Boşanma Sonrası Ebeveynlerin Çocukla İletişimi
Boşanma Sonrası Çocuk ile İletişim: Ebeveynler İçin Bir Rehber
Boşanma, sadece eşleri değil, çocukları da derinden etkileyen bir süreçtir. Boşanma sonrası çocuk ile iletişim yaşı ne olursa olsun çok önemlidir. Dolayısıyla ebeveynlerin varsa her ikisi de boşanmadan önce bu süreci iyi yapılandırarak çocuğa veya çocuklara zarar vermeden düzenlemek için aklı başında yöntemler geliştirmeleri gerektirmektedir. Bunun olmadığı durumlarda boşanma ile çözülebileceği düşünülen çift ilişki problemleri boşanmayla birlikte artarak devam edebilir. Çiftler istemeden de olsa çocuklarını büyüme evresinin her aşamasında çıkan ihtiyaçlar nedeniyle silah olarak birbirlerine kullanabilmektedirler. “Hayır ben çocuğumu asla kullanmam!” demeyin. Düzenlenmemiş her boşanma çocukla iletişim ayrılmış ebeveynlerle anlık kavgalar, bastırılmış kavgalar veya çocuğun içinde yaşadığı gerilim nedeniyle problem haline gelir. Siz bunu istemeseniz de niyetiniz bu olmasa da bu hale dönüşebilir. Dolayısıyla bu konu için kafanızı boşanma öncesinde toparlamış olmanız gerekmektedir. Hukuken veya psikolojik danışmanlık anlamında bu konuyu çalışan sizlere yardımcı olabilecek aklı başında danışmanlar (!?) sizlere destek olabilir.
Boşanma Çocukları Nasıl Etkiler?
Boşanma süreci, çocuğun yaşı, kişilik özellikleri ve çevresinden aldığı sosyal desteğe bağlı olarak farklı etkiler oluşturabiliyor. Örneğin çocuklar boşanma sırasında şu sorularla meşgul olup, cevap arayabilirler. Burada siz anne-baba olarak onların bu sorularını onlar sormadan cevaplayabilecek zihin berraklığına ulaşmış olmanız lazım. Evet sorunları olan karı-kocalar bazı konularda çatışmaları devam ettiği için maalesef zihinleri başka konularla meşgul olduğu için bu sorulara zaman bulamayabilirler. Ancak zaman bulamadıklarında uzun yıllar bulamayacakları ve çocukların sorun yaşayacaklarını unutmamalılar. 25 yıllık psikoterapi deneyimim sonrasında şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, aşağıdaki soruları çocuklarınızın iyi gelişimi için şimdiden siz ve şimdiki eşiniz mutlaka cevaplamış olun. Sorular şunlardır;
-"Annem Babam benim yüzümden mi boşandı?"
-"Annem ve Babamı artık eskisi gibi göremeyecek miyim?"
-“Annem ve Babamın ayrı ayrı evi olacaksa onların hayatında benim yerim olacak mı?”
-"Annemle mi Babamla mı daha çok zaman geçireceğim?"
-"Annem ile Babam boşandığında yeni biri hayatlarına girer mi?"
-“Başka bir kardeşim olur mu? Ve onu benden daha çok severler mi?”
-“Annemle iyi geçinirsem Babam bundan rahatsız olur mu? Veya Babamla iyi bir ilişkim olursa Annem bundan rahatsız olur mu?”
-“Bir daha Aile olabilecek miyiz?”
-“Annem ile Babamın boşandığını başka insanlardan gizlemeli miyim? Sorarlarsa ne anlatmalıyım?”
Bu sorular eğer cevaplanmazlarsa veya konuşulup ifade edilememişse çocuğun duygusal dünyasında çoğunlukla olumsuz derin izler bırakır. Eğer ebeveynler kafa kafaya vererek sorunlarına ve boşanma gündemlerine rağmen bu konuda kabaca ortak fikre varamazlarsa çocuklarında potansiyel davranış problemleri, akademik başarıda düşüş, sosyal açıdan kendini kapatma, yoğun kaygı veya depresyon sorunları çıkabilir. Emin olun bu soruları cevaplamak veya cevaplamış olmak sorunları çözmekten daha az efor harcatır. Tabii bu soruları çözerken aklı selim (aklı başında duygularına, yenik düşmeyen, fevri olmayan, tehditkâr olmayan) bir yaklaşım gereklidir. Karı-Koca problemleri nedeniyle boşanma kararı alsanız bile maalesef ebeveynlikten yani çocuğunuzun ebeveynleri olmaktan boşanmadığınızı unutmayın. Çocuğunuzdan boşanmıyorsunuz! Aslına bakarsanız o ayrııııı, o ayrııı😊Kafanızda bu ayrımı yapmadan sakın ha sakın boşanmayı aklınızdan bile geçirmeyin!
Boşanma Sonrası Ebeveynlerin Çocuklarıyla İletişiminde Dikkat Etmesi Gerekenler
Boşanma süreci sonrası ebeveynlerin çocuklarıyla iletişiminde genelde aşağıda belirtilen konular, içsel serzenişler çocuklarda oluşabilmektedir. Şimdi bunlara birlikte bir bakalım:
• "Anne babamın bana ayıracak zamanı yok, beni artık sevmiyorlar!"
Ebeveynlerin iş tempolarının artması, yeni ayrı evlerine, yaşamlarına alışmaları ve duygusal açıdan da çocuklarının günlük hayatlarından kopabilmeleri sonucu doğmaktadır. Bu nedenle çocuklarına boşanma sonrasında normalden daha az zaman ayırabilmektedirler. Eğer ilişki ve iletişim kalitesini iyi ayarlayamazlarsa, çocuklar bu durumu duygusal açıdan sevilmedikleri değersiz oldukları ve artık anne babasının dikkatini, sevgisini, şefkatini artık alamayacağını düşündükleri için bu durumda yukarıdaki cümleye benzer cümlelerle sonuç üretebilirler. Bunun böyle olup olmayacağını keşfetmek için ille de çocuğu psikolog veya pedagoglarda gezdirmeye gerek sizce var mı? Aklınızı başınıza alıp bu durum oluşmadan boşandığınız eşinizle oturup bir kahve içerek nasıl bunu çözeriz diye birlikte kafa yormanız çok daha faydalı olacaktır. 😉
• "Beni acaba hangisi daha çok seviyor? Annem mi? Babam mı?"
Boşanma sürecinde bazı çocuklar, anne baba arasındaki sorunlarda araya girme fırsattan faydalanma sorunu çözerken sorunun bir parçası olma durumunda hissedebilirler. Bir ebeveynle onun korumak için ittifak kurabilirler. Diğer ebeveyne mesafe, tavır alınabilir. Bu durum da özellikle tavır konulan ebeveynin sevgisini kaybetmekten korkmaya sebep olur. Yanında olunan ebeveynle de hep aynı durumu yaşamak zorundaymış gibi hissedebilirler. Bu da anne babanın aslında dikkat etmesi gereken bir konudur. İstemeden de olsa böyle durumlar oluştuysa korunduğunu hisseden ebeveyn kendi için değil çocuğunun gelişimi için de fark ettiği ilk anda bunu düzeltmek için diğer ebeveynle düzgünce bir iletişim kurmalıdır. Bazen anne-baba iletişim kuramadığı durumlarda boşanma sonrasında akrabalardan, ilişkiyi bilen arkadaşlardan destek alınarak çocukların bu problemi aşmalarında yardımcı olunabilir. Ancak böyle aklı başında destek alabileceğiniz kişiler yoksa o durumda aileyle çalışan pedagoglar, psikologlar, psikolojik danışmanlar veya psikiyatristlerden (psikoterapi yapanları) destek alınabilir.
• "Artık kurallar değiştiyse benim avantajıma nasıl kullanabilirim?”
Boşanma sonrası evden ayrılan ebeveyn rolü boşa çıkmaktadır. Bazen anne ya da baba ayrılan ebeveynin rolünü de üstlenmek durumunda kalabilir. Ancak tam üstlenemediği durumlarda çocuk bu belirsizliği kendi gücünü arttıracak şekilde evde kalan ebeveyni yoracak şekilde kullanmak isteyebilir. Çocuklar bu konuda ebeveynlerin zafiyetini hızlı fark edebilirler. Boşanma sonrası çocukla daha çok kalan anneler hem baba hem anne rolünü aynı anda taşımak durumda kalabilirler. Veya tam tersi babalar için de geçerlidir. Hem baba hem anne olmak durumunda kalabilir. Yani, çift ebeveyn rolüne geçmeleri gerekir. Bu nedenle hem o hem o olmaya çalışırken ne o ne o olursunuz. Dolayısıyla duygusal açıdan ebeveynleri zorlar. Ancak bu zorlanma sonrası eğer çocuğunuz sizde zafiyet fark ederse bu durumu avantajına çevirmek isteyebilir. Zaten yazının başında da bahsettiğim boşanan anne-baba iş birliği bu sebeple özellikle önemlidir. Çocuğunuzda anne-baba ilişkisindeki boşluktan faydalanacak sonrasında da karakter bozukluğuna neden olacak bir gelişim zafiyeti oluşmaması herkese yararlı olacaktır.
Boşanma Sonrası Ebeveynler Çocuklarıyla Etkili Bir İletişim İçin Neler Yapılabilir?
Boşanma sonrası ebeveynler olarak çocuğunuzla etkili bir iletişim için aşağıdaki boyutlara dikkat etmeniz fayda sağlayacaktır. Boşanma sonrası sizin boşanma süreciniz tamamlansa bile yıllar boyunca çocuklar sizlere boşanmayı farklı şekillerde soracaklar, anlamaya çalışacaklar, bir daha soracaklar, akıllarına takılan onları korkutan kaygılandıran konularda sizlere boşanmayla ilgili konular açacaklardır. Boşanma sonrası anne babanın hayatının seyri eski birlikte aile düzeninden farklı olacağı için çocuk farklılıklarla ilgili aklına takılan yeni yeni konularda sorular soracaklardır. Doğru bir cevap yoktur, ancak cevaplarken basit ilkeleri atlamamanız gerekmektedir. Bunlar aşağıdaki temel ilkelerdir. Sizlere ilham olması açısından aşağıda kısaca bahsetmek istedim:
• Açıklamaları Yaşına Uygun Yapın
Çocuğunuzun yaşı ve algı düzeyine uygun bir dil kullanarak, durumu sade ve net bir şekilde açıklayabilirsiniz. Burada açıklama yaparken çocuğunuzun yaşının ve kendisinin bir yetişkin gibi olmadığını atlamamanız gerekmektedir. Küçük yaşta bir çocuk bazı kaygılar ve korkularla cevap arar çok basit bir çocukça dille açıklamanız gerekmektedir. Hayatı tam anlamadığı için bu ayrılığın iki ebeveyni kaybetmemek olduğunu ikinizin de onu sevdiğinize dair bir paylaşım yapmanız yeterli olacaktır. Görüşme ve gün saatleri verilen sözler düzen ve alışkanlıklar küçük çocuklar için dikkat edilmesi gereken konulardır. Cevaplarınızın içerisinde diğer ebeveyni düşman yapmayan bir tutum benimsemeniz yeterli olacaktır. Küçük çocuklara daha çok güven vermeniz gerekir. Gerisi teferruattır (:
• Mümkün Oldukça Çocukların Duygularına Odaklanıp Onları Dinleyin ve Anlamaya Çalışın, Sadece Mantıklı Açıklamalardan Kaçının
Boşanma sonrası çocuğunuzun kaygı, üzüntü, korku ve başka türlü kafa karışıklıkları yaşaması normaldir. Duygularını anlatmasına ve dinlemeye zaman ayırın. Bazen onlara bir şeyler öğretmek için yapacağınız mantıklı ve ders veren akilane konuşmalar iletişim engeli oluşturur ve size duygularını açmasını zorlaştırır. Bu nedenle duygu kanalını aranızda hep açık tutmanız gerekir. Burada gözlemlediğiniz konular varsa, boşanmış olsanız bile diğer ebeveyne (Eski eşinize) bu durumu “uygun dille” anlatıp birlikte bu konuyu aşmak için eski eşle kuvvetli bir iş birliği (ittifak) yapılmalıdır. Uluslararası ilişkilerde diplomatların yaptığı dikkatli iletişim gibi 😉
• Çocuğun Gelişimi İçin Rutinler ve Alışkanlıkları Mümkün Olduğunca Sürdürün
Boşanma sonrasında da normalde de belli rutinler oluşturmak belli aile alışkanlıkları veya ebeveynlerle ayrı ayrı birlikte zaman etkinlikleri çocuğun genel olarak gelişiminde fayda sağlamaktadır. Alışkanlıklar çocukların kendilerini güvende hissetmelerine katkı sağlar. Öğrenmeleri, gelişmeleri ve hayata hazırlanmaları için bu alışkanlıklar faydalıdır. Boşanma sonrasında da yemek saati, uyku düzeni, spor, sanat, hijyen, çalışma alışkanlıkları, oyun saati gibi konularda düzenin kabaca oturtulması için onun gelişimine uygun düzenlenip takip edilmesi gerekilmektedir. Bu konularda tutarlılık önemlidir.
• Diğer Ebeveyni Suçlamaktan Kaçının
Çocuklar, her iki ebeveyni de sevmesi ve bağ kurması önemlidir. Ara ara öfke yaşayabilirler bir ebeveyne karşı bazen boşanma durumunda bu durum bir ebeveynin çocukça hoşuna bile gidebilir. Ancak diğer ebeveynin düşman olması aslında çocuğunuzun gelişimine özel hasar verebilir. Kimse bu hasarı çocuğuna vermek istemez, en azından aklı başında herkes 😉
• Birlikte Keyifli, Kaliteli Anlar ve Anılar Biriktirmeyi İhmal Etmeyin
Boşanma öncesi de yapmışsanız o keyifli anları çocuğunuzdan mahrum etmemek önemlidir. Güzel anılar biriktirmek çocuklarınızın geleceğinde sizleri hatırladıkları zaman onlara o dönemde psikolojik güç verecektir. Hangi ebeveyn çocuğu için gelecekte de güç ve etkili hayat kaynağı olmak istemez, en azından bu yazıyı buraya kadar okuduysanız biz sizin çocuğunuza dair böyle bir yaklaşımınız olduğunuza eminiz. Bunu rahatlıkla söyleyebilirim 😉
Profesyonel Yardım Almak Ne Zaman Gereklidir?
Eğer çocuğunuzda aşırı öfke patlamaları, içine kapanma, okul ve eğitimle sorunlar veya hayattan keyif alamama, ebeveynlerle iletişiminde sorunlu haller gözlemliyorsanız bu durumda bir uzmandan bu sorunu nasıl çözebileceğinize dair önce ebeveyn olarak sizin destek almanız, desteğe başvurmanız faydalı olacaktır. Bu durumda uzman psikolog veya pedagog sizi ve eski eşinizi mümkünse birlikte çocuğunuzda olan sorunları düzenlemek için çalışma düzenleyebilir. Bu çalışmalar sonrasında doğru ebeveyn yaklaşımını, boşanma sonrasında da oturtabilmek için çalışmalar yapılmaktadır. Böyle gelmiş böyle gider gibi kaderci bir yaklaşım yerine nasıl çözeriz yaklaşımı aileye boşanma sonrasında da çocuğa ve eski eşlere yönlendirici bir bakış açısı ve alışkanlık kazandırır. Ayrıca da bir uzman psikolog ya da aile terapisti, çocuğunuzla da gerektiğinde kendisini daha ifade edebilmesi için çalışma da yapabilir. Ancak öncelik anne-babanın aralarında oturtmadığı konuları düzenlemektir.
AİLE TERAPİSTİ
DENİZ DOĞRUÖZ
Boşanma, sadece eşleri değil, çocukları da derinden etkileyen bir süreçtir. Boşanma sonrası çocuk ile iletişim yaşı ne olursa olsun çok önemlidir. Dolayısıyla ebeveynlerin varsa her ikisi de boşanmadan önce bu süreci iyi yapılandırarak çocuğa veya çocuklara zarar vermeden düzenlemek için aklı başında yöntemler geliştirmeleri gerektirmektedir. Bunun olmadığı durumlarda boşanma ile çözülebileceği düşünülen çift ilişki problemleri boşanmayla birlikte artarak devam edebilir. Çiftler istemeden de olsa çocuklarını büyüme evresinin her aşamasında çıkan ihtiyaçlar nedeniyle silah olarak birbirlerine kullanabilmektedirler. “Hayır ben çocuğumu asla kullanmam!” demeyin. Düzenlenmemiş her boşanma çocukla iletişim ayrılmış ebeveynlerle anlık kavgalar, bastırılmış kavgalar veya çocuğun içinde yaşadığı gerilim nedeniyle problem haline gelir. Siz bunu istemeseniz de niyetiniz bu olmasa da bu hale dönüşebilir. Dolayısıyla bu konu için kafanızı boşanma öncesinde toparlamış olmanız gerekmektedir. Hukuken veya psikolojik danışmanlık anlamında bu konuyu çalışan sizlere yardımcı olabilecek aklı başında danışmanlar (!?) sizlere destek olabilir.
Boşanma Çocukları Nasıl Etkiler?
Boşanma süreci, çocuğun yaşı, kişilik özellikleri ve çevresinden aldığı sosyal desteğe bağlı olarak farklı etkiler oluşturabiliyor. Örneğin çocuklar boşanma sırasında şu sorularla meşgul olup, cevap arayabilirler. Burada siz anne-baba olarak onların bu sorularını onlar sormadan cevaplayabilecek zihin berraklığına ulaşmış olmanız lazım. Evet sorunları olan karı-kocalar bazı konularda çatışmaları devam ettiği için maalesef zihinleri başka konularla meşgul olduğu için bu sorulara zaman bulamayabilirler. Ancak zaman bulamadıklarında uzun yıllar bulamayacakları ve çocukların sorun yaşayacaklarını unutmamalılar. 25 yıllık psikoterapi deneyimim sonrasında şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki, aşağıdaki soruları çocuklarınızın iyi gelişimi için şimdiden siz ve şimdiki eşiniz mutlaka cevaplamış olun. Sorular şunlardır;
-"Annem Babam benim yüzümden mi boşandı?"
-"Annem ve Babamı artık eskisi gibi göremeyecek miyim?"
-“Annem ve Babamın ayrı ayrı evi olacaksa onların hayatında benim yerim olacak mı?”
-"Annemle mi Babamla mı daha çok zaman geçireceğim?"
-"Annem ile Babam boşandığında yeni biri hayatlarına girer mi?"
-“Başka bir kardeşim olur mu? Ve onu benden daha çok severler mi?”
-“Annemle iyi geçinirsem Babam bundan rahatsız olur mu? Veya Babamla iyi bir ilişkim olursa Annem bundan rahatsız olur mu?”
-“Bir daha Aile olabilecek miyiz?”
-“Annem ile Babamın boşandığını başka insanlardan gizlemeli miyim? Sorarlarsa ne anlatmalıyım?”
Bu sorular eğer cevaplanmazlarsa veya konuşulup ifade edilememişse çocuğun duygusal dünyasında çoğunlukla olumsuz derin izler bırakır. Eğer ebeveynler kafa kafaya vererek sorunlarına ve boşanma gündemlerine rağmen bu konuda kabaca ortak fikre varamazlarsa çocuklarında potansiyel davranış problemleri, akademik başarıda düşüş, sosyal açıdan kendini kapatma, yoğun kaygı veya depresyon sorunları çıkabilir. Emin olun bu soruları cevaplamak veya cevaplamış olmak sorunları çözmekten daha az efor harcatır. Tabii bu soruları çözerken aklı selim (aklı başında duygularına, yenik düşmeyen, fevri olmayan, tehditkâr olmayan) bir yaklaşım gereklidir. Karı-Koca problemleri nedeniyle boşanma kararı alsanız bile maalesef ebeveynlikten yani çocuğunuzun ebeveynleri olmaktan boşanmadığınızı unutmayın. Çocuğunuzdan boşanmıyorsunuz! Aslına bakarsanız o ayrııııı, o ayrııı😊Kafanızda bu ayrımı yapmadan sakın ha sakın boşanmayı aklınızdan bile geçirmeyin!
Boşanma Sonrası Ebeveynlerin Çocuklarıyla İletişiminde Dikkat Etmesi Gerekenler
Boşanma süreci sonrası ebeveynlerin çocuklarıyla iletişiminde genelde aşağıda belirtilen konular, içsel serzenişler çocuklarda oluşabilmektedir. Şimdi bunlara birlikte bir bakalım:
• "Anne babamın bana ayıracak zamanı yok, beni artık sevmiyorlar!"
Ebeveynlerin iş tempolarının artması, yeni ayrı evlerine, yaşamlarına alışmaları ve duygusal açıdan da çocuklarının günlük hayatlarından kopabilmeleri sonucu doğmaktadır. Bu nedenle çocuklarına boşanma sonrasında normalden daha az zaman ayırabilmektedirler. Eğer ilişki ve iletişim kalitesini iyi ayarlayamazlarsa, çocuklar bu durumu duygusal açıdan sevilmedikleri değersiz oldukları ve artık anne babasının dikkatini, sevgisini, şefkatini artık alamayacağını düşündükleri için bu durumda yukarıdaki cümleye benzer cümlelerle sonuç üretebilirler. Bunun böyle olup olmayacağını keşfetmek için ille de çocuğu psikolog veya pedagoglarda gezdirmeye gerek sizce var mı? Aklınızı başınıza alıp bu durum oluşmadan boşandığınız eşinizle oturup bir kahve içerek nasıl bunu çözeriz diye birlikte kafa yormanız çok daha faydalı olacaktır. 😉
• "Beni acaba hangisi daha çok seviyor? Annem mi? Babam mı?"
Boşanma sürecinde bazı çocuklar, anne baba arasındaki sorunlarda araya girme fırsattan faydalanma sorunu çözerken sorunun bir parçası olma durumunda hissedebilirler. Bir ebeveynle onun korumak için ittifak kurabilirler. Diğer ebeveyne mesafe, tavır alınabilir. Bu durum da özellikle tavır konulan ebeveynin sevgisini kaybetmekten korkmaya sebep olur. Yanında olunan ebeveynle de hep aynı durumu yaşamak zorundaymış gibi hissedebilirler. Bu da anne babanın aslında dikkat etmesi gereken bir konudur. İstemeden de olsa böyle durumlar oluştuysa korunduğunu hisseden ebeveyn kendi için değil çocuğunun gelişimi için de fark ettiği ilk anda bunu düzeltmek için diğer ebeveynle düzgünce bir iletişim kurmalıdır. Bazen anne-baba iletişim kuramadığı durumlarda boşanma sonrasında akrabalardan, ilişkiyi bilen arkadaşlardan destek alınarak çocukların bu problemi aşmalarında yardımcı olunabilir. Ancak böyle aklı başında destek alabileceğiniz kişiler yoksa o durumda aileyle çalışan pedagoglar, psikologlar, psikolojik danışmanlar veya psikiyatristlerden (psikoterapi yapanları) destek alınabilir.
• "Artık kurallar değiştiyse benim avantajıma nasıl kullanabilirim?”
Boşanma sonrası evden ayrılan ebeveyn rolü boşa çıkmaktadır. Bazen anne ya da baba ayrılan ebeveynin rolünü de üstlenmek durumunda kalabilir. Ancak tam üstlenemediği durumlarda çocuk bu belirsizliği kendi gücünü arttıracak şekilde evde kalan ebeveyni yoracak şekilde kullanmak isteyebilir. Çocuklar bu konuda ebeveynlerin zafiyetini hızlı fark edebilirler. Boşanma sonrası çocukla daha çok kalan anneler hem baba hem anne rolünü aynı anda taşımak durumda kalabilirler. Veya tam tersi babalar için de geçerlidir. Hem baba hem anne olmak durumunda kalabilir. Yani, çift ebeveyn rolüne geçmeleri gerekir. Bu nedenle hem o hem o olmaya çalışırken ne o ne o olursunuz. Dolayısıyla duygusal açıdan ebeveynleri zorlar. Ancak bu zorlanma sonrası eğer çocuğunuz sizde zafiyet fark ederse bu durumu avantajına çevirmek isteyebilir. Zaten yazının başında da bahsettiğim boşanan anne-baba iş birliği bu sebeple özellikle önemlidir. Çocuğunuzda anne-baba ilişkisindeki boşluktan faydalanacak sonrasında da karakter bozukluğuna neden olacak bir gelişim zafiyeti oluşmaması herkese yararlı olacaktır.
Boşanma Sonrası Ebeveynler Çocuklarıyla Etkili Bir İletişim İçin Neler Yapılabilir?
Boşanma sonrası ebeveynler olarak çocuğunuzla etkili bir iletişim için aşağıdaki boyutlara dikkat etmeniz fayda sağlayacaktır. Boşanma sonrası sizin boşanma süreciniz tamamlansa bile yıllar boyunca çocuklar sizlere boşanmayı farklı şekillerde soracaklar, anlamaya çalışacaklar, bir daha soracaklar, akıllarına takılan onları korkutan kaygılandıran konularda sizlere boşanmayla ilgili konular açacaklardır. Boşanma sonrası anne babanın hayatının seyri eski birlikte aile düzeninden farklı olacağı için çocuk farklılıklarla ilgili aklına takılan yeni yeni konularda sorular soracaklardır. Doğru bir cevap yoktur, ancak cevaplarken basit ilkeleri atlamamanız gerekmektedir. Bunlar aşağıdaki temel ilkelerdir. Sizlere ilham olması açısından aşağıda kısaca bahsetmek istedim:
• Açıklamaları Yaşına Uygun Yapın
Çocuğunuzun yaşı ve algı düzeyine uygun bir dil kullanarak, durumu sade ve net bir şekilde açıklayabilirsiniz. Burada açıklama yaparken çocuğunuzun yaşının ve kendisinin bir yetişkin gibi olmadığını atlamamanız gerekmektedir. Küçük yaşta bir çocuk bazı kaygılar ve korkularla cevap arar çok basit bir çocukça dille açıklamanız gerekmektedir. Hayatı tam anlamadığı için bu ayrılığın iki ebeveyni kaybetmemek olduğunu ikinizin de onu sevdiğinize dair bir paylaşım yapmanız yeterli olacaktır. Görüşme ve gün saatleri verilen sözler düzen ve alışkanlıklar küçük çocuklar için dikkat edilmesi gereken konulardır. Cevaplarınızın içerisinde diğer ebeveyni düşman yapmayan bir tutum benimsemeniz yeterli olacaktır. Küçük çocuklara daha çok güven vermeniz gerekir. Gerisi teferruattır (:
• Mümkün Oldukça Çocukların Duygularına Odaklanıp Onları Dinleyin ve Anlamaya Çalışın, Sadece Mantıklı Açıklamalardan Kaçının
Boşanma sonrası çocuğunuzun kaygı, üzüntü, korku ve başka türlü kafa karışıklıkları yaşaması normaldir. Duygularını anlatmasına ve dinlemeye zaman ayırın. Bazen onlara bir şeyler öğretmek için yapacağınız mantıklı ve ders veren akilane konuşmalar iletişim engeli oluşturur ve size duygularını açmasını zorlaştırır. Bu nedenle duygu kanalını aranızda hep açık tutmanız gerekir. Burada gözlemlediğiniz konular varsa, boşanmış olsanız bile diğer ebeveyne (Eski eşinize) bu durumu “uygun dille” anlatıp birlikte bu konuyu aşmak için eski eşle kuvvetli bir iş birliği (ittifak) yapılmalıdır. Uluslararası ilişkilerde diplomatların yaptığı dikkatli iletişim gibi 😉
• Çocuğun Gelişimi İçin Rutinler ve Alışkanlıkları Mümkün Olduğunca Sürdürün
Boşanma sonrasında da normalde de belli rutinler oluşturmak belli aile alışkanlıkları veya ebeveynlerle ayrı ayrı birlikte zaman etkinlikleri çocuğun genel olarak gelişiminde fayda sağlamaktadır. Alışkanlıklar çocukların kendilerini güvende hissetmelerine katkı sağlar. Öğrenmeleri, gelişmeleri ve hayata hazırlanmaları için bu alışkanlıklar faydalıdır. Boşanma sonrasında da yemek saati, uyku düzeni, spor, sanat, hijyen, çalışma alışkanlıkları, oyun saati gibi konularda düzenin kabaca oturtulması için onun gelişimine uygun düzenlenip takip edilmesi gerekilmektedir. Bu konularda tutarlılık önemlidir.
• Diğer Ebeveyni Suçlamaktan Kaçının
Çocuklar, her iki ebeveyni de sevmesi ve bağ kurması önemlidir. Ara ara öfke yaşayabilirler bir ebeveyne karşı bazen boşanma durumunda bu durum bir ebeveynin çocukça hoşuna bile gidebilir. Ancak diğer ebeveynin düşman olması aslında çocuğunuzun gelişimine özel hasar verebilir. Kimse bu hasarı çocuğuna vermek istemez, en azından aklı başında herkes 😉
• Birlikte Keyifli, Kaliteli Anlar ve Anılar Biriktirmeyi İhmal Etmeyin
Boşanma öncesi de yapmışsanız o keyifli anları çocuğunuzdan mahrum etmemek önemlidir. Güzel anılar biriktirmek çocuklarınızın geleceğinde sizleri hatırladıkları zaman onlara o dönemde psikolojik güç verecektir. Hangi ebeveyn çocuğu için gelecekte de güç ve etkili hayat kaynağı olmak istemez, en azından bu yazıyı buraya kadar okuduysanız biz sizin çocuğunuza dair böyle bir yaklaşımınız olduğunuza eminiz. Bunu rahatlıkla söyleyebilirim 😉
Profesyonel Yardım Almak Ne Zaman Gereklidir?
Eğer çocuğunuzda aşırı öfke patlamaları, içine kapanma, okul ve eğitimle sorunlar veya hayattan keyif alamama, ebeveynlerle iletişiminde sorunlu haller gözlemliyorsanız bu durumda bir uzmandan bu sorunu nasıl çözebileceğinize dair önce ebeveyn olarak sizin destek almanız, desteğe başvurmanız faydalı olacaktır. Bu durumda uzman psikolog veya pedagog sizi ve eski eşinizi mümkünse birlikte çocuğunuzda olan sorunları düzenlemek için çalışma düzenleyebilir. Bu çalışmalar sonrasında doğru ebeveyn yaklaşımını, boşanma sonrasında da oturtabilmek için çalışmalar yapılmaktadır. Böyle gelmiş böyle gider gibi kaderci bir yaklaşım yerine nasıl çözeriz yaklaşımı aileye boşanma sonrasında da çocuğa ve eski eşlere yönlendirici bir bakış açısı ve alışkanlık kazandırır. Ayrıca da bir uzman psikolog ya da aile terapisti, çocuğunuzla da gerektiğinde kendisini daha ifade edebilmesi için çalışma da yapabilir. Ancak öncelik anne-babanın aralarında oturtmadığı konuları düzenlemektir.
AİLE TERAPİSTİ
DENİZ DOĞRUÖZ
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Boşanma Sonrası Ebeveynlerin Çocukla İletişimi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Deniz DOĞRUÖZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Deniz DOĞRUÖZ'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
aile terapisi, boşanma sonrası, boşanma kararı, boşanmak, boşanma, boşanan anne, boşanan baba, boşanmış ebeveynler
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
