Ego Savunma Mekanizmalarının İncelenmesi
İnsanların var olma savaşları milyonlarca yıldır sürmektedir. Bu savaş sırasında uyum yaparak evrimleşen tek şey biyolojimiz değil, duygu ve davranışlarımız da değişim göstermektedir. Süreç içerisinde ilkel alt benlikten (id) ayrılan benlik (ego) evirilerek bazı savunma mekanizmaları geliştirmiştir. Bunlarda tıpkı fiziksel ve biyolojik olarak evrilirken vücudumuzun geliştirdiği savunma silahları gibidir.
İnsan biyolojisini düşünecek olduğumuz zaman, bir dış tehlike ile karşılaştığında bu durumdan kaçabilir ya da savaşabilir. Benliğin savunma mekanizmaları da bu şekildedir ancak, savunma mekanizmalarında kişinin içinden (id veya süperegodan) gelen bir tehlike vardır. Dolayısıyla, bunlar içten gelen dürtü ya da var olan içsel dengeyi sarsabilecek uyarana karşı savunma yollarıdır. İçten gelen dürtü (yani tehlike) ve buna karşı üretilen savunma yolları da bilinçdışıdır. Savunma mekanizmaları bizim bu tehlikelere karşı uyum sağlamamızı kolaylaştırır. Bazen de işlevsiz hale de gelebilir. Örnek olarak, insandaki akyuvarları mikroplara karşı vücudu korumak için savaşır, bu çok normaldir. Ancak akyuvarlar çok fazla faaliyet gösterip vücut ısısını yükselterek hastalanmaya neden oluyorsa buna karşı önlemler ya da ek tedavi şekilleri düşünülür. Savunma mekanizmaları için de aynı şey geçerlidir.
Savunma mekanizmaları (defense mechanisms), kişinin duruma, olaya ya da yaşantılara adaptasyonunu sağlar. Başka bir deyişle, benlik bireyin çevreye uyumunu sağlamak için çaba gösterir. Altbenlik ve üstbenliğin çatışması sonucunda benlik uyum sağlayabilmek için savunma mekanizmalarını uygulamaya başlar. Eğer savunma mekanizmaları benliği kuvvetlendiriyorsa sağlıklı, benliğin işlevini engelleyici rollerde ise patolojik olarak adlandırılır.
İnsanlar id adı verilen içgüdüsel enerji ile dünyaya gelir ve kişinin yaşamak için gerekli olan cinsellik ve saldırganlık içgüdülerinden oluşmaktadır. İd sonucu düşünülmeksizin haz alma ve doyurulma çabası içindedir. Süperego adı verilen mekanizma ise toplumun istek ve yargılarına uyum sağlamayı içerir. Süperego kişinin ailesi ve toplum tarafından öğretilen normları içerip ödül ve ceza ile pekiştirilir. İd’ in sürekli hazza ulaşma çabası ve süperegonun o hazzı erteleme çabası kişide çatışmaya neden olur ve böyle durumlarda ego devreye girerek iki uç noktanın ortasını bulmaya çalışarak çatışmanın azalmasını sağlamaya çalışır. Ego bir yandan id’in arzu ve isteklerini yerine getirmeye çalışırken diğer yandan süperegonun baskıcı yanını azaltmaya çalışır.
Ego yeterince gelişemeyip işlevini yerine getiremediği durumlarda denge sağlanabilmesi adına kişi savunma mekanizmaları kullanmaya başlar. Eğer ego yükselen kaygıyı dengeleyemezse, onun bir kısmını bastırabilir (repression), onu dışarı yansıtabilir (projection), onu yadsıyabilir (denial), onu tespit ederek (fixation) yaşayabilir, bunların dışında geri çekilebilir (regression) ya da karşıt tepki kurgusu (reaction formation) ile denge kurabilir.
Bahsedilen savunma mekanizmalarını tek tek ele alım;
Alturizm, Özgecilik (Alturism)
Kişiler kendi içgüdülerini başkalarına yararlı olma yolu ile doyururlar. Bu savunma mekanizmasında bireyin ben tutkusu ve bencilliği bastırılarak bütün ilgi, sevgi gibi duyguların başkalarına yönlendirilmesidir. Bu sayede özgeci bireylerin çoğu toplum tarafından çok değer görürler. Özgeciliğin düzeyleri bireyin bilgi ve kültür düzeyine göre değişiklik gösterir. Komşusuna yardım eden kişiler, hastasına yardımcı olmak için kendinden ödün vererek çalışan hekim, kimsesiz çocuklara bütün vaktini harcayarak yardım eden gönüllü gibi birçok örnek verilebilinir.
Çilecilik, Ascetisisim (Asetixm)
Kişinin haz veren olaylardan, kişilerden ya da nesnelerden uzak durmak için harcadığı çabadır. Çilecilik, özellikle ergenlerde gözlemlenen bir savunma mekanizmasıdır. Ergenlik çağında cinsel dürtülerin de artması ve sosyal baskının da etkisiyle ergen bireyde tüm haz verici faaliyetlerden uzak durma çabası gözlemlenir. Bunu yapabilmek için ergen birey çok fazla dini tarikat ve mezheplere yönelebilir. Böylece kaygı ve çatışma uyandıracak haz verici eylemlerden uzaklaşmış olur.
Denge Sağlamak, Telafi (Compensation)
Bireyin doyurulamayan, engellenen istek ve dileklerinin yerini başka bir şey ile doldurmasıdır. Derslerinde başarısız olan çocuğun herhangi bir spor dalında başarılı olması buna örnek olarak gösterilebilinir. Bu savunma mekanizması engelli bireylerin eksiklikleriyle baş edebilmesinde önemli rol oynar. Bedensel eksiklerin doğurdu kaygıdan kurtulmak için sarf edilen çaba, bireyin kendini gerçekleştirmesine ve yaratıcılığına olumlu etkiler yapar.
Yadsıma, İnkar (Denial)
Bu savunma mekanizması en ilkel savunma mekanizmalarından biridir. Bireyin bilinçaltına girmesine tahammül edilemeyen his, fikir ya da anılarını sanki yokmuş, yaşanmamış gibi hissetmesine denir. Kişi kimi zaman kınanmaktan ve eleştirilmekten çekindiği için, kimi zamanda cezalandırılmaktan ve suçlanmaktan korktuğu için bazı duyularını ve düşüncelerini yok sayar. Kişinin hastalığı olduğunu öğrendiği zamanlarda bu durumu kabullenmek kolay olmayacağından inkar ederek, tedavi görmesi gereken bir kişinin hastalığı kabul etmemesi, tedavisini geciktirip hastalığın ilerlemesi gibi kötü sonuçlara yol açabilir.
Yer Değiştirme (Displacement)
Bireyin iç çatışmasını önleyebilmesi için, içsel çatışmayı başka bir nesneye, kişiye ya da olaya transfer edilmesidir. Örneğin, annesine öfkeli olan bir çocuğun tüm büyüklere ve kadınlara öfkeli olması gibi.
Ayrışım, Bölünme (Dissociation)
Bu savunma mekanizması, acı veren herhangi bir anı, his veya fikrin, kişinin duyarlılığından ayrışımıdır. Bir sınırdan sonra bu savunma mekanizması ruhsal bozukluk belirtisi durumuna gelir. Örneğin kişi üzüntüsünü mutlu bir ses tonu veya ifadeyle anlatabilir, mutluluğunu da ağlayıp ve dövünerek yaşayabilir.
İdealleştirme, Ülküleştirme (İdealization)
Kişinin gerçek hayatta ve fantezi dünyasında sevgi nesnesine gereğinden çok fazla düzeyde yaptığı libidinal yatırımdır. Kişi ya terk edilme veya suistimal edilme kaygılarıyla kendini korumak için karşısındakini överi, ya da hayal kırıklığı yaşadığında karşıdakileri tamamen kötüler.
Hayal Kurma (Day Dream)
Kişi, içsel nedenlerden dolayı ihtiyaç ve güdüleri doyurulmadığı zaman, gerçek dünyada tatmin olmayan istek ve arzularını hayal dünyasında gerçekleştirme yolunu seçebilir. Dolayısıyla birey yaşadığı çatışmayı hayal dünyasında çözümleyerek rahatlar. Örneğin parasal sıkıntılar yaşayan bir bireyin sürekli piyango çıkacağına kendini inandırması.
Bastırma (Repression)
Kişinin hatırlamak ve hissetmek istemediği şeyleri bilinç dışına atma çabasıdır. İstenmeyen duyguların bilinçten uzaklaştırılmaya çalışılmasıdır. Ancak Freud’a göre hiçbir ihtiyaç tamamen bastırılamaz ve rüyalarda, dil sürçmesi gibi durumlarda tekrardan ortaya çıkar.
Mantığa Bürüme (Rationalization)
Kişinin, kendi yetersizliklerinden dolayı gerçekleştiremediği istekleri sonucundaki başarısızlıklarına karşı oluşturduğu mazeretlerdir. Sınavdan kötü not almasını evdeki elektriklerin kesilmesine bağlayan öğrenci mantığa bürüme savunma mekanizmasını kullanmaktadır. Mantığa bürüme insanların en çok başvurduğu savunma mekanizmalarından birisidir. İnsanlar kendilerini doğru olmayan ama mantığa uygun nedenlerle kendini savunmaya çalışır.
Özdeşleşme, Özdeşim Kurma (İdentification)
Kişinin sevdiği bir objenin özdeşimi sonucunda o nesnenin gerçek ya da hayali kaybı sonucunda meydana elen bunaltı, acıya karşı gelişen bir savunma mekanizmasıdır. En belirgin örnek küçük çocukların birbirine benim babam senden büyük, seni döver diyerek birbirlerine söylemleri, çocukların kendilerini babalarının büyük yaşta olmasıyla özdeşleştirdiğini gösterir ve kişisel değer duyusunu arttırma çabasına girmektir.
Yansıtma (Projection)
Kişi içindeki toplumun kabul etmeyeceği güdü ve isteklerini dışa yansıtarak, bu istekleri başkalarına yansıtmasıdır. Bireyin kendi kişilik yapısını başka bireylerde görme eğilimi yansıtma sonucu oluşmaktadır. Örneğin aldatma eğiliminde olan bir birey, sevgilisinin onu aldattığını düşünerek kanıtlar arama peşine düşer.
Karşıt Tepki Geliştirme (Reaction Formation)
Kişinin suçluluk duygusu yaratan olaylara karşı, bu isteklerinin tam tersi davranışlar göstererek benliğini koruma çabasına girmesidir. Örneğin senelerce sigara içen birisinin bıraktıktan sonra sigara içen kişilere çok sert davranışlar göstererek kendini rahatlatması karşıt tepki gösterme olarak nitelendirilebilinir.
Gerileme (Regression)
Kişinin istek ve ihtiyaçlarının karşılanmaması durumunda olması gereken olgunluk düzeyinden daha basit bir olgunluk düzeyine inerek gerileme mekanizması olarak kabul edilir. Yetişkin bir bireyin stresli durumlarda kekelemesi, kendi yaş düzeyinin altında cevaplar vermesi örnek olarak gösterilebilinir ya da ergenlik dönemindeki bir çocuğun yaşadığı olaylardan sonra alt ıslatma problemi yaşaması da bir diğer örnektir.
Yüceltme (Sublimation)
Bastırılmış isteğin sonucunda yaşanan gerginliğin yeni etkinliklere çevrilmesidir. Bu yeni hedef diğerinin aksine sosyal açıdan kabul görmektedir. . Toplum tarafından kabul edilmeyen bazı saldırgan ve cinsel eğilimler, bu savunma mekanizması tarafından değiştirilerek, toplumsal onay bulacağı alanlarda kendini ifade etmektedir. Saldırgan dürtüleri olan bir kişinin bunu bastırıp polis, dövüş gibi alanlara kendini yönelterek toplumun desteklediği alanlarda bulunması bu savunma mekanizmasına örnek olarak gösterilebilinir.
Duygu Dönüşümü (Conversion)
Ruhsal olarak var olan çatışmanın sonucunda bedende simgesel olarak belirtisi ya da yakınmalar olarak dışavurumudur. Örnek olarak, sınavdan düşük alacağı beklentisiyle sınava giren bir öğrencinin sınav esnasında bayılması verilebilir.
Ket Vurma (Inhibition)
İçsel çatışma ve kaygıdan korunmak için başlangıç aşamasındayken kişinin bu tür davranış ve duyguların sürdürülmesini engellemektir. Bunlar bilinçli veya bilinçsiz olabilir. Örneğin, bir trafik kazasından hafif yaralı olarak kurtulan bir doktorun, diğer yaralılara yardım etmeden kalakalması.
Saplantı (Fixation)
Kişinin çocukluk çağında öneme sahip bir dönemle ilgili kişiye, nesneye ya da olaya bağlı kalmak ve saplanmaktır. Bu gelişme dönemlerinde saplantı geliştirmeyen bireylerde sağlıklı kişilik yapısı gelişmektedir. Örnek olarak, oral (ağız) döneminde saplantı yaşayan bir bireyden alkol veya sigara bağımlılığı geliştirmesi.
Entelektüalizasyon
Toplumsal olarak entellik olarak bilinen bu savunma mekanizması bireyin hissettiklerinden dolayı gerçek tutumunu ortaya koymamak için olaylara saf bilgi boyutunda yaklaşmaktır. Olayları teorik kavramsal düzeyde ele almaktır.
Şakaya vurma (Humor)
Bireyde kaygı uyandıran olay, durum ya da duyguların ciddiye alınmamasıdır. Böylece birey kendini daha rahatlamış hissederek olumsuz duygulardan kurtulabilir. Örneğin, görme engelli bir bireyin sürekli görme ile ilgili şakalar yapması.
Baskı ( Suppression)
Bireyin bilinçli olarak duygu, düşünce ve kaygı uyandıracak durumları yok sayması, ertelemesidir. Böylece kişi kendini daha rahatlamış hissedecektir. Bu savunma mekanizması diğer bütün savunma mekanizmalarına temel teşkil eder. Bilinç dışına itilen isteklerin bilinç düzeyine çıkması benlik tarafından kabul edilemez çünkü bunlar süperego (üst benlik) tarafından yargılanarak egoya (benlik) zarar veren öğelerdir. Bastırılan bütün duygular, anılar, istekler genellikle simgesel olarak rüyalarda belirirler. Bastırılan dürtüler birey yetişkinlik dönemine geldiğinde davranış problemlerine neden olabilir. Örneğin, cinsel problemler, evlilik problemleri, günlük yaşamda dil ve hareket sürçmeleri gibi.
İnsan biyolojisini düşünecek olduğumuz zaman, bir dış tehlike ile karşılaştığında bu durumdan kaçabilir ya da savaşabilir. Benliğin savunma mekanizmaları da bu şekildedir ancak, savunma mekanizmalarında kişinin içinden (id veya süperegodan) gelen bir tehlike vardır. Dolayısıyla, bunlar içten gelen dürtü ya da var olan içsel dengeyi sarsabilecek uyarana karşı savunma yollarıdır. İçten gelen dürtü (yani tehlike) ve buna karşı üretilen savunma yolları da bilinçdışıdır. Savunma mekanizmaları bizim bu tehlikelere karşı uyum sağlamamızı kolaylaştırır. Bazen de işlevsiz hale de gelebilir. Örnek olarak, insandaki akyuvarları mikroplara karşı vücudu korumak için savaşır, bu çok normaldir. Ancak akyuvarlar çok fazla faaliyet gösterip vücut ısısını yükselterek hastalanmaya neden oluyorsa buna karşı önlemler ya da ek tedavi şekilleri düşünülür. Savunma mekanizmaları için de aynı şey geçerlidir.
Savunma mekanizmaları (defense mechanisms), kişinin duruma, olaya ya da yaşantılara adaptasyonunu sağlar. Başka bir deyişle, benlik bireyin çevreye uyumunu sağlamak için çaba gösterir. Altbenlik ve üstbenliğin çatışması sonucunda benlik uyum sağlayabilmek için savunma mekanizmalarını uygulamaya başlar. Eğer savunma mekanizmaları benliği kuvvetlendiriyorsa sağlıklı, benliğin işlevini engelleyici rollerde ise patolojik olarak adlandırılır.
İnsanlar id adı verilen içgüdüsel enerji ile dünyaya gelir ve kişinin yaşamak için gerekli olan cinsellik ve saldırganlık içgüdülerinden oluşmaktadır. İd sonucu düşünülmeksizin haz alma ve doyurulma çabası içindedir. Süperego adı verilen mekanizma ise toplumun istek ve yargılarına uyum sağlamayı içerir. Süperego kişinin ailesi ve toplum tarafından öğretilen normları içerip ödül ve ceza ile pekiştirilir. İd’ in sürekli hazza ulaşma çabası ve süperegonun o hazzı erteleme çabası kişide çatışmaya neden olur ve böyle durumlarda ego devreye girerek iki uç noktanın ortasını bulmaya çalışarak çatışmanın azalmasını sağlamaya çalışır. Ego bir yandan id’in arzu ve isteklerini yerine getirmeye çalışırken diğer yandan süperegonun baskıcı yanını azaltmaya çalışır.
Ego yeterince gelişemeyip işlevini yerine getiremediği durumlarda denge sağlanabilmesi adına kişi savunma mekanizmaları kullanmaya başlar. Eğer ego yükselen kaygıyı dengeleyemezse, onun bir kısmını bastırabilir (repression), onu dışarı yansıtabilir (projection), onu yadsıyabilir (denial), onu tespit ederek (fixation) yaşayabilir, bunların dışında geri çekilebilir (regression) ya da karşıt tepki kurgusu (reaction formation) ile denge kurabilir.
Bahsedilen savunma mekanizmalarını tek tek ele alım;
Alturizm, Özgecilik (Alturism)
Kişiler kendi içgüdülerini başkalarına yararlı olma yolu ile doyururlar. Bu savunma mekanizmasında bireyin ben tutkusu ve bencilliği bastırılarak bütün ilgi, sevgi gibi duyguların başkalarına yönlendirilmesidir. Bu sayede özgeci bireylerin çoğu toplum tarafından çok değer görürler. Özgeciliğin düzeyleri bireyin bilgi ve kültür düzeyine göre değişiklik gösterir. Komşusuna yardım eden kişiler, hastasına yardımcı olmak için kendinden ödün vererek çalışan hekim, kimsesiz çocuklara bütün vaktini harcayarak yardım eden gönüllü gibi birçok örnek verilebilinir.
Çilecilik, Ascetisisim (Asetixm)
Kişinin haz veren olaylardan, kişilerden ya da nesnelerden uzak durmak için harcadığı çabadır. Çilecilik, özellikle ergenlerde gözlemlenen bir savunma mekanizmasıdır. Ergenlik çağında cinsel dürtülerin de artması ve sosyal baskının da etkisiyle ergen bireyde tüm haz verici faaliyetlerden uzak durma çabası gözlemlenir. Bunu yapabilmek için ergen birey çok fazla dini tarikat ve mezheplere yönelebilir. Böylece kaygı ve çatışma uyandıracak haz verici eylemlerden uzaklaşmış olur.
Denge Sağlamak, Telafi (Compensation)
Bireyin doyurulamayan, engellenen istek ve dileklerinin yerini başka bir şey ile doldurmasıdır. Derslerinde başarısız olan çocuğun herhangi bir spor dalında başarılı olması buna örnek olarak gösterilebilinir. Bu savunma mekanizması engelli bireylerin eksiklikleriyle baş edebilmesinde önemli rol oynar. Bedensel eksiklerin doğurdu kaygıdan kurtulmak için sarf edilen çaba, bireyin kendini gerçekleştirmesine ve yaratıcılığına olumlu etkiler yapar.
Yadsıma, İnkar (Denial)
Bu savunma mekanizması en ilkel savunma mekanizmalarından biridir. Bireyin bilinçaltına girmesine tahammül edilemeyen his, fikir ya da anılarını sanki yokmuş, yaşanmamış gibi hissetmesine denir. Kişi kimi zaman kınanmaktan ve eleştirilmekten çekindiği için, kimi zamanda cezalandırılmaktan ve suçlanmaktan korktuğu için bazı duyularını ve düşüncelerini yok sayar. Kişinin hastalığı olduğunu öğrendiği zamanlarda bu durumu kabullenmek kolay olmayacağından inkar ederek, tedavi görmesi gereken bir kişinin hastalığı kabul etmemesi, tedavisini geciktirip hastalığın ilerlemesi gibi kötü sonuçlara yol açabilir.
Yer Değiştirme (Displacement)
Bireyin iç çatışmasını önleyebilmesi için, içsel çatışmayı başka bir nesneye, kişiye ya da olaya transfer edilmesidir. Örneğin, annesine öfkeli olan bir çocuğun tüm büyüklere ve kadınlara öfkeli olması gibi.
Ayrışım, Bölünme (Dissociation)
Bu savunma mekanizması, acı veren herhangi bir anı, his veya fikrin, kişinin duyarlılığından ayrışımıdır. Bir sınırdan sonra bu savunma mekanizması ruhsal bozukluk belirtisi durumuna gelir. Örneğin kişi üzüntüsünü mutlu bir ses tonu veya ifadeyle anlatabilir, mutluluğunu da ağlayıp ve dövünerek yaşayabilir.
İdealleştirme, Ülküleştirme (İdealization)
Kişinin gerçek hayatta ve fantezi dünyasında sevgi nesnesine gereğinden çok fazla düzeyde yaptığı libidinal yatırımdır. Kişi ya terk edilme veya suistimal edilme kaygılarıyla kendini korumak için karşısındakini överi, ya da hayal kırıklığı yaşadığında karşıdakileri tamamen kötüler.
Hayal Kurma (Day Dream)
Kişi, içsel nedenlerden dolayı ihtiyaç ve güdüleri doyurulmadığı zaman, gerçek dünyada tatmin olmayan istek ve arzularını hayal dünyasında gerçekleştirme yolunu seçebilir. Dolayısıyla birey yaşadığı çatışmayı hayal dünyasında çözümleyerek rahatlar. Örneğin parasal sıkıntılar yaşayan bir bireyin sürekli piyango çıkacağına kendini inandırması.
Bastırma (Repression)
Kişinin hatırlamak ve hissetmek istemediği şeyleri bilinç dışına atma çabasıdır. İstenmeyen duyguların bilinçten uzaklaştırılmaya çalışılmasıdır. Ancak Freud’a göre hiçbir ihtiyaç tamamen bastırılamaz ve rüyalarda, dil sürçmesi gibi durumlarda tekrardan ortaya çıkar.
Mantığa Bürüme (Rationalization)
Kişinin, kendi yetersizliklerinden dolayı gerçekleştiremediği istekleri sonucundaki başarısızlıklarına karşı oluşturduğu mazeretlerdir. Sınavdan kötü not almasını evdeki elektriklerin kesilmesine bağlayan öğrenci mantığa bürüme savunma mekanizmasını kullanmaktadır. Mantığa bürüme insanların en çok başvurduğu savunma mekanizmalarından birisidir. İnsanlar kendilerini doğru olmayan ama mantığa uygun nedenlerle kendini savunmaya çalışır.
Özdeşleşme, Özdeşim Kurma (İdentification)
Kişinin sevdiği bir objenin özdeşimi sonucunda o nesnenin gerçek ya da hayali kaybı sonucunda meydana elen bunaltı, acıya karşı gelişen bir savunma mekanizmasıdır. En belirgin örnek küçük çocukların birbirine benim babam senden büyük, seni döver diyerek birbirlerine söylemleri, çocukların kendilerini babalarının büyük yaşta olmasıyla özdeşleştirdiğini gösterir ve kişisel değer duyusunu arttırma çabasına girmektir.
Yansıtma (Projection)
Kişi içindeki toplumun kabul etmeyeceği güdü ve isteklerini dışa yansıtarak, bu istekleri başkalarına yansıtmasıdır. Bireyin kendi kişilik yapısını başka bireylerde görme eğilimi yansıtma sonucu oluşmaktadır. Örneğin aldatma eğiliminde olan bir birey, sevgilisinin onu aldattığını düşünerek kanıtlar arama peşine düşer.
Karşıt Tepki Geliştirme (Reaction Formation)
Kişinin suçluluk duygusu yaratan olaylara karşı, bu isteklerinin tam tersi davranışlar göstererek benliğini koruma çabasına girmesidir. Örneğin senelerce sigara içen birisinin bıraktıktan sonra sigara içen kişilere çok sert davranışlar göstererek kendini rahatlatması karşıt tepki gösterme olarak nitelendirilebilinir.
Gerileme (Regression)
Kişinin istek ve ihtiyaçlarının karşılanmaması durumunda olması gereken olgunluk düzeyinden daha basit bir olgunluk düzeyine inerek gerileme mekanizması olarak kabul edilir. Yetişkin bir bireyin stresli durumlarda kekelemesi, kendi yaş düzeyinin altında cevaplar vermesi örnek olarak gösterilebilinir ya da ergenlik dönemindeki bir çocuğun yaşadığı olaylardan sonra alt ıslatma problemi yaşaması da bir diğer örnektir.
Yüceltme (Sublimation)
Bastırılmış isteğin sonucunda yaşanan gerginliğin yeni etkinliklere çevrilmesidir. Bu yeni hedef diğerinin aksine sosyal açıdan kabul görmektedir. . Toplum tarafından kabul edilmeyen bazı saldırgan ve cinsel eğilimler, bu savunma mekanizması tarafından değiştirilerek, toplumsal onay bulacağı alanlarda kendini ifade etmektedir. Saldırgan dürtüleri olan bir kişinin bunu bastırıp polis, dövüş gibi alanlara kendini yönelterek toplumun desteklediği alanlarda bulunması bu savunma mekanizmasına örnek olarak gösterilebilinir.
Duygu Dönüşümü (Conversion)
Ruhsal olarak var olan çatışmanın sonucunda bedende simgesel olarak belirtisi ya da yakınmalar olarak dışavurumudur. Örnek olarak, sınavdan düşük alacağı beklentisiyle sınava giren bir öğrencinin sınav esnasında bayılması verilebilir.
Ket Vurma (Inhibition)
İçsel çatışma ve kaygıdan korunmak için başlangıç aşamasındayken kişinin bu tür davranış ve duyguların sürdürülmesini engellemektir. Bunlar bilinçli veya bilinçsiz olabilir. Örneğin, bir trafik kazasından hafif yaralı olarak kurtulan bir doktorun, diğer yaralılara yardım etmeden kalakalması.
Saplantı (Fixation)
Kişinin çocukluk çağında öneme sahip bir dönemle ilgili kişiye, nesneye ya da olaya bağlı kalmak ve saplanmaktır. Bu gelişme dönemlerinde saplantı geliştirmeyen bireylerde sağlıklı kişilik yapısı gelişmektedir. Örnek olarak, oral (ağız) döneminde saplantı yaşayan bir bireyden alkol veya sigara bağımlılığı geliştirmesi.
Entelektüalizasyon
Toplumsal olarak entellik olarak bilinen bu savunma mekanizması bireyin hissettiklerinden dolayı gerçek tutumunu ortaya koymamak için olaylara saf bilgi boyutunda yaklaşmaktır. Olayları teorik kavramsal düzeyde ele almaktır.
Şakaya vurma (Humor)
Bireyde kaygı uyandıran olay, durum ya da duyguların ciddiye alınmamasıdır. Böylece birey kendini daha rahatlamış hissederek olumsuz duygulardan kurtulabilir. Örneğin, görme engelli bir bireyin sürekli görme ile ilgili şakalar yapması.
Baskı ( Suppression)
Bireyin bilinçli olarak duygu, düşünce ve kaygı uyandıracak durumları yok sayması, ertelemesidir. Böylece kişi kendini daha rahatlamış hissedecektir. Bu savunma mekanizması diğer bütün savunma mekanizmalarına temel teşkil eder. Bilinç dışına itilen isteklerin bilinç düzeyine çıkması benlik tarafından kabul edilemez çünkü bunlar süperego (üst benlik) tarafından yargılanarak egoya (benlik) zarar veren öğelerdir. Bastırılan bütün duygular, anılar, istekler genellikle simgesel olarak rüyalarda belirirler. Bastırılan dürtüler birey yetişkinlik dönemine geldiğinde davranış problemlerine neden olabilir. Örneğin, cinsel problemler, evlilik problemleri, günlük yaşamda dil ve hareket sürçmeleri gibi.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Ego Savunma Mekanizmalarının İncelenmesi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Gamze EŞİN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Gamze EŞİN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
