Osteoporozda Diyet Tedavisi
Osteoporoz, kemik kütlesinin azalması ve kemik dokudaki yapısal değişiklikler sonucu kemik kırılganlığında artma ile karakterize, etiyolojisi multifaktöriyel olan metabolik bir kemik hastalığıdır. Osteoporoz ve düşük kemik kütlesinin son zamanlarda hemen hemen 50 yaş ve üstü 44 milyon erkek ve kadın Amerikalı veya bu yaş aralığındaki nüfusun %55’i için önemli bir toplum sağlığı tehdidi olacağı tahmin edilmektedir. Aslında, 50 yaş üzerindeki iki kadından biri ve dört erkekten biri yaşamlarının bir döneminde kırık sahibi olacaklardır. Osteoporoza bağlı kırığın sağlık sistemine maliyeti her yıl 17 milyar doların üzerindedir.
Kalsiyum, D vitamini ya da her ikisinin birden yetersiz alımı kalsiyum düzenleyici hormonları etkiler. Kalsiyum ya da D vitaminindeki eksiklik, kalsiyum emiliminin azalmasına yol açar. Bu durum önemli kemik kaybına ve artmış kırık riskine yol açar.
Kalsiyumun önemli diyet kaynakları süt ürünleri (süt, yoğurt ve peynir) , koyu yeşil yapraklı sebzeler, fındık, fıstık vb. , kuru baklagiller, kurutulmuş meyveler, kemik ile konserve edilmiş balık ve kalsiyum ile zenginleştirilmiş besinlerdir. Şayet diyet ile yeterli kalsiyum alımı mümkün değil ise, bir kalsiyum desteği önerilebilir.
D vitamini için önerilen alım düzeyi 51 yaşından 70 yaşına kadar olan insanlarda 400 IU/g ve 70 yaş üstü bireyler için 600 IU/g dır. Ancak 65 yaş üstü bireylerde optimum kemik sağlığı için daha yüksek dozlar gerekmektedir. D vitaminin diyetsel zengin kaynakları yağlı balık, balık yağı ve karaciğerdir. Ayrıca güneş ışığında da bol miktarda bulunur.
Kalsiyumdan yeterli orta derecede protein ve yeterli fosfor içeren bir diyet, daha yüksek kemik yoğunluğu ile ilişkilidir. Fosfor eksikliği; özellikle yaşlılarda görülen protein eksikliğine benzer şekilde genel besin yetersizliğinin bir göstergesi olabilir ve bununda artmış kırık riskine yol açabileceği gözden kaçırılmamalıdır. Fosfor açısından zengin besinler süt, peynir, et, tahıllar ve kuru baklagillerdir ve bunlardan sadece süt ve süt ürünleri yüksek miktarda kalsiyum da içermektedir.
Osteoporoz oluşumunu etkileyen çeşitli etmenlerden biride tuz alımıdır. Aşırı tuz alımı renal kalsiyum atımında bir artışa neden olmaktadır. Dahası, düşük kalsiyum ve yüksek tuz içeren diyetleri tüketenler düşük kemik mineral yoğunluğuna sahiptir. Önerilen günlük doz, sodyum alımı için 2400 mg/g dır.
Potasyumunu kalsiüriği (üriner kalsiyum kaybı) azaltarak pozitif kalsiyum balansına neden olduğu bildirilmiştir. Alkali tuzlar, sebze ve meyveler potasyum yönünden de zengindir. Günde 5-10 porsiyon sebze-meyve tüketmek gerekir.
Düşük C vitamini alımı, kemik mineral yoğunluğu kaybını hızlandırmaktadır. C vitamininden zengin kaynaklar turunçgiller ve meyve suları, biber, brokoli ve domates ürünleri ve yeşil lifli sebzelerdir.
K vitamini de kemik metabolizması için gerekli olan bir ögedir. En zengin kaynakları yeşil yapraklı sebzelerdir. Kuru baklagiller, balıklar, kahve, çay diğer kaynaklarıdır.
Osteoporoz; önemli bir sağlık sorunudur. Osteoporozu önlemek; tedavi etmekten daha kolaydır. Osteoporozdan korunmak için her yaş döneminde yeterli miktarda kalsiyum tüketmek gerekir. Optimum kemik sağlığı için gerekli besin ögeleri sağlıklı bir diyetle karşılanabilir. Günde 5 porsiyon meyve ve sebze içeren sağlıklı bir diyet optimum kemik sağlığı için gerekli diğer besin ögelerini; magnezyum, potasyum, C vitamini, K vitamini ve diğer potansiyel önemli besin bileşenlerini kolayca karşılayabilir.
Aşırı kalsiyum alımının yan etkilerinin başlıcaları; kabızlık , böbrek ve idrar yollarında taş oluşumu ve kansızlıktır. Böbrek taşı riski olanlar kalsiyum tableti alımından sakınmalıdırlar. Tablet demir kaynağı besinlerle birlikte alınmalıdır.
Kalsiyum, D vitamini ya da her ikisinin birden yetersiz alımı kalsiyum düzenleyici hormonları etkiler. Kalsiyum ya da D vitaminindeki eksiklik, kalsiyum emiliminin azalmasına yol açar. Bu durum önemli kemik kaybına ve artmış kırık riskine yol açar.
Kalsiyumun önemli diyet kaynakları süt ürünleri (süt, yoğurt ve peynir) , koyu yeşil yapraklı sebzeler, fındık, fıstık vb. , kuru baklagiller, kurutulmuş meyveler, kemik ile konserve edilmiş balık ve kalsiyum ile zenginleştirilmiş besinlerdir. Şayet diyet ile yeterli kalsiyum alımı mümkün değil ise, bir kalsiyum desteği önerilebilir.
D vitamini için önerilen alım düzeyi 51 yaşından 70 yaşına kadar olan insanlarda 400 IU/g ve 70 yaş üstü bireyler için 600 IU/g dır. Ancak 65 yaş üstü bireylerde optimum kemik sağlığı için daha yüksek dozlar gerekmektedir. D vitaminin diyetsel zengin kaynakları yağlı balık, balık yağı ve karaciğerdir. Ayrıca güneş ışığında da bol miktarda bulunur.
Kalsiyumdan yeterli orta derecede protein ve yeterli fosfor içeren bir diyet, daha yüksek kemik yoğunluğu ile ilişkilidir. Fosfor eksikliği; özellikle yaşlılarda görülen protein eksikliğine benzer şekilde genel besin yetersizliğinin bir göstergesi olabilir ve bununda artmış kırık riskine yol açabileceği gözden kaçırılmamalıdır. Fosfor açısından zengin besinler süt, peynir, et, tahıllar ve kuru baklagillerdir ve bunlardan sadece süt ve süt ürünleri yüksek miktarda kalsiyum da içermektedir.
Osteoporoz oluşumunu etkileyen çeşitli etmenlerden biride tuz alımıdır. Aşırı tuz alımı renal kalsiyum atımında bir artışa neden olmaktadır. Dahası, düşük kalsiyum ve yüksek tuz içeren diyetleri tüketenler düşük kemik mineral yoğunluğuna sahiptir. Önerilen günlük doz, sodyum alımı için 2400 mg/g dır.
Potasyumunu kalsiüriği (üriner kalsiyum kaybı) azaltarak pozitif kalsiyum balansına neden olduğu bildirilmiştir. Alkali tuzlar, sebze ve meyveler potasyum yönünden de zengindir. Günde 5-10 porsiyon sebze-meyve tüketmek gerekir.
Düşük C vitamini alımı, kemik mineral yoğunluğu kaybını hızlandırmaktadır. C vitamininden zengin kaynaklar turunçgiller ve meyve suları, biber, brokoli ve domates ürünleri ve yeşil lifli sebzelerdir.
K vitamini de kemik metabolizması için gerekli olan bir ögedir. En zengin kaynakları yeşil yapraklı sebzelerdir. Kuru baklagiller, balıklar, kahve, çay diğer kaynaklarıdır.
Osteoporoz; önemli bir sağlık sorunudur. Osteoporozu önlemek; tedavi etmekten daha kolaydır. Osteoporozdan korunmak için her yaş döneminde yeterli miktarda kalsiyum tüketmek gerekir. Optimum kemik sağlığı için gerekli besin ögeleri sağlıklı bir diyetle karşılanabilir. Günde 5 porsiyon meyve ve sebze içeren sağlıklı bir diyet optimum kemik sağlığı için gerekli diğer besin ögelerini; magnezyum, potasyum, C vitamini, K vitamini ve diğer potansiyel önemli besin bileşenlerini kolayca karşılayabilir.
Aşırı kalsiyum alımının yan etkilerinin başlıcaları; kabızlık , böbrek ve idrar yollarında taş oluşumu ve kansızlıktır. Böbrek taşı riski olanlar kalsiyum tableti alımından sakınmalıdırlar. Tablet demir kaynağı besinlerle birlikte alınmalıdır.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Osteoporozda Diyet Tedavisi" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Dyt.Gül Özlem ERTÜRK'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Dyt.Gül Özlem ERTÜRK'ün izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
1 Beğeni 
Yazan Uzman
|
| Makale Kütüphanemizden | ||||
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
