Depresyon ve İntihar Konusundaki Yanlış Bilinenler
DEPRESYON
Sözlük anlamı çökkünlük olan depresyon; bireysel farlılıklar gösterse de, kendine özgü belirtileri olan, kişinin duygu, düşünce ve davranışlarını olumsuz olarak etkileyen, ilişkilerini, sosyal ve mesleki becerilerini, fiziksel sağlığını bozan bir rahatsızlıktır.
Her insan yaşamın değişik evrelerinde kısa ya da uzun süreli olarak mutsuzluk, karamsarlık veya üzüntü yaşayabilir. Ancak her insanı üzebilecek veya herkesin karşılaşabileceği güç yaşam olayları karşısında hissedilen geçici karamsarlık, üzüntü ya da mutsuzluk duyguları depresyon değildir.
Depresyonun Belirtileri:
●Çökkünlük; hüzünlü, kederli ruh hali.
●Kişi kendisini ara sıra iyi hissetse de bu iyilik hali kısa süreli olur.
●Kendinizi sürekli mutsuz hissediyor olma.
●İlgi, isteksiz, hiçbir şeyden zevk alamama.
●Günlük aktivitelerden artık zevk almama ve tüm etkinliklere karşı belirgin bir isteksizlik.
●Herhangi bir diyet uygulanmadığı halde belirgin kilo kaybı ya da tam tersine kilo artışı.
●Sürekli uyuma isteği ya da tam tersi uyku bozukluklarının olması;
Uykuya dalmakta güçlük,
Sık uyanma,
Uykuya dalamama,
Uykudan dinlenmemiş olarak uyanma.
●Anlam verilemeyen huzursuzluk, gerginlik, bunaltı hali.
●Sürekli yorgunluk hissi, enerjide belirgin bir azalma.
●Halsizlik, güçsüzlük, çabuk yorulma.
●Kendini değersiz ve suçlu görme, kendine güvensizlik;
‘ Ben değersizim, hayatımdaki bütün olumsuzluklar benim suçum, hayat anlamsız, ben
sevilecek bir insan değilim...’ gibi düşüncelerin sürekli zihnini meşgul etmesi.
●Dikkat odaklanmasını gerçekleştirememe,
●Bir konu üzerine yoğunlaşamama,
●En basit kararları vermekte bile zorlanma.
●Konuşma ve hareketlerde yavaşlama.
●Sinirlilik hali; kontrolsüz ve çabuk öfkelenme.
●Karamsarlık, umutsuzluk duygusu;
Geleceğe dair planlar yapamama,
Zamanı nasıl geçireceğini bilememe.
●Kalabalıktan, gürültüden rahatsız olma.
●Yineleyen intihar düşünceleri.
Yukarıda sayılan belirtilerden 5 ya da daha fazlası varsa, en az 2 haftadır aralıksız olarak sürüyorsa ve bu duruma sebep olacak başka bir hastalık ya da ilaç kullanımı söz konusu değilse depresyon tanısı düşünülebilir.
İNTİHAR KONUSUNDAKİ YANLIŞ BİLİNENLER VE GERÇEKLER
(1) İntihar edecek kişi bunu gerçekleştirmeden önce ya çok az ipucu verir ya da hiç vermez.(!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK:İntiharı düşünen birçok insan intihar planları ile ilgili düşünceleri ya da kendini bu duruma iten koşullara nasıl sürüklendiği hakkında uyarı sinyallerini sözel ya da sözel olmayan iletişim ile çevresindeki kişilere iletir. Bu uyarı sinyalleri çevresindeki diğer insanlara yapılan yardım çağrısıdır ve bu çağrı davranışsal, fiziksel ve duygusal ipuçları ile iletilir (Bunların neler olabileceği broşürün 17-19 ncu sayfasında açıklanmıştır). Bu iletiler kişinin içinde bulunduğu sıkıntılı durumdan kaçmak, gerilimi azaltmak, olayları kontrol duygusunu koruma niyetlerini düşündürür.
(2) İntihar riski olan bir kişi ile bu konu konuşulmamalı çünkü kişi bu fikri gerçekleştirir. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Konusunda uzman bir kişi tarafından intiharı düşünen bir kişi ile intihar hakkında konuşmak ne intihara yol açar ne de bu riski artırır. Tersine bu intihar riskini azaltır. İntihar niyetini anlamanın ve tanımlamanın en iyi yolu bunu direkt olarak sormaktır. İntihar fikirlerini birisi ile konuşma fırsatı bulan kişi rahatlamış ve intihar olayının kısır döngüsünden kurtuluş olur. Bir kişinin intihar düşünceleri hakkında açık ve içten bir şekilde yapılan konuşmanın içsel rahatlamayı sağlayacağı düşünülür ve anlık gelişecek bir intihar tehlikesini önlemede çoğu zaman kilit bir unsurdur. Bu konuyu konuşmaktan kaçınmak kişiyi daha da riskli düşüncelere itebilir ve yalnızlığa terk edebilir.
(3) İntihar hakkında konuşan insanlar hiçbir zaman bunu gerçekleştirmezler. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: İntihar girişiminde bulunan insanlar genellikle direkt ya da dolaylı olarak niyetleri hakkında bunu gerçekleştirmeden önce çevreleri ile konuşurlar. İstatistiklere göre intihar girişiminde bulunan insanların beşte dördü bu konu hakkında ölmeden önce diğer insanlarla çeşitli yollarla konuşmuşlardır. Bu ciddi sinyalleri anlamayı başaramamanın intihar sonucu meydana gelen birçok ölümün nedeninde katkısı olduğundan şüphelenilmektedir.
(4) Ölümcül olmayan intihar davranışları yalnızca dikkat çekmeye yönelik davranışlardır. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Bir çok insan için, intihara eğilimli davranışlar ve hareketler diğer insanların kendilerine yardım etmesi için yapılan ciddi çağrılardır. Eğer teklif edilen yardım içten ve samimi değil ise yardım almak için yapılan umutsuz bir çağrı ile hiçbir zaman çözülemeyecek sonuçlara götürebilecek olaylar arasında çok kolay bir geçiş olabilir. Yani kişi ölmeyi gerçekten istemezken, bir çağrı amacıyla bunu yaptığında eğer sorunlarının çözümünde kendisine içten bir yardım eli uzatılmaz ise bir dahaki sefere gerçekten ölmeyi isteyebilir. Uygun olmayan ve yanlış bir yolla kişiyi intihara yüreklendirmek ölümcül intihar eğilimi yada davranışları olan kişi için son derece tehlikeli olabilir. Kötü davranmak çoğu zaman karşı tepki yaratır. Kişinin problemi ile ilgilenmek ve yardımcı olmak intihara eğilimli davranışı azaltmada daha etkili bir yoldur.
(5) İntihar eğilimi olan bir kişi kesin bir biçimde ölmeyi ister.(!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: İntihar eğilimi olan birçok insan ölme niyeti hakkında çelişkili/karmaşık duygular taşırlar.Çok azının yaşamlarını sona erdirme konusunda kesin hatları ile belirlenmiş kararları vardır. Birçoğu yardım için yapılacak müdahaleye açıktırlar.
(6) Kişi bir kez intihar girişiminde bulunur ise bir daha bunu tekrarlamaz. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Böyle bir girişimde bulunmayan insanlar için bu çoğu zaman doğru gibi görünse de, intihar girişiminde bulunan birçok insan bunu tekrar gerçekleştirir. Daha önce intihar girişiminde bulunan insanların bunu tekrar yapma ihtimali, bunu hiç denememiş genel nüfusa göre oranı 40 kat daha fazladır.
(7) İntihara eğilimli bir kişinin ihtiyaçları çok fazladır, “benim bunu karşılayabilmem imkansız” düşüncesi. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: İntihar çok kompleks bir olgudur. Ancak, intihar eğilimli davranışı anlamak ve buna tepki vermek için belirli kişilerde intihara eğilimli düşüncelerin koşullarını yada güdülerini her yönüyle anlamak gerekli değildir. Başlangıçta asıl gerekli olan şey; kişinin söylediklerine dikkat etmek, onu ciddiye almak, onu yaşama bağlanmasında desteklemek ve yardım teklifinde bulunmaktır. Birçok insan intihar sonucu yaşamını yitirir, çünkü herhangi bir yardım teklif edilmemiş ve desteğe ulaşamamışlardır.
(8) Eğer bir kişinin morali bozuk ve depresif ise (örneğin, kendini çevreden geri çekmiş ve soyutlamış gibi) ve bu kişide aniden bir iyilik hali gözleniyor ise intihar tehlikesi sona ermiştir. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Bu duyguların sonuçları iki yolla gelişebilir: Tam bir iyileşme ile yada intihar riskinde artma ile. Yaşam ve ölüm arasındaki duygusal çatışma ölüm kararı ile sonuçlanabilir. Şiddetli derecede bunalımda olan bir kişi kendini öldürmek için gerekli enerjiye sahip olamayabilir. Bunalımın sona ermesi ihtiyaç duyulan enerjinin sağlanmasıyla yada yaşamın sürmesindeki umutsuzlukların ve karamsarlığın açığa çıkmasına yol açabilir.
(9) İntihar eğilimini takip eden gelişme dönemi intihar riskinin sona erdiği anlamına gelir. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Birçok intiharı bir “gelişme/iyileşme” dönemi izler. Ancak intihar eğilimi düşünceleri geri dönebilir. İntiharı takip eden en az 3 aylık süre içerisinde birey özellikle dikkatli bir şekilde izlenmelidir. Bu süre içerisinde psikolojik ve sosyal destek sağlanmalı ve kişinin depresyon, umutsuzluk ve kaygı değerlendirmeleri titizlikle yapılarak takip edilmelidir.
(10) Bir kez intihar eğilimi olan bir kişi bu eğilimini her zaman sürdürür. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: Eğer yardım sağlanır ise birçok intihar eğilimi bunalımı zaman bakımından sınırlandırılır ve bu bunalım geçebilir. Ancak, eğer duygusal sıkıntılar ve acılar rahatlama ve iyileşme olmaksızın devam ediyor ise ve yardım sağlanamamış ise intihar riski devam etmektedir. Bu kişi için normal aktivitelerine dönene kadar profesyonel bir yardım gerekli olabilir.
(11) Kendini öldürmek isteyen insanlar delidir. (!!!!YANLIŞ!!!!)
GERÇEK: İntihar eğilimi olan insanların bir çoğu ne psikiyatrik bir hasta ne de bir delidir. Üzgün, duygusal yönden acı çeken, bunalımlı, depresif yada umutsuz olabilirler ancak her zaman psikiyatrik olarak hasta olduklarını belirtecek çok şiddetli derecede duygusal acı çeken ve aşırı sıkıntılı ipuçları vermeleri gerekli değildir.
|
Yazan
|
Bu makaleden alıntı yapmak
için alıntı yapılan yazıya aşağıdaki ibare eklenmelidir: "Depresyon ve İntihar Konusundaki Yanlış Bilinenler" başlıklı makalenin tüm hakları yazarı Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'e aittir ve makale, yazarı tarafından TavsiyeEdiyorum.com (http://www.tavsiyeediyorum.com) kütüphanesinde yayınlanmıştır. Bu ibare eklenmek şartıyla, makaleden Fikir ve Sanat Eserleri Kanununa uygun kısa alıntılar yapılabilir, ancak Psk.Dnş.Filiz OKUŞ TEZEL'in izni olmaksızın makalenin tamamı başka bir mecraya kopyalanamaz veya başka yerde yayınlanamaz. |
8 Beğeni 
Yazan Uzman
|
Sitemizde yer alan döküman ve yazılar uzman üyelerimiz tarafından hazırlanmış ve pek çoğu bilimsel düzeyde yapılmış çalışmalar olduğundan güvenilir mahiyette eserlerdir. Bununla birlikte TavsiyeEdiyorum.com sitesi ve çalışma sahipleri, yazıların içerdiği bilgilerin güvenilirliği veya güncelliği konusunda hukuki bir güvence vermezler. Sitemizde yayınlanan yazılar bilgi amaçlı kaleme alınmış ve profesyonellere yönelik olarak
hazırlanmıştır. Site ziyaretçilerimizin o meslekle ilgili bir uzmanla görüşmeden, yazı içindeki bilgileri kendi başlarına kullanmamaları gerekmektedir. Yazıların telif hakkı tamamen yazarlarına aittir, eserler sahiplerinin muvaffakatı olmadan hiçbir suretle çoğaltılamaz, başka bir
yerde kullanılamaz, kopyala yapıştır yöntemiyle başka mecralara aktarılamaz. Sitemizde yer alan herhangi bir yazı başkasına ait telif haklarını ihlal ediyor, intihal içeriyor veya yazarın mensubu bulunduğu mesleğin meslek için etik kurallarına aykırılıklar taşıyorsa, yazının kaldırılabilmesi için site yönetimimize bilgi verilmelidir.
