Pasif Agresif ve Aktif Çözümcü Konum
Engellenme, çeşitli nedenlerle arzulanan eylemin gerçekleşememe ve buna bağlı doyumun alınamaması halidir. Yaşanılan engellenme, yeniden pozisyon almamız için bir tetikleyici görevi görmektedir. Yaşanılan engellenme sonrası temelde iki tip konumdan bahsedebiliriz. Bunlar: Pasif-agresif konum ve Aktif-çözümcü konumdur.
Yaşanılan engellenme sonrası Pasif Agresif Konumda hareket eden kimseler, duygularını dolaylı yoldan aktarmayı tercih ederler. Sorun yaşadıkları konu hakkında konuşmazlar. Genelde öfke duygusu hissederler ve bu duyguyu dolaylı yollardan aktarmaya çalışırlar. Söz gelimi, arkadaşının söylediği bir söze kızan pasif agresif kişi bu konuyu konuşmak yerine, evet diyeceği bir eyleme hayır diyerek dolaylı yoldan öfkesini yansıtmayı tercih eder. İlişkilerde yaşanılan engellenme sonrası Pasif Agresif Konum alan kişilerin tipik özellikleri şunlardır: Kendilerini anlatmazlar. Anlaşılmayı beklerler. Yaşanılan duyguyu dolaylı yoldan, farklı adımlarda yansıtırlar. Sorun yaşanılan konu içerisinde kalıp onu çözmek yerine, yaşanılan sorunu başka konulara taşırlar. Böylece yeni sorunların oluşmasına neden olurlar. Kolay küserler, inatçıdırlar. Alıngandırlar. Yeterli karşılığı göremediklerini düşünürler. Onay ve övgü konusunda duygusal bir açlık içerisindedirler. Karar ve konuları, sürüncemede bırakırlar. Yaşanılan sorunu, intikam haline getirirler. Pasif Agresif davranışlarına “Unuttum” şeklinde bahaneler sunarlar. Temelde; yetersizlik ve sevilmeme temel inançlarına sahiptirler. Ötekine karşı olumsuz duygu içerisindedirler. Yaşanılan sorunları ne görmezden gelirler ne de çözmek için çaba gösterirler. Bu durum ileride gerçekleşecek bir öfke patlamasına zemin hazırlar. Öfke patlamasını ise duygusal yük olarak orantılı olmayan bir olayda yaşarlar. Çünkü daha önceki günlerden taşıdıkları olaylar asıl pay sahibidir. Son yaşanılan olay, sadece tetikleyici görevi görmüş olacaktır. Özetle; Pasif Agresif kişiler, yetersizlik temel inancına sahiptir. Ötekine dair olumsuz düşünceleri vardır ve saldırıya uğrayacaklarını düşünürler. Savunma pozisyonu alırlar. Yaşanılan engellenmeyi, saldırı kabul ederler ve dolaylı yoldan öfkelerini yeni konulara yansıtırlar.
Aktif-Çözümcü kişiler, yaşanılan engellenmeler sonrası soğuk kanlılıklarını korurlar. İnsani bir duygu olan üzüntü, sinir ve öfke gibi duyguları yaşarlar ama bunları gelecek davranışları için bir sorun çözme motivasyonu haline getirirler. İstediklerinin zaman zaman gerçekleşmeyeceğinin farkındadırlar, yaşanılan olumlu olayları görmezden gelmiyorlardır. Saldırıya uğrayacağını düşünme ve savunma pozisyonu alma yoktur. Kendiliğe dair yeterlilik temel inancı ağır basar. Yaşanılan engellenme sonrası duygularını açıkça ifade ederler. Anlaşılmayı beklemek yerine, anlatmayı tercih ederler. Olumsuz duygu hissetmelerine neden olan olay içerisinde kalır ve onu çözmeye çalışırlar. Yaşanılan engellenme hissini başka, yeni olaylara taşımazlar. Çözüm bulma amaçlı kendi isteklerini gözden geçirirler, ötekini dinlerler. Empati becerisi gelişmiştir. Gerekli noktalarda uzlaşı ve uyum adımlarını atarlar ama bu adımlar pasiflik altına yazılabilecek adımlar değildir.
Aktif-Çözümcü kişiler, olumsuzlukları çözmeye çalışırlar. Ama bir yandan da olumlu tarafları görmezden gelmezler. Olumlu tarafları görmek; kendimizi güçlü hissetmemizi sağlar, atacağımız adımlar konusunda motivasyonumuzu arttırır. Kendimizi değerlendirirken, karar alırken ya da herhangi bir şeyi değerlendirirken artıları görmeye çalışmamız ve artı yönleri arttırmaya çalışmamız psikolojik sağlığımız için yararlı olacaktır. Ama bir yandan da eksi diyebileceğimiz konular vardır. Bunlar, engellenme sürecine ve olumsuz duygulara yol açabilir. Aktif Çözümcü kişiler, eksi diyebileceğimiz yönü artı hale getirmek için adım atan kişilerdir. Ama hayat akışı içerisinde eksileri değiştiremediğimiz örneklerle karşılaşabiliriz. Bu durumlarda iki yol değerlendirilebilir. İlki, görmezden gelmedir. Görmezden gelme hali, karşılaşılan eksi halin psikolojik ve fiziksel sistemimiz içerisinde dönüştürebilme halidir. Kişi, görmezden gelme halinde hayatın eksi taraflar barındırabileceğini bilir, artı yönlerini kendine hatırlatır ve görmezden gelme mekanizması ile hayatın akışına devam eder. Ama , yaşanılan olayın psikolojik ve fiziksel olarak kişi tarafından karşılanabilir olması önemli bir kriterdir. Sağlanamadığında, farklı çözümler bulmaya çalışmamız gerekmektedir. Pasif Agresif kişiler, görmezden geliyor gibi görünürler. Oysa yaşanılan eksiyi, biriktiriyorlardır. Görmezden gelme hali, sorunları biriktirme hali olmamalıdır. Söz gelimi, bir iş değişikliği yaptığımızı varsayalım. Yeni iş yerinde, daha erken saatte kalkmamız gerekiyor olsun. Erken kalkma, eksi olarak yazabileceğimiz bir maddedir. Görmezden gelme halinde, mevcut maddenin eksi olma hali devam eder, kabullenilir ve devam edilir. Kişi, “ben bunu kendi fiziksel ve ruhsal dünyamda eritebiliyorum” diyebiliyordur. Mevcut eksiyle, kavga hali yoktur. Diğer bir yöntem ise baş etme adımıdır. Baş etme adımında, mevcut eksi varlığını devam ettirir. Ama kişi, mevcut eksiden etkilenme derecesini azaltmaya çalışır. Söz gelimi, iş örneğini tekrar düşünelim. Baş etme adımında kişi, iş için daha erken yatmaya karar verip uyguladığında baş etme adımını gerçekleştirmiş olur. Mevcut eksi varlığını devam ettiriyordur ama etkilenme derecesinin azaltımına yönelik adım atılmış olur. Böylece kişi, aktif çözümcü konumu gerçekleştirmiş ve psikolojik durumunu etkileme potansiyeli olan olayları etkin şekilde yönetmiş olur.
Yaşanılan engellenme sonrası Pasif Agresif Konumda hareket eden kimseler, duygularını dolaylı yoldan aktarmayı tercih ederler. Sorun yaşadıkları konu hakkında konuşmazlar. Genelde öfke duygusu hissederler ve bu duyguyu dolaylı yollardan aktarmaya çalışırlar. Söz gelimi, arkadaşının söylediği bir söze kızan pasif agresif kişi bu konuyu konuşmak yerine, evet diyeceği bir eyleme hayır diyerek dolaylı yoldan öfkesini yansıtmayı tercih eder. İlişkilerde yaşanılan engellenme sonrası Pasif Agresif Konum alan kişilerin tipik özellikleri şunlardır: Kendilerini anlatmazlar. Anlaşılmayı beklerler. Yaşanılan duyguyu dolaylı yoldan, farklı adımlarda yansıtırlar. Sorun yaşanılan konu içerisinde kalıp onu çözmek yerine, yaşanılan sorunu başka konulara taşırlar. Böylece yeni sorunların oluşmasına neden olurlar. Kolay küserler, inatçıdırlar. Alıngandırlar. Yeterli karşılığı göremediklerini düşünürler. Onay ve övgü konusunda duygusal bir açlık içerisindedirler. Karar ve konuları, sürüncemede bırakırlar. Yaşanılan sorunu, intikam haline getirirler. Pasif Agresif davranışlarına “Unuttum” şeklinde bahaneler sunarlar. Temelde; yetersizlik ve sevilmeme temel inançlarına sahiptirler. Ötekine karşı olumsuz duygu içerisindedirler. Yaşanılan sorunları ne görmezden gelirler ne de çözmek için çaba gösterirler. Bu durum ileride gerçekleşecek bir öfke patlamasına zemin hazırlar. Öfke patlamasını ise duygusal yük olarak orantılı olmayan bir olayda yaşarlar. Çünkü daha önceki günlerden taşıdıkları olaylar asıl pay sahibidir. Son yaşanılan olay, sadece tetikleyici görevi görmüş olacaktır. Özetle; Pasif Agresif kişiler, yetersizlik temel inancına sahiptir. Ötekine dair olumsuz düşünceleri vardır ve saldırıya uğrayacaklarını düşünürler. Savunma pozisyonu alırlar. Yaşanılan engellenmeyi, saldırı kabul ederler ve dolaylı yoldan öfkelerini yeni konulara yansıtırlar.
Aktif-Çözümcü kişiler, yaşanılan engellenmeler sonrası soğuk kanlılıklarını korurlar. İnsani bir duygu olan üzüntü, sinir ve öfke gibi duyguları yaşarlar ama bunları gelecek davranışları için bir sorun çözme motivasyonu haline getirirler. İstediklerinin zaman zaman gerçekleşmeyeceğinin farkındadırlar, yaşanılan olumlu olayları görmezden gelmiyorlardır. Saldırıya uğrayacağını düşünme ve savunma pozisyonu alma yoktur. Kendiliğe dair yeterlilik temel inancı ağır basar. Yaşanılan engellenme sonrası duygularını açıkça ifade ederler. Anlaşılmayı beklemek yerine, anlatmayı tercih ederler. Olumsuz duygu hissetmelerine neden olan olay içerisinde kalır ve onu çözmeye çalışırlar. Yaşanılan engellenme hissini başka, yeni olaylara taşımazlar. Çözüm bulma amaçlı kendi isteklerini gözden geçirirler, ötekini dinlerler. Empati becerisi gelişmiştir. Gerekli noktalarda uzlaşı ve uyum adımlarını atarlar ama bu adımlar pasiflik altına yazılabilecek adımlar değildir.
Aktif-Çözümcü kişiler, olumsuzlukları çözmeye çalışırlar. Ama bir yandan da olumlu tarafları görmezden gelmezler. Olumlu tarafları görmek; kendimizi güçlü hissetmemizi sağlar, atacağımız adımlar konusunda motivasyonumuzu arttırır. Kendimizi değerlendirirken, karar alırken ya da herhangi bir şeyi değerlendirirken artıları görmeye çalışmamız ve artı yönleri arttırmaya çalışmamız psikolojik sağlığımız için yararlı olacaktır. Ama bir yandan da eksi diyebileceğimiz konular vardır. Bunlar, engellenme sürecine ve olumsuz duygulara yol açabilir. Aktif Çözümcü kişiler, eksi diyebileceğimiz yönü artı hale getirmek için adım atan kişilerdir. Ama hayat akışı içerisinde eksileri değiştiremediğimiz örneklerle karşılaşabiliriz. Bu durumlarda iki yol değerlendirilebilir. İlki, görmezden gelmedir. Görmezden gelme hali, karşılaşılan eksi halin psikolojik ve fiziksel sistemimiz içerisinde dönüştürebilme halidir. Kişi, görmezden gelme halinde hayatın eksi taraflar barındırabileceğini bilir, artı yönlerini kendine hatırlatır ve görmezden gelme mekanizması ile hayatın akışına devam eder. Ama , yaşanılan olayın psikolojik ve fiziksel olarak kişi tarafından karşılanabilir olması önemli bir kriterdir. Sağlanamadığında, farklı çözümler bulmaya çalışmamız gerekmektedir. Pasif Agresif kişiler, görmezden geliyor gibi görünürler. Oysa yaşanılan eksiyi, biriktiriyorlardır. Görmezden gelme hali, sorunları biriktirme hali olmamalıdır. Söz gelimi, bir iş değişikliği yaptığımızı varsayalım. Yeni iş yerinde, daha erken saatte kalkmamız gerekiyor olsun. Erken kalkma, eksi olarak yazabileceğimiz bir maddedir. Görmezden gelme halinde, mevcut maddenin eksi olma hali devam eder, kabullenilir ve devam edilir. Kişi, “ben bunu kendi fiziksel ve ruhsal dünyamda eritebiliyorum” diyebiliyordur. Mevcut eksiyle, kavga hali yoktur. Diğer bir yöntem ise baş etme adımıdır. Baş etme adımında, mevcut eksi varlığını devam ettirir. Ama kişi, mevcut eksiden etkilenme derecesini azaltmaya çalışır. Söz gelimi, iş örneğini tekrar düşünelim. Baş etme adımında kişi, iş için daha erken yatmaya karar verip uyguladığında baş etme adımını gerçekleştirmiş olur. Mevcut eksi varlığını devam ettiriyordur ama etkilenme derecesinin azaltımına yönelik adım atılmış olur. Böylece kişi, aktif çözümcü konumu gerçekleştirmiş ve psikolojik durumunu etkileme potansiyeli olan olayları etkin şekilde yönetmiş olur.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Pasif Agresif ve Aktif Çözümcü Konum" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Emre ŞENGÜR'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Emre ŞENGÜR'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
16 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
