2007'den Bugüne 92,262 Tavsiye, 28,210 Uzman ve 19,973 Bilimsel Makale
Site İçi Arama
Yeni Tavsiye Ekleyin!



Salgın Döneminde Metaforik Öykülerin Çocuklara Katkısı
MAKALE #22574 © Yazan Uzm.Psk.Dnş.Melek YILDIZ TÜRK | Yayın Kasım 2021 | 1,235 Okuyucu
Öyküler, hikâyeler, masallar… Hepimiz bu yaşımıza kadar birçok hikâye dinlemişizdir. Çocukluğumuz da evimizin büyüklerinden dinlediğimiz masalların hala iç sesimizle bizi yönlendiren bir tarafı var değil mi? Öyküler ve masalların kendilerine has dili ve kurgusuyla gerçekten olağanüstü bir etkileme gücü vardır. Adeta düşüncelerimizin o tutucu girdabından yumuşak bir dokunuşla geçerek kalbimizin derinliklerine ulaşır. Bizler tam da bu sebeple en çok da öykülerden etkileniriz. Eski çağlardan bugüne kadar her kültürün içinde var olan öykülerin öneminin gün geçtikçe daha da arttığını görüyoruz. Şaşırtıcı şekilde dünyanın her yerinde anlatılan öykülerin ortak özellikleri var ve çoğunlukla birbirlerine benziyorlar. İnsanoğlu çok küçük yaştan itibaren iyiyi ve kötüyü, doğruları ve yanlışları, eylemlerinin sonucunda başına neler gelebileceğini yani aslında yaşamın birçok yönünü öykülerle öğrenir. Aynı zamanda dilden dile dolaşan hikâyeler sayesinde, çocuklar zamanla sosyal davranış ve soyut düşünme biçimlerini de geliştirir.
Genellikle birçok hikâyeye baktığımızda karşımıza metaforlar çıkar. Metaforlar, karmaşık düşüncelerin ya da durumların daha kolay anlaşılması adına somut başka bir duruma veya nesneye benzetme yoluna gidilerek sembolik olarak ifade edilmesidir. Metaforlar aynı zamanda günlük hayatımızda sıklıkla kullandığımız dilin bir parçasıdır. Köklerini Yunanca bir kelime olan metapherein’den (meta: öte, üst; pherein: taşımak) alan metafor, en genel tanımına bakıldığında dolaylı anlatım demektir diyebiliriz. Bilindiği üzere Metaforların içinde her zaman örtük bir düşünce gizlidir.
Psikolojik yardım süreçlerinde uzun yıllardır metaforlar kullanılmaktadır. Lakin son yıllarda metaforların gittikçe öneminin ve terapotik kullanımının daha da arttığı görülmektedir. Özellikle çocuklara yönelik terapotik yardım sürecinde metaforların katkısı yadsınamaz. Çocukların karşılaştıkları karmaşık olay ve durumlardaki algı, düşünce ve duygularını anlaşılır hale getirmek önemlidir ve metaforlar bu konuda oldukça hızlı ve pratik yardımcı araçlarımızdır. Yaşadıkları zihinsel karışıklığı anlamlandırmaları noktasında metaforlar aracılık rolü üstlenir ve anlam-üretme sürecinde somutla soyutu ilişkilendirerek bilişsel karışıklığı azaltır.
Çocuklarda metaforik sürecin gelişimin erken dönemlerinde başladığını ortaya koyan araştırmalar vardır. Yapılan araştırmalarda basit metaforik dışavurumların dört yaşla birlikte ortaya çıktığı, okulöncesi dönemde ve ilkokul çağında çocukların metaforları idrak edebildiklerine dair sonuçlar elde edilmiştir. Erken gelişim dönemlerinde metaforik idrak zihinsel süreçte aktif hale gelse dahi anladığını ifade etmeye yönelik dilsel beceri henüz yeterince gelişmemiş olabilir. Bu nedenle, çocuklara metaforik öykü anlatımında, çocukların zihinsel dağarcığında yer alan kavramların kullanılmasına dikkat edilmelidir.
Dünya çapında yaşadığımız ve hepimizi etkileyen (Covid-19) salgını nedeniyle çocukların hem kendileri hem de ailesi ve sevdikleri için endişe ve korku yaşaması normaldir. Bilmeliyiz ki çoğunlukla zorlu yaşam olayları karşısında çocukların kaygı tepkileri göstermesi beklenilen bir durumdur. Çocuklar gelişimsel özelliklerine bağlı olarak stres ve endişe yaşadıklarında, bilişsel gelişimlerinin devam etmesi, duygularını yönetmeyi tam anlamıyla bilmemeleri, duygularını ifade etme noktasındaki sınırlılıkları nedeniyle anlamlandırmada zorluk çekebilir ve duygularını farklı şekillerde yansıtabilirler. Bu durumda çocukların psikolojik sağlıklarının korunmasını sağlamak için, mümkün olduğu kadar belirsizliği azaltmak, güven ve yeterlilik algısını arttırmak gerekir.
Bunu yapabilmenin en iyi yollarından biri de metaforik öykülerdir. Çocuk terapilerinde de sıklıkla kullanılan metaforik hikayeler çocuğun yaşadıklarını anlamlandırmasına, iç görü kazanmasına, farklı bakış açıları geliştirmesine ve temelde geleceğe yönelik umut aşılamaya yardım eder. Metaforik öykülerde problem ya da yaşanılan durum örtük olarak ele alınmasından dolayı çocuk kendisin hedef alınmadığını ve değiştirilmeye çalışılmadığını hisseder ve rahatlar. Bu sayede direnci aşan bu öyküler bilinçaltına tohumlar ekerek zaman içinde kendiliğinden değişimi tetiklemiş olur ve çocuk bilinçdışı düzeyde iyileşme sağlamaya başlar. Özellikle, duygu dağarcığı ve duygu ifade etme yetisi yeterince gelişmemiş bir çocuk için metaforik öyküler çok kolaylaştırıcı ve fayda sağlayıcı olacaktır. Çocuklar sıkı sıkıya tutundukları düşüncelerden ve yaşadıkları olumsuz duygulardan kolaylıkla vazgeçmeyebilirler. Metaforik öyküler çocuklara daha kolay ve ulaşılabilir olmasını sağlamasının yanında yaşanılan olay ve duygunun arasına mesafe koyarak çocuğun o durumdan uzaklaşmasını da sağlar.
Yaşadığımız bu zorlu süreçte kendi çocukluğumuzdan da o çok iyi bildiğimiz ve sevdiğimiz yaşamı bilgelikle bize aktaran öykülerin gücünden destek almamız çocuklar için son derece faydalı olacaktır. Çocuk Terapisti Mehmet Teber’in bu konuda oluşturmuş olduğu internet sitesinden Salgın döneminde çocuklara okunabilecek metaforik öykülere ulaşabilirsiniz.

Melek Yıldız Türk
Uzm.Psk.Dan. & Aile Danışmanı
Yazan
Bu makaleden alıntı yapmak için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir:
"Salgın Döneminde Metaforik Öykülerin Çocuklara Katkısı" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Dnş.Melek YILDIZ TÜRK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır.
Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Dnş.Melek YILDIZ TÜRK'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz.
     Beğenin    
Facebook'ta paylaş Twitter'da paylaş Linkin'de paylaş Pinterest'de paylaş Epostayla Paylaş
Yazan Uzman
Melek YILDIZ TÜRK Fotoğraf
Uzm.Psk.Dnş.Melek YILDIZ TÜRK
İstanbul (Online hizmet de veriyor)
Uzman Psikolojik Danışman
TavsiyeEdiyorum.com Üyesi2 kez tavsiye edildiİş Adresi Kayıtlı
Makale Kütüphanemizden
İlgili Makaleler Uzm.Psk.Dnş.Melek YILDIZ TÜRK'ün Makaleleri
► Mizahın İyi Oluşa Katkısı Psk.Dnş.Esmanur BOLAT
TavsiyeEdiyorum.com Bilimsel Makaleler Kütüphanemizdeki 19,973 uzman makalesi arasında 'Salgın Döneminde Metaforik Öykülerin Çocuklara Katkısı' başlığıyla benzeşen toplam 20 makaleden bu yazıyla en ilgili görülenleri yukarıda listelenmiştir.
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.


12:38
Top