2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Travmanın İşlevi ve İşleyişi
MAKALE #21713 © Yazan Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN | Yayın Ağustos 2020 | 1,468 Okuyucu
Her travma kendini tekrar eder. Güçlü ve derinden sarsan olaylardan sonra insan o olayı zihninde tekrar tekrar yaşar ( Kaza, deprem, savaş vs). Bazen de bağlantı tamamen kesilir ve insan hiçbir şey hatırlamaz.* Bu tarz durumlarda zihin olayın şiddetine binaen sistemi kapatır, yaşanmamış sayar.
Ancak bu durum belirli bir süre sonra ( bir kaç ay ya da yıl) flashlarla tekrar karşımıza çıkar. Buna da Travma Sonrası Stres Bozukluğu denir. Savaş ve depremlerden sonra genellikle TSSB sorunu yaşanır.
Aynı durum insan ilişkilerinde de yaşanır. Yâni ilişkilerimizde yaşanmış olan duygusal travma sonrasında kendini tekrar eder. Bu yüzden çoğumuz aynı kısır döngülerden bir türlü çıkamayız.
Hepimiz farklı kişilerle, farklı zamanlarda hep aynı şeyleri yaşar.
Çocukluk döneminde en çok hissettiğimiz duygular dışlanma, onaylanmama, önemsenmeme, sevgi, korku, acı, utanç, suçluluk* vs. ne olmuşsa gelecek ilişkilerinde de kişi otomatik olarak o duyguları seçer/ inşa eder.
Bu duygular yaşanan gerçekliğin bizdeki yansımasıdır. Yaşanan olaylar ve karşılaştığımız tutumların objektif gerçekliği farklı, bizdeki yansıması farklıdır.
Ve bizi hasta eden, üzen, mahveden şey bu yansımalardır.
Biz kendi geçmişizden kaçtıkça o, bulduğu her fırsatta karşımıza çıkar. Özellikle o rollerin içine girdiğimizde. Örneğin anne ya da babamızın davranışlarından şikayet eder ve çoğu konuda onlar gibi olmayı istemeyiz. Ancak biz de ebeveyn olduğumuzda aldığımız rol model kalıpları tekrarladığımızın farkında bile olmayız.
Veya çocukluk döneminde suçlanmaya maruz kalmışsak ilerki hayatımızdaki ilişkilerimizde hep suçlu hisseder ve muhatabımızı hep suçlarız.
Sağlıklı iletişim kuramadığımızda yani yaşadığımız duyguları paylaşmayı bilmediğimiz için ve sadece şikayet etmekten yana olduğumuz için de aynı şeyler hayatımızda tekrarlar durur.
Peki bundan kurtulmanın yolu var mıdır?
Elbette var.
Şimdi size bilinçaltı temizliği demeyeceğim zira bu bir uydurmadır.
"Bilinçaltı temizliği" İnsanların ihtiyaçları üzerinden oluşturulmuş bir sömürüdür. Tedavide bilinçaltı ile çalışma vardır ancak temizlik yoktur.
Hayatta karşılaştığımız hiçbir olay ve hiçbir kişi* tesadüf değildir.
Yaşadığımız her acı/ deneyim travmalarımızın tedavi olması içindir. Çünkü travmanın tedavisinde ikinci kez travmatize olmak vardır. İlkinden kurtulmak için ikinci travmaya maruz kalmamız gerekir. Yani babanızla halledemediğiniz sorunlar karşınıza eşinizle farklı boyutlarda ancak aynı konularda tekrar gelir. Annenizle ve hatta ebeveynlerinizin kendi ebeveyni ile* çözemediği konular karşımıza farklı kişilerde tekrar çıkar. Ta ki bunlar içimizde aşılana kadar. Aşamadığımız yani "tamamlanmamış" ne varsa karşımıza o çıkar. Ve eğer biz bunu kendi içimizde halledemezsek bu yaşanan kronik sorunları kuşaktan kuşağa kendi nesillerimize taşırız.
Bu yüzden vebali çok ağır yükler taşıyoruz. Hem dünyevi hem duygusal hem manevi anlamda. Ancak ne yazık ki sadece dünyevi yüklerin farkındayız ve sadece onu dert ediniyoruz. Bir ev sahibi olup çocuğumuza ev bırakmayı, onun kuracağı yuvaya bizden alacağı hangi sorunları taşıyacağından bin kat* daha önemsiyoruz. Ve sonuç milyarlarca masraf edilerek kurulan evliliklerin bir kaç aylık hikayeden sonra sonuçlanması. Ne acı. Yazık.

Kabullenmek bütün travmaların yaşandığı süreçte varılması gereken en önemli aşama. Ve o aşamaya gelinceye kadar 4 evreden geçiyoruz.

Travma Süreci Evreleri

1) Şok Evresi: Hiçbir şeyin algılanmadığı bütün alıcıların kilitlendiği kısa evre. Bu evre çok kısa sürer ve ikinci evreye geçilir.
2) İnkâr Evresi: Bu evrede "Olamaz, Hayır, İnanmıyorum" ifadeleri ve duyguları hakimdir.
3) Suçluluk Duygusu: Keşkeler, pişmanlıklar yaşanır ve yaşanan travmanın sebebi olarak kişi kendisini görür ( Acele etseydim bunlar yaşanmazdı vs.)
4) Öfke Duygusu:Hem kendine, hem kaybedilen kişiye, bazen kadere vs.
5) Kabullenme: Direnci bırakma ve acıya izin verme. Acziyetini kabullenip teslim olma ve anlamlandırma sürecidir.
Bu son aşamada Anlamlandırma süreci devreye girer ve kişi artık yaşadıklarına belirli bir mesafeden daha objektif bakmaya başlar.
Artık bilinç ve irade devrededir. Beynin alt bölgesinde yer alan Amigdala ( Duygu kayıt yeri) ile üst bölgesi ( bilinç, bağlantı kurma, anlamlandırma) irtibata geçer ve süreç dengelemeye başlar. Öncesinde ise alt beyin ile üst beyin bağlantısı kesilmişti. Sadece alt beyin aktifti ( duygu).
İşte bu yüzden acı veya korku yaşayan insanlara, henüz onlar o duygu yoğunluğu içerisindeyken, onları doğru dürüst dinlemeden direkt çözüm önerileri sunmak kesinlikle nafiledir.
Sizi duymazlar çünkü henüz duygu bombardımanı içindedirler.
Hele bazen duygular öyle yoğun ve karışıktır ki acı, suçluluk, pişmanlık, öfke, çaresizlik vs. bir aradadır. Böyle durumlarda duygunun yaşanmasına/ akmasına izin verilmesi gerekir. Biz malesef toplum olarak duyguları hemen bastırmaya çalışıyoruz. Hatta telkinlerimiz bile " Ağlama, üzülme vs." Bir cenaze oluyor ve kaybedilen kişinin en yakınları direkt acil servislerde iğneler, serumlar altında. Bu durum kesinlikle sağlıklı değil.
*Aci akmayınca daha büyük psikolojik sorunlar devreye girer. Genellikle Panik Atak veya Bozukluk rahatsızlıklarının altında yaşanmamış yas süreçleri vardır.
Toplum olarak acılara, olumsuzluğa izin vermeyi başarmamız gerekiyor. Acının ve yanlışın işlevini görmeliyiz ve buna izin vermeliyiz ancak ona gömülmeden. Duyguya izin vermezsek o bizi yönetir, kabul eder ve kontrollü şekilde akmasına izin verirsek biz onu yönetiriz.
Travma insanın hayatında dönüştürüldüğü takdirde insanın melekelerinin gelişmesine sebep olur. İnsanın kemalata ulaşması için acı/travma ile dönüşmesi şarttır. Aci olmadan insan dönüşemez. Bilgi tek başına işlevizdir. Bilgi olmadan travmanın da işlevi yoktur.
Bilgi ve sessizlik...
Bazen susmak en güzel iyiliktir.
Ne kadar da az kullanıyoruz.
Susmayi öğrenebilmek dileğiyle.
Sevgiyle kalın...

FATMA ÇAKIR ÇALIŞKAN
Psikolog,
Pozitif Psikoterapist,
Psikodrama Co-Terapist,
Ergen/Aile ve Evlilik Danışmanı
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Travmanın İşlevi ve İşleyişi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN Fotoğraf
Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN
Nevşehir (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN'ın Yazıları
► Beynin Yapısı ve İşleyişi Psk.Murat BİLİM
► İnsanda Öfke Duygusunun İşleyişi Psk.Fatma ÇAKIR ÇALIŞKAN
► Anne İşlevi Uzm.Psk.Dnş.Zehra KAHRAMAN
► Baba İşlevi Uzm.Psk.Dnş.Zehra KAHRAMAN
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Travmanın İşlevi ve İşleyişi' başlığıyla benzeşen toplam 13 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Kendini Ezdirme ÇOK OKUNUYOR Nisan 2022
► Evlilik ve Cinsellik Mart 2018
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


03:32
Top