Depresyon Nedir, Nasıl Başedilir?
Depresyonun tanımlamasında en öne çıkan olgu çökkün ruh halidir, depresyondaki duygusal tepkilere bakarsak kişi, mutsuz kararsız ve ümitsizdir, yaşam sevinci ve enerjisi kaybolmuştur. Melankoliktir, sosyal ilişkilerden kaçınır, anlaşılmadığını düşünür, değersizlik duygusu yaşar ve yalnızlığı tercih eder. Kendisine ve çevresine olan ilgisi azalır. Durup dururken ağlama nöbetleri geçirebilir, gündelik işlerini yapmakta isteksizlik hisseder, yorgun ve bitkindir. Bazen hırçın, öfkeli iken bazense olaylar karşısında hiçbir duygusu yokmuş gibi duyarsız, ilgisiz ve donuktur. Kendilik değerlendirmeleri olumsuzdur, özsaygı denetimi azalmıştır, kendini beceriksiz başarısız ve yetersiz görmektedir. Geçmiş hesaplaşmaları yaşar ve pişmanlık hissi yaşar
Depresyonun davranışlara yansımasına bakarsak, enerji azalmasına bağlı olarak, gündelik işlerini ya da işyerindeki görevlerini yerine getirmede isteksizlik yaşar, işlerini erteler. Sosyal ortamlardan sıkılır ve uzaklaşır. Cinsel ilgisi ve isteği ise azalır.
Bilişsel düzeyde ise kişide dikkat dağınıklığı ve unutkanlık en sık gözlenen belirtilerdir. Eksik yaptığı ya da hiç yapmadığı unuttuğu görevleri nedeniyle kişi başkalarının üzerinde bir yük oluşturduğunu düşünerek suçluluk hissedebilir.
Depresyonun bedensel etkilerde gözlemlenebilir; başta ya da bedenin değişik yerlerinde ağrı, iştah azalması ya da artmasına bağlı kilo kaybı ya da artışı. Yeme düzensizliğine bağlı mide ve sindirim sistemi rahatsızlıklarında artış olabilir. Uyku düzensizliği, çok uyuma ya da az uyuma, uyku esnasında sık sık uyanma şikayetleri görülebilir.
Depresyon teşhisi için tüm bu belirtilerin hepsinin görülmesi şart değildir bazı belirtiler hiç görülmeyebilir ya da bu belirtiler az,orta ya da şiddetli görülebilir.
Depresyon belirtileri yaşayan kişiler hastalığın tedavisi için psikoterapi görmelidir, eğer yaşanan depresyon ağır düzeyde ise psikoterapinin yanı sıra ilaç tedavisi gerekebilir,
Depresyonda profesyonel destek almanın yanı sıra kişinin kendiside aşağıda önereceğim baş etme yöntemlerini uygulayarak tedavisini hızlandırabilir.
Depresyonda en önemli sorun kişinin olayları yorumlama biçimidir, olumsuz yargı ve değerlendirmeleri vardır. Değerlendirmelerine bakarken kişi eskiden değerlendirmeleri ile şu an ki değerlendirmeleri arasındaki farkı dikkate alarak ve tekrar değerlendirebilir, bakış açısı değişecektir.
Aktif olmalı, faaliyetlerini arttırmalıdır, depresyondaki kişiler genelde faaliyetlerini yavaşlatmış ya da durdurmuştur. Bedenimizi bir makine gibi düşünmeliyiz nasıl bir kenara atılmış bir makine küflenip paslanırsa, bedenimizde faaliyetleri yavaşlatınca paslanır ve bu düşüncelerimizi etkiler bu yüzden hareket etmeliyiz. Hareket edince kendimizi daha iyi hissederiz, yaşana yorgunluk hissi zamanla azalır. Bedenimizde yaşadığımız canlılık düşüncelerimizi ve duygularımızı etkiler daha iyi düşünür ve olumlu duygular yaşarız.
Günlük planlar yapıp bunları uygulamaya çalışmak günümüzü anlamlı hale getirir, sabahtan gece yatana kadar yapılan plan sizi kararsızlıktan kurtarır. Planlama yaparken katı ve kuralcı olmayın, uygulanabilir, esnek planlamalar yaparken sabırlı olun, plan dahili geçirdiğiniz günleri ödüllendirin.
Düzenli yemek ve uyku saatlerinizin olması depresyondaki uyku ve yeme bozukluğunu gidermede yardımcı olur. Aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmaya özen gösterin.İştahınız olmasa bile belli saatlere yemeğinizi hazırlayıp ,masaya oturun.
Olumsuz düşünceleriniz, olumsuz duygulara neden olur bu yüzden düşünceleri düzenlemelidir. Olumsuz duygu halleri yaşadığınızda bunu yaratan düşüncenize dikkatinizi yönlendirin. Depresyonu tetikleyen düşünceler gerçeği tam yansıtmayan, engelleyici, çarpıtılmış, sorgulanmadan kabul edilmiş ve otomatik olarak ortaya çıkmış düşüncelerdir. Bu özellikler açısından düşüncenizi değerlendirin. Düşüncelerini kaydetmek bunların farkına varmanızı kolaylaştırır.
Olumsuz düşüncelerinizi sorgulayın, düşüncenizin kanıtı olup olmadığını inceleyin, farklı bakış açısı ne olabilir düşünün mesela yakın bir arkadaşınız bu durumda ne düşünür? Size bu tür düşünceyle birisi gelse ona ne önerirsiniz? bunları düşünün. Düşüncenizin sizi nasıl etkilediğini yorumlayın. Kendinizi başka bir düşünce aramaya yönlendirin. Olumsuz düşünceler bazen inatla, ısrarcı bir şekilde geri gelse de umutsuzluğa kapılmayın.
Depresyondaki kişilerde kendini zorlayan, mutlakiyet içeren şekilde düşünebilirler.”Bunu böyle yapmalıyım, her zaman böyle davranmalıyım” gibi cümleler kurmaktan vazgeçip, kendinizi zorlamayan cümlelerle yer değiştirin, zorunluluk içeren düşünce ve davranışlar kimseyi mutlu etmez.
Olayları siyah ya da beyaz,”ya hep ya hiç” şeklinde düşünmek sizi mutsuz etmekten başka işe yaramaz .”Bunu başaramadığıma göre hiçbir şeyde başarılı olamam “düşüncesi sizi durdurmaktan başka işe yaramaz. Bir konuda başarısız olmanız her konuda başarısız olacağınızın göstergesi olamaz, herkes bazen başarılı,bazen başarısız olur.Bu durum size has değildir.
Olumsuz olayları abartmaktan kaçının, abartmak sizin olayı felaketleştirmenize neden olur. İştahınız azaldığı için kilo vermenizi ağır bir hastalığın başlangıcı gibi görmek abartılır, depresyonda görülen iştah değişikliği nedeniyle bir uzmana görünmeden felaket senaryosu yazmak anlamlı değildir.
Her olay ya da durumda olayda kendinizi ”günah keçisi” ya da “uğursuz” gibi sıfatları yakıştırmayın. Her durumu kontrol edemeyeceğiniz gibi sorumlusu da siz olamazsınız.
İşler yolunda gitmezse kendinize ”beceriksiz”,”başarısız” gibi sıfatlar eklemeyin. Kendinize bu tür yaftalara yapıştırırsanız daha sonra yaptığınız işleri ve başarıları görmezlikten gelmeye başlarsınız.
Olaylar karşısında olumsuz duygu ve düşünceleriniz olduğunda kanıtlarınızın durumu destekleyip desteklemediğe dikkat edin.
Depresyonu ancak yaşamınızda değişiklikler ve yenilikler yaparak yenebilirsiniz fakat bazı değişimleri yaratmak zaman alabilir ya da kolay olmayabilir. Siz bu zorlukları iyileşmenin bir parçası olarak görün ve azimle üzerine gidin.
Depresyon tedavi sürecinde sabırlı olun ara sıra tedavide gerilemeler olabilir, paniğe kapılmayın, gerileme durumunda tedavinin başlangıcından bugüne kadar olan başarılarınızı gözünüzden geçirin. Gerileme durumundan dolayı kendini suçlamayın, kendinizi sevin ve gücünüzü önemseyin. Tek, değerli ve biricik olduğunuzu unutmayın. Asla pes etmeyin ve vazgeçmeyin. ”Unutmayın taşı delen suyun gücü değil, damlaların sürekliliğidir”
Yakın çevrenizin ve ailenizde yardım ve destek istemekten çekinmeyin, profesyonel destek ve psikoterapi alıyorsanız seanslarınıza düzenli gidin ve danışmanınızla sürekli iletişim halinde olun.
·Tedavi sürecinde ilaç tedavisini mutlaka bir psikiyatristin takip etmesi gerekir, kendiniz ilaç almayın ve ehil olmayan kişilerin ilaç önerilerine kulak tıkayın.
Sevgi ve ümitle kalın
Psikolog Sibel Parlak
Depresyonun davranışlara yansımasına bakarsak, enerji azalmasına bağlı olarak, gündelik işlerini ya da işyerindeki görevlerini yerine getirmede isteksizlik yaşar, işlerini erteler. Sosyal ortamlardan sıkılır ve uzaklaşır. Cinsel ilgisi ve isteği ise azalır.
Bilişsel düzeyde ise kişide dikkat dağınıklığı ve unutkanlık en sık gözlenen belirtilerdir. Eksik yaptığı ya da hiç yapmadığı unuttuğu görevleri nedeniyle kişi başkalarının üzerinde bir yük oluşturduğunu düşünerek suçluluk hissedebilir.
Depresyonun bedensel etkilerde gözlemlenebilir; başta ya da bedenin değişik yerlerinde ağrı, iştah azalması ya da artmasına bağlı kilo kaybı ya da artışı. Yeme düzensizliğine bağlı mide ve sindirim sistemi rahatsızlıklarında artış olabilir. Uyku düzensizliği, çok uyuma ya da az uyuma, uyku esnasında sık sık uyanma şikayetleri görülebilir.
Depresyon teşhisi için tüm bu belirtilerin hepsinin görülmesi şart değildir bazı belirtiler hiç görülmeyebilir ya da bu belirtiler az,orta ya da şiddetli görülebilir.
Depresyon belirtileri yaşayan kişiler hastalığın tedavisi için psikoterapi görmelidir, eğer yaşanan depresyon ağır düzeyde ise psikoterapinin yanı sıra ilaç tedavisi gerekebilir,
Depresyonda profesyonel destek almanın yanı sıra kişinin kendiside aşağıda önereceğim baş etme yöntemlerini uygulayarak tedavisini hızlandırabilir.
Depresyonda en önemli sorun kişinin olayları yorumlama biçimidir, olumsuz yargı ve değerlendirmeleri vardır. Değerlendirmelerine bakarken kişi eskiden değerlendirmeleri ile şu an ki değerlendirmeleri arasındaki farkı dikkate alarak ve tekrar değerlendirebilir, bakış açısı değişecektir.
Aktif olmalı, faaliyetlerini arttırmalıdır, depresyondaki kişiler genelde faaliyetlerini yavaşlatmış ya da durdurmuştur. Bedenimizi bir makine gibi düşünmeliyiz nasıl bir kenara atılmış bir makine küflenip paslanırsa, bedenimizde faaliyetleri yavaşlatınca paslanır ve bu düşüncelerimizi etkiler bu yüzden hareket etmeliyiz. Hareket edince kendimizi daha iyi hissederiz, yaşana yorgunluk hissi zamanla azalır. Bedenimizde yaşadığımız canlılık düşüncelerimizi ve duygularımızı etkiler daha iyi düşünür ve olumlu duygular yaşarız.
Günlük planlar yapıp bunları uygulamaya çalışmak günümüzü anlamlı hale getirir, sabahtan gece yatana kadar yapılan plan sizi kararsızlıktan kurtarır. Planlama yaparken katı ve kuralcı olmayın, uygulanabilir, esnek planlamalar yaparken sabırlı olun, plan dahili geçirdiğiniz günleri ödüllendirin.
Düzenli yemek ve uyku saatlerinizin olması depresyondaki uyku ve yeme bozukluğunu gidermede yardımcı olur. Aynı saatte yatıp aynı saatte kalkmaya özen gösterin.İştahınız olmasa bile belli saatlere yemeğinizi hazırlayıp ,masaya oturun.
Olumsuz düşünceleriniz, olumsuz duygulara neden olur bu yüzden düşünceleri düzenlemelidir. Olumsuz duygu halleri yaşadığınızda bunu yaratan düşüncenize dikkatinizi yönlendirin. Depresyonu tetikleyen düşünceler gerçeği tam yansıtmayan, engelleyici, çarpıtılmış, sorgulanmadan kabul edilmiş ve otomatik olarak ortaya çıkmış düşüncelerdir. Bu özellikler açısından düşüncenizi değerlendirin. Düşüncelerini kaydetmek bunların farkına varmanızı kolaylaştırır.
Olumsuz düşüncelerinizi sorgulayın, düşüncenizin kanıtı olup olmadığını inceleyin, farklı bakış açısı ne olabilir düşünün mesela yakın bir arkadaşınız bu durumda ne düşünür? Size bu tür düşünceyle birisi gelse ona ne önerirsiniz? bunları düşünün. Düşüncenizin sizi nasıl etkilediğini yorumlayın. Kendinizi başka bir düşünce aramaya yönlendirin. Olumsuz düşünceler bazen inatla, ısrarcı bir şekilde geri gelse de umutsuzluğa kapılmayın.
Depresyondaki kişilerde kendini zorlayan, mutlakiyet içeren şekilde düşünebilirler.”Bunu böyle yapmalıyım, her zaman böyle davranmalıyım” gibi cümleler kurmaktan vazgeçip, kendinizi zorlamayan cümlelerle yer değiştirin, zorunluluk içeren düşünce ve davranışlar kimseyi mutlu etmez.
Olayları siyah ya da beyaz,”ya hep ya hiç” şeklinde düşünmek sizi mutsuz etmekten başka işe yaramaz .”Bunu başaramadığıma göre hiçbir şeyde başarılı olamam “düşüncesi sizi durdurmaktan başka işe yaramaz. Bir konuda başarısız olmanız her konuda başarısız olacağınızın göstergesi olamaz, herkes bazen başarılı,bazen başarısız olur.Bu durum size has değildir.
Olumsuz olayları abartmaktan kaçının, abartmak sizin olayı felaketleştirmenize neden olur. İştahınız azaldığı için kilo vermenizi ağır bir hastalığın başlangıcı gibi görmek abartılır, depresyonda görülen iştah değişikliği nedeniyle bir uzmana görünmeden felaket senaryosu yazmak anlamlı değildir.
Her olay ya da durumda olayda kendinizi ”günah keçisi” ya da “uğursuz” gibi sıfatları yakıştırmayın. Her durumu kontrol edemeyeceğiniz gibi sorumlusu da siz olamazsınız.
İşler yolunda gitmezse kendinize ”beceriksiz”,”başarısız” gibi sıfatlar eklemeyin. Kendinize bu tür yaftalara yapıştırırsanız daha sonra yaptığınız işleri ve başarıları görmezlikten gelmeye başlarsınız.
Olaylar karşısında olumsuz duygu ve düşünceleriniz olduğunda kanıtlarınızın durumu destekleyip desteklemediğe dikkat edin.
Depresyonu ancak yaşamınızda değişiklikler ve yenilikler yaparak yenebilirsiniz fakat bazı değişimleri yaratmak zaman alabilir ya da kolay olmayabilir. Siz bu zorlukları iyileşmenin bir parçası olarak görün ve azimle üzerine gidin.
Depresyon tedavi sürecinde sabırlı olun ara sıra tedavide gerilemeler olabilir, paniğe kapılmayın, gerileme durumunda tedavinin başlangıcından bugüne kadar olan başarılarınızı gözünüzden geçirin. Gerileme durumundan dolayı kendini suçlamayın, kendinizi sevin ve gücünüzü önemseyin. Tek, değerli ve biricik olduğunuzu unutmayın. Asla pes etmeyin ve vazgeçmeyin. ”Unutmayın taşı delen suyun gücü değil, damlaların sürekliliğidir”
Yakın çevrenizin ve ailenizde yardım ve destek istemekten çekinmeyin, profesyonel destek ve psikoterapi alıyorsanız seanslarınıza düzenli gidin ve danışmanınızla sürekli iletişim halinde olun.
·Tedavi sürecinde ilaç tedavisini mutlaka bir psikiyatristin takip etmesi gerekir, kendiniz ilaç almayın ve ehil olmayan kişilerin ilaç önerilerine kulak tıkayın.
Sevgi ve ümitle kalın
Psikolog Sibel Parlak
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Depresyon Nedir, Nasıl Başedilir?" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Sibel PARLAK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Sibel PARLAK'ın izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
