Kktc’ Deki Üniversitelerde Öğrenim Gören Öğrencilerin Mutluluk Düzeylerinin Teknoloji Bağımlılığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi
Giriş: Bağımlılık, maddeye karşı gelişen tolerans sonucu, gittikçe artan miktarlarda alınması olarak ifade edilebilir12. Bağımlılıkta kimyasal, bitkisel maddeler akla gelmektedir13. İlerleyen teknoloji ve farklılaşan davranışsal durumlar bağımlılık olarak nitelendirilmeye başlanmıştır5. Bağımlılık ruhsal ve fizyolojik olabilmektedir14.Bağımlılığın her çeşidi halk sağlığı ve toplumsal sorunlar arasında en başlarda yer almaktadır10. Teknolojinin artması ile teknolojik bağımlılık kaçınılmaz hale gelmektedir2.Teknoloji kavramı, nesiller arasında algı farklılıkları yaratmıştır8. Teknoloji, yararlarının yanında zararlarını da beraberinde getirmektedir7. Birçok insan teknolojik gelişmelerin insanların sosyal ilişkilerine zarar verdiğini düşünmektedir3.Mutluluk öznel iyi oluş9 mutlu ve daha az mutlu bireylerin tepkileri farklılık göstermektedir9.
Yöntem: Bu araştırma, betimsel nitelikte tarama yöntemiyle desenlenmektedir. Araştırma bulguları ölçek uygulanması sonucunda kartopu örnekleme yöntemiyle elde edilmiştir.Veri toplama araçlarıüç kısımdan oluşan bir formdan elde edilmiştir. Birinci kısım sosyo-demografik bilgilerden oluşurken, ikinci kısımda “Teknoloji Bağımlılık Ölçeği”, üçüncü kısımda ise “Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu” yer almaktadır.Analizler yapılmadan önce bağımlı değişkenin alt boyutları ve toplam boyutunun dağılımlarının normal dağılım eğrisinden farkı Kruskal Wallis ve Shapiro-Willks testleriyle sınanmış ve fark her iki cephede anlamsız olarak gözlemlenmiştir. Dolayısıyla cinsiyet ve romantik ilişki durumları değişkenleri altında iki düzey olduğu için Bağımsız Örneklemler T- testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Mutluluk değişkeni ile teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkiye bakmak için korelasyon analizi kullanılmıştır.
Sonuçlar: Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin teknoloji bağımlılıklarının orta düzeyde olduğu görülmüştür. Kadın ve erkek öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkmasına karşın diğer tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır. Romantik ilişkisi olan ve olmayan öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkmasına karşın diğer tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır. Anova sonuçlarına göre farklı yaş gruplarında olan öğrencilerin teknoloji bağımlılığının tüm alt boyutları arasında anlamsız bir fark olduğu, teknolojik aletler ile geçirdikleri süre bakımından teknolojik bağımlılıkta işlevsellikte bozulma alt boyutunda çıkan sonuçlar anlamsız, diğer tüm boyutlarda anlamlıdır. Sonuçların 1 satten az teknolojik aletlerle süre harcayan grubun lehine olduğu görülmüştür. Analizler sonucunda yoksunluk, kontrol güçlüğü, işlevsellikte bozulma alt boyutlarında ve toplamda anlamlı düzeyde çıkan sonuçların teknoloji kullanımının kendi iradeleriyle sınırlandırabilen öğrencilerin lehine olduğu görülmüştür. Korelasyon sonuçlarına göre öğrencilerin mutluluk düzeyleri ile teknoloji bağımlılık düzeyleri arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişkinin olduğu görülmüştür.Başka bir ifade ile mutluluk ile teknoloji bağımlılığı birlikte artmamakta ya da azalmamaktadır. Yani öğrencilerin mutluluk düzeylerinin yüksek olması bağımlılık düzeylerinin düşük olması anlamına gelir. Öğrenciler mutsuz olduğu zaman teknoloji bağımlılığına meyillidirler şeklinde yorum yapılabilir.
Tartışma: Yapılan çalışma ve diğer çalışmalardaki bulgular incelendiği zaman romantik ilişkisi olan veya olmayan öğrencilerin teknolojik bağımlılığa ilişkin görüşlerinin tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır.Topal (2018)‘ın yapılan çalışma incelendiğinde romantik ilişkisi olan ve olmayan bireylerin teknoloji bağımlılık durumlarında anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Kadın ve erkek öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkması ile Yıldırım (2018)’ın yaptığı çalışma da benzerlik göstermekte ve bağımlılık sürecinin cinsiyet faktörü karşında anlamsız olduğu görülmektedir. Teknolojik aletlerle geçirilen zaman ve bağımlılık düzeyi, işlevsellikte bozulmanın anlamsız olması, Engin (1993)’ün yaptığı çalışma ile farklılık göstermektedir. Engin (1993)’ün çalışmasında işlevsel bozulma ve gerginlik durumlarının yüksek olduğu görülmektedir. Teknoloji bağımlılık düzeyleri kadın ve erkekler arasında anlamsız düzeyde bulunması Balcı ve Gülnar (2009)’ın yaptığı çalışma ile benzerlik göstermekte cinsiyet faktörünün teknoloji bağımlılık düzeyi bulguları anlamlılık göstermemektedir.
Kaynakça
1.Ata, B. (2008). Bilim teknoloji ve sosyal değişme. Ankara: Pegem Akademi.
2.Aydın, F. ve Karaca, F.N. (2013). Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları: ölçek geliştirme çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(4), 103-118.
3.Batur, Z. ve Uygun, K. (2012). İki neslin bir kavram algısı: teknoloji. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/1, 74-88.
4.Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22
5.Cengizhan, C., “Bilgisayar ve Internet Bağımlılığı (Araştırmalar)”, Niğde Eğitim Fakültesi http://egitim.nigde.edu.tr/articles.php?lng=tr&pg=340
6.Ergin, N. (1993). İntihar girişimi olan ve olmayan lise öğrencilerin kendini kabul ve depresyon düzeylerinin karşılaştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
7.Karaman, M. K. ve Kurtoğlu, M. (2009). Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri. Akademik Bilişim’09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 641-650.
8.Musarurwa, C. (2011). Teachingwithandlearningthrough ICTS in Zimbabwe’steacher educationcolleges, US-ChinaEducationReview, A 7, 952-959.
9.Özdemir, Y. ve Koruklu, N. (2011). Üniversite öğrencilerinde değerler ve mutluluk arasında ilişkinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1). 190-210.
10.Sümer, N., Oruçlular, Y. ve Çapar, T. (2015). Bağlanma vebağımlılık:Kuramsal çerçeve ve derleme çalışması. Bağımlılık Dergisi, 16(114), 192-209.
11.Topal, E. (2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi.
12.Uğurlu, T., Balcı Şengül, C. ve Şengül, C. (2012). Bağımlılık psikofarmakolojisi. Psikyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(1), 37-50.
13.Uzbay, İ.T.(2009). Bağımlılığın tarihçesi, tanımı, genel bilgiler ve bağımlılık yapan maddeler. Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi,5-15.
14.Yeşilay. Bağımlılık nedir?.https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/bagimlilik-nedir? (Erişim Tarihi: 4Ekim 2019)
15.Yıldırım, C. (2018). Üniversite öğrencilerinde bağlanma stillerinin internet bağımlılığı ve algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.
Yöntem: Bu araştırma, betimsel nitelikte tarama yöntemiyle desenlenmektedir. Araştırma bulguları ölçek uygulanması sonucunda kartopu örnekleme yöntemiyle elde edilmiştir.Veri toplama araçlarıüç kısımdan oluşan bir formdan elde edilmiştir. Birinci kısım sosyo-demografik bilgilerden oluşurken, ikinci kısımda “Teknoloji Bağımlılık Ölçeği”, üçüncü kısımda ise “Oxford Mutluluk Ölçeği Kısa Formu” yer almaktadır.Analizler yapılmadan önce bağımlı değişkenin alt boyutları ve toplam boyutunun dağılımlarının normal dağılım eğrisinden farkı Kruskal Wallis ve Shapiro-Willks testleriyle sınanmış ve fark her iki cephede anlamsız olarak gözlemlenmiştir. Dolayısıyla cinsiyet ve romantik ilişki durumları değişkenleri altında iki düzey olduğu için Bağımsız Örneklemler T- testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi kullanılmıştır. Mutluluk değişkeni ile teknoloji bağımlılığı arasındaki ilişkiye bakmak için korelasyon analizi kullanılmıştır.
Sonuçlar: Araştırma sonuçlarına göre öğrencilerin teknoloji bağımlılıklarının orta düzeyde olduğu görülmüştür. Kadın ve erkek öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkmasına karşın diğer tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır. Romantik ilişkisi olan ve olmayan öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkmasına karşın diğer tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır. Anova sonuçlarına göre farklı yaş gruplarında olan öğrencilerin teknoloji bağımlılığının tüm alt boyutları arasında anlamsız bir fark olduğu, teknolojik aletler ile geçirdikleri süre bakımından teknolojik bağımlılıkta işlevsellikte bozulma alt boyutunda çıkan sonuçlar anlamsız, diğer tüm boyutlarda anlamlıdır. Sonuçların 1 satten az teknolojik aletlerle süre harcayan grubun lehine olduğu görülmüştür. Analizler sonucunda yoksunluk, kontrol güçlüğü, işlevsellikte bozulma alt boyutlarında ve toplamda anlamlı düzeyde çıkan sonuçların teknoloji kullanımının kendi iradeleriyle sınırlandırabilen öğrencilerin lehine olduğu görülmüştür. Korelasyon sonuçlarına göre öğrencilerin mutluluk düzeyleri ile teknoloji bağımlılık düzeyleri arasında anlamlı ve negatif yönlü bir ilişkinin olduğu görülmüştür.Başka bir ifade ile mutluluk ile teknoloji bağımlılığı birlikte artmamakta ya da azalmamaktadır. Yani öğrencilerin mutluluk düzeylerinin yüksek olması bağımlılık düzeylerinin düşük olması anlamına gelir. Öğrenciler mutsuz olduğu zaman teknoloji bağımlılığına meyillidirler şeklinde yorum yapılabilir.
Tartışma: Yapılan çalışma ve diğer çalışmalardaki bulgular incelendiği zaman romantik ilişkisi olan veya olmayan öğrencilerin teknolojik bağımlılığa ilişkin görüşlerinin tüm alt boyutlarda anlamlı çıkmıştır.Topal (2018)‘ın yapılan çalışma incelendiğinde romantik ilişkisi olan ve olmayan bireylerin teknoloji bağımlılık durumlarında anlamlı farklılıklar bulunmaktadır. Kadın ve erkek öğrencilerin teknolojik bağımlılıkta yoksunluk alt boyutunda anlamsız çıkması ile Yıldırım (2018)’ın yaptığı çalışma da benzerlik göstermekte ve bağımlılık sürecinin cinsiyet faktörü karşında anlamsız olduğu görülmektedir. Teknolojik aletlerle geçirilen zaman ve bağımlılık düzeyi, işlevsellikte bozulmanın anlamsız olması, Engin (1993)’ün yaptığı çalışma ile farklılık göstermektedir. Engin (1993)’ün çalışmasında işlevsel bozulma ve gerginlik durumlarının yüksek olduğu görülmektedir. Teknoloji bağımlılık düzeyleri kadın ve erkekler arasında anlamsız düzeyde bulunması Balcı ve Gülnar (2009)’ın yaptığı çalışma ile benzerlik göstermekte cinsiyet faktörünün teknoloji bağımlılık düzeyi bulguları anlamlılık göstermemektedir.
Kaynakça
1.Ata, B. (2008). Bilim teknoloji ve sosyal değişme. Ankara: Pegem Akademi.
2.Aydın, F. ve Karaca, F.N. (2013). Öğretmen adaylarının teknolojiye yönelik tutumları: ölçek geliştirme çalışması. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 10(4), 103-118.
3.Batur, Z. ve Uygun, K. (2012). İki neslin bir kavram algısı: teknoloji. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (2012) 5/1, 74-88.
4.Balcı, Ş. ve Gülnar, B. (2009). Üniversite öğrencileri arasında internet bağımlılığı ve internet bağımlılarının profili. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 6(1), 5-22
5.Cengizhan, C., “Bilgisayar ve Internet Bağımlılığı (Araştırmalar)”, Niğde Eğitim Fakültesi http://egitim.nigde.edu.tr/articles.php?lng=tr&pg=340
6.Ergin, N. (1993). İntihar girişimi olan ve olmayan lise öğrencilerin kendini kabul ve depresyon düzeylerinin karşılaştırılması, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
7.Karaman, M. K. ve Kurtoğlu, M. (2009). Öğretmen adaylarının internet bağımlılığı hakkındaki görüşleri. Akademik Bilişim’09 - XI. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 641-650.
8.Musarurwa, C. (2011). Teachingwithandlearningthrough ICTS in Zimbabwe’steacher educationcolleges, US-ChinaEducationReview, A 7, 952-959.
9.Özdemir, Y. ve Koruklu, N. (2011). Üniversite öğrencilerinde değerler ve mutluluk arasında ilişkinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1). 190-210.
10.Sümer, N., Oruçlular, Y. ve Çapar, T. (2015). Bağlanma vebağımlılık:Kuramsal çerçeve ve derleme çalışması. Bağımlılık Dergisi, 16(114), 192-209.
11.Topal, E. (2018). Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığı ve ilişkili faktörlerin incelenmesi. Yüksek lisans tezi. Üsküdar Üniversitesi.
12.Uğurlu, T., Balcı Şengül, C. ve Şengül, C. (2012). Bağımlılık psikofarmakolojisi. Psikyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(1), 37-50.
13.Uzbay, İ.T.(2009). Bağımlılığın tarihçesi, tanımı, genel bilgiler ve bağımlılık yapan maddeler. Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi,5-15.
14.Yeşilay. Bağımlılık nedir?.https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/bagimlilik-nedir? (Erişim Tarihi: 4Ekim 2019)
15.Yıldırım, C. (2018). Üniversite öğrencilerinde bağlanma stillerinin internet bağımlılığı ve algılanan stres düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kktc’ Deki Üniversitelerde Öğrenim Gören Öğrencilerin Mutluluk Düzeylerinin Teknoloji Bağımlılığı Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.Abdurrahman AKKUŞ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.Abdurrahman AKKUŞ'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
