Çocuk İçin Sorunlu İlişkiyi Yönetmek: Bir İpte Canbaz Gibi Dengede Yürümek
Çocuk İçin Sorunlu İlişkiyi Yönetmek: Bir İpte Canbaz gibi Dengede Yürümek
Çocuk için sorunlu bir ilişkiyi yürütebilmek tıpkı bir canbaz gibi ipte zor koşullarda ilerlemeye benzer. Bu durumdaki bir karıkoca ilişkisini yürütebilmek, düşme ve dengeyle sonuçlanabilecek olası risk ve başarı olasılığı taşıyan bir süreçtir. İlişki devam ettikçe hayata ait sorumluluklar çoğalır, varolan taşınabilen bazı sorunlara da gün geçtikçe yenileri eklenerek çiftleri daha da zorlayabilmektedir. Özellikle, bu sorumluluklara çocuklarla ilgili güncel konular da eklendiyse işte o zaman ipte yürümek canbazlar için ekstra zorlaşacaktır!
İlişkiniz zaten sorunluysa veya sorumlulukların ve hayatın akışında eşinizle zaten kopmuş halde yürüyen sorunlu ilişki yeni ekstra yüklerle taşmanıza neden olabilir. İlişkiye yansımasını engellemeye çalıştığınız sorunlar içinizde artık tutulamaz hale gelebilir. Maalesef bu zorluk sadece çiftlerin birbirine karşı olan ilişkisiyle sınırlı kalmaz; çocuk(lar) da bu dinamiğin bir parçası haline gelir. Peki, sorunlu bir ilişki çocuk üzerinde ne gibi etkiler yaratır? Ve bu tür bir durumda ebeveynler sorunları yönetmek için ailenin genel huzurunu bozmamak adına ne yapabilir?
Sorunlu Bir Karı Koca İlişkisinde Çocuk Olmak: Çocuğa Etkileri Neler?
Ebeveynlerin pozitif veya negatif duygusal durumlarından ve ortamdaki havadan yani ilişki dinamiklerinden, çocuklar doğrudan ve dolaylı olarak etkilenebilmektedirler. Aslına bakarsanız "Anne-baba arasındaki sorunları çocuklara yansıtmıyoruz çocuklar ne kadar fark edebilir ki?” dememekte fayda var; çünkü, ebeveynlerin arasındaki gerginlikleri çocuklar düşündüğünüzden çok daha fazla hisseder ve fazlasıyla etkilenirler. Sorunlu karı koca ilişkisinin çocuklar üzerindeki etkileri aşağıdaki alt başlıklarda belirtilmiştir:
Güvensizlik ve Yoğun Kaygı: Ne yazık ki, yapılan en büyük hatalardan biri çocukların duyabileceği, görebileceği ortamlarda sürekli tartışma içerisinde olmaktır. Bu durum, çocuklarınızın günlük hayatlarında kendilerini güvende hissetmemelerine ve yoğun kaygı yaşamalarına sebep olabilir.
Duygusal Dengelerinin Korunmasında Zorlanma: Anne baba arasındaki çatışmanın yaşandığı ortamlarda (ev, araba, alışveriş, telefon konuşmaları, ev akraba ziyaretleri vb.) çocuklar bulunuyorsa, bu çatışmaları mutlaka anlamlandırmak ister ve de yorumlamalar yaparlar. Burada, anne baba arasındaki çatışmanın sebebi olarak daha çok kendilerini görme eğilimleri olur. Veyahut, çatışmalara bir anlam veremediğinde ise kendi duygusal dünyalarında karmaşa yaşarlar. Belirsizlik onların iç dünyalarında beklenen tehlike ama ne olduğu tam da anlaşılamayan korkutucu bir tedirginlik oluşturur. Karmaşık bir zihin ise çocuklarda kafa karışıklığı, dalgınlık, huzursuzlık, ve fizyolojik problemlere bile yol açabilir.
Anormal Tepkiler ve Davranış Problemleri: Çocukların yanında yaratılan gergin ilişki ortamı, çocuğun tabiiki yaşı küçük mü büyük mü olduğuna ve hayatındaki derli toplu diğer faaliyet ve anlamlı destekleyici bağlarının da olup olmamasına göre değişiklik gösterecek şekilde durup dururken ağlama krizleri, öfke nöbetleri, şiddet içeren davranışlar ya da içine kapanma gibi durumlar yaratabilir.
Okul Başarısızlığı ve Sosyal Faaliyetlere İsteksizlik: Sürekli anne babasının gergin ve çatışma içindeki ilişki ortamında bulunan çocuklar, duygusal ve zihinsel olarak karmaşa içinde ve enerjileri tükenmiş olabilir. Çocuğunuzun kafasında sürekli devam eden ve bir türlü çözülememiş olan stres ve kaygılı düşünceler onların okul dersleri ve spor, sanat veya diğer sosyal faaliyetlere de odaklanmasını zorlaştırabilir. Çocuğunuz, okulda veya diğer alanlarda başarılı bile olsa bir anda bu alanlardaki başarı ve devamlılığında düşüş yaşayabilir.
Ebeveyn rolü üstlenme: Bazı çocuklar, anne babası arasındaki çatışmanın bir düzeyde bitmesi ve düzenlenebilmesi için ebeveynlerinin sorunlarına kendince makul çözüm bulan, onları anlayan ve onlara yol gösterici olmak isteyebilir. Bu durum ise çocukların çok erken yaşta yetişkin rolü üstlenmesine neden olabilir. Maalesef, “Çocuğumuz ne güzel bu durumdan artık etkilenmeyecek, bak ne güzel olgunlaştı.” gibi falanca tepkiler vermek aslında çocuğun vaktinden evvel yetişkin oldum demesine ve çocukluğunu tam da yaşayamadan, yetişkinliğe erken geçmiş olmasına yol açar. Aslında yetişkinliğe erken geçen çocuklar, ebeveynlerinin eksik verebildiği rolü kendileri üstlendiği için yaşının özlem ve isteklerini yapamadıkları için hayatta da ilişkilerde de hep ebeveyn rolünde olup çocukluklarını yaşayamadıkları için iç sıkıntısı ve de bir düzeyde içsel olarak hüzünlü olabilirler. ☹
Çocuk Kimin Yanında Çatışması: Ebeveynler kendi arasındaki çatışmalara çocuklarını silah olarak birbirine karşı kullanıp çocuklarını diğerine karşı ittifak yaparak yanında tutmaya çalışabilir. Kim haklı kim haksız tartışması esnasında çocukların bir taraf belirlemesi için açık açık veya alt mesaj yoluyla bilinçaltı düzeyde baskıda bulunabilirler. Çocuklar, sevgisinden emin olduğu yerine daha kırılgan olanın yanında veya karşısında olmaya mecbur kalabilir. Her iki durumda da diğerine ihanet etmiş olduğu hissine kapılarak ağır bir suçluluk duygusu yaşayabilir. Ayrıca, tartışma sonrasında söylenen suçlayıcı bazı cümleler de çocukların hafızalarına belki ömür boyu kazınacak bir acı hikaye olarak kazınır. Çocuklar, kendilerini bir tarafı seçmek zorunda hissedebilir ve de anne babaları arasındaki ilişki çatışmasında kendini sıkışmış hissedebilir. Bu da çocuklarınızda aşırı bir duygusal yük oluşturabilir.
Dışlanmış Hissetmek: Evde yaşanan aile içi huzursuzluk ve çatışmalar yüzünden sürekli gergin ve belirsiz bir ortamda yaşamak çocukların kendilerini yalnız ve anlaşılmamış hissetmelerine yol açabilir. “Filler tepişirken çimenler ezilir.” misali duyulmadığını, görülmediğini hisseden çocuk sizinle ilişkisine duvarlar örebilir ve bu da onda sürekli yalnız ve kimsesiz olduğuna dair bir his oluşturur. Örneğin, anne ve babanın tartıştığı bir akşam yemeğinden sonra çocuk odasına veya evde ebeveynlerinden uzak bir alana çekilebilir ve yalnızca oturup ağlayabilir. Bu durumu fark etmeyen ve o durumda destekçi olmayan ebeveynler çocuğun daha çok yalnızlaşmasına ve sadece o an için değil, uzun vadede çocuğun duygusal, psikolojik sağlığı üzerinde de derin etkiler yaratabilir.
Sorunlu Bir İlişkiyi Yönetmek İçin Öneriler
Ebeveyn olmak başlı başına yoğun emek gerektirdiği için hiç de kolay değilken sorunlu bir ilişkide ebeveyn olmak aslına bakarsanız çok çok daha zor bir durumdur. Ancak bu durumu olabildiğince (görece) sağlıklı ve de hem ebeveyn olarak sizi hem de çocuğunuzu daha az yıpratıcı olacak şekilde de yönetebilmek mümkün. Aşağıda başlıklarda çocuk için sorunlu ilişkiyi yönetirken dikkat etmeniz gereken başlıkları sunmak istedik. Psikoterapi desteği almadan veya almayı düşünüyorsanız başvurunuz önceki mutlaka kendiniz ve mümkünse eşinizle bu başlıkların üzerinden teker teker geçmekte fayda var!
1. Çocuğunuzun Duygusal Açıdan Korunaklılığını Sağlayın:
Çocuklarınızı, ilişkinizde yaşanılan sorunlardan tamamen uzak tutmanız mümkün değilse bile karıkoca arasındaki sorunları kendi aranızda çözebilmek için prensip kararı almanız lazım. Belki bunu kendiniz eski ve mevcut ilişki sorunlarınız ve yeni eklenecek ilişki meselelerin çözümü için deneyebilirsiniz. Hepsinde işe yaramasa da bu doğrultuda ilişki alışkanlığı geliştirmeyi deneyebilirsiniz. Bu iyi niyetle belki çocukların iyiliğini esas alan bir arkadaşlık dostluk geliştirme adımlarıyla mümkün. Özellikle, karı koca bağı ilişkideki çekim olmadığı olamadığı gerçeğini kabul ederek, eski konuları kapatmak ve yeniden açıp uzatmama kararı almak ve mevcut gündemde olan ve gelecekteki olması olası sorunları da azaltacaktır. Bu yaklaşım da çocuğunuzdaki duygusal sorunları azaltacaktır.
2. Tartışmalarınızı Çocuğunuzun Önünde Yapmamaya Özen Gösterin: Maalesef birçok anne babanın yaptığı en büyük hatalardan biri bu oluyor. Çocuklarını kalkan ederek savaşa tutuşmak. Çocukların doğrudan tanıklık edebileceği şekilde tartışmak çocuklarınızı doğrudan duygusal açıdan etkilemektedir. Bunu kimin başlattığının ve sürdürdüğünün bir önemi yoktur. Zararı fark edip durdurmamak, tartışmaya devam etmek soruna katkı sağlar. Çocuğunuzun gözünden anne ve babanın birbirine saygı sınırlarını aştığını, sinir harbiyle ağır cümleler kurduğunu, suçlamalarda bulunduğunu düşünün. Çocuklar maalesef bu gözünün önündeki yaşanan olup biten soruna dair her şeyin sebebini kendisi olarak görür. En çok değer verdiğimiz varlıklarımız olan çocuklarımıza aslında özünde kimse bunu yaşatmak istemez. Ancak stres gerilim anında eğer mevcut prensip kararı almadıysanız mutlaka olabilir. Bunun için tartışma yer ve zamanını seçerken çocukların ne duyabilecekleri ne görebilecekleri ne de hissedebilecekleri ortamlarda çatışma konularınızı birer kahve, çay içerek mümkünse tatlı bir şeyler yiyerek sakin bir ses tonuyla anlamak ve sakince çözüm üretmek için dikkatli olun.
3. Sorunlarınızı Tam Güvenmediğiniz ve Çocuklarınıza Anlatacak Kimselerle Paylaşmayın: Sizler fark etmeseniz bile çocukları korumak isteseniz bile 3. Kişiler zaman zaman konu komşu, yakın aile dostları, aile büyükleri, anne ve babanın öz kardeşleri, kuzenler eşlerin arasındaki mahrem konuları dertleşme esnasında uygunsuz anlarda konuşulan konuları maalesef çocuklara istemeden de olsa paylaşabiliyor. Kontrol edilemeyen, çocukların duymadığı anlamadığı düşünülse bile çocukları duygusal açıdan maalesef olumsuz etkiliyor.
4. Çocuklarnızın Duygularını Rahatça, Sözü Kesilmeden İfade Edebilmesine Fırsat Tanıyın: Sizler fark etmeseniz bile çocuklar aslında birer sünger gibidir. Anne ve babanın tüm hareketlerini, tüm söylemlerini gözlemleyerek hafızalarına kaydederler. Bu yüzden, çocuklarınızın nasıl hissettikleri ve yaşadıkları olumsuzlukları dile getirebilmeleri için onlara alan ve zaman tanıyın. Konuşma fırsatları oluşturun, onları bu zamanda başka şeylerle oyalanmadan (cep telefonu kaydırmaları, televizyona bakmak, işle meşgul olmak vb.) dinleyin, hemen öğüt, hayat dersi vermeyin ve de savunmaya geçmeden onun duygularını olduğu gibi anlatmasına izin vererek anlamaya çalışın. Zaman zaman ebeveynler çocuğun duygusunu ifade ettikten sonra o duyguyu çocuğu hemen rahatlatıp mutlu etmek için duyguyu örtbas etmeye çalışabiliyor. Empati (duygudaşlık – duygusunu anlayarak eşlik etme) kurmaya çalışın.
5. Tutarlı Olmak ve Duygusal Açıdan Dengeli Olmak: Tutarlı olmak, güvende hissetmek biz yetişkinler için ne kadar önemliyse çocuklar için de bir o kadar önemlidir. Sevgi hem dil hem de fiziksel olarak yansıtılan ve de tabii ki karşıdakine duygusal açıdan hissettirilen bir eylemdir. Çocuklarınıza sevdiğinizi söylemekten onlara bunu hissettirmekten çekinmeyin. Çocuklarınızı güvende olduğunu hissettirin. Duygusal açıdan problemlerinizi ve kararsızlıklarınızı onlara yansıtmayın. Psikoterapi desteği gerektiğinde alın! Farklı farklı terapi destekleri bulunmakta, tavsiyeediyorum.com gibi uzman bulma sitelerinden de size uygun yaklaşımda ve ulaşabileceğiniz uzmanlardan gönül rahatlığıyla destek alabilirsiniz.
6. Sadece Ebeveynlik Rollerinize ve Sorumluluklarınıza Odaklanın: Bir çift olarak sorun veya sorunlar yaşıyor olabilir zorlu bir süreçten geçiyor olabilirsiniz ancak eş sorununuz ayrı anne baba olarak çocuklarınızla ilişki ayrıdır. Dolayısıyla, anne-baba rollerinizi kesinlikler unutup ihmal etmemelisiniz. İlişkinizde yaşadığınız sorunları mümkün oldukça çocuklarınıza yansıtmamaya onların üzerinden gizli üstü örtük kirli bir savaşa girmemeye çalışın. Çözüm odaklı bir yaklaşım benimseyin!
7. Çocuklarınızın Anne Babanın Arasındaki İlişki Boşluğunu Fark Edip Süistimal Etmesini Engelleyin: Çocuklar anne babalarının arasındaki çatlakları görür ve de bu çatışmadan faydalanarak aile içi ilişkide gücü erkenden ele geçirmek için hamleler yapabilir. Aslından çok sevse de hem annesi hem de babasını ayrı ayrı kullanmak için kurnazca izinler koparmak, istediğini aldırmak ve diğer ebeveynin arkasından iş çevirmek isteyebilir. Çocuğum masum, iyi huylu dememek lazım çünkü çocuklar sevildiklerini sahte bir şekilde isteklerini yaptırarak ve ailenin bozulmuş karıkoca ilişkisini kullanarak sağlıksız bir güç edinirler. Anaya babaya saygı çerçevesi sağlanamadığı için sağlıksız bir durum oluşur.
8. Profesyonel Destek Alın: Anne-baba olarak bireysel psikolojik sağlığınızı iyileştirmek, sorunlu ilişkiyi nasıl yöneteceğinizi mantıken bilmiş olsanız bile uygulayarak birlikte eşinizle hayata geçirmek için çocuk psikoloğu, gelişim psikoloğu, pedagog, ergen psikoloğu veya aile terapistinden destek alabilirsiniz. Birlikte eşinizle çocuklarınızın da psikolojik sağlıklarını olumlu yönde etkilemek ve ilişki problemleri konusunda zararı azaltmak adına psikolojik destek almanız faydalı olacaktır. Destek almadan önce uzmanla ilgili mutlaka iyi bir araştırma yapmak, varsa önceki danışan yorumları veya tarz ve uyguladığı yaklaşımın size uyup uymayacağına dair ön fikir edinip destek alabilirsiniz. Çocuklarınıza bırakacağınız en güzel miras huzurlu, samimi ilişki ortamı ve fiziksel ve de psikolojik açıdan sağlığınızı koruyabilmektir.
9. Çocuğunuza Uygun Bir Dille Açıklamalar Yapın: Tüm bunların ötesinde hepimiz insanız, bazen çok yoğun duygular yaşayabiliyor, normalde asla yapmayacağımız davranışlarda bulunabiliyor ve sorunlarımızı çocuklarımıza maalesef yansıtabiliyoruz. Bu durumda, çocuklarınızın yaşına uygun onun konuyu yeterince anlayacağı sadelik ve filtre ile yaşanılan gerginliğin onun hatası olmadığını ve bu gerginliğin ona olan sizin (anne baba olarak) sevginizi azaltmadığını dile getirin. Eğer mümkünse bu konuşmayı ebeveynlerin birlikte yapması çocuk üzerinde çok daha olumlu etki oluşturur. Örneğin, çocuklarınıza, “Anne ve baba olarak bazen fikir ayrılığı yaşayabiliriz, ama bu seninle ilgili bir durum değil ve seni hem ben hem baban (Annen) her zaman çok seviyor.” diyebilirsiniz.
10. Çocuk İçin Bir Yol Haritası Hazırlamak: Sorunlu bir ilişkiyi yürütmeyi yönetebilmeyi öğrenseniz de bu süreç oldukça yıpratıcı olabilmektedir. Ancak bu zorlu süreçte çocuklarınızın zihinsel ve duygusal sağlığını koruyabilmek de gerekli adımlar doğru atıldığında mümkündür. Çocuklarınız, sizin yapacağınız doğru rehberlik ile bu durumdan duygusal olarak korunabilir, anne baba geriliminin üstesinden sizin karşılıklı iyi niyetli emeğinizle gelebilir. Çocuklarınızın geleceği ile ilgili mutlaka eşinizle birlikte ortak hedefler ve gerektiğinde günlük ihtiyaçlara uygun yeniden yol haritası çizmek ve birlikte haritaya bakarak nerede olup nereye gideceğinize dair kabataslak değerlendirmeler yapın!
Çocuk için sorunlu bir ilişkiyi yürütebilmek tıpkı bir canbaz gibi ipte zor koşullarda ilerlemeye benzer. Bu durumdaki bir karıkoca ilişkisini yürütebilmek, düşme ve dengeyle sonuçlanabilecek olası risk ve başarı olasılığı taşıyan bir süreçtir. İlişki devam ettikçe hayata ait sorumluluklar çoğalır, varolan taşınabilen bazı sorunlara da gün geçtikçe yenileri eklenerek çiftleri daha da zorlayabilmektedir. Özellikle, bu sorumluluklara çocuklarla ilgili güncel konular da eklendiyse işte o zaman ipte yürümek canbazlar için ekstra zorlaşacaktır!
İlişkiniz zaten sorunluysa veya sorumlulukların ve hayatın akışında eşinizle zaten kopmuş halde yürüyen sorunlu ilişki yeni ekstra yüklerle taşmanıza neden olabilir. İlişkiye yansımasını engellemeye çalıştığınız sorunlar içinizde artık tutulamaz hale gelebilir. Maalesef bu zorluk sadece çiftlerin birbirine karşı olan ilişkisiyle sınırlı kalmaz; çocuk(lar) da bu dinamiğin bir parçası haline gelir. Peki, sorunlu bir ilişki çocuk üzerinde ne gibi etkiler yaratır? Ve bu tür bir durumda ebeveynler sorunları yönetmek için ailenin genel huzurunu bozmamak adına ne yapabilir?
Sorunlu Bir Karı Koca İlişkisinde Çocuk Olmak: Çocuğa Etkileri Neler?
Ebeveynlerin pozitif veya negatif duygusal durumlarından ve ortamdaki havadan yani ilişki dinamiklerinden, çocuklar doğrudan ve dolaylı olarak etkilenebilmektedirler. Aslına bakarsanız "Anne-baba arasındaki sorunları çocuklara yansıtmıyoruz çocuklar ne kadar fark edebilir ki?” dememekte fayda var; çünkü, ebeveynlerin arasındaki gerginlikleri çocuklar düşündüğünüzden çok daha fazla hisseder ve fazlasıyla etkilenirler. Sorunlu karı koca ilişkisinin çocuklar üzerindeki etkileri aşağıdaki alt başlıklarda belirtilmiştir:
Güvensizlik ve Yoğun Kaygı: Ne yazık ki, yapılan en büyük hatalardan biri çocukların duyabileceği, görebileceği ortamlarda sürekli tartışma içerisinde olmaktır. Bu durum, çocuklarınızın günlük hayatlarında kendilerini güvende hissetmemelerine ve yoğun kaygı yaşamalarına sebep olabilir.
Duygusal Dengelerinin Korunmasında Zorlanma: Anne baba arasındaki çatışmanın yaşandığı ortamlarda (ev, araba, alışveriş, telefon konuşmaları, ev akraba ziyaretleri vb.) çocuklar bulunuyorsa, bu çatışmaları mutlaka anlamlandırmak ister ve de yorumlamalar yaparlar. Burada, anne baba arasındaki çatışmanın sebebi olarak daha çok kendilerini görme eğilimleri olur. Veyahut, çatışmalara bir anlam veremediğinde ise kendi duygusal dünyalarında karmaşa yaşarlar. Belirsizlik onların iç dünyalarında beklenen tehlike ama ne olduğu tam da anlaşılamayan korkutucu bir tedirginlik oluşturur. Karmaşık bir zihin ise çocuklarda kafa karışıklığı, dalgınlık, huzursuzlık, ve fizyolojik problemlere bile yol açabilir.
Anormal Tepkiler ve Davranış Problemleri: Çocukların yanında yaratılan gergin ilişki ortamı, çocuğun tabiiki yaşı küçük mü büyük mü olduğuna ve hayatındaki derli toplu diğer faaliyet ve anlamlı destekleyici bağlarının da olup olmamasına göre değişiklik gösterecek şekilde durup dururken ağlama krizleri, öfke nöbetleri, şiddet içeren davranışlar ya da içine kapanma gibi durumlar yaratabilir.
Okul Başarısızlığı ve Sosyal Faaliyetlere İsteksizlik: Sürekli anne babasının gergin ve çatışma içindeki ilişki ortamında bulunan çocuklar, duygusal ve zihinsel olarak karmaşa içinde ve enerjileri tükenmiş olabilir. Çocuğunuzun kafasında sürekli devam eden ve bir türlü çözülememiş olan stres ve kaygılı düşünceler onların okul dersleri ve spor, sanat veya diğer sosyal faaliyetlere de odaklanmasını zorlaştırabilir. Çocuğunuz, okulda veya diğer alanlarda başarılı bile olsa bir anda bu alanlardaki başarı ve devamlılığında düşüş yaşayabilir.
Ebeveyn rolü üstlenme: Bazı çocuklar, anne babası arasındaki çatışmanın bir düzeyde bitmesi ve düzenlenebilmesi için ebeveynlerinin sorunlarına kendince makul çözüm bulan, onları anlayan ve onlara yol gösterici olmak isteyebilir. Bu durum ise çocukların çok erken yaşta yetişkin rolü üstlenmesine neden olabilir. Maalesef, “Çocuğumuz ne güzel bu durumdan artık etkilenmeyecek, bak ne güzel olgunlaştı.” gibi falanca tepkiler vermek aslında çocuğun vaktinden evvel yetişkin oldum demesine ve çocukluğunu tam da yaşayamadan, yetişkinliğe erken geçmiş olmasına yol açar. Aslında yetişkinliğe erken geçen çocuklar, ebeveynlerinin eksik verebildiği rolü kendileri üstlendiği için yaşının özlem ve isteklerini yapamadıkları için hayatta da ilişkilerde de hep ebeveyn rolünde olup çocukluklarını yaşayamadıkları için iç sıkıntısı ve de bir düzeyde içsel olarak hüzünlü olabilirler. ☹
Çocuk Kimin Yanında Çatışması: Ebeveynler kendi arasındaki çatışmalara çocuklarını silah olarak birbirine karşı kullanıp çocuklarını diğerine karşı ittifak yaparak yanında tutmaya çalışabilir. Kim haklı kim haksız tartışması esnasında çocukların bir taraf belirlemesi için açık açık veya alt mesaj yoluyla bilinçaltı düzeyde baskıda bulunabilirler. Çocuklar, sevgisinden emin olduğu yerine daha kırılgan olanın yanında veya karşısında olmaya mecbur kalabilir. Her iki durumda da diğerine ihanet etmiş olduğu hissine kapılarak ağır bir suçluluk duygusu yaşayabilir. Ayrıca, tartışma sonrasında söylenen suçlayıcı bazı cümleler de çocukların hafızalarına belki ömür boyu kazınacak bir acı hikaye olarak kazınır. Çocuklar, kendilerini bir tarafı seçmek zorunda hissedebilir ve de anne babaları arasındaki ilişki çatışmasında kendini sıkışmış hissedebilir. Bu da çocuklarınızda aşırı bir duygusal yük oluşturabilir.
Dışlanmış Hissetmek: Evde yaşanan aile içi huzursuzluk ve çatışmalar yüzünden sürekli gergin ve belirsiz bir ortamda yaşamak çocukların kendilerini yalnız ve anlaşılmamış hissetmelerine yol açabilir. “Filler tepişirken çimenler ezilir.” misali duyulmadığını, görülmediğini hisseden çocuk sizinle ilişkisine duvarlar örebilir ve bu da onda sürekli yalnız ve kimsesiz olduğuna dair bir his oluşturur. Örneğin, anne ve babanın tartıştığı bir akşam yemeğinden sonra çocuk odasına veya evde ebeveynlerinden uzak bir alana çekilebilir ve yalnızca oturup ağlayabilir. Bu durumu fark etmeyen ve o durumda destekçi olmayan ebeveynler çocuğun daha çok yalnızlaşmasına ve sadece o an için değil, uzun vadede çocuğun duygusal, psikolojik sağlığı üzerinde de derin etkiler yaratabilir.
Sorunlu Bir İlişkiyi Yönetmek İçin Öneriler
Ebeveyn olmak başlı başına yoğun emek gerektirdiği için hiç de kolay değilken sorunlu bir ilişkide ebeveyn olmak aslına bakarsanız çok çok daha zor bir durumdur. Ancak bu durumu olabildiğince (görece) sağlıklı ve de hem ebeveyn olarak sizi hem de çocuğunuzu daha az yıpratıcı olacak şekilde de yönetebilmek mümkün. Aşağıda başlıklarda çocuk için sorunlu ilişkiyi yönetirken dikkat etmeniz gereken başlıkları sunmak istedik. Psikoterapi desteği almadan veya almayı düşünüyorsanız başvurunuz önceki mutlaka kendiniz ve mümkünse eşinizle bu başlıkların üzerinden teker teker geçmekte fayda var!
1. Çocuğunuzun Duygusal Açıdan Korunaklılığını Sağlayın:
Çocuklarınızı, ilişkinizde yaşanılan sorunlardan tamamen uzak tutmanız mümkün değilse bile karıkoca arasındaki sorunları kendi aranızda çözebilmek için prensip kararı almanız lazım. Belki bunu kendiniz eski ve mevcut ilişki sorunlarınız ve yeni eklenecek ilişki meselelerin çözümü için deneyebilirsiniz. Hepsinde işe yaramasa da bu doğrultuda ilişki alışkanlığı geliştirmeyi deneyebilirsiniz. Bu iyi niyetle belki çocukların iyiliğini esas alan bir arkadaşlık dostluk geliştirme adımlarıyla mümkün. Özellikle, karı koca bağı ilişkideki çekim olmadığı olamadığı gerçeğini kabul ederek, eski konuları kapatmak ve yeniden açıp uzatmama kararı almak ve mevcut gündemde olan ve gelecekteki olması olası sorunları da azaltacaktır. Bu yaklaşım da çocuğunuzdaki duygusal sorunları azaltacaktır.
2. Tartışmalarınızı Çocuğunuzun Önünde Yapmamaya Özen Gösterin: Maalesef birçok anne babanın yaptığı en büyük hatalardan biri bu oluyor. Çocuklarını kalkan ederek savaşa tutuşmak. Çocukların doğrudan tanıklık edebileceği şekilde tartışmak çocuklarınızı doğrudan duygusal açıdan etkilemektedir. Bunu kimin başlattığının ve sürdürdüğünün bir önemi yoktur. Zararı fark edip durdurmamak, tartışmaya devam etmek soruna katkı sağlar. Çocuğunuzun gözünden anne ve babanın birbirine saygı sınırlarını aştığını, sinir harbiyle ağır cümleler kurduğunu, suçlamalarda bulunduğunu düşünün. Çocuklar maalesef bu gözünün önündeki yaşanan olup biten soruna dair her şeyin sebebini kendisi olarak görür. En çok değer verdiğimiz varlıklarımız olan çocuklarımıza aslında özünde kimse bunu yaşatmak istemez. Ancak stres gerilim anında eğer mevcut prensip kararı almadıysanız mutlaka olabilir. Bunun için tartışma yer ve zamanını seçerken çocukların ne duyabilecekleri ne görebilecekleri ne de hissedebilecekleri ortamlarda çatışma konularınızı birer kahve, çay içerek mümkünse tatlı bir şeyler yiyerek sakin bir ses tonuyla anlamak ve sakince çözüm üretmek için dikkatli olun.
3. Sorunlarınızı Tam Güvenmediğiniz ve Çocuklarınıza Anlatacak Kimselerle Paylaşmayın: Sizler fark etmeseniz bile çocukları korumak isteseniz bile 3. Kişiler zaman zaman konu komşu, yakın aile dostları, aile büyükleri, anne ve babanın öz kardeşleri, kuzenler eşlerin arasındaki mahrem konuları dertleşme esnasında uygunsuz anlarda konuşulan konuları maalesef çocuklara istemeden de olsa paylaşabiliyor. Kontrol edilemeyen, çocukların duymadığı anlamadığı düşünülse bile çocukları duygusal açıdan maalesef olumsuz etkiliyor.
4. Çocuklarnızın Duygularını Rahatça, Sözü Kesilmeden İfade Edebilmesine Fırsat Tanıyın: Sizler fark etmeseniz bile çocuklar aslında birer sünger gibidir. Anne ve babanın tüm hareketlerini, tüm söylemlerini gözlemleyerek hafızalarına kaydederler. Bu yüzden, çocuklarınızın nasıl hissettikleri ve yaşadıkları olumsuzlukları dile getirebilmeleri için onlara alan ve zaman tanıyın. Konuşma fırsatları oluşturun, onları bu zamanda başka şeylerle oyalanmadan (cep telefonu kaydırmaları, televizyona bakmak, işle meşgul olmak vb.) dinleyin, hemen öğüt, hayat dersi vermeyin ve de savunmaya geçmeden onun duygularını olduğu gibi anlatmasına izin vererek anlamaya çalışın. Zaman zaman ebeveynler çocuğun duygusunu ifade ettikten sonra o duyguyu çocuğu hemen rahatlatıp mutlu etmek için duyguyu örtbas etmeye çalışabiliyor. Empati (duygudaşlık – duygusunu anlayarak eşlik etme) kurmaya çalışın.
5. Tutarlı Olmak ve Duygusal Açıdan Dengeli Olmak: Tutarlı olmak, güvende hissetmek biz yetişkinler için ne kadar önemliyse çocuklar için de bir o kadar önemlidir. Sevgi hem dil hem de fiziksel olarak yansıtılan ve de tabii ki karşıdakine duygusal açıdan hissettirilen bir eylemdir. Çocuklarınıza sevdiğinizi söylemekten onlara bunu hissettirmekten çekinmeyin. Çocuklarınızı güvende olduğunu hissettirin. Duygusal açıdan problemlerinizi ve kararsızlıklarınızı onlara yansıtmayın. Psikoterapi desteği gerektiğinde alın! Farklı farklı terapi destekleri bulunmakta, tavsiyeediyorum.com gibi uzman bulma sitelerinden de size uygun yaklaşımda ve ulaşabileceğiniz uzmanlardan gönül rahatlığıyla destek alabilirsiniz.
6. Sadece Ebeveynlik Rollerinize ve Sorumluluklarınıza Odaklanın: Bir çift olarak sorun veya sorunlar yaşıyor olabilir zorlu bir süreçten geçiyor olabilirsiniz ancak eş sorununuz ayrı anne baba olarak çocuklarınızla ilişki ayrıdır. Dolayısıyla, anne-baba rollerinizi kesinlikler unutup ihmal etmemelisiniz. İlişkinizde yaşadığınız sorunları mümkün oldukça çocuklarınıza yansıtmamaya onların üzerinden gizli üstü örtük kirli bir savaşa girmemeye çalışın. Çözüm odaklı bir yaklaşım benimseyin!
7. Çocuklarınızın Anne Babanın Arasındaki İlişki Boşluğunu Fark Edip Süistimal Etmesini Engelleyin: Çocuklar anne babalarının arasındaki çatlakları görür ve de bu çatışmadan faydalanarak aile içi ilişkide gücü erkenden ele geçirmek için hamleler yapabilir. Aslından çok sevse de hem annesi hem de babasını ayrı ayrı kullanmak için kurnazca izinler koparmak, istediğini aldırmak ve diğer ebeveynin arkasından iş çevirmek isteyebilir. Çocuğum masum, iyi huylu dememek lazım çünkü çocuklar sevildiklerini sahte bir şekilde isteklerini yaptırarak ve ailenin bozulmuş karıkoca ilişkisini kullanarak sağlıksız bir güç edinirler. Anaya babaya saygı çerçevesi sağlanamadığı için sağlıksız bir durum oluşur.
8. Profesyonel Destek Alın: Anne-baba olarak bireysel psikolojik sağlığınızı iyileştirmek, sorunlu ilişkiyi nasıl yöneteceğinizi mantıken bilmiş olsanız bile uygulayarak birlikte eşinizle hayata geçirmek için çocuk psikoloğu, gelişim psikoloğu, pedagog, ergen psikoloğu veya aile terapistinden destek alabilirsiniz. Birlikte eşinizle çocuklarınızın da psikolojik sağlıklarını olumlu yönde etkilemek ve ilişki problemleri konusunda zararı azaltmak adına psikolojik destek almanız faydalı olacaktır. Destek almadan önce uzmanla ilgili mutlaka iyi bir araştırma yapmak, varsa önceki danışan yorumları veya tarz ve uyguladığı yaklaşımın size uyup uymayacağına dair ön fikir edinip destek alabilirsiniz. Çocuklarınıza bırakacağınız en güzel miras huzurlu, samimi ilişki ortamı ve fiziksel ve de psikolojik açıdan sağlığınızı koruyabilmektir.
9. Çocuğunuza Uygun Bir Dille Açıklamalar Yapın: Tüm bunların ötesinde hepimiz insanız, bazen çok yoğun duygular yaşayabiliyor, normalde asla yapmayacağımız davranışlarda bulunabiliyor ve sorunlarımızı çocuklarımıza maalesef yansıtabiliyoruz. Bu durumda, çocuklarınızın yaşına uygun onun konuyu yeterince anlayacağı sadelik ve filtre ile yaşanılan gerginliğin onun hatası olmadığını ve bu gerginliğin ona olan sizin (anne baba olarak) sevginizi azaltmadığını dile getirin. Eğer mümkünse bu konuşmayı ebeveynlerin birlikte yapması çocuk üzerinde çok daha olumlu etki oluşturur. Örneğin, çocuklarınıza, “Anne ve baba olarak bazen fikir ayrılığı yaşayabiliriz, ama bu seninle ilgili bir durum değil ve seni hem ben hem baban (Annen) her zaman çok seviyor.” diyebilirsiniz.
10. Çocuk İçin Bir Yol Haritası Hazırlamak: Sorunlu bir ilişkiyi yürütmeyi yönetebilmeyi öğrenseniz de bu süreç oldukça yıpratıcı olabilmektedir. Ancak bu zorlu süreçte çocuklarınızın zihinsel ve duygusal sağlığını koruyabilmek de gerekli adımlar doğru atıldığında mümkündür. Çocuklarınız, sizin yapacağınız doğru rehberlik ile bu durumdan duygusal olarak korunabilir, anne baba geriliminin üstesinden sizin karşılıklı iyi niyetli emeğinizle gelebilir. Çocuklarınızın geleceği ile ilgili mutlaka eşinizle birlikte ortak hedefler ve gerektiğinde günlük ihtiyaçlara uygun yeniden yol haritası çizmek ve birlikte haritaya bakarak nerede olup nereye gideceğinize dair kabataslak değerlendirmeler yapın!
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Çocuk İçin Sorunlu İlişkiyi Yönetmek: Bir İpte Canbaz Gibi Dengede Yürümek" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Uzm.Psk.Deniz DOĞRUÖZ'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Uzm.Psk.Deniz DOĞRUÖZ'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
4 Beğeni 
Yazan Uzman
|
sorunlu ilişkiyi yönetmek, çocuk için sorunlu ilişkiyi yönetmek, çocuk için evli kalmak, çocuk için boşanmamak
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
