2007'den Bugüne 92,307 Tavsiye, 28,219 Uzman ve 19,976 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Pozitif Psikoloji Temelli Müdahaleler
MAKALE #22374 © Yazan Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL | Yayın Haziran 2021 | 2,561 Okuyucu
POZİTİF TEMELLİ MÜDAHALELER

Pozitif müdahalelerin üç önemli boyutu bulunmaktadır.
1. Müdahalede pozitif konulara odaklanılmaktadır.
2. Müdahalede, pozitif sonuçlar ortaya çıkartacak mekanizmalar üzerinde durulmaktadır.
3. Müdahale, zayıflık ya da güçsüzlük yerine iyilik hali oluşturacak şekilde düzenlenmektedir (Eryılmaz, 2017).
5.1 Pozitif Psikoterapiler
1. Seligman ve arkadaşlarının pozitif psikoterapisi
2. Nossrat Pesesschkian’ın pozitif psikoterapisi
3. İyi oluş psikoterapisi
4. Yaşam kalitesi psikoterapisi

1. Seligman ve Arkadaşlarının Pozitif Psikoterapisi
Pozitif psikoterapi, Seligman ve arkadaşları tarafından geliştirilmiştir. Ruhsal bozuklukları ortadan kaldırmaktan ziyade bireyin karakterinin güçlendirilmesi ve yaşamına anlam yüklemesi sağlanır. İlerleyen süreçte olumsuz durumlarla karşılaştığında bu yapıların koruyucu etkileri olacaktır (Eryılmaz, 2017).
• Yaşamdan Haz Almak: Mutluluğun hedonik boyutunu temsil eder. Olumlu duygular yaşatacak etkinliklere yönelmektir.
• Katılım: Bireylerin yaşama bağlanmalarını ifade eder. Belirlenen yaşam alanlarında akış yaşamak ve psikolojik ihtiyaçları doyuracak etkinliklerde bulunmaktır.
• Anlamlı Yaşam: Bireyin deneyimlerine kendisinin dışında daha büyük bir faktörle anlam bulmasını sağlamak önemlidir. Bunları dini inanç, değerler, politik görüş vb. oluşturmaktadır (Eryılmaz, 2016).

2. Nossrat Pesesschkian’ın Pozitif Psikoterapisi
Pozitif psikoterapiyi Peseschkian 1968’de ilk kez kavramsallaştırmıştır. Pozitif psikoterapi içerisinde psikodinamik ve insancıl yaklaşımı barındıran; insanı yetenekli ve kaynaklara sahip varlık olarak kabul eden bir yaklaşımdır. Terapinin özünde kendi kendine yardım ve önleyicilik yatmaktadır. Kuram eklektik yaklaşıma da vurgu yapmaktadır (Eryılmaz, 2016).
1. Umut
2. Denge
3. Konsültasyon


Terapinin Beş Aşaması
1. Gözlem/Mesafe Koyma Aşaması
2.Envanter Aşaması
3. Durumsal Cesaretlendirme Aşaması
4. Sözelleştirme Aşaması
5. Amaçların Genişletilmesi


3. İyi Oluş Psikoterapisi: Ryff’ın geliştirmiş olduğu psikolojik iyi oluş
modelin dayanan bu psikoterapide bireyler, altı alanda kendi iyi oluşlarına katkı sağlamaktadırlar.
• Kendini kabul
• İnsanlarla olumlu ilişkiler kurmak
• Özerklik
• Çevrede ustalaşma
• Yaşam amaçlarına sahip olma
• Kişisel büyüme
4. Yaşam Kalitesi Terapisi: Bireylerin yaşamlarını nasıl daha kaliteli hale getireceği üzerinde duran terapiye göre yaşam kalitesi artırılması gereken 16 alan bulunmaktadır. Bunlar: Sağlık, Özsaygı, Amaçlar-Değerler-Yaşam Felsefesi, Para-Yaşam Standartları, İş, Oyun ya da Serbest Zaman Aktiviteleri, Öğrenme, Yaratıcılık, Yardım-Topluma Hizmet, Sevgi-Romantik İlişkiler, Arkadaşlar, Çocuklar, Akrabalar, Ev, Komşular, Toplum

6.EĞİTİMDE POZİTİF PSİKOTERAPİ

 Okul Doyumu
 Pozitif Eğitim
 Depresyona Karşı Panzehir
 Yaşam Doyumunu Artırmanın Aracı
 Daha İyi Öğrenme ve Daha Yaratıcı Düşünmeye Yardımcı

6.1 Okullarda Pozitif Psikoterapi

 Öğrenciye pozitif psikoloji becerilerini öğreten «iyi oluş» müfredatı
 Var olan müfredatın pozitif becerileri de içerebileceği «pozitif dönüş» gerçekleştirmek.
7.TERAPÖTİK SÜREÇ VE MÜDAHALE YÖNTEMLERİ

 Psikolojinin diğer alanlarında kullanılan araştırma metodlarını kullanarak yaşamı daha iyiye götüren hipotezleri test eder.
 Pozitivist bilim felsefesine bağlıdır.
 Mutluluk gibi konuları ölçülebilir hale getirmiştir.
 Pozitif psikoloji olumlu bir çatı işlevi gördüğünden birçok terapi yaklaşımını içinde barındırabilmektedir.
Seligman ve arkadaşlarının pozitif psikoterapi yaklaşımına göre terapi 14 oturumdan oluşmaktadır (Demir ve Türk, 2020).
Oturum 1: Pozitif psikoterapinin genel bir tanıtımı ve bireydeki problemin pozitif kaynakların eksikliğinden kaynaklandığı üzerinde durulmaktadır. Söz konusu kaynaklar Seligman’ın belirttiği şekli ile PERMA modeli olarak ele alınmaktadır.
Oturum 2: Karakterin güçlü yanları üzerinde durulur. İlk oturumda ödev olarak metin üzerinde konuşulur, danışanın güçlü yanlarının neler olduğu, bunları hayatında nasıl işlevsel kullanabileceğine odaklanılır.
Oturum 3: Olumlu duygular üzerinde durulur. Danışan, amaçlarını belirler ve güçlü yönlerine ilişkin somut davranışları üzerinde konuşulur. Ödev olarak, yaşamlarındaki en iyi üç şeyi yazmaları istenir.
Oturum 4: Danışan, olumsuz duygularını ifade etmesi yönünde cesaretlendirilir. Bu oturumda iyi ve kötü anıların danışanın sorunları üzerindeki etkisi üzerinde durulur. Ödev olarak, danışanın üç kötü anısını ve anıların sorunları üzerindeki etkisini yazması istenir.
Oturum 5: Bağışlayıcılık üzerinde durulur. Ödev olarak, danışandan bir bağışlama mektubu yazması istenir.
Oturum 6: Minnettarlık üzerinde durulur. Ödev olarak, danışandan yaşamında minnetini sunamadığı bir kişiye minnettarlık mektubu yazması istenir.
Oturum 7: Bu kısımdan önceki oturumlar kontrol edilir. Bağışlayıcılık ve minnettarlık ödevleri, güçlü yanlar, amaçlar gibi önceki oturumlar üzerinde konuşularak yaşanılan süreç gözden geçirilir.
Oturum 8: Danışanın en iyiye ulaşmak yerine mevcut durumdan memnun olabilmesi üzerinde durulur. Ödev olarak, danışandan memnun olma planlarını yazmaları istenir.
Oturum 9: Danışanın yaşamındaki olumsuz olayları hatırlamasına yardımcı olunur. Olumsuz olaylarının olduğu bu dönemde kapanan kapılar yerine yeni kapıların da açıldığının farkına varmalarına yardımcı olunur. Ödev olarak, danışanın yaşamında yer alan üçer tane açılan ve kapanan kapı yazmaları istenir.
Oturum 10: Diğerlerinin güçlü yanları ve aktif yapıcı tepki verebilme üzerinde durulur. Ödev olarak, danışanın yaşamında önem arz eden bireylerin güçlü yanlarını yazmaları istenir.
Oturum 11: Danışanın aile üyelerinin güçlü yanlarının farkına varması üzerinde durulur. Ödev olarak, ailedeki üyelerin de VIA Karakter Güçleri Envanteri’ni doldurmaları ve danışanın tüm ailenin yer aldığı bir aile ağacı çizmesi istenir.
Oturum 12: Danışanın hayatında zevk aldığı şeyler hakkında farkındalık sağlanması üzerinde durulur. Ödev olarak, danışandan güzel vakit aktivitelerini kapsayan bir plan yapması istenir.
Oturum 13: Danışanın diğer kişilere yardım etmesi üzerinde durulur. Danışan bu kapsamda olumlu mirasları üzerinde farkındalık kazanır. Ödev olarak, danışanın güçlü yanlarını kullanabileceği şekilde diğer insanlara yardım edebileceği birtakım aktiviteler yapması istenir. Danışanın diğer insanlar tarafından nasıl anılmak ve hatırlanmak istendiği üzerine yazmaları istenir.
Oturum 14: Yaşanılan tüm süreç gözden geçirilir. Söz konusu kazanımları sürekli hale getirebilme üzerinde konuşulur. Danışanın kazanımlarını bütün hayat alanlarına nasıl taşıyabileceği üzerinde durulur.









8. ELEŞTİRİLER

Pozitif psikolojiye gün geçtikçe ilgi artmasına rağmen bu yaklaşıma yöneltilen ciddi eleştiriler de bulunmaktadır. Pozitif psikolojinin olumluya çok odaklandığı, olumsuzu göz ardı ettiği en yaygın eleştirilerden biridir. Bir diğeri ise pozitif psikologların kendinden önceki olumlu bakış açısına sahip yaklaşımların bazılarını es geçtiği söylenmektedir. Pozitif psikologların hümanistik yaklaşımın çalışma yöntemini pek bilimsel bulmadıklarını söylemeleri de bir diğer eleştiridir (Türk ve Demir, 2020).
 Pozitif psikoloji yeni bir şey söylemiyor.
 Pozitif psikoloji bencil bir bilimdir.
 Pozitif psikoloji olumsuzu yok sayıyor.
 Pozitif psikolojinin önerilerinin zararları da olabilir.
 Pozitif psikoloji popüler psikolojiyi besliyor.
Pozitif psikoloji tüm bu eleştirilere rağmen ilerlemeye devam ediyor. Bu ilerlemede, pozitif psikolojinin kendini yenileyebilen dinamik bir yapısının olması ve söz konusu eleştirilerin, önerilerin pozitif psikoloji alanı ile ilgili çalışanlar tarafından değerli bulunup bu eksiklikler konusunda çalışmalar yapmasının etkisi olduğu düşünülebilir (Türk ve Demir, 2020).
9. POZİTİF PSİKOTERAPİLERİN ETKİLİLİĞİ

Seligman ve Arkadaşlarının Pozitif Psikoterapisinin Etkililiği: Yapılan bazı çalışmalarda bireylerin depresyon belirtilerinin azaldığı ve yaşam doyumlarının ve olumlu duyguların yükseldiği görülmüştür (Eryılmaz, 2017).
Peseschkian’ın Pozitif Psikoterapisinin Etkililiği: Yapılan bazı çalışmalarda bireylerin kaygı belirtilerinin azaldığı ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin yükseldiği görülmüştür (Eryılmaz, 2017).





10. ETKİNLİK ÖRNEKLERİ

3 Mutluluk Sebebim: Her günün sonuna geldiğimizde elimize bir defter alalım ve bu bizim “Mutluluk Günlüğümüz” olsun. Gün içerisinde bize iyi gelen, mutlu hissettiren şeylerden 3 tanesini yazalım. Bu 3 şeyi yazarken; olayın bizim için taşıdığı anlamı da düşünerek bu mutluluğun nedenini de yazalım. Örneğin: Uzun zamandır görüşmediğim bir arkadaşımı aradım. Anılarımızı konuşmak keyifliydi. Film izledim. Çok komikti, ailecek eğlendik. Eşimle birlikte yemek yaptık. Hayatı zorlukları ve güzellikleriyle paylaşmak güzel.
Geleceğe Mektup: Bizleri hayata bağlayan en kıymetli şeylerden biri de hayallerimiz. Hayatta hiçbir şeyin sonsuz olmadığını ve tüm zorlukların da bir gün olup biteceğine inanmak çok önemli. O gün bize ne kadar yakın ya da ne kadar uzak, bugünden kestirmek zor olabilir. Ama bu salgın hastalık döneminin artık bittiği ve rahatlıkla dışarı çıkacağımız o günü hayal ederek bir mektup yazabiliriz. O gün nasıl hissediyoruz, neler yapmayı planlıyoruz. Çıkıp sokaklarda koşacak mıyız ya da en çok neyi öğrenmiş olacağız bu süreçten? Neler yazacağımız tamamen bize kalmış. Kalem bizim, hissiyat bizim!
Bir Soru: Kendinizle ilgili beğendiğiniz beş özelliğiniz nedir ?
Neden minnettarlık duyuyorum?
Aileme minnettarım çünkü…
Kendim olduğum için minnettarım…
….. kişi ile olan ilişkimden dolayı minnettarım çünkü…
Bu hafta olan güzel bir olay….
Ayrıca şükran duyduğum şeyler…


11. KAYNAKÇA

Akgül, A. (2019). Değer bilinçlendirme yaklaşımına dayalı pozitif psikoloji uygulaması (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul.
Çapri, B. (2020). Geçmişten günümüze kişilik kuramları. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Demir, R. ve Türk, F. (2o19). Pozitif Psikoloji: Tarihçe, temel kavramlar, terapötik süreç, eleştiriler ve katkılar. Journal of International Psychological Counseling and Guidance Researches, 2(2).
Eryılmaz, A. (2017). Pozitif psikoterapiler. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(3).
Eryılmaz, A. (2016). Herkes için mutluluğun başucu kitabı: teoriden uygulamaya pozitif psikoloji . Ankara: Pegem Akademi.
Kurt, D. ve Yıldız, E. (2017). Kişilik Kuramları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Malkoç, A. (2011). Öznel iyi oluş müdahale programının üniversite öğrencilerinin öznel iyi oluş düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Pozitif Psikoloji Temelli Müdahaleler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL'un izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Kübra DÖRTYOL Fotoğraf
Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi3 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL'un Makaleleri
► Pozitif Psikoloji Psk.Çağlar VAR
► Pozitif Psikoloji Nedir? Ne Değildir? Psk.Hasan Turgut ERDOĞAN
► Pozitif Psikoloji Nedir? Genel Bir Bakış Psk.Dnş.Kübra DÖRTYOL
► Beyin Temelli Öğrenme Psk.Süleyman ÇOKAY
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,976 uzman makalesi arasında 'Pozitif Psikoloji Temelli Müdahaleler' başlığıyla benzeşen toplam 18 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


16:08
Top