Kendini Başkasıyla Kıyaslamak: Diyetin Sessiz Sabote Edicisi
“O daha çok yiyor ama kilo almıyor.”
“Benim yerimde başkası olsa şimdiye çoktan 5 kilo vermişti.”
“Kardeşim gece geç saatlerde bile yiyor, gram almıyor.”
“Ben bu kadar dikkat ederken başkaları istediğini yiyor, bir şey olmuyor.” Bu cümleleri danışanlarımdan sık sık duyuyorum. Ve biliyorum ki bu kıyaslamalar, diyet sürecinin en büyük duygusal tuzaklarından biri.
Kıyaslama, diyeti sabote eden en sessiz ama en etkili engellerden biridir. Çünkü odağınızı kendi bedeninizden alıp başkalarının görünürdeki başarısına yönlendirir. Bu da yetersizlik hissini besler, sabrı azaltır ve süreci bırakma eğilimini artırır. Oysa sağlıklı ve sürdürülebilir bir değişim, dışarıdan değil içeriden başlar. Her bedenin genetik yapısı, hormon dengesi, metabolizma hızı ve yaşam tarzı farklıdır. Bu nedenle bir kişinin gösterdiği tepkiyle kendi bedeninizinkini karşılaştırmak yanıltıcıdır. Her beden, değişime farklı hızda ve farklı şekilde yanıt verir — ve bu tamamen doğaldır.
Neden Herkesin Bedeni Aynı Tepkiyi Vermez?
Bedenimiz, genetik, hormonal, çevresel ve psikolojik pek çok faktörün karmaşık bir birleşimidir. Bu nedenle, aynı diyet ve egzersiz programı farklı kişilerde çok farklı sonuçlar doğurabilir. İşte başlıca nedenler:
1. Genetik ve Metabolizma Farklılıkları
Bazal metabolizma hızı, yani vücudun dinlenme halindeyken yaktığı kalori miktarı kişiden kişiye değişir. Genetik faktörler, kas kütlesi, yaş, cinsiyet gibi değişkenler metabolizmayı etkiler. Bu nedenle, bazı kişiler daha hızlı kilo verirken bazıları daha yavaş sonuç alabilir.
2. Hormonal Durum ve Sağlık Problemleri
Polikistik over sendromu (PCOS), insülin direnci, hipotiroidi gibi hormonal hastalıklar kilo verme sürecini zorlaştırabilir. Bu durumlar metabolik hızı düşürür veya yağ depolanmasını artırabilir. Ayrıca kullanılan bazı ilaçlar da kilo kontrolünü etkileyebilir.
3. Kan Değerleri ve Mikronutrient Eksiklikleri
D vitamini, B12, demir gibi vitamin-mineral eksiklikleri enerji seviyelerini ve vücut fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Yorgunluk, halsizlik gibi durumlar ise fiziksel aktiviteyi azaltabilir, dolayısıyla kilo kaybını yavaşlatabilir.
4. Uyku Düzeni ve Stres
Yetersiz uyku ve kronik stres, iştahı düzenleyen hormonları (leptin ve ghrelin) bozarak aşırı yeme eğilimini artırabilir. Kortizol hormonundaki artış da yağ depolanmasını tetikler.
5. Yaşam Tarzı ve Psikolojik Etkenler
Gece çalışanlar, düzensiz beslenenler veya yoğun stres altındaki bireylerin metabolizması ve kilo kontrolü zorlaşabilir. Ayrıca motivasyon, destek sistemi ve ruh hali gibi psikolojik faktörler süreci doğrudan etkiler.
Kıyaslama Neden Zararlı?
Kendini başkalarıyla kıyaslamak, dış odaklı bir başarı anlayışına yol açar. Bu durum;
Duygusal yorgunluk,
Özsaygı azalması,
Kilo kaybında başarısızlık hissi,
Beden memnuniyetsizliği riskini artırır.
Ayrıca kıyaslama, kişisel farklılıkların göz ardı edilmesine neden olur. Oysa bilim, her bireyin metabolik ve psikolojik yapısının benzersiz olduğunu gösteriyor.
Kendi Yolculuğunu Kucakla
“Diyet bir yarış değil, kişisel bir sağlık yolculuğudur.”
Kalıcı ve sağlıklı kilo yönetimi, sürdürülebilir alışkanlıklarla mümkündür. Başarıyı başkasının hızına değil, kendi bedeninin ihtiyaçlarına göre tanımlamak gerekir.
Öneriler
Kendi ilerlemeni küçük hedeflerle ölç.
Sosyal medyada gördüğün fotoğrafların genellikle anlık ve filtreli olduğunu unutma.
Sağlık profesyonelleriyle çalış ve kişiselleştirilmiş planlar oluştur.
Zihinsel sağlığını besle, bedenini dinle.
Kendini başkalarıyla kıyaslamak, diyet sürecinde karşılaşılan en büyük tuzaklardan biridir ve çoğu zaman başarısızlık hissini artırır. Bilimsel gerçekler, herkesin yolculuğunun farklı olduğunu ve bunun normal, kabul edilebilir olduğunu gösterir. Kendi bedeninle barış içinde ilerlemek hem sağlıklı hem de mutlu kalmanın anahtarıdır.
“Benim yerimde başkası olsa şimdiye çoktan 5 kilo vermişti.”
“Kardeşim gece geç saatlerde bile yiyor, gram almıyor.”
“Ben bu kadar dikkat ederken başkaları istediğini yiyor, bir şey olmuyor.” Bu cümleleri danışanlarımdan sık sık duyuyorum. Ve biliyorum ki bu kıyaslamalar, diyet sürecinin en büyük duygusal tuzaklarından biri.
Kıyaslama, diyeti sabote eden en sessiz ama en etkili engellerden biridir. Çünkü odağınızı kendi bedeninizden alıp başkalarının görünürdeki başarısına yönlendirir. Bu da yetersizlik hissini besler, sabrı azaltır ve süreci bırakma eğilimini artırır. Oysa sağlıklı ve sürdürülebilir bir değişim, dışarıdan değil içeriden başlar. Her bedenin genetik yapısı, hormon dengesi, metabolizma hızı ve yaşam tarzı farklıdır. Bu nedenle bir kişinin gösterdiği tepkiyle kendi bedeninizinkini karşılaştırmak yanıltıcıdır. Her beden, değişime farklı hızda ve farklı şekilde yanıt verir — ve bu tamamen doğaldır.
Neden Herkesin Bedeni Aynı Tepkiyi Vermez?
Bedenimiz, genetik, hormonal, çevresel ve psikolojik pek çok faktörün karmaşık bir birleşimidir. Bu nedenle, aynı diyet ve egzersiz programı farklı kişilerde çok farklı sonuçlar doğurabilir. İşte başlıca nedenler:
1. Genetik ve Metabolizma Farklılıkları
Bazal metabolizma hızı, yani vücudun dinlenme halindeyken yaktığı kalori miktarı kişiden kişiye değişir. Genetik faktörler, kas kütlesi, yaş, cinsiyet gibi değişkenler metabolizmayı etkiler. Bu nedenle, bazı kişiler daha hızlı kilo verirken bazıları daha yavaş sonuç alabilir.
2. Hormonal Durum ve Sağlık Problemleri
Polikistik over sendromu (PCOS), insülin direnci, hipotiroidi gibi hormonal hastalıklar kilo verme sürecini zorlaştırabilir. Bu durumlar metabolik hızı düşürür veya yağ depolanmasını artırabilir. Ayrıca kullanılan bazı ilaçlar da kilo kontrolünü etkileyebilir.
3. Kan Değerleri ve Mikronutrient Eksiklikleri
D vitamini, B12, demir gibi vitamin-mineral eksiklikleri enerji seviyelerini ve vücut fonksiyonlarını olumsuz etkiler. Yorgunluk, halsizlik gibi durumlar ise fiziksel aktiviteyi azaltabilir, dolayısıyla kilo kaybını yavaşlatabilir.
4. Uyku Düzeni ve Stres
Yetersiz uyku ve kronik stres, iştahı düzenleyen hormonları (leptin ve ghrelin) bozarak aşırı yeme eğilimini artırabilir. Kortizol hormonundaki artış da yağ depolanmasını tetikler.
5. Yaşam Tarzı ve Psikolojik Etkenler
Gece çalışanlar, düzensiz beslenenler veya yoğun stres altındaki bireylerin metabolizması ve kilo kontrolü zorlaşabilir. Ayrıca motivasyon, destek sistemi ve ruh hali gibi psikolojik faktörler süreci doğrudan etkiler.
Kıyaslama Neden Zararlı?
Kendini başkalarıyla kıyaslamak, dış odaklı bir başarı anlayışına yol açar. Bu durum;
Duygusal yorgunluk,
Özsaygı azalması,
Kilo kaybında başarısızlık hissi,
Beden memnuniyetsizliği riskini artırır.
Ayrıca kıyaslama, kişisel farklılıkların göz ardı edilmesine neden olur. Oysa bilim, her bireyin metabolik ve psikolojik yapısının benzersiz olduğunu gösteriyor.
Kendi Yolculuğunu Kucakla
“Diyet bir yarış değil, kişisel bir sağlık yolculuğudur.”
Kalıcı ve sağlıklı kilo yönetimi, sürdürülebilir alışkanlıklarla mümkündür. Başarıyı başkasının hızına değil, kendi bedeninin ihtiyaçlarına göre tanımlamak gerekir.
Öneriler
Kendi ilerlemeni küçük hedeflerle ölç.
Sosyal medyada gördüğün fotoğrafların genellikle anlık ve filtreli olduğunu unutma.
Sağlık profesyonelleriyle çalış ve kişiselleştirilmiş planlar oluştur.
Zihinsel sağlığını besle, bedenini dinle.
Kendini başkalarıyla kıyaslamak, diyet sürecinde karşılaşılan en büyük tuzaklardan biridir ve çoğu zaman başarısızlık hissini artırır. Bilimsel gerçekler, herkesin yolculuğunun farklı olduğunu ve bunun normal, kabul edilebilir olduğunu gösterir. Kendi bedeninle barış içinde ilerlemek hem sağlıklı hem de mutlu kalmanın anahtarıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Kendini Başkasıyla Kıyaslamak: Diyetin Sessiz Sabote Edicisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Melike ÖZDEN'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Melike ÖZDEN'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
Beğenin 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden |
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
