2007'den Bugüne 92,260 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Çocuklarda Büyüme Süreci Soruları
MAKALE #21770 © Yazan Uzm.Psk.Dnş.Gülden GÖKÇEN | Yayın Eylül 2020 | 1,294 Okuyucu
Kız çocuklarının babasına, erkek çocuklarının ise annesine düşkün olduğu toplumumuzda ebeveynlerin çocuklara gösterilen tutum karşısında ebeveynler nasıl davranmalıdır?
Erken çocukluk dönemi dediğimiz 3-6 yaş tüm yaşamın tablosundaki temel çerçeve olarak nitelendirilebilir. Bu dönemdeki temel bakım bu çerçevenin ne kadar büyük olabileceğini belirlemektedir. Literatürde, insanın kişiliğinin temellerinin atıldığı dönemin 3-6 yaş arası olduğu görülmekte ve bu dönemi psikanalitik ekol oidipal dönem olarak adlandırmaktadır. Bu dönemin kişinin duygu ve düşünce yapısının şekil almaya başladığı temel yaş aralığı olduğu söylenebilir. Bu yaş aralığında hissedilen duygular çocuğun kişilik yapısına, gelişimine, ebeveynleri ile olan ilişkisine göre farklılaşmaktadır.. Bu dönemde kız çocuklarının davranışlarında değişimler gözlemlenir. Anneden uzaklaşan kız, babaya kur yaparak yakınlaşır. Kız çocuğu, annesine çok çirkin olduğunu ve onu sevmediğini söyleyebilir. Annesine karşı acımasız ve kırıcı ifadelerde bulunabilir. Bu dönemde kız çocukları, babalarını dudaktan öpebilir, ya da ya da geceleri anne baba yanında yatabilmektedir. Bu nokta da ‘’dudaktan öpme’’ davranışı ‘’yanaktan öpme’’ davranışı ile değiştirilerek somut açıklamalarda bulunulmalıdır, aynı şekilde bu dönemde erkek çocukları, babalarını bir tehdit ve rakip olarak görmeye başlayabilir ve bu yüzden anneye aşırı düşkünlük gösterebilir. Bu döngüde hem erkek hem de kız çocukların yatakları net bir şekilde ayrılmalı ve uyku düzenine dikkat edilmeli, rol model hikayeler okunarak bu hikayelerin sonu çocuklar tarafından tamamlandırılarak uyumaları desteklenmelidir. 3- 6 yaş arasındaki kız çocuğu, kendi bedeni ile annesinin bedenini ve hatta babasının bedenini karşılaştırır. Annesine karşı yoğun bir kızgınlık duymaya başlayan kız çocuğunun, bu düşmanlık duyguları geçmezse anne kız ilişkisi ergenlik döneminde çok kolay zedelenebilir, bu durum tersi bir şekilde erkek çocuk için de geçerlidir. Anne baba birbirlerine daha çok ilgi göstermeli, anne baba rolünü daha belirgin yaşamalı ve kadın-erkek rol modellerini yaşamın içinde çocukları ile birlikte deneyimlemelidir.( baba gibi traş olma, erkek çocuk anneleri eşinin örnek davranışlarını bol bol övmeli)

Çocuklarda cinsel eğitim konusunda yapılan yanlışlar ve doğrular nelerdir?

Cinsel eğitim için ilk önce cinsiyet eğitiminin farkındalığı oluşturulması faydalı olabilir. Cinsiyet eğitimi de anne karnında başlamaktadır. Anne karnındaki fizyolojik, psikolojik davranışsal ilk bakım ile bebeklik dönemi ve ergenlik dönemine kadar devam eden ebeveyn etkileşimi ve tutumları önemli rol oynamaktadır.

Ailelerin yanıldıkları konuların başında cinsiyet eğitimi geliyor. Cinsiyet eğitimi için belirli bir yaş var mıdır?
Aslında önceki soru ile iç içe bu yüzden Temelden anlatmaya çalışmıştım umarım anlaşılmıştır
Çocuklarda cinsel eğitim konusunda yapılan başlıca yanlışlar nelerdir?
Özellikle ailelerde belli yaş ve zaman aralığında verilmesi gereken bir eğitim olarak algılanması, ertelenmesi, kendi anne babalarından gördükleri ve bildikleri ile yetinilmesi, kapsamlı bir bilgi birikiminin olmaması söylenebilir.

Bu yanlışların en yaygın olanı hangisi size göre?
En yaygın olanı genellikle cinsel eğitim deyince çok sınırlı, sadece cinsellikle ilgili konuların akla gelmesidir. Oysa cinsel eğitim, sadece cinsel bilgilerin verildiği, cinsel organın tanıtıldığı, doğum olayının anlatıldığı bir konu değil. Çocukların kendi bedenlerini ve özelliklerini tanımasını, farkına varmasını , aynı zamanda karşı cinsin bedenini tanıması ve saygı duymayı öğrenmesini sağlayacak, yani çocukların kendi bedenleri ve cinsel kimliklerini ve bununla bağlantılı konuları da kapsayan bir eğitimdir.

Cinsiyet eğitimin bir dili olmalı mıdır? Burada kullanılan dilin önemi nedir?
Dil insanların birbirlerini anlayabilmesi ve kendilerini ifade edebilmesinde önemli bir araç.. Cinsiyet eğitiminde erken yaş dönemlerinde beden dili özellikle çocuklarda özel bölgelerini tanıma gösterme açısından önemlidir. Ancak ilerleyen yaşlarda sözlü dil ve yazılı dilin eş ve paralel olması gerekir. Kız ve erkek çocuklarının sözlü dil de cinsel organlarına farklı isimler verilmesi anlamlandırmada sıkıntı yaşatmakta ve bu konuda bireylerin utanmalarına, çekinmelerine neden olmaktadır. Bu yüzden yazı dili yani bilim dilindeki karşılıklarının çocuklara aktarılması daha doğrudur. Erkek cinsel organının penis olarak ifade edilmesi veya kadın cinsel organının vajina olarak adlandırılması bu noktada önemlidir.

Çocuğun cinsellikle ilgili soruları mahremiyet içerir mi? Tedirginliğin kaynağı bu mudur?
Mahremiyet cinselliği de kapsayan bir kavram. Vücudun kişiye özel olan bölgelerini tanımlamadan başlayıp sosyal hayatındaki özel alanını da kapsayan geniş bir çerçeve. Örnek vermek gerekirse vücudun kişiye özel olan bölgeleri, bu bölgelerin gizlenmesi gerektiği çocuğa iki yaşından itibaren yavaş yavaş anlatılabilir ayrıca okul öncesi dönemde kreşe giden bir öğrenci için kreşte bir çekmece ya da sepet belirlenip, çocuğa özel eşyalarını buraya koyabileceği söylenebilir. Çocuğun cinsellikle ilgili sorduğu sorular merak ve öğrenme amaçlı olduğu için cinsel mahremiyeti kapsamaz, cinsiyet hormonları aktive olmadığından bu noktada ebeveynler kendilerine yöneltilen sorularda panik olmamalı, normal sıradan bir soruymuş gibi sevecen ve ılımlı bir ses tonu ile anlaşılabilir bir ifade dili ile cevaplamalıdır. Cinselliğe ait soru sorduğu için kınanmayan, utandırılmayan, sorusuna cevap verilen bir çocukta hemen her konuda soru sorma ve duygularını paylaşma güveni gelişir. Ayrıca çocuklarımız her geçen gün büyüyor ve şunu unutmamamız lazım ‘’SORACAK KADAR BÜYÜDÜYSE, CEVABINI ALACAK KADAR DA BÜYÜMÜŞTÜR)

Cinsiyet eğitiminin sağlıklı olması için hangi aşamalar olmalıdır?
Aşamalar çocuğun bedensel ve ruhsal gelişimi ile paralel olmalıdır. Çocuğun soru sorması beklenir. En uygun zaman, soru sorduğu zamandır ve o an verilen cevaptır. Bazen verilen cevaplar tekrarlanabilir. Çocuğa ‘’Hadi bugün vakti geldi, artık konuşmamız lazım ’’gibi zaman aralıkları canlandırmak doğru değildir.

Cinsiyet eğitiminde kız ve erkek çocuk farkı söz konusu mudur?
Erkek çocuğu ile kız çocuğunun sorularında farklılıklar olabilir. Cinsiyet farkına ait sorular genellikle kız çocuklarından gelir. Mesela, kendisinde bir eksiklik olduğu zannıyla, " Kızlar neden sünnet olmazlar, neden benim Ali gibi penisim yok?" diyebilir. Cinsiyet eğitimi verilirken, kız çocuklarına kadın ve anne olacakları, oğlan çocuklarına da erkek ve baba olacakları hatırlatılarak cinsiyetlerine uygun yönlendirme yapılmalıdır.

Cinselliği günah ve ayıp olarak telakki etmek eğitimde ne gibi zorluklara neden olmaktadır?
Dünyada her şeyin yaşamı devam ettirmede veya sonlandırmada bir işlevi ve görevi vardır. Cinsellik de hayatın devamlılığını hatırlatan bir kavram. Devamlılığı olan bu davranışın zarar verme sürecine girmesi toplumumuzda günah ve ayıp kavramlarını da beslemeye sebep olmaktadır. Eşler arası cinsel uyumsuzluklar, cinsel mutsuzluklar, cinsel tacizler ve tecavüzler en çok çocuklara ve gençlere cinsel eğitimin verilmediği, cinsel konuların ayıp ve günah sayıldığı bölgelerimizde görülmektedir. Cinsel konularda bilgisi olmayan çocuklar ve gençler kendilerini nasıl koruyacaklarını da bilemezler ve riskli davranışlara yönelebilmektedirler.

Kültürümüzde "leylek getirdi" anlatımı var. Bu neye dayanmaktadır?
Aslında herhangi bir dayanağı bulunmamakla birlikte ebeveynlerin çocuğun anlayabileceği bir dilden ziyade yetişkin mantığı ile vermiş olduğu bir cevap diyebiliriz. Burada ebeveyn nasıl bir cevap vereceğini bilmediği için o anlık da olsa çocuğu atlatmak için söylemektedir. Ancak bu durum çocuğun amaç dışı daha farklı anlamlandıramadığı soruların birikmesine, anlamsız cevapların karmaşık duygulara yol açmasına sebep olmaktadır.

Çocukların sordukları cinsellik içeren tüm sorulara cevap verilmeli midir?
Çocuğun sorusuna cevap vermeden önce, bu sorunun sebebini, yani nereden kaynaklandığını bulmamız gerekir. Kendi merakından mıdır, çevresinden mı duymuştur, televizyon izlerken mi görmüştür? Sorunun kaynağına inmek için çocuğa, yumuşak ve doğal bir ses tonuyla, "Bu soru nerden aklına geldi? Bu soruyla neyi öğrenmek istiyorsun?" şeklinde sorular sorabiliriz. Sorunun kaynağı ve amacı belli olduktan sonra, detaya ve mahremiyete girmeden, çocuğun anlayacağı basit açıklamalarla merakını gidermeliyiz. Eğer sorusu anlama yaşının üzerinde ise, yani cinsel ilişki ve benzeri mahremiyet içeriyor ise "Bu konuyu biraz daha büyüdüğün zaman anlatırım" diyebiliriz.

Cinselliği yaşamanın özel ve önemli olduğu çocuklara nasıl anlatılmalıdır?
Çocuklar dünyanın en iyi fotoğraf makineleri ve bellekleri oldukça geniş. Bu noktada sosyal öğrenme dediğimiz günlük hayatımızdaki her türlü davranış ve taklit önem arz etmektedir. Uyumlu bir evlilik çift ilişkisi, mutlu huzurlu bir aile ve tutarlı anne baba rolü çocuklarda kalıcı öğrenme yaşantıları sağlamaktadır.

Geçmiş yıllara göre çocukların seksle erken tanışmalarını neye bağlıyorsunuz?
Zaman aynı hızda devam etse de hayatımızdaki uyaranlar birçok durumu erken yaşamamıza ve hızlı tüketmemize odaklanmakta..Bu durumdan en fazla etkilenen kesim çocuklar. Erken olgunlaşan çocuklar ile hiç büyümeyen çocuklar her ikisi de oldukça riskli.Teknoloji ile birlikte hayatımıza giren uyaranlar maalesef gelişim dönemi engeline takılmadan hızla ilerliyor ve anormal davranışlar edinimler zaman geçtikçe yaygınlaşıp yeni rahatsızlıklar boyutunda kabul ediliyor. Erken yaşlarda televizyon, bilgisayar, internet kullanan; bu konuda önüne sınır konmayan çocuklarda öğrenme güçlüğü, zihinsel gerilik, duygu düzenleme de zorluklar davranışsal tembellikler son zamanlarda oldukça fazla gözlemlenmektedir. Bu yüzden tek bir problem yoktur, problemi ortaya çıkaran durumlar ‘’anlar’’ vardır
Kız ve erkek çocukların farklı odalarda yatmaları cinsiyet eğitimi bakımından önemli midir?
Bu zaman aralığı önce anne baba yatak odasıyla başlayıp sonra aynı odayı paylaşan kardeş görüntüsüne dönüşmektedir. İki durumda oldukça yanlıştır. En geç, erken çocukluk döneminden itibaren kız ve erkek çocuklarının özel alanları ayrılmalıdır. Çocukların küçük yaşlarda anne baba ile aynı odayı paylaşması, kız ve erkek çocukların ileri yaşlarda aynı odayı paylaşması sağlıklı cinsel kimlik ve bağımsız kişilik gelişimi açısından sakıncalıdır. Sağlıklı cinsel kimlik gelişiminde ve özel zaman, bağımsız kişilik gelişiminde ise özel mülkiyet alanı çok önemlidir. Çocuğun bir odaya ve bu odada özel eşyalara sahip olması, bu odada dilediği gibi kendisine zaman ayırması, özdenetim mekanızmasını güçlendirmektedir, bu durum kişilik gelişimi açısından çok önemlidir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Çocuklarda Büyüme Süreci Soruları" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.Gülden GÖKÇEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.Gülden GÖKÇEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Gülden GÖKÇEN Fotoğraf
Uzm.Psk.Dnş.Gülden GÖKÇEN
Antalya (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi7 kez tavsiye edildi
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Dnş.Gülden GÖKÇEN'in Yazıları
► Çocuklarda Sosyalleşme Süreci Psk.Elif DEMİRCİ
► Çocuklarda Ölüm ve Yas Süreci Psk.Aysun AKTAŞ
► Çocuklarda Tuvalet Eğitimi Süreci Psk.Elif DEMİRCİ
► Ergen Ebeveynlerinin Soruları Psk.İrem BRAY
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Çocuklarda Büyüme Süreci Soruları' başlığıyla benzeşen toplam 25 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


09:46
Top