2007'den Bugüne 92,227 Tavsiye, 28,206 Uzman ve 19,962 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir? (Tssb)
MAKALE #22047 © Yazan Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK | Yayın Ocak 2021 | 1,273 Okuyucu
Büyük bir araba kazası, şiddetli bir deprem veya aile içi şiddet gibi korkunç bir olay veya deneyim yaşarsanız, muhtemelen paramparça hissedecek, başa çıkma ve uyum sağlamada zorluk çekeceksiniz. Bununla birlikte, zaman geçtikçe ve kendinizle ilgilendikçe, muhtemelen daha iyi hissedecek ve hayatınıza devam edeceksiniz. Öte yandan, yaşadığınız sorunlar devam ederse Travma Sonrası Stres Bozukluğu yaşama ihtimaliniz artacaktır. Dışarıdan bir müdahaleyle ruhsal sağlığı bozan nadir rahatsızlıklardan biri olan travma, korkunç bir olayı yaşayarak veya tanık olarak deneyimleyebileceğiniz bir durum olacaktır.

Travmatik olarak bahsedilen nedir? Travma, insanı olağanüstü zora sokan kişisel bir yaşantının sonucu olabilir. Kişinin başından geçen böyle bir olay, eğer kendi olanakları bu durumla başa çıkmak için yeterli olamıyorsa, yani taşıyamayacağı bir ağırlığın altına girmişse travmaya yol açabilir. Fiziksel ve zihinsel sağlığımızın herhangi bir beklenmedik ihlali bir travma olarak kabul edilebilir. Travma sonrası stres bozukluğuna yol açabilecek en yaygın travmatik olaylardan bazıları şunlardır:

• Sevilen birinin ani veya beklenmedik ölümü (bir gencin ya da sağlıklı birinin ölümü)
• Savaş (Savaşa katılmak ya da savaşın olduğu bir ülkede yaşamak)
• Tecavüz
• Adam kaçırma
• Doğal afetler (örneğin, kasırgalar, depremler, vb.)
• Terörist saldırıları (Şahit ya da mağdur olmak)
• Araba veya uçak kazası
• Saldırı
• Cinsel veya fiziksel istismar
• Çocukluk ihmali (duygusal, fiziksel ihmal)

Travmatik bir olay deneyimleyen herkes TSSB yaşamamaktadır. Ciddi bir olay sonrasında kabus görmek, korkmak ve olanları unutmakta zorluk çekmek normaldir. Ancak bu tepkileriniz gün geçtikçe azalmaz, hatta etkisi giderek çoğalmaya başlarsa o zaman TSSB yaşama ihtimaliniz artar.

TSSB’DEN ETKİLENME ORANI

Travmatik bir olaydan etkilenen yaklaşık on kişiden birinde TSSB'nin ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Ortalama olarak, erkeklerin % 60'ı ve kadınların % 50'si yaşamları boyunca travmatik bir olay yaşamaktadir. Bunlardan erkeklerin % 4'ünün TSSB geliştirdiği ve kadınların % 10'unun hayatlarının bir noktasında TSSB geliştirdiği bulunmuştur. Tecavüze uğrayan bireylerin, herhangi bir travmatik olaydan daha fazla travma sonrası stres bozukluğu geliştirme olasılığı daha yüksektir; bu nedenle, kadınların tecavüze uğrama olasılığı erkeklerden daha yüksek olduğundan (% 9'a karşı % 1 olasılık), bu cinsiyetler arasındaki travma sonrası stres bozukluğu istatistiklerinde dengesizliği açıklamaktadır. Ek araştırmalar, travma sonrası stres bozukluğundan etkilenen bireylerin çoğunun başka bir psikolojik bozukluktan (örneğin, depresyon, anksiyete) muzdarip olduğunu göstermektedir. Bu bireyler ayrıca uyuşturucu ve / veya alkol, madde kötüye kullanımı ile ilgili sorunlara daha yatkındır.

TSSB VE NEDENLERİ

Bir kişi birçok farklı durumun sonucu olarak travma yaşayabilir. Travma, bir bireyin birçok korkutucu düşünce ve duyguya boğulmasına neden olabilir. Travmatik bir deneyim kısa bir süre devam edebilirken, bazı kişiler etkilerini yıllarca hissedebilir. Bu uzun süren travma ele alınmazsa kişi daha da fazla acı çekebilir. Bu nedenle, travma yaşamış kişilerin sadece travmatik deneyimi ele alması değil, aynı zamanda onu nasıl kabul edeceğini de öğrenmesi gerekir.

Travma yaşamak, bir kişinin çeşitli şekillerde tepki vermesine neden olabilir. Travmatik bir olaydan geçmenin yaygın bir sonucu, Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) geliştirmektir. Ulusal Ruh Sağlığı Enstitüsü (NIMH), bir kişi aşağıdakilerden herhangi birini deneyimlediğinde TSSB'nin gelişebileceğini belirtir:

• Aşırı korku, korku veya çaresizlik hissetmek
• Travmatik bir olaydan sonra sosyal destek bulamamak
• İncinmek
• Akıl hastalığı geçmişine sahip olmak
• İnsanların incindiğini veya öldürüldüğünü görmek
• Travmatik bir olaydan sonra ek stresle mücadele etmek
• Tehlikeli veya travmatik bir olaydan kurtulmak

Travma yaratan bir olaydan sonra kimin travma sonrası stres bozukluğu geliştireceğini bilmenin bir yolu yoktur. Geçmiş araştırmaların kanıtladığı gibi, travmatik bir olaya tanık olan veya yaşayan insanların çoğu TSSB'den muzdarip olmayacaktır. Çoğunun olaylara dair anılarını hatırlaması muhtemeldir, ancak günlük etkileşimlerinde hayatları bundan olumsuz etkilenmeyecektir.

TSSB BELİRTİLERİ

Bir kişi TSSB'ye sahip olduğunda, birkaç spesifik semptom gösterecektir. Bu semptomları dört gruba ayırabiliriz:
1. Uyarılma: kişi asabi, sinirli veya saldırgan hale gelebilir; tetikte olabilir ve kendisini kolayca korkmuş ve ürkek bulabilir; ya da uyumakta ya da günlük işlere konsantre olmakta güçlük çekebilir.
2. Kaçınma: Bu, kişi olay hakkında konuşmamaya veya düşünmemeye çalıştığında veya ona travmayı hatırlatan etkinliklerden, kişilerden veya yerlerden kaçındığında ortaya çıkabilir.
3. Flashbacks (Müdahaleci anılar): Kişi, travmayı hayalinde yeniden yaşayabilir, bununla ilgili rahatsız edici rüyalar görebilir veya kendisine olayı hatırlatan bir şey yaşadığında ciddi duygusal sıkıntı yaşayabilir.
4. Ruh hali ve düşüncelerdeki olumsuz değişiklikler: uyuşma veya umutsuzluk duyguları genellikle TSSB'nin önemli bir parçasıdır; kişi aynı zamanda kendisi veya diğer insanlar hakkında kötü hissedebilir, olumlu duygular hissedemeyebilir veya eskiden zevk aldığı şeylere ilgisini kaybedebilir.

TSSB, bir bireyin hayatının tüm yönlerini ciddi şekilde etkileyebilir, ancak doğru tedavi ile iyileşme mümkündür.

TSSB TEDAVİSİ

Travma yaşayan bazı insanlar TSSB geliştirirken, bazıları geliştirmez. Uluslararası Sağlık Örgütü, bir kişinin travmatik bir olaydan sonra TSSB geliştirme riskini azaltabileceği aşağıdaki yolları listelemektedir:

• Krizin ortasında kendi eylemlerini kabul etmek ve teselli bulmak
• Olayı ve etkilerini atlatmak için bir başa çıkma stratejisi oluşturmak
• Arkadaşlardan, aileden veya bir destek grubundan sosyal destek bulmak
• Korkmasına rağmen kriz anında hareket ettiğini fark etmek

Travmatik bir olay yaşamış bir kişi, yukarıda listelenen yollarla kendilerinin daha iyi hissetmesine yardımcı olabilirler.

Travmanın Nasıl Üstesinden Gelineceği Hakkında Daha Fazla Bilgi Edinin

Travma sonrası hayat son derece zorlu ve korkutucu olabilir. TSSB veya benzeri travma sonrası etkilerle mücadele eden herkesin travmatik olaylarla yüzleşmenin, kabul etmenin ve bunlardan uzaklaşmanın tamamen mümkün olduğunu bilmesi önemlidir.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir? (Tssb)" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     1 Beğeni    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Burcu BAŞOĞLU KUNDAK Fotoğraf
Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK
İzmir (Online hizmet de veriyor)
Psikolog
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Burcu BAŞOĞLU KUNDAK'ın Yazıları
► Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir? Psk.Sümeyye KESKİN
► Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir? Psk.Ziya ÜNLÜTÜRK
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,962 uzman makalesi arasında 'Travma Sonrası Stres Bozukluğu Nedir? (Tssb)' başlığıyla benzeşen toplam 23 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
► Okuduğumu Anlayamıyorum Aralık 2021
► Oyun Terapisi Nedir? Aralık 2021
► Ayrılık Kaygısı Aralık 2021
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


05:51
Top