Cinsel Birleşmeye Ket Vuran Fobik Tepki: Vajinismus
Vajinismus cinsel birleşmenin gerçekleşmesini zorlayacak ya da imkansız hale getirecek biçimde vajinal kasların istemsiz olarak kasılmasıyla ortaya çıkar. Dolayısı ile çiftlerin cinsel birleşmeyi yaşayamamasıyla sonuçlanır. Kadınların kliniğe başvuru sebeplerinin en başında gelen cinsel işlev bozukluğudur. Vajinismus yaşayan kadınlarda, cinsel birleşme öncesi ve sırasında yoğun kaygı, panik atak benzeri fizyolojik reaksiyonlar, vajinanın dış üçte birlik kısmının ve bacakların kasılması gibi tepkiler gözlemlenir. Kadında ağrı beklentisi ve korkusu vardır. Vajinismustan muzdarip kadınların vajinalarına dair ‘’Canım acıyacak, yırtılacak/parçalanacak, kanayacak’’ gibi, onlarda kaygı oluşturacak işlevsiz cinsel inançları vardır. Bu sorunu yaşayan kadınlarda cinsel uyarılma ve istek noktasında; eğer ek bir problem yoksa, sıkıntı görülmez. Kadın cinsel olarak uyarıldığı halde cinsel ilişkiden korkar ve vajinismusun ortaya çıkardığı tepkiler sebebiyle cinsel birleşmeyi gerçekleştiremez.
Analitik kuram bu durumun cinselliğe karşı bir savunma mekanizması olduğunu düşünür. Bilinçaltında bir saldırı olarak kodlanan cinsellik; cinsel aktivite esnasında bir savunma mekanizmasıyla ketlenir. Sonuç olarak vajinismus ile cinsel birleşme engellenir.
Bazı kadınlar cinselliğin gerçekleşme ihtimalinin bulunduğu durumlarda bile kaygılanabilirler. Eşinin eve gelmesi, onunla ilgilenmesi, ona cinselliği çağrıştıracak şekilde yaklaşması bile kadındaki kaygının artmasına sebep olabilir. Aktif bir cinsel birleşme ihtimali olmasa bile vajinal kaslar kasılabilir.
Vajinismuslu kadınların bir kısmı cinsel ilişkinin tüm süreçlerinden kaygı duyabilir; bazı kadınlar ise cinsel birleşme öncesi aktivitelerde kaygı duymadıklarını sadece cinsel birleşmeden kaygı duyduklarını da belirtebilirler. Ancak bu durum zamanla bir itici bir koşullanmaya dönüşüp tüm cinsel ilişkiyi kapsar. Bazı kadınlar vajinal birleşmeye karşı korkunun yanında iğrenme de hissedebilir. Yapılan bir çalışmada, araştırmaya katılan kadınların cinsel birleşmeye karşı %47’sinin korku, %10 ‘unun iğrenme tepkileri gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca %13’ünün hem korku hem de iğrenme yaşadığı belirlenmiştir (Kaneko 2001, akt. Er, Özdel, Yılmaz)
Yapılan başarısız denemeler kadınlarda fobik bir tepkiye dönüşür. Ağrı beklentisiyle cinsel aktiviteye katılan kadın yaşadığı kaygıyla istemsiz bir tepki olan vajinal kasların kasılmasını tetikler. Kasılmalar artar ve cinsel birleşme zorlaşır. Kasılmalara bağlı olarak kadın vajinasında daha çok ağrı ve acı deneyimler. Döngü kadının artan fizyolojik tepkileri ve sonrasındaki kaçınmalarıyla tamamlanır. En sonunda ağrı beklentisiyle cinsellikten kaçınan kadın bir kısır döngünün içerisine girer. İlerleyen zamanlarda vajinismusun üstesinden gelemeyeceklerine dair endişe duyarlar.
İlk denemelerde yaşanan bu başarısızlıklar zamanla fobik duruma dönüşebilir ve kadında cinsel anlamda kaçınmaya sebep olabilir. Bu durum sonucunda vajinismusun kısır döngüsü oluşur ve beslenir. Her denemesinde başarısız olan çiftte, bu sorunun aşılamayacağı ve sağlıklı bir cinsel hayatlarının olamayacağı düşüncesi gelişebilir.
Nadir gözlenmesiyle birlikte organik nedenler, kadına dair toplumsal beklentiler, cinselliğe dair tabular, cinsel bilgi eksikliği, yanlış ve abartılı inançlar, vajinismusun gelişmesine sebep olan faktörlerdendir. Toplumumuzda kadının cinsellikteki yerinin erkeğe göre bir adım geride olması, vajinasını tanımayışı, cinselliğin ve cinsel birleşmenin korkulacak ve utanılacak bir aktivite olarak görülmesi, etraftan duyulan ve gerçekle örtüşmeyen konuşmalara maruz kalınması ve içinde yaşanılan kök ailenin bekarete yoğun önem vermesi de vajinismus olasılığını besleyen etkenlerdendir. Böyle bir ortamda ve bu düşünce yapısı içerisinde büyümüş kadınlarda vajinismus görülme olasılığı daha yüksek olabilmektedir.
Bireysel olarak cinselliği algılama ve tanımlama pek çok faktör açısından değişkenlik göstermektedir. Birçok araştırma; dini inançlar, içinde bulunulan kültür, otomatik düşünceler, mitler, bedeni algılama, yaş gibi, cinselliği algılama biçimini ve cinsel fonksiyonları etkileyen değişkenlerden bahsetmiştir. Kişilerin geçmiş yaşantıları, cinselliğe dair öğrenilmiş bilgileri, toplumsal baskılanmalar kişinin cinselliğe dair bireysel değerlendirmelerini etkilemektedir.
Vajinismula cinselliği engellenen kadın, kendini cinsel anlamda suçlu ve yetersiz hissedebilir. Özellikle kapalı toplumlarda çevrenin baskısı, çiftte; aileden birinin durumu öğrenmesine dair endişe, çocuk istenci olmasına rağmen cinsel birleşmenin yaşanmamış olması ya da etraftan çocuk beklentisiyle bunaltılmak kadını daha da kötü hissettirebilir. Vajinismusta yaşanan sıkıntılar ilerleyen süreçlerde eşle çatışmalara sebep olabilir ve eşte, öfke, arzulanmadığını düşünme ya da kırgınlık gelişebilir. Sonuç olarak vajinismus her iki eşte de cinsel tatminsizlik ve mutsuzluk yaratır.
Toplumda cinselliğin tabu olarak görülmesi, bekaret kavramına verilen abartılı önem, cinselliği ‘’ayıp’’ ya da ‘’günah’’ olarak yorumlama gibi faktörler kadınların evlenmeden önce cinsellik ve cinsel bilgiyle aralarına sınır koymalarına sebep olabiliyor. Kadınlar evlenmeden önce cinsellik ve cinsel bilgiden bu kadar uzakken; evlenince birden cinselliği deneyimlemesi isteniyor. Bu da kadında cinselliğe karşı yoğun kaygı doğurabiliyor. Yine kültürel faktörler kadının vajinasını tanımasını da engelleyebiliyor. Bekareti koruma endişesi, kişiyi vajinasına yabancı hale getirebiliyor.
Vajinismus hem erkeğin hem de kadının cinsellikte aldığı doyumu olumsuz etkilemektedir. Kadının cinselliğe dair kaygıları, erkeğin cinsel beklentilerinin yarıda kalması, iki taraf için de yıpratıcı bir süreçtir. Bazı çiftler düzelir, geçer umuduyla ya da etraflarındaki kişilerin yönlendirmesiyle yardım aramayı geciktirmekte yada ertelemektedir. Bu erteleme ve geciktirmeler kadının içinde bulunduğu vajinismus kısır döngünüsü kuvvetlendirmektedir. Bu da kadında kendi kadınlığıyla ilgili yetersizlik ve kocasına karşı suçluluk duyguları oluşturmaktadır.
Vajinismustan şüphelenilen durumlarda hastaların ilk önce jinekolojik bir muayeneden geçmesi; ağrıya ve acıya yol açabilecek organik (fizyolojik) sebeplerin elenmesi gerekir. Vajinismusun cinsel terapiyle çözülme başarısı yüksektir. Psikoterapide danışanın işlevsiz cinsel inançları, fobik tepkileri ve cinsel kaçınmaları gibi faktörler üzerinde durulur. Vajinal egzersizler, kadının cinsellliğe dair yanlış inançlarının tespit edilip düzenlenmesi, zihinindeki vajina ve cinsel birleşme kavramlarını detaylandırma ve gerçekçi olanlarla değiştirme, adım adım duyarsızlaştırmayla vajinayı cinsel birleşmeye hazırlama, vajinal kaslarda istemli kontrol geliştirmeye çalışma gibi süreçlerle terapilerde kadının vajinismusun üstesinden gelmesi sağlanır. Egzerizlerde ve terapilerde eşin de yardımına ihtiyaç duyulur. Bu süreçte eşin destekleyici olması kadın için çok önemlidir.
Vajinismusun en kolay çözülebilen cinsel işlev bozukluğu olduğu unutulmamalıdır.
Klinik Psikolog Kevser Tarakcı
Analitik kuram bu durumun cinselliğe karşı bir savunma mekanizması olduğunu düşünür. Bilinçaltında bir saldırı olarak kodlanan cinsellik; cinsel aktivite esnasında bir savunma mekanizmasıyla ketlenir. Sonuç olarak vajinismus ile cinsel birleşme engellenir.
Bazı kadınlar cinselliğin gerçekleşme ihtimalinin bulunduğu durumlarda bile kaygılanabilirler. Eşinin eve gelmesi, onunla ilgilenmesi, ona cinselliği çağrıştıracak şekilde yaklaşması bile kadındaki kaygının artmasına sebep olabilir. Aktif bir cinsel birleşme ihtimali olmasa bile vajinal kaslar kasılabilir.
Vajinismuslu kadınların bir kısmı cinsel ilişkinin tüm süreçlerinden kaygı duyabilir; bazı kadınlar ise cinsel birleşme öncesi aktivitelerde kaygı duymadıklarını sadece cinsel birleşmeden kaygı duyduklarını da belirtebilirler. Ancak bu durum zamanla bir itici bir koşullanmaya dönüşüp tüm cinsel ilişkiyi kapsar. Bazı kadınlar vajinal birleşmeye karşı korkunun yanında iğrenme de hissedebilir. Yapılan bir çalışmada, araştırmaya katılan kadınların cinsel birleşmeye karşı %47’sinin korku, %10 ‘unun iğrenme tepkileri gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca %13’ünün hem korku hem de iğrenme yaşadığı belirlenmiştir (Kaneko 2001, akt. Er, Özdel, Yılmaz)
Yapılan başarısız denemeler kadınlarda fobik bir tepkiye dönüşür. Ağrı beklentisiyle cinsel aktiviteye katılan kadın yaşadığı kaygıyla istemsiz bir tepki olan vajinal kasların kasılmasını tetikler. Kasılmalar artar ve cinsel birleşme zorlaşır. Kasılmalara bağlı olarak kadın vajinasında daha çok ağrı ve acı deneyimler. Döngü kadının artan fizyolojik tepkileri ve sonrasındaki kaçınmalarıyla tamamlanır. En sonunda ağrı beklentisiyle cinsellikten kaçınan kadın bir kısır döngünün içerisine girer. İlerleyen zamanlarda vajinismusun üstesinden gelemeyeceklerine dair endişe duyarlar.
İlk denemelerde yaşanan bu başarısızlıklar zamanla fobik duruma dönüşebilir ve kadında cinsel anlamda kaçınmaya sebep olabilir. Bu durum sonucunda vajinismusun kısır döngüsü oluşur ve beslenir. Her denemesinde başarısız olan çiftte, bu sorunun aşılamayacağı ve sağlıklı bir cinsel hayatlarının olamayacağı düşüncesi gelişebilir.
Nadir gözlenmesiyle birlikte organik nedenler, kadına dair toplumsal beklentiler, cinselliğe dair tabular, cinsel bilgi eksikliği, yanlış ve abartılı inançlar, vajinismusun gelişmesine sebep olan faktörlerdendir. Toplumumuzda kadının cinsellikteki yerinin erkeğe göre bir adım geride olması, vajinasını tanımayışı, cinselliğin ve cinsel birleşmenin korkulacak ve utanılacak bir aktivite olarak görülmesi, etraftan duyulan ve gerçekle örtüşmeyen konuşmalara maruz kalınması ve içinde yaşanılan kök ailenin bekarete yoğun önem vermesi de vajinismus olasılığını besleyen etkenlerdendir. Böyle bir ortamda ve bu düşünce yapısı içerisinde büyümüş kadınlarda vajinismus görülme olasılığı daha yüksek olabilmektedir.
Bireysel olarak cinselliği algılama ve tanımlama pek çok faktör açısından değişkenlik göstermektedir. Birçok araştırma; dini inançlar, içinde bulunulan kültür, otomatik düşünceler, mitler, bedeni algılama, yaş gibi, cinselliği algılama biçimini ve cinsel fonksiyonları etkileyen değişkenlerden bahsetmiştir. Kişilerin geçmiş yaşantıları, cinselliğe dair öğrenilmiş bilgileri, toplumsal baskılanmalar kişinin cinselliğe dair bireysel değerlendirmelerini etkilemektedir.
Vajinismula cinselliği engellenen kadın, kendini cinsel anlamda suçlu ve yetersiz hissedebilir. Özellikle kapalı toplumlarda çevrenin baskısı, çiftte; aileden birinin durumu öğrenmesine dair endişe, çocuk istenci olmasına rağmen cinsel birleşmenin yaşanmamış olması ya da etraftan çocuk beklentisiyle bunaltılmak kadını daha da kötü hissettirebilir. Vajinismusta yaşanan sıkıntılar ilerleyen süreçlerde eşle çatışmalara sebep olabilir ve eşte, öfke, arzulanmadığını düşünme ya da kırgınlık gelişebilir. Sonuç olarak vajinismus her iki eşte de cinsel tatminsizlik ve mutsuzluk yaratır.
Toplumda cinselliğin tabu olarak görülmesi, bekaret kavramına verilen abartılı önem, cinselliği ‘’ayıp’’ ya da ‘’günah’’ olarak yorumlama gibi faktörler kadınların evlenmeden önce cinsellik ve cinsel bilgiyle aralarına sınır koymalarına sebep olabiliyor. Kadınlar evlenmeden önce cinsellik ve cinsel bilgiden bu kadar uzakken; evlenince birden cinselliği deneyimlemesi isteniyor. Bu da kadında cinselliğe karşı yoğun kaygı doğurabiliyor. Yine kültürel faktörler kadının vajinasını tanımasını da engelleyebiliyor. Bekareti koruma endişesi, kişiyi vajinasına yabancı hale getirebiliyor.
Vajinismus hem erkeğin hem de kadının cinsellikte aldığı doyumu olumsuz etkilemektedir. Kadının cinselliğe dair kaygıları, erkeğin cinsel beklentilerinin yarıda kalması, iki taraf için de yıpratıcı bir süreçtir. Bazı çiftler düzelir, geçer umuduyla ya da etraflarındaki kişilerin yönlendirmesiyle yardım aramayı geciktirmekte yada ertelemektedir. Bu erteleme ve geciktirmeler kadının içinde bulunduğu vajinismus kısır döngünüsü kuvvetlendirmektedir. Bu da kadında kendi kadınlığıyla ilgili yetersizlik ve kocasına karşı suçluluk duyguları oluşturmaktadır.
Vajinismustan şüphelenilen durumlarda hastaların ilk önce jinekolojik bir muayeneden geçmesi; ağrıya ve acıya yol açabilecek organik (fizyolojik) sebeplerin elenmesi gerekir. Vajinismusun cinsel terapiyle çözülme başarısı yüksektir. Psikoterapide danışanın işlevsiz cinsel inançları, fobik tepkileri ve cinsel kaçınmaları gibi faktörler üzerinde durulur. Vajinal egzersizler, kadının cinsellliğe dair yanlış inançlarının tespit edilip düzenlenmesi, zihinindeki vajina ve cinsel birleşme kavramlarını detaylandırma ve gerçekçi olanlarla değiştirme, adım adım duyarsızlaştırmayla vajinayı cinsel birleşmeye hazırlama, vajinal kaslarda istemli kontrol geliştirmeye çalışma gibi süreçlerle terapilerde kadının vajinismusun üstesinden gelmesi sağlanır. Egzerizlerde ve terapilerde eşin de yardımına ihtiyaç duyulur. Bu süreçte eşin destekleyici olması kadın için çok önemlidir.
Vajinismusun en kolay çözülebilen cinsel işlev bozukluğu olduğu unutulmamalıdır.
Klinik Psikolog Kevser Tarakcı
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Cinsel Birleşmeye Ket Vuran Fobik Tepki: Vajinismus" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Kevser TARAKCI'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Kevser TARAKCI'nın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
