial supresyon yetersizliği
• Plazma serbest yağ asitlerinde postprandial yükselme
• Mide boşalımında hızlanma

Hanği İnsülin Kime?

Human İnsülin
– Gebeler
– Çocuklar
– Koma
– Allerji durumları
– Tüm olgularda tercih edilebilir.
Kısa etkililer:
– Doz ayarı yapılanlarda
– Acil tedavide
– Multipl tedavilerde
Orta etkililer:
– OAD ile kombinasyonda
– İletişim eksikliği olanlarda
– Yalnız yaşayanlarda
– İleri düzey KBY’de
Mixt insülinler:
– Labil diabetiklerde
– Komplike olgularda
FİZYOLOJİK İNSÜLİN SEKRESYONUNUN TAKLİDİ:
a)Bazal insülin
b)Postprandial insülin ihtiyacının karşılanması
BUNU İYİ TAKLİT EDEBİLMEK İÇİN;
Gıda-beslenme planı
Egzersiz düzenlemesi
İnsülin dozlarının ayarlanması
BUNU BAŞARABİLMEK İÇİN:
Hasta eğitimi
Uygulamanın hasta şartların uyarlanamsı

LİSPRO İNSÜLİN
İnsülinin IGF-1 benzerliğinden yola çıkılarak geliştirildi.
Lispro HRİ
Çözünme zamanı 10 30-45
Etki başlama 0-15 30-60
Max. Etki 30-90 120-240
Etki süresi 240 360-480
Gebelerde kullanma,
• Nötral Protamin Lispro(NPL)(Humalog mix)
• Lispro ile hipoglisemiye kontregülatuvar cevapta düzelme olur.
İNSÜLİN İNFÜZYON SİSTEMLERİ
1-Kapalı devre
a)Biostator
2-Açık devre
a) CSII(taşınabilir pompa ile)
I. Jenerasyo
II. Jenerasyon
III. Jenerasyon
b) İPİ(İmplante edilen pompa ile)
İnfused
Minimed
Oral Insulin
Generex firması tarafından geliştirilen
bu insülinle
1) Etki 10. dk.da çıkıyor
2) 30-60 dk.da tepe değeri
3) Etki yavaşlayarak 2-3 saat daha
sürüyor
Faz II çalışmaları bitmiş durumda
Hanği Dozda İnsülin Vermeli?
İlk kez ayaktan insülin başlanacak hastalara:
24-28 Ü/gün (2/3, 1/3)
Formüller yardımıyla:
Günlük doz = AKŞ - 50/10
Günlük doz = 0.2 - 0.3 ü/kg/gün
Günlük doz = 2g/L Glukozüri için 1Ü
Günlük doz = Yemek öncesi 8-10 Ü ve takip…
Günlük doz = Hedef glisemi *’deki her 20 mg/dl için 1 Ü

GÜNLÜK İNSÜLİN DOZU

A)Önceden İnsülin Kullanan Hastalarda:
Profil çıkart
Her öğün öncesi glisemi kontrolu ve insülin ilavesi
B)DKA’lu Hastalarda:
DKA esnasında verilen doz 24 saate uyarlanıp verilir.
C)OAD Etkisiz olan Hastalar:
Her yemek öncesi kısa, gece orta etkili
24-28 Ü/gün direkt başlanır
2 gr/L glukozüri için 1Ü insülin verilebilir.
Normal kilolu diabetikte: Günlük doz=(AKŞ-50/10)
Obez diabetikte:(AKŞ-50/10)(2.5Xkg-1.5/İdeal kilo)
Vereceğim İnsülin Dozunu Nasıl Ölçebilirim?
24 saat süre ile sürekli I.v. infüzyon yöntemi günlük doz sapta
0.54 Ü/kg/gün altında hastalarda endojen insülin vardır ve insüline duyarlı kabul edilebilir
C-Peptid düzeyi düşük olanlarda 0.5-1.0 Ü/kg/gün dozunda başlanabilir.
Yenen her 10 gr karbonhidrat için 0.8-1.2 Ü ilave insülin verilmelidir.
Günlük İnsülin İhtiyacını Nasıl Düzenlerim?
• %40-50 Bazal
• %15-25 Kahvaltı
• %15 Öğlen
• %15-20 Akşam
• %0-10 Yatmadan önce şeklinde planlanır
İntensif İnsülin Tedavisi
AVANTAJLARI
Glsiemi kontrolu daha iyi
İyilik hissinde *
DR başlama ve ilerlemede ¯
Proteinüri ve MA’de ¯
Nöropati gelişiminde ¯
Hiperkolesterolemi riskinde ¯
Fetal ve maternal mobiditede ¯
DEZAVANTAJLARI
• Ağır ve hafif hipoglisemide *
• Hipoglisemiyi alğılamama
• Kilo almada *
• Pompa: Enfeksiyon ve DKA’da *
• DRP’de erken alevlenme
• Ücret, gayret ve daha fazla vakit harcama

YENİ YOĞUN İNSÜLİN UYGULAMA YÖNTEMLERİ

A)Bazal insülin tedavisinde yeni yöntemler:
Subkutan insülin pelletleri
İyontoforezis
Emilimi geciktirilmiş insülin analogları (Asp B-10, Asp B-28, Asp B-8, Glu B-27)
Emilimi hızlı insülin analogları (Lys(B28) - Pro(B-29)
B)Bolus insülin tedavisinde yeni yöntemler:
Jet enjektör ve püskürtme iğneler
C)Yeni uygulama yolları
1-Oral
2-Vaginal
3-Oftalmik
4-Nazal
5-Rektal
6-Pulmoner aerosol
Transdermal
D)Biyosensörler ve glukoz sensor implantasyon
Kombinasyon Tedavileri Faydalımı?
SU tedavisine yetersiz yanıt veren Tip 2 DM’da kombine yada tek başına insülin tedavisi etkilidir.
Kombine tedavi verilenlerde kilo artışı ve periferik hiperinsülinemi tek başına insülin alanlara göre daha az.
Kombine tedaviler Metformin + gece NPH insülin uzun dönemde;
Daha iyi bir glisemi kontrolü
Daha az kilo artış
Daha az hipoglisemi
İnsülin Uygulamasının Yan etkisi varmı?
1-Hipoglisemi
2-Hipoglisemiyi algılamama
3-Gece hipoglisemileri
– Somogy etkisi
– Dawn fenomeni
4-İnsülin ödemi
5-Lipatrofi
6-Lipodistrofi
7-İnsülin antikorları
8-İnsülin allerjisi
– Lokalize
– Generalize
9-İR, İmmünojenik IR
10-Obezite ve kilo alma
Unun etkili insülinler veya Analog insülinle bazal insülin
Analoglarla Faz I tedavisi
Glukowach+Aerosol+Pulmoner+Oral ile hızlı ve agressif yaklaşım sonuçta çok daha sıkı kontrol sağlanacaktır.

Somogy Fenomeni

Bazı hastalarda sabah glukozu yüksek çıkar. Akşam yapılan insülin dozu (ki hemen daima NPH insülindir) artırılmasına rağmen sabah kan şekerleri yüksek çıkmaya devam eder. Yapılan insülinin fazla gelmesi, gece hipoglisemisine neden olur ve insülin karşıtı hormonları aktive olarak sabah hiperglisemisine yol açarlar. Bu durum “somogy fenomeni” olarak bilinir ve akşam/gece insülin dozunun azaltılması ile problem çözülür.

Şafak Fenomeni

Hipoglisemi olmadan gelişen sabah hiperglisemisidir. İnsülin klirensinde artış veya GH salgılamasının geceleri artması sonucu ortaya çıkar.

Eğer 03:00 de glukoz düzeyi>80 mg/dl ve sabah hiperglisemisi varsa Dawn Fenomeni düşünülür. Tedavi, akşam verilen orta etkili insülin dozunun % 10-15 artırılması veya saatinin geciktirilmesidir

İnsülin Pompası

Pompa ayarlanan kisiye uygun düzenlendigi, dogru kullanıldıgı, yeterli egitim alındıgı ve kan şekeri yakın izlendigi sürece, kan şekerlerini normale yakın sınırlarda tutma konusunda şimdiye kadar geliştirilmiş en başarılı alettir
Amaç üçüncü şahısların yardımını gerektirecek
hipoglisemi gelişimini azaltmak,normale yakın glisemi ve diyabetin kr. komplikasyonlarını önlemektir.
Avantajları
• İnsulin uygulamasi diyabetlinin gereksinimine göre yapılabilir.
• Yaşam biçimine esneklik getirir.
• Sabah kan şekeri yüksekliklerini duzeltir. (Şafak-Dawn fenomeni)
• Hipoglisemi sıklığını ve şiddetini azaltır.
• Kan şekeri kontrolunun iyileşmesine yardımcı olur.
• Diyabete bağlı komplikasyonların önlenmesi , ya da gelişmiş ise ilerlemesinin durdurulmasına katkıda bulunur.


Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"İnsülin" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dr.Fatih DEMİRCAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dr.Fatih DEMİRCAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Dr.Fatih DEMİRCAN
İstanbul
Doktor "İç Hastalıkları - Dahiliye "
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Dr.Fatih DEMİRCAN'ın Makaleleri
► İnsülin Direnci Diyeti ÇOK OKUNUYOR Prof.Dr.Metin ÖZATA
► Zayıflama ve İnsülin Direnci ÇOK OKUNUYOR Prof.Dr.Metin ÖZATA
► İnsülin Direnci ve Diyabet Dr.Erdal DUMAN
► İnsülin Direnci Neden Önemlidir? Doç.Dr.Fevzi BALKAN
► Uykusuzluk, Kilo ve İnsülin Direnci Prof.Dr.Metin ÖZATA
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,976 uzman makalesi arasında 'İnsülin' başlığıyla benzeşen toplam 23 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Astım Kasım 2007
► Göğüs Ağrısı Nedenleri ÇOK OKUNUYOR Kasım 2007
► Şeker Hastalığı Kasım 2007
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


15:32
Top